Morgunblaðið - 26.10.1975, Síða 46
46
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 26. OKT0BER 1975
„ Við höfum svo lítið
kynnst kóngafólki ”
ÚR BÆJARLÍFINU
Guðjónsdóttur fyrir
VIÐ LITUM inn hjá ís-
lenzka dansflokknum eitt
síðkvöldið og röbbuðum
við Unni Guðjónsdóttur
ballettdansara og ballett-
smið, en hún var þá
ásamt dönsurum dans-
flokksins að æfa nýjan
ballett sem hún hefur
samið sérstaklega fyrir
dansflokkinn að beiðni
þjóðleikhússtjóra. Er
þetta fyrsti ballettinn
sem sérstaklega er pant-
aður fyrir Islenzka dans-
flokkinn eftir íslending.
Leiktjöld og búningar
eru einnig eftir Unni.
Þessi nýi ballett verður
sýndur í þjóðleikhúsinu
síðar í vetur.
„Ur bæjarlífinu, heitir þessi
ballett,“ sagði Unnur þegar við
röbbuðum saman um hið nýja
leikhúsverk hennar fyrir
íslenzka dansflokkinn.
„Klassískur eða nútírna?"
„Nútíma. Þótt ballettarnir
frá aldamótum sóu enn í fullu
gildi, útiloka þeir ekki nýtt
efni, nýja dansa. Mér finnst
prinsinn og prinsessan eiga
heldur lítið erindi til okkar, við
höfum svo Iftið kynnst kónga-
fólki. Mér fannst hæfa í þessu
verkefni að taka eitthvað nú-
tímalegt. Þó get ég ekki neitað
að ég hrífst af þessu „gamla
drasli" geðjast ljómandi vel að
því klassíska, en það er gaman
að sigla nýjan sjó, reyna ný
tilþrif. “
„Aðdragandinn?“
„Sveinn Einarsson þjóðleik-
hússtjóri bað mig um að frum-
semja ballett fyrir íslenzka
dansflokkinn og mér fannst þá
sjálfsagt að hafa tónlistina
einnig íslenzka. Ég tók mig því
til og hlustaði á tónlist Þorkels
Sigurbjörnssonar í þrjá daga og
lifði það af. Þar fiskaði ég úr
ákveðna kafla til að nota í ball-
ettinn og auk þess hefur Þor-
kell samið nýja kafla þar sem
þörf var. Ballettinn fjallar um
kjarnafjölskylduna, þ.e. pabba,
mömmu og barnið styrkleika
hennar og veikleika þegar
vandamál koma upp og hvernig
fer eftir ákveðna atburðarás
allt frá ferli barnsins í vöggu og
til táningsáranna þegar ungl-
ingavandamálin fara að koma
inn í dæmið. Maðurinn yfirgef-
ur fjölskylduna og þá byggist
. nýr ballet UNNAR
Islenzka dansflokkinn
allt á móðurinni sem gengur til
móts við vandamálin með nýrri
festu og ákveðni. I upphafi
verksins er karlmaðurinn sá
sterkri en sú hlið vendir í verk-
inu. Karlinh vill koma heim aft-
ur og fá fyrirgefningu eftir að
hafa gengið á fund gleði-
kvenna, en hvort hann fær upp-
reisn æru verður að bíða leiks-
Ioka.“
„Hvernig er að semja ballett
fyrir dansflokk sem hefur enga
karldansara?"
„Það er svolitið erfitt og
margar fyrri hugmyndir féllu á
karlmannsleysi. Ég get ekki
hugsað mér ballett án karldans-
ara, en í þessum nýja ballett
verða 6 dansarar úr dans-
flokknum og einn leikari. Verk-
ið mun taka um 40 min. í flutn-
ingi og það verða Nanna og
Auður sem verða í aðalhlut-
verkunum. Leiktjöldin byggj-
ast á feikn stóru Reykjavíkur-
merki, sjó, öndvegissúlum og
Sundastemmningu.“
„Hvernig verður ballett til?“
„Fyrst koma fram ýmsar hug-
myndir i kollinum, en þær rek-
ast líka oft fljótlega á ýmiss
konar þröskulda, eins og til
dæmis i þessu tilviki, karl-
mannsleysi. Karlmannslaus
dansflokkur, ægilegt.
Hins vegar þegar hugmynd-
irnar eru búnar að leika laus-
um hala og þreifa fyrir sér í
allar áttir, fer myndin að þétt-
ast og maður sér þetta fyrir sér
í stórum dráttum og þá er að
leita að tónlist eða láta semja
tónlist fyrir verkið. Þegar beðið
er um frumsamda tónlist fyrir
ákveðna hugmynd gefur maður
tónskáldinu hreinlega upp
kökuuppskrift: t.d. 15 sek.
dramatik, 10 sek gleði, þögn og
svo framvegis. Á æfingum
verksins gengur maður síðan
til móts við dansarana og reynir
að nýta þá möguleika sem hver
dansari gefur, maður fær inn-
lifun frá þeim, þvf engir tveir
hreyfa sig eins.
Þá er allt klárt, tjaldið má
fara frá.“
„Hver er draumurinn 1 samn-
ingu balletts á Islandi?"
