Morgunblaðið - 05.08.1977, Síða 1

32 SÍÐUR
170. tbl. 64. árg.
FÖSTUDAGUR 5. AGUST 1977
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Grfskir stjórnmálaleiðtogar f Kýpur á fundi f dag. Talið f.v. Vassos Lysarides leiðtogi sósfalista,
Papaionanou leiðtogi kommúnista. Spyros Kyprianou forsetí (snýr baki f myndavélina) og Glafcos
Clerides leiðtogi íhaldsmanna.
Ágreiningur um eft-
irmann Makariosar
Nikósfu. Kýpur. 4. ágúsl.
AP — Reuter.
STJÓRNMALALEIÐTOGAR
gríska þjóðarbrotsins á Kýpur
voru í kvöld sagðir klofnir f af-
stöðu sinni til vals á eftirmanni
Makarfosar erkibiskups og for-
seta Kýpur, sem lézt f gærmorgun
af hjartaslagi 63 ára að aldri. A
sama tfma og þeir reyndu að
finna leiðir til að leysa ágreining-
inn sfn á milli, sagði Rauf
Denktash leiðtogi tyrkneskra
Kýpurbúa, að fráfall Makaríosar
opnaði nýja möguleika á að setja
niður deilur þjóðarbrotanna á
Kýpur. Denktash, sem er forseti
hins yfirlýsta tyrkneska sam-
Carter beið verulegan
ósigur í orkumálum
Washington. 4. ágúst. AP — Reuter.
CARTER Bandarfkjaforseti beið
í kvöld verulegan ósigur f orku-
málum. er fulltrúadeild Banda-
Milljarður
breytir litlu
hjá Norð-
mönnum
Ósló, 4. águst. Reuter.
NORSKA fjármálaráðu-
neytið skýrði frá því í
dag að tekjur Norð-
manna af olíu og gas-
vinnslu í Norðursjó
yrðu einum milljarði
norskra króna lægri f ár
en gert hefði verið ráð
fyrir í ársbyrjun.
Verða heildartekjurnar 10,1
milljarður norskra króna i stað
11.1 milljarðs. Helztu ástæð-
urnar fyrir þessu eru sagðar
Ekofiskóhappið i vor og seink-
un á sölu á gasi til Evrópu.
Mun gassala ekki geta hafist
fyrr en 8. september nk. Að
sögn talsmanna ráðuneytisins
mun þetta hafa lítil áhrif á
efnahag Norðmanna, þar sem
gert er ráð fyrir um þriggja
milljarðá norskra króna tekj-
um á mánuði af oliu og gassölu
í byrjun næsta áratugar.
ríkjaþings kolfelldi tillögu hans
um hækkaðan bensinskatt. Al-
rikisskatturinn á hvern bensín-
lítra nú er um 2 ísl. kr. en i
frumvarpi Carters var gert ráð
fyrir 2,50 kr. hækkun á hvern
lítra. Sú tillaga var felld með 339
atkvæðum gegn 82 og önnur til-
laga um 2 kr. hækkun var felld
með 370 atkvæðum gegn 52.
Leiðtogar demókrata i fulltrúa-
Framhald á bls 18.
bandsríkis á Kýpur sagði: „Frá-
fall Makariosar gefur okkur nýja
möguleika, nýja leiðtoga, nýja
yfirsýn yfir staðreyndirnar.“
Líkurnar á skjótu samkomulagi
grísku stjórnmálaleiðtoganna um
hvernig nýr eftirmaður Makaríos-
ar skuli valinn voru i kvöld taldar
litlar af stjórnmálafréttariturum.
Skv. stjórnarskránni verður að
velja nýjan bráðabirgðaforseta
innan 45 daga og siðan að halda
forsetakosningar 11. febrúar á
næsta ári, er 5 ára kjörtimabili
Makaripsar hefði lokið. Sypros
Kyprianou, sem varð forseti við
fráfall Makariosar í gær, sagði að j
fram hefði komið tillaga um að
velja einn frambjóðenda fyrir j
fyrri kosningarnar til að koma i
veg fyrir kosningabaráttu og sið-
an að halda reglulegar kosningar
i febrúar. Spyros er forseti
Kýpurþings. Hann sagði í dag að
flokkarnir fjórir á Kýpur, komm-
únistar, sósialistar, ihaldsmenn
og óháðir myndu halda viðræðum
sinum áfram, því að enginn niður-
Framhald á bls 18.
Rússar og Japan-
ar undirrita fisk-
veidisamkomulag
Tókfó, 4. ágúst. AP — Reuter.
JAPANIR og Sovétmenn undirrituðu í dag bráðabirgða-
samkomulag um fiskveiðar, þar sem ákveðnir voru kvót-
ar og reglur fyrir sovézk fiskiskip, sem veiðar stunda
innan 200 mílna fiskveiðilögsögu Japans. Samkomulagið
var undirritað af Alexander Ishkov, fiskimálaráðherra
Sovétríkjanna, og Zenko Zuzuki, landbúnaðar- og sjávar-
útvegsráðherra Japans, eftir að samningaviðræður
höfðu staðið í rúman mánuð.
Samkomulagið gildir frá 1. júlí
til 31. desember á þessu ári og
skv. kvötakerfinu fá sovézkir
fsikimenn að veiða allt að 335
þúsund lestir af fiski á Japans-
miðum, sem er um 31% niður-
skurður á aflamagni miðað við sl.
