Morgunblaðið - 14.07.1976, Page 7

-------------------*----------------
MORGUNBLAÐIÐ. MIÐVIKUDAGUR 14. JULI 1976
7
Stjórnmála-
legur
trúnaður
Ileldur hljótt hefur
verið um fyrirbrigðið
„Samtök frjálslyndra
og vinstri manna“ um
nokkurt skeið. Liggur
við, að I hugann komi að
þessi flokkur hafi van-
rækt tilkvnningar-
skyldu, svo vitað verði,
hvar hann er að velkj-
ast á veraldarsjánum.
Hann var á sinni tfð
stofnaður til sameining-
ar allra vinstri afla I
landinu, að því er sagt
var. Ekki tókst þó betur
til við að „sameina" þá,
er að flokksstofnuninni
stóðu, að þeir tóku brátt
að tfnast hvur f sfna átt-
ina: Bjarni Guðnason,
Björn Jónsson. Hanni-
bal Valdimarsson og
fleiri forsprakkar á
þeirri skútunni.
Á sl. þingi bar það
stöku sinnum við að
þingmenn flokksins.
tveir að tölu, voru ekki
málefnalega samhentir
eða f einingu andans, þó
að vel væri með farið.
Og þá mátti sjá bolla-
leggingar í blöðum um
væntanlegt framboð
þeirra, einkum Karvels
Pálmasonar, á vegum
annarra flokka, og voru
báðir tilnefndir, Al-
þýðuflokkurinn og Al-
þýðubandalagið. Engin
staðfesting fékkst á
þeim fréttaflutningi.
Hitt var látið sp.vrjast
að Samtökin myndu
þinga um mál sfn með
haustnóttum og þá taka
afstöðu til framtfðar
sinnar. Saga samtak-
anna er þó þegar orðin
ein dæmisagan enn um
það, hvurn veg til tekst
fvrir þeim sem hyggjast
sameina sundrungina.
Sumardeyfð
Fréttaleysið af Sam-
tökunum flokkast e.t.v
undir þá sumardeyfð,
sem jafnan einkennir
islenzkt stjórnmálalíf. í
þann tfma flykkjast
þingmenn að vísu um
landið með fundarhöld
og leiðarþing, þar sem
þeir gera umbjóðend-
um sfnum grein fvrir
þingstörfum á persónu-
legri hátt en hægt er
gegnum fjölmiðla svo-
nefnda. Þessir fundir
eru misjafnlega sóttir í
heyönnum og sólbaðs-
tíð. en bera þó greini-
legan vott viðleitninnar
og viljans til að
viðhalda persónulegum
tengslum milli þing-
manna og kjósenda. Og
eitt er vfst, að strjálbýl-
isfólk vildi alls ekki
vera án þessarar við-
leitni og þeirra mögu-
leika til persónulegra
kvnna og til að bera
fram spurningar um
einstaka þætti þjóð-
mála, sem hún býður
upp á.
Kjósendur f Revkja-
vfk og raunar fleiri
þéttbýlisstöðum í ná-
grenni hennar fara f
stórum dráttum á mis
við kosti umræddra
leiðarþinga kjörinna
þingmanna sinna. Er
það mjög miður. Spurn-
ing er hvort svokölluð
hverfafélög stjórnmála-
flokka í höfuðborginni
ættu ekki að taka þau
upp á ný, a.m.k. sem
tilraun, og freista þess
að koma á persónuleg-
um og málefnalegum
kynnum milli kjósenda
og þingmanna. Það er
æsilegur hlekkur lýð-
ræðis að þingmenn hafi
slíkt samband við um-
bjóðendur sfna og
hlusti á raddir þeirra,
jafnvel þótt afstaða
þeirra til málefna eigi
að vera bundin sam-
vizku þeirra einna.
Samtök
frjálslyndra
og vinstri
manna
Skoðanaskipti þing-
manna og almennings í
því formi, sem leiðar-
þing bjóða upp á, hafa
tvíþættan tilgang. t
fyrsta lagi er það þing-
mönnum afar mikils
virði að hlusta á raddir
hins þögla meirihluta,
sem svo er nefndur. I
öðru lagi hafa slík per-
sónuleg skoðanaskipti
og skýringar á málefn-
um líðandi stundar
þann tilgang, að fvrir-
bvggja misskilning,
sem ella kynni að
óþörfu að skjóta upp
kolli. Hér er og um
kjörið tækifæri að ræða
til að efla áhuga al-
mennings á stjórnmál-
um, sem f raun eru þau
mál ein, og mál öll, sem
varða hag og heill
hverrar fjölskvldu í
landinu, samtíð hennar
og framtfð. Slfkur al-
mennur áhugi og þátt-
taka þorra manna í mál-
efnum samtímans er og
bezta og öruggasta vörn-
in gegn öfgaöflum og
öfgasjónarmiðum sem
bezt þrffast f þekkingar-
leysi og afskiptaleysi al-
mennings á þjóðmálum.
