Morgunblaðið - 26.06.1976, Page 1
32 SÍÐUR
136. tbl. 63. árg.
LAUGARDAGUR 26. JUNÍ 1976
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
MUHAMMED Ali heimsmeistari f þungavigt sést
hér ásamt japanska heimsmeistaranum í fjöl-
bragðaglfmu Antonio Inoki. Myndin var tekin er
þeir voru að látavigtasig og mæla fyrir kcppni
þeirra sem fðr fram f Tokfó sl. nótt að fslenzkum
tfma.
S-Afríka: — Viðræð-
ur eru að hefjast um
tungumálakennsluna
AIls létust 176 í átökiuium í fyrri viku
Jóhannesarborg, Port Louis,
Bonn 25. júní. AP. REUTER. NTB.
KENNARASAMBAND Suður-
Afrfku hefur lagt umbótatillögur
sfnar fyrir menntamálaráðuneyti
sem fer með málefni svertingja
og er þess krafizt að ekki verði
lengur kennt tungumálið
Afrikaan f skólum svertingja.
Kemur fram f yfirlvsingunni að
ástandið f landinu geti ekki færzt
f eðlilegt horf, að minnsta kosti
ekki meðal svertingja, fyrr en
kennslu f tungumálinu hefur ver-
ið hætt.
Eins og alkunna er var hvati
hinna geysilegu óeirða í Soweto
og öðrum svertingjabæjum á dög-
unum, mótmæli þeirra í þessa átt.
Viðræður um málið hófust síðan i
dag og sagði talsmaður ráðuneyt-
isins að þær hefðu verið
hreinskilnislegar og opinskáar. í
sama streng tóku forystumenn
svertingja og tekið var fram að
vonir séu bundnar við að niður-
staða og samkomulag náist innan
tíðar.
Á blaðamannafundi sem lög-
reglu- og dómsmálaráðherra Suð-
ur-Afríku, James Kruger, hélt í
Framhald á bls. 31.
Yfirvöld í
að hækka
Póllandi féllu frá
verð á matvælum
Varsjá 25. júní. AP-Reuter.
YFIRVÖLD f Póllandi féllu f
kvöld frá fyrirætlun sinni um að
hækka verð á matvöru f landinu
eftir 5 ára verðstöðvun vegna
óeirða verkamanna, sem brutust
út í dag er tilkynnt hafði verið að
verð á matvælum myndi hækka
um allt að 100%. Mikil reiði greip
um sig meðal verkafólks, er Piotr
Jaroszewicz forsætisráðherra
landsins tilkynnti um hækkunina
og verkföll voru gerð vfða um
landið. M.a. rifu reiðir verka-
menn upp járnbrautarteina f út-
jaðri Varsjár. I kvöld hélt svo
forsætisráðherrann 1 mfnútu
sjónvarpsræðu, þar sem hann til-
kynnti að stjórnvöld hefðu fallið
frá hækkununum meðan málið
yrði athugað nánar og slfk athug-
un myndi taka marga mánuði.
Forsætiáráðherrann sagði að sum-
ir verkamenn hefðu verið
hækkuninni samþykkir en aðrir
gagnrýnt hana.
Óeirðirnar i dag setja Edward
Girek leiðtoga pólska kommún-
istaflokksins i mikinn vanda, en
hann komst til valda fyrir 5 árum
í kjölfar hinna miklu óeirða, sem
urðu út af háu matvælaverði i
desember 1970, en þær óeirðir
urðu til þess að Wladislaw
Gomulka og ríkisstjórn hans urðu
að fara frá. Niðurgreiðslur á mat-
Bandarískur blaðamaður
höfðar meiðyrðamál í Sovét
Moskva25. JúnfNTB
BANDARlSKI blaðamaðurinn
Alfred Friendlay, sem skrifar
fyrir vikuritiðNewsweek, höfðaði
í dag meiðyrðamá) á hendur
sovézka bókmenntaritinu Liter-
aturnaia Gazeta, en fyrir þremur
vikum birtist f þvf blaði grein þar
sem Friendlay og tveir aðrir
bandarfskir blaðamenn eru
sakaðir um að vera útsendarar
CIA.
Carter eykst enn fylgi
Hefur nú um 200
fleiri kjörmenn en
þarf til útnefningar
Washington 25. júní. Reuter.
JIMMY Carter, sem keppir að þvi
að verða frambjóðandi demó-
krata við forsetakosningarnar i
Bandaríkjunum, er nú kominn
með rösklega 200 fulltrúa
umfram það, sem hann þarf til að
ná útnefningu á flokksþinginu.
Hefur hann nú stuðning 1697
fulltrúa að því er talsmaður Cart-
ers sagði f dag.
