Morgunblaðið - 23.06.1976, Qupperneq 15

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 23. JUNI 1976
15
Frá hinu nýja barnaheimili.
B.S.A.B. hefur
rekstur barnaheimilis
109 kríur og 29 kollur
verptu nú við Tjömina
387 út 1
Viðey
FERÐAFÉLAGIÐ Utivist fór sól-
stöðuferð í Viðey í fyrrakvöld
undir leiðsögn Sigurðar Líndals
prófessors og Örlygs Hálfdánar-
sonar bókaútgefanda. Þetta var
metferð hjá Utivist, eða 387
manns. Hafsteinn Sveinsson flutti
fólkið út í eyna á báti sínum.
Þátttaka i ferðum Utivistar frá
áramótum er komin nokkuð á
þriðja þúsund manns.
Scotice í
lag eftir 12
daga bilun
VIÐGERÐ á sæstrengnum
Scotice lauk í gærmorgun.
Hafði danskt viðgerðarskip
þá unnið að viðgerð á
strengnum í nokkra daga.
Scotice hefur verið slitinn síðan
að kvöldi 9. júni eða I rúma 12
sólarhringa, og hefur bilunin
valdið miklum truflunum á fjar-
skiptum við Evrópu. Strengurinn
slitnaði við Færeyjar og er talið
fullvíst að togari hafi dregið vörp-
una yfir strenginn og slitið hann.
Sæstrengurinn til Kanada, Ice-
can, var einnig slitinn, en viðgerð
á honum lauk s.l. föstudag.
Afhenti
trúnaðarbréf
HINN 16. júní 1976 afhenti Tóm-
as Á Tómasson stórhertoga
Luxemborgar trúnaðarbréf sitt
sem sendiherra íslands í Luxem-
borg.
UM SÍÐUSTU helgi var tekið í
notkun nýtt barnaheimili i
íbúðarhúsi við Asparfell í
Breiðholti. Þetta er annað
barnaheimili sinnar tegundar,
en hitt er starfrækt í blokk við
Æsufell.
Kostnaður við þetta barna-
heimili nemur um 14 milljón-
um króna og ef því er deilt á
þann fjölda barna, sem er þar i
einu, 38, nemur stofnkostnaður
um 370 þús. á barn, en sé hon-
um deilt á þann fjölda barna.
sem verður þar daglega eða 58
börn, er kostnaðurinn um 240
þús. á barn.
Það er Byggingarfélag at-
vinnubifreiðastjóra sem rekur
þetta heimili og í ræðu, sem
Óskar Jónsson framkvæmda-
stjóri félagsins hélt við opnun
heimilisins, kom fram að fólk
telur þetta rétta leið til úrbóta i
barnaheimilisvandamálunum
og að hagkvæmt geti verið að
byggja og reka slíkar stofnanir
sem einstaklingar eða félags-
samtök standa að.
VARP virðist ganga vel hjá krf-
unni og æðarfuglinum á Reykja-
vfkurtjörn. Samkvæmt tölum frá
Ólafi Nielsen, sem hefur eftirlit
með fuglunum á Tjörninni, voru
nú 109 kríuhreiður í og við Tjörn-
ina, á þessu vori og 29 æðarhreið-
ur.
Fvrir 2 árum var kríuvarp að
leggjast niður á Tjörninni, en
hólmunum hefur nú verið gert til
LAUGARDAGINN 12. júnf var
haldin ráðstefna á vegum Sam-
bands íslenzkra barnakennara og
Félags skólasafnvarða um skóla-
söfn og miðstöðvar tengdar þeim.
Aðalfyrirlesari var Kurt Hartvig
Petersen námsskeiðsstjóri í
skólasafnsfræðum við danska
Kennaraháskólann. Einnig flutti
Jónas Pálsson skólastjóri erindi
um nauðsyn skólasafns f skóla-
starfi og Kristján Gunnarsson
fræðslustjóri talaði um skólasöfn
f Reykjavfk. Fundarstjóri var
Helgi Jónasson fræðslustjóri í
Reykjanesumdæmi.
Fundurinn samþykkti sam-
hljóða ályktanir þar sem skorað
var á viðkomandi yfirvöld að kom-
ið verði upp einni miðstöð fyrir
öll skóla- og bókasöfn á landinu,
að komið verði upp kennslu-
gagnamiðstöðvum við fræðslu-
skrifstofur umdæmanna. Einnig
lagði fundurinn áherzlu á að starf
skólasafnvarðar er fyrst og
fremst kennslustarf og því var
| skorað á Kennaraháskólann að
góða og revnt að bæta aðstöðuna
og varpið.