Almenningur hefur
aldrei brugðist stjórn-
málalegum trúnaði.
Hins vegar getur brugð-
ið til beggja vona um
afstöðu hans, ef áslfkan
stjórnmálalegan trúnað
skortir.
Sr. Bernharður Guðmundsson skrffar frá Addis Abeba
Víkingur
Við stöndum fyrir utan hótel
eitt í Nairobi, fransmaður
nokkur og ég. Skyndilega segir
sá franski: Svona hef ég alltaf
ímyndað mér að þessir nor-
rænu víkingar hafi litið út. Ég
leit þangað sem hann benti.
Það fór ekkert á milli mála. Það
var íslenzkur víkingur, sem
þarna kom skálmandi, mikill
vexti, Ijós yfirlitum. Hann
þrýsti hönd mína kröftuglega
og hló svo hjartanlega, að
vandamálið sem við Marc höfð-
um verið að ræða, gufaði upp í
huga mér.
Þarna var kominn ísleifur
Jónsson verkfræðingur frá
Orkustofnun. Hann st jórnar nú
umfangsmikilli jarðhitaleit og
borunum hér í Kenya.
Hverahiti í hitabelti
Kenya verður að flytja inn
meginhluta þeirrar raforku
sem hún notar. Nágrannalandið
Uganda er rikt af fossum og
fljótum sem hafa verið vitkjuð,
og þannig hefur Amin forseti
tangarhald á Kenyamönnum.
— Ef þið farið ekki að vilja
okkar skrúfum við fyrir raf-
magnið. — Þess vegna gæti
virkjun gufu til rafframleiðslu
orðið Kenyamönnum til mikilla
hagsbóta. Það er vitað að jarð-
hiti finnst þar i jörðu, og Sam-
einuðu þjóðirnar hafa um
nokkurra ára skeið stutt við
rannsóknir í þá átt. Svo var
komið aö þvi að hef ja borun óg
þá var ísleifur fengjnn að láni
frá Orkustofnun til að stjórna
þeim framkvæmdum.
Bormenn
Það er enginn öfundsverður
af slíku starfi sem erlendur sér
fræðingur í þróunarríki. Flestir
Afrikumenn eiga erfitt með að
hugsa i framtið, þeir lifa fyrst
og f'remst í augnablikinu og
njóta þess til fullnustu. og gæt-
um við Vesturlandamenn lært
þar af þeini. Hinsvegar reynist
þeim erfitt að gera áætlanir
fram i timann eða vera viðhú-
inn því sem kann að gerast.
Bormennirnir hans ísleifs eiga
t.d. erfitt með að sjá fyrir hvaða
varahluti þurfti að eiga á lager.
Þegar eitthvað bilar, er fvrst
farið að réyna að útvega vara-
hlutinn, og slikt getur tekið all-
langan tima í Afríku.
Eins eiga menn ekki auðvelt
með að sjá gagnið af þessum
borunum. Hvernig getur gufa,
sem bara hverfur út í loftið,
orðið nytsöm. Ef það væri nú
vatn, horfði málið öðruvisi við.
Borsvæðið er einmitt í þurru
gróðurlitlu héraði. Þegar vatn-
ið kemur, er það brennandi
heitt, og menn eru hræddir við
slíkt óeðli í vatni. Vatn er
nefnilega kalt, nema það sé hit-
að upp.
Nýr skilningur
Langar stundir hefur ísleifur
setið við og útskýrt fyrir satn-
starfsmönnum sinum. hvernig
má nota gufuorkuna og heita
vatnið. Hann hefur dregið upp
mynd til að sýna fram á hvernig
megi bre.vta umhverfinu í
frjósamt land með vatnsmiðlun
knúinni með gufuorku. Menn
hafa líka séð, hvernig grænar
eyjar hafa myndast í eyðimörk-
inni, þar sem gufuna hefur lagt
yfir.
Nú ríkir mikill áhugi meðal
bormanna. Allmargár holúr
hafa verið boraðar, sumar hafa
lognast út af aftur, aðrar eru í
fullum gangi.
Nú voru komið skilaboð til
ísleifs að nýjasta holan væri
komin i þá dýpt sem hann hafði
lagt fyrir. Við fáum að fljóta
með þegar hann þeysist út að
borstaðnum. Vegurinn er þurr
og harður þessa 100 km. sem
við ókum frá Nairobi. Oft ekur
ísleifur þessa leið tvisvar á dag.