ár. Nær kvótinn yfir Alaskaufsa,
sardinur, makril og aðrar tegund-
ir. Svipað samkomulag varðandi
fiskveiðar Japana i sovézkri fisk-
veiðilögsögu var undirritað í mai
sl. í Moskvu. Skv. þvi samkomu-
lagi fá japanskir fiskimenn að
veiða allt að 700 þúsund lestir af
fiski innan sovézku lögsögunnar á
þessu ári.
Skv. samkomulaginu, sem
undirritað var i dag verða
sovézku fiskiskipin, sem veiðar
stunda við Japan að sækja um
leyfi til veiðanna, en það ákvæði
gildir einnig í maísamkomulag-
inu. Þá er einnig kveðið á um
greiðslu fyrir veiðileyfi en ekki er
gert ráð fyrir að slikt gjald verði
innheimt, þar sem sovézk yfirvöld
hafa ekki krafið japanska fiski-
menn um greiðslur.
Framhald á bls 18.
Alexander Ishkov og Zenko Suzuki takast í hendur er þeir hafa
undirritað fiskveiðisamkomulagið {Tókió i gær. AP-simamynd.
ÓTTAST BLÓÐ-
BAÐ í SOWETO
Jóhannesarborg, 4. ágúst. AP.
ENN einn unglispiltur féll I átök-
um við lögreglu i blökkumanna-
Assad hafnar tillögu
Vance og Sadats
Damascus 4. ágúst. AP — Reuter.
VONIR um að tilraunir Cyrus
Vance, utanrikisráðherra Banda-
ríkjanna. til að koma á nýrri
Genfarráðstefnu í Miðaustur-
landadeiiunni strax í haust
myndu bera árangur dvinuðu
verulega f kvöld, er Assad Sýr-
landsforseti lýsti þvf yfir að lokn-
um viðræðum sinum við Vance,
að hann féllist ekki á tillögu hans
og Sadats Egyptalandsforseta um
að sett yrði á stofn nefnd utan-
rfkisráðherra deiluaðila til að
hraða undirbúningi nýrrar ráð-
stefnu. Assad sagði: „Þessi nefnd
er ekkert annað en spurning um
fundi milli Araba og lsraela og
slfka fundi á að halda f Genf.
Hvers vegna skyldum við leysa
Genf af hólmi? Það er betra að
fara vel undirbúinn til Genfar.
ísraelar höfðu fagnað tillögu
Vance og Sadats, einkum þar sem
hún útilokaði fulltrúa Palestínu-
manna frá beinni þátttöku i
undirbúningsviðræðunum. Assad
bætti þvi við að þótt hann væri
andvigur fundum fulltúa israela
og Araba i Bandarikjunum myndi
utanríkisráðherra sinn fara til
New York i september til að sitja
Alsherjarþing sameinuðu þjóð-
anna.
Yasser Arafat, Ieiðtogi Frelsis-
samtaka Palestínumanna, PLO,
flaug til Karíó i dag til viðræðna
við Sadat og talsmaður PLO sagði
í kvöld að Arafat væri ánægður
með afstöðu Egypta, tillaga Sad-
ats um utanríkisráðherranefnd-
ina hefði verið borin fram til að
reyna að koma í veg fyrir að ferð
Vanc færi út um þúfur.
Arabískir diplómatar i Beirút
sögðu i dag að litlar líkur væru nú
á að takast mætti að koma á nýrri
Genfarráðstefnu fyrir lok þessa
lárs, eins og menn hefðu vonast til.
Assad forseti hefði hvergi hvikað
frá fyrri afstöðu sinni um að
ísraelar yrðu að skila aftur öllum
herteknu svæðunum frá 1967 og
að réttindi Palestinumanna yrðu
fullkomlega tryggð. Einnig sagði
hann að framkoma Israela gæfi á
engan hátt til kynna sáttfýsi.
Næsti viðkomustaður Vance er
Jórdanía.
úthverfinu Soweto { Jóhannesar-
borg, er lögreglumenn skutu af
haglabyssum á hóp gagnfræða-
skólanema, sem að sögn lögregl-
unnar fóru með grjótkasti og
fkveikjum um götur Soweto f dag.
Hafa þá alls 5 ungmenni fallið I
þessum átökum, sem hófust fyrir
6 dögum eftir að nemendur höfðu
farið I verkfall til að leggja
áherzlu á kröfur um bætta mennt-
un.
Að sögn lögreglunnar settu
unglingarnir upp vegatálmanir og
börðu farþega bifreiða, sem urðu
að nema staðar, veltu bilunum og
kveiktu í þeim. Söfnuðust allt að
100 unglingar saman um tima og
skaut lögreglan þá af haglabyss-
um með fyrrgreindum afleiðing-
um, auk þess sem tveir menn
særðust alvarlega.
Nokkur hópur nemenda mætti i
skóla í Pretoriu i dag eftir að
yfirvöld þar höfðu hótað að loka
skólunum algerlega ef nemendur
sneru ekki aftur til skólanna fyrir
morgundaginn, föstudag.
Um 500 manns létust i óeirðum
i Soweto á s.l. ári og óttast yfir-
völd í S-Afrfku að mikið blóðbað
verði nú ef ekki tekst að koma á
lögum og reglu i Soweto á næstu
dögum.