Hreiðrin skiptast þannig: í
Stóra hólmanum gamla voru 100
kríuhreiður og 6 æðarhreiður. I
Litla hólmanum voru 6 kríuhreið-
ur og 1 áeðarhreiður. í hólmanum
í Þorfinnstjörn voru 2 kríuhreið-
ur og 10 æðarhreiður og i hólma í
Vatnsmýrinni var 1 kriuhreiður
og 29 æðarhreiður.
taka upp kennslu í þeirri grein.
Ennfremur var hvatt til þess að
við hönnun skólabygginga verði
tekið meira tillit til skólasafna.
Verzlanir
lokaðar tíu
næstu helgar
KAUPMANNASAMTÖK íslands
hafa beðið Mbl. að minna lesend-
ur á, að næstu tfu laugardaga
verða verzlanir lokaðar, en sam-
kvæmt kjarasamningi við Verzl-
unarmannafélag Reykjavfkur
eiga verzlanir að vera lokaðar á
sumrin á tfmabilinu frá 20. júnf
til ágústloka. Hins vegar eru
verzlanir opnar til kl. 22 á föstu-
dögum samkvæmt heimild f lok-
unartfmareglugerð Reykjavfkur-
borgar.
RÁÐSTEFNA UM
SKÓLABÓKASÖFN
Heimsfriöur verð-
ur ekki tryggður
meðan hróplegt
misrœmi er í
lífskjörum þjóða
ODD Myhrer, upplýsingafulltrúi
AlþjóSabankans, hefur dvaliS hér-
lendis slðustu daga og rætt viS
ýmisa sérfræSinga um starfsemi
bankans og verkefni, bæSi þau
sem mætti kalla hefSbundin og
einnig kynnt þær nýju leiSir, sem
bankinn hefur fariS inn i I útlána-
starfsemi sinni. Myhrer hefur
starfaS hjé AlþjóSabankanum I
sextán ár og hefur nú aSsetur I
Paris bg er verksviS hans aS ann-
ast upplýsingamiSlun fyrir bank-
ann á NorSurlöndum.
— Um er aS ræSa gagnkvæm
upplýsingaskipti, sagSi Myhrer I
samtali viS Mbl. — Ég ferSast um
þessi lönd og ræSi viS stjórnmála-
menn, efnahagssérfræSinga og
áhugafólk. Í SvíþjóS og Noregi er
nokkuS undir högg aS sækja;
bankinn liggur þar undir ákveSinni
gagnrýni. HvaS ísland snertir
gætir þessa ekki. Sumir viSmæl-
endur mfnir hér vilja túlka þaS
sem merki um áhugaleysi íslend-
inga. Ég hef einnig orSiS var viS
ákveSna hlédrægni I samtölum viS
menn hér, þegar rætt er um þátt
íslands innan bankastarfsins,
einkum þó gætir vantrúar á aS
ísland geti þar skipt einhverju
máli. Ekki verSur þvl neitaS aS
framlag jslands er ekki stórt þegar
þaS er boriS saman viS þaS sem
stærri þjóSir leggja af mörkum. En
eðlilegt er aS 220 þúsund manna
þjóS verSi ekki jafnaS viS milljóna
þjóSir. ísland er landfræSilega séS
einangraS. En hvaS snertir heims-
pólitlkina er ísland sannarlega
miSsvæSis. MeS þaS I huga og aS
leiSarljósi finnst mér ástæSa til aS
hvetja íslendinga til aS taka raun-
hæfari þátt I starfi bankans. Þeirri
hugmynd hefur veriS varpaS fram
aS i næsta ári verSi haldiS hér
kynningamámskeiS um aSstoS Al-
þjóSabankans viS þróunarlöndin.
Ég vona aS af því geti orSiS og til
sllks myndi ugglaust fást fjárhags-
legur styrkur frá bankanum, ef
áhugi reyndist vera fyrir hendi.
Hvort áhugaleysi íslendinga á þró-
unarlandaaSstoS kynni og aS vera
af þvl aS þeir hafa haft viS nóg aS
gllma, þar sem þorskastrlSiS er,
skal ég ekki segja, en ekki væri
þaS undarlegt. Nú hefur þaS mál
sem betur fer veriS farsællega til
lykta leitt og ég tel aS íslendingar
ættu aS fara aS huga meira aS
alþjóSasamvinnu og finna sér þar
ákveSnari sess. Þótt þjóSin sé fá-
menn á rödd hennar aS heyrast á
alþjóSavettvangi.