Vandamál eru sifellt að koma
upp við svo margslungið starf
sem boranir, og þá I$unna menn
það ráð eitt að kallír á Isleif.
Nú keyrir ísleifur greitt. það
er hugur í honum. Frammá-
menn hafa viljað að haút yrði
við að bora þessa holu, en hann
var sannfærður um að ef borað
yrði á ákveðið dýpi, fvndist
nægilegt magn og þrýstingur
heita vatnsins. Hann hefur
fengið því ráðið. Frammistaða
þessarar holu kann því að hafa
mikil áhrif á áframhaldandi
starf þarna.
Við ókum inn á borsvæðið.
Borinn er mikið ferlíki, um-
kringdur allskvns vinnuvélum.
Starfsmenn safnast að er Isleif-
ur kemur og það er farið að
skrúfa frá holunni. Þytur heyr-
ist fyrst, siðan dunur miklar og
gufustrókar fara að skjótast út
um frárennslisrofið. Gufu-
rennslið verður siðan jafnara
og ekki heyrist mannsins mál.
Starfsmennirnir setja á sig
eyrnahlífar og horfa hugfangn-
ir á jötunkraftinn sem þeysist
úr jörðu í formi gufu.
Isleifur fylgist með þrýsti-
mælinum, sem stígur og stigur
jafnframt þvi sem léttir yfir
Isleifi. Starfsmennirnir eru
léttstigir og hýrir á svip, re.vna
að kallast á en tekst ekki, hlæja
hinsvegar mikið. Dunurnar eru
a>randí. Isleifur kemur inn i
bilinn. það er auðséð að tilraun-
in hefur heppnast. Þá má ekki
milli sjá hvort er ántegðara
hann eða Birna kona hans sem
tekir lifandi þátt i starfi manns
síns. Við ókum frá til þess að
geta talað saman.
Það er á svona stundum, sem
m.aður gleymír öllu baslinu og
vonbrigðunum — segir Isleif-
ur. Við ókum yfir e.vðimörkinai
sem gæti broytzt i gósenland ef
orka væri fyrir hendi. Manni
finnst jafnvel að nú vanti að-
eins herzlumuninn. Það er
sungið við raust i bilnum —
islenzk a'ttjarðarlög.
Nú hef ég hins vegar frétt að
líklega verði áframhaldandi
boranir lagðar niður vegna fját’-
skorts. Hið ntikla starf og kostn-
aður verður að engum notum.
enn sem komið er.
Það er dýrt að vera fátækur.
Hat 127árg. 1974
Til sölu. Bifreiðin er hvít að lit. Ekin 1 5000 km.
Vel með farinn bíll. Til sýnis í dag að Móaflöt
43 Garðabæ, sími 40273.
BÆNDUR
Sláttuþyrlur teg. Mentor Hollenzkar
breidd 135á 240.000
breidd 165á 270 000
Dráttarvélar Ursus Pólskar 40 og 60 hö.
Hvorutveggja til afgreiðslu strax.
VÉLABORG,
Klettagörðum 1. Símar 86655 og 86680.
Fljúgið með
VÆNGJUM
FLUGAÆTLUN 15. junf - 15. okt. 1976
Frá Reykjavfk
Tfðni Brottför/ komutimi Viðkomustaði r
Til Bfldudals þri, fím, lau 0930/1020
Til Blönduóss þri, fim, lau sun 0900/0950 2030/2120
Ti 1 Flateyrar ( Holts ) man mi ð, föst sun 1100/1205 0930/1035 1700/1805
Til Gjögurs món, fim 1200/1340
Ti 1 Hólmavfkur man,fim 1200/1340
Ti 1 Hvammstanga man, fim 1200 a}
Til Mývatns b)
Til Reykhóla món fös 0830/0940 1600/1710 Stykkishólmur
Til Rifs mán, fös mið lau,sun 0900/0945 0900/1005 1500/1605 Beint flucj Stykkisholmur
TÍ1 Sigluf jarðar þri, fim, lau sun 1130/1245 1730/1845
Ti 1 Stykkishólms man mið fös lau,sun 0830/0910 0900/0940 1600/1640 1500/1540 !
Til Suðureyrar món mið, fös sun 1100/1230 0930/1100 17 00/1830 Holt
Athugasemdir: a) Aðeins ef farþegar, annars fellt niður yfir sumarið
b) Aðeins leiguflug eftir þörfum.
REYKJAVÍKURFLUGVELLI