„Draumurinn væri að fá að
vinna með Helga Tómassyni, en
stelpurnar eru í fínum klassa,
þar eru engin vandamá). Það
þarf að halda fast og ákveðið
áfram í þessum efnum, með
áræði hefst það og engu öðru,
því möguleikarnir eru miklir.
Það eru engin takmörk fyrir
efnismeðferð í dansi fyrir þá
sem hafa brotizt út úr klassíska
ballettinum, þótt þau hafi alltaf
sitt gildi, en það verður líka að
reyna að fiska á nýjum miðum.
Svo verður maður bara að vona
að þetta sé list. Þeir sem sinna
listsköpun og reyna að segja
fólki að eitthvað ákveðið sé list,
ættu eiginlega að snúa sér að
einhverju öðru. Alveg eins og
klassískur tónn þarf að vera
í öllu sem á þð standast tímans
tönn, hlýtur það að vera fólkið
sjálft sem sker úr um það til
lengdar hvort eitthvað er list
eða ekki.“
A ttrœðisafmœli:
Ingibjörg
Guðmunds-
dóttir, Svína-
vatni
Frú Ingibjörg Guðmundsdóttir
hefur nú verið húsfreyja á Svína-
vatni í Grimsnesi nokkuð yfir 40
ár. Hún er fædd í Galtarholti 1
Skilmannahreppi, ættuð úr Kjós.
Faðir hennar var bóndasonur frá
Ingunnarstöðum í Brynjudal, en
móðir hennar Ása Þorkelsdóttir
ólst upp hjá foreldrum sfnum á
Þyrli á Hvalfjarðarströnd. Þar er
útsýni með því gefursta á land-
inu, en margvíslegar stórfram-
kvæmdir hafa spillt mjög fegurð
Hvalfjarðar. Enda sagði Ingibjörg
á Svínavatni við mig fyrir mörg-
um árum, að hún gæti grátið er
hún færi um Hvalfjörð, yfir þvf,
hversu fegurðinni væri þar um-
turnað.
Ingibjörg var 5 ára, þegar for-
eldrar hennar fluttu frá Galtar-
holti að Þrándarstöðum í Brynju-
dal. Árið eftir fóru þau að Skor-
haga og bjuggu þar f 20 ár. Ingi-
björg sá eftir að fara frá Þrándar-
stöðum, af þvi að bærinn var betri
og útsýni víðara. Hún á margar
fagrar minningar frá bernsku og
æsku i barnahópnum stóra. Hún
var 7. barn og 16 urðu þau alls.
Komust 15 upp. Eitt dó í æsku.
Það þótti mikið afrek að ala upp-
allan þann hóp á þeim dögum.
Ingibjörg segist muna þá fögru
sunnudaga sumarsins, þegar
allur barnahópurinn fékk að fara
f kirkju Reynisvöllum. Og eins og
siðar á unglingsárum, þegar faðir
þeirra var að hjálpa þeim yfir
Brynjudalsá að vetri til, er þau
voru að sækja fundi f Bræðafélag-
inu. Það var U.M.F. sem séra
Halldór á Reynivöllum hafði
stofnað. Mikil samhjálp rfkti í
vinnu á heimilinu í Skorhaga. öll
börnin höfðu nóg að starfa. Tó-
vinnu lærðu telpurnar strax og
þær gátu.
A Svínavatni er mynd af móður
Ingibjargar. Ég minnist þess hvað
myndin er falleg af þessari konu
sem ól upp svo mörg börn við
fátækleg kjör. Það er eins og aug-
un geisli af kærleika. Þá man ég
það líka að mágur minn, sem var
uppalinn á Þyrli, minntist stund-
um á Ásu f Skorhaga. Mér fannst
alltaf að hann liti á hana sem þá
konu er fáir jafnast við. Og er það
nokkuð líkt þvi sem var að heyra
þegar frú Anna Þorkelsdóttir á
Mosfelli minntist á vinkonu sína,
Ingibjörgu á Svinavatni, eins og
við köllum hana oftast. Og þannig
minnist ég hennar einnig frá
löngum kynnum.
Ingileifur, maður hennar, sagði
nýlega við mig: „Nú er ég búinn
að vera bóndi i 50 ár.“ Hann bjó
fyrst með systrum sínum og for-
eldrum. Nokkrum árum síðar
fékk hann sína ágætu konu. Þau
eiga einn son, Jón, sem ber föður-
nafn Ingileifs.
Ingileifur bóndi hefur sinnt
mörgum opinberum störfum í
sveit sinni. Hefur lengi verið í
hreppstjórn. Hann var í safnaðar-
stjórn Mosfellskirkju og fjár-
haldsmaður kirkjunnar í 30 ár.
Traustur maður f hverju starfi.
Meðhjálpari er hann enn. Kona
hans hefur ekki síður haft áhuga
á opinberum störfum hans fyrir
samfélagið, heldur en á búsum-
sýslu heima. Bæði eru þau miklir
búmenn og snyrtimenni og mjög
skemmtileg heim að sækja.
Lengi var Svínavatnsheimilið
allfjölmennt. Báðir foreldrar
Ingileifs áttu þar heima til dánar-
dags. Ólafía, elzta systir bóndans,
var frá byrjun vinnukona hjá
Framhald á bls. 39
auí;i.ysin(;asiminn ek:
22480