ASspurSur um verkefni bankans
og útlán til þróunarlandanna sagSi
Myhrer:
— j lok þessa fjárhagsárs er
Ijóst aS I gangi hafa veriS 230
verkefni I þróunarlöndunum. í
skemmstu máli má segja aS ný
stefna var mörkuSáriS 1973. þeg-
ar ákveSiS var aS leggja allt kapp
á aS ná til fátækustu þjóSanna —
og fátækustu hópanna innan
ákveSinna þjóSfélaga. Kapp hefur
veriS lagt á aS þróa landsbyggSar-
málin I fátækustu löndunum meS
þvi aS veita aSstoS viS uppbygg-
ingu landbúnaSar og til þessa var
variS um 1'/; milljarSi dollara af 6
milljarSa doltara framlagi. í þessu
landsbyggSarprógrammi hefur
veriS aS þvl hugaS, svo aS fariS sé
aSeins nánar út I þaS, aS þróa
framleiSsluna; veita aSstoS viS aS
auka og bæta ræktun. fá sem allra
bezta nýtingu, svo aS arSurinn viS
framleiSsluna vaxi og þar meS
hagur þeirra sem viS hana vinna,
auka fjölbreytni, framleiSslunnar,
efla aSstoS viS vegalagningu, upp-
byggingu skóla og heilsugæzlu-
stöSva og svo mætti lengi telja.
En viS höfum ekki lagt á hilluna
hin hefSbundnu lán, þótt hlutur
þróunarlandanna verSi æ fyrir-
ferSarmeiri I útlánunum. Sam-
göngumál og orkumál eru hvort
tveggja þættir sem bankinn reynir
stöSugt aS efla og styrkja.
Á slSasta ári varS þó reyndin sú
aS landsbyggSarprógrammiS varB
fyrirferSarmest, en slSan komu
samgöngumál og orkumál. Er útlit
fyrir aS sama niSurstaSa verSi á
þessu fjárhagsári sem nú stendur
yfir. Á slSasta aSalfundi bankans
Odd Myhrer
bar MacNamara bankastjóri fram
tillögu um aS timabært væri aS
hefja einnig hliSstæSa aSstoS viS
bæjarfélög og hefur þaS verkefni
veriS I undirbúningi og skipulagn-
ingu. Þvl hefur veriS hleypt af
stokkunum I nokkrum löndum,
svo sem I Zamblu. Indlandi,
Indónestu, Kenya, Kóreu. Tanzan-
tu, El Salvador og mun verSa enn
vlStækara á næstu árum vænti ég.
Ég tel þá stefnu bankans á
slSari árum aS leggja I slauknum
mæli áherzlu á aS stySja viS bakiS
á þróunarlöndunum sé hagstæS.
FriSur verSur ekki tryggSur I heim-
inum, þegar hróplegur munur er á
llfskjörum þjóða. En þv! er auS-
vitað ekki aS neita aS viS ýmis
vandamál er aS glima. BæSi I sam-
bandi viS öflun fjár — og þar olli
okkur mestum erfiSleikum sú
efnahagskreppa sem verið hefur,
en er nú vonandi hjá garSi gengin
— og ekki er alltaf fullur skiln-
ingur hjá rikisstjórnum þeirra
þjóSa sem viS erum aS hjálpa. En
viS reynum eftir megni aS auka
traust á bankanum og viS greiSum
ekki út lán nema fullvissa okkur
um aS fjármagniS renni I tilskiliS
verk. AShaldiS er svo strangt aS
sumir kalla þaS skriffinnsku, en
viS teljum þaS nauSsynlegt til aS
koma I veg fyrir misnotkun og
spillingu.
Innan AlþjóSabankans eru fleiri
stofnanir sem vinna meira og
minna sjálfstætt og þó aS sama
markmiSi. Þar má nefna IDA
International Developement
Association — og kemur hún til
þegar þjóSir sem þurfa lán til upp-
byggingar hafa ekki bolmagn til
aS standa undir afborgunum og
vöxtum af lánum. Fjármögnun til
IDA fer þannig fram aS þjóSir
greiSa eftir efnahag og slSan er
lánaS til hinna fátækustu upp á
mjög rýmileg býti; lánin eru til
fimmtiu ára og þau eru afborg
unarlaus fyrstu tiu árin. Á þvl
fjárhagstimabili sem nú stendur
yfir hefur IDA haft til ráSstöfunar
4.5 milljarSa dollara. Fer senn aS
verSa tlmabært aS huga aS fjár-
mögnun fyrir næsta timabil sem
byrjar á næsta ári.
Odd Myhrer kvaSst hafa komiS
einu sinni til íslands áSur og lét I
Ijós ánægju meS ferS sina. Hann
hefSi haft tækifæri til aS ræSa viS
ýmsa þá sem hann teldi að miklu
skipti að fylgdust náið með starf-
semi bankans og honum hefði og
gefizt kostur á að útlista eftir
föngum þau verkefni sem við væri
glímt.
RÆTT VIÐ ODD MYHRER UPPLÝS-
INGAFULLTRÚA ALÞJÓÐABANKANS