Carter var ákaft fagnað er hann
kom í Bandaríkjaþing í morgun
og einn leiðtogi demókrata sagði
að slikar móttökur og jafnmikil
eining hefði ekki verið f flokkn-
um siðan á beztu árum
Roosewelts upp úr 1930. Carter
ræddi við helztu forystumenn
demókrata í báðum deildum
Bandaríkjaþings og ræddi sfðan
glaðbeittur við fréttamenn, þar
sem hann sagðist hinn sigurviss-
asti. Hann vildi ekki staðfesta að
Friendlay krefstþessaðGazeta
sem er opinbert málgagn rithöf-
undasamtakanna í Sovétrikjun-
um, taki orð sin aftur og birti
afsökunarbeiðni. Málið mun
koma fyrir dómsól í Moskvu
innan mánaðar eða svo. í næstu
viku munu málsaðilar koma á
fund dómara til að skipuleggja
hvers konar sannanir verði lagðar
fram. Ef færðar verða sönnur á að
staðhæfingar Gazeta séu ósannar
getur Friendlay gert þá kröfu,
skv. sovézkum lögum, að orðin
verði dæmd ómerk.
Sérfræöingar í Moskvu segja að
aldrei fyrr hafi komið upp
hliðstætt mál þann tíma sem
erlendir fréttamenn hafi verið
starfandi í Sovétríkjunum.
vælum í Póllandi hafa numið allt
að 750 milljörðum fsl. kr. á ári
undanfarin ár og þær. miklu
greiðslur hafa hindrað mjög
framkvæmdagetu ríkissjóðs í
landinu.
Yfirvöld í landinu fór mjög var-
lega i sakirnar er verkföllin
skullu á i dag, en 44 létu lifið í
óeirðunum 1970. Lögreglumenn
aðhöfðust lítið sem ekkert og allt
fór friðsamlega fram. Talsmenn
verkamanna hafa sagzt vera til
viðræðu um 10% hækkun, en að
60% meðaltalshækkun væri úti-
Framhald á bls. 31.
Enn hitnar
í Evrópu
London 25. júní AP — Reuter.
ÓSKAPLEG hitabylgja hefur
gengið yfir NV-hluta Evrópu
undanfarna daga og jók enn
hitann { dag þannig að eldar
kviknuðu f mörgum lystigörð-
um, sælgæti bráðnaði I búðum,
altarskerti láku niður og far-
þegar f naðanjarðarlest í Bret-
landi, sem bilaði, urðu viti
sfnu fjær, brutu glugga í lest-
inni, veinuðu og margir féllu i
yfirlið.
Hitabylgjunni veldur lægð,
sem beinir heitu lofti frá hinu
hlýja hafsvæði undan Spánar-
ströndum til NV-hluta
Evrópu. Hitinn i London og
París fór yfir 32 stig í kvöld og
voru afköst á vinnustöðum
ákaflega litil þar sem fólk, sem
er óvant svo miklum hita á
erfitt með að gera nokkuð. Al-
varlegri hlið hitabyigjunnar er
að hið þurra loft hennar hefur
valdið miklum vatnsskorti.
Brezk yfirvöld hafa varað fólk
Framhald á bls. 31.
Portúgal:
Hæstiréttur neitar
frestun kosninga
Lissabon 25. júní AP.
NTB. Reuter.
HÆSTIRÉTTCR Portúgals
neitaði I dag beiðni frá kosninga-
nefnd Azevedos forsætisráðherra
um að kosningunum í landinu
verði frestað vegna veikinda
hans. t kvöld hafði engin fregn
borizt um að Azevedo myndi
draga framboð sitt til baka.
Líðan Azevedos forsætisráð-
herra Porúgals var betri I kvöld
og þurfti hann ekki lengur á önd-
Framhald á bls. 31.
Jimmy Carter.
hann væri meðal annars í þeim
erindagjörðum í Washington að
leita hófanna um hver gæti hugs-
anlega orðið var'aforsetaefni
demókrata við forsetakosningarn-
ar á hausti komanda.
„Mikill sigur og viðurkenn-
r
ing fyrir Islendinga...”
— sagði Þórður Asgeirsson um niður-
stöður Alþjóða hvalveiðifundarins
„NIÐURSTÖÐUR fundarins eru
mikill sigur fyrir okkur íslendinga
og viðurkenning á stjórn okkar á
hvalveiðum," sagði Þórður Ás-
geirsson skrifstofustjóri sjávarút-
vegsráðuneytisins í samtali við
Mbl. í gærkvöldi, er fundi Alþjóða
hvalveiðinefndarinnar lauk í Lond
on. Þórður sagði að nefndin hefði
á fundi sínum samþykkt veiði
kvóta fyrir íslendinga á langreyði,
sem gildir næstu 6 ár. Mega ís-
lendingar veiða á þeim tíma 1524
langreyðar, eða að meðaltali 254
á ári, og er hægt að mæta sveiflum
í stofninum með því að minnka og
auka veiðarnar ár frá ári. Aldrei
má þó veiða meiri en 304 lang-
reyðar á ári, en frá upphafi hval-
veiða hér við land hefur aðeins
tvisvar komið fyrir að svo margir
hvalir hafi veiðzt.
íslendingar höfðu lagt til að í
kvóta kæmu sóknartakmarkanir, en
þar sem margar þjóðir gátu af
grundvallarástæðum ekki sætt sig
við að sleppa kvótakerfinu kom
nefndin til móts við tillögur íslend-
inga með þvi að samþykkja svo
langt kvótatímabil Aðeins er leyft að
veiða 363 langreyðar i öllum heim-
inum. Kvótinn fyrir aðrar hvalateg
undir, sem ís|endingar veiða, var
Framhald á bls. 31.