Morgunblaðið - 31.08.1977, Blaðsíða 11
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 31. AGUST 1977
11
þing í Reykjavík — ATA-þing í Reykjavík — ATA-þing í Reykjavík — ATA-
að Efnahagsbandalaginu,
kommúnista og fleiri vinstri-
sinna.
Siðar neituðu kommún-
istar að leggja flokk sinn niður.
Það sem gerzt hefur að undan-
förnu er, að þetta blað hefur
hafið birtingu á greinaflokki
um norsku leyniþjónustuna,
sem það kallar svo, og tók m.a.
viðtal við fyrrverandi mæjor i
norska hernum. Skýrði hann
frá þvi að hann hefði verið við
leynileg skyldustörf i Finn-
landi og nú er hann sakaður um
að hafa brotið trúnaðarmál.
Blaðið hefur hins vegar hald-
ið áfram að birta uppljóstranir
sinar og einn blaðamannanna,
I
Johan Jörgen-Holst
fyrrum forseti Stórþingsins og
prófessor. Nefndin samdi síðan
skýrslu um málið og komst að
þeirri niðurstöðu að ásakanir
gagnrýnendanna væru ekki á
rökum reistar.
Skýrslan var þó
ekki gerð opinber, þar sem i
henni var fullt af trúnaðarmál-
um og þvi var saminn sérstakur
úrdráttur til þess að birta. Sósi-
alíski vinstriflokkurinn lagði
megináherzlu á að skýrslan yrði
gerð opinber, en ríkisstjórnin
neitaði, þar sem hún leit svo á
að þá bryti hún m.a. trúnað við
aðrar ríkisstjórnir, en í skýrsl-
unni voru m.a. birtar samræð-
ur, sem farið höfðu fram við
Norðmenn láta nú smíða
sjö 2 þúsund lesta varðskip
Ivar Johannsson, hefur í mörg
ár reynt að fá leynilegar upp-
lýsingar. Svo hafa þeir sagzt
hafa ákveðinn nafnalista, bíl-
númer og símanúmer, sem yfir-
völd töldu óhagkvæmt að yrðu
birt og þvi var hann handtek-
inn. Kom þá á daginn, að mörg-
um fannst frelsi dagblaða til að
afla upplýsinga ógnað. Annar
maður var og handtekinn fyrir
að hafa geymt það efni, sem um
var að ræða.
í þriðja lagi hafa orðið miklar
umræður um uppsetningu Lor-
an C og Omega-kerfa í Noregi
og þær ákvarðanir að setja
þessi kerfi upp. Menn óttast
mjög að unnt sé að nota þessi
kerfi i hernaðarlegum tilgangi
og gagnrýnendur þeirra töldu
að embættismennirnir, sem
unnu að þessu, hafi leynt bæði
rikisstjórn og Stórþingið
ákveðnum upplýsingum og af-
vegaleitt þá aðila, sem endan-
lega ákvörðun tóku. Til þess að
ganga úr skugga um, hvort
þessar ásakanir væru á rökum
reistar var skipuð þriggja
manna nefnd til þess að kanna
málin og fékk hún aðgang að
öllum gögnum þess. í þessari
nefnd sátu hæstaréttardómari,
fulltrúa annarra landa. Um
þetta var haldinn lokaður fund-
ur i Stórþinginu og þar fengu
allir þingmenn aðgang að
skýrslunni, m.a. 2 þingmenn
Sósíaliska vinstriflokksins. Sið-
an gerðist það á kosningafundi,
mjög fjölmennum, að þessir
þingmenn tóku að lesa upp úr
skýrslunni i heyranda hljóði og
mætti það talsvert sterkri and-
úð fólks. Er nú i athugun, hvort
þessum tveimur þingmönnum
verði stefnt fyrir ríkisrétt, en
það er sérstakur réttur, sam-
bærilegur við hæstarétt, en að-
eins innan þingsins. Endanleg
ákvörðun um það, hvort mál
verður höfðað verður ekki tek-
in fyrr en nýtt þing kemur sam-
an.
Þá gerðist það í kjölfar þessa,
að PAX-forlagið, sem er i
tengslum við Sósíalíska vinstri-
flokkinn gaf skýrsluna út í bók-
arformi og geta menn nú keypt
hana í hvaða blaðsöluturni sem
er i Osló. Þetta mál allt er mjög
slæmt fyrir Norðmenn og það
er nauðsynlegt að unnt verði að
koma í veg fyrir að slíkt sem
þetta geti gerzt aftur. Erlendar
ríkisstjórnir verða að vita að
treysta megi Norðmönnum i
samskiptum um hluti, sem
varða öryggismál. Þetta loran-
mál er hins vegar á engan hátt
brot-á hernaðarstefnu Noregs
eins og menn hafa viljað vera
láta og það er staðreynd að
jafnvel kafbátar allra þjóða
geta notað þetta kerfi á úthaf-
inu. Við munum njóta þessa
rétt eins og bandarík skip.
Þetta kerfi er jafnframt mjög
mikiivægt fyrir norska fiski-
flotann og í sambandi við gæzlu
200 mílnanna er það ómetan-
legt og aúðveldar landhelgis-
gæzlunni störf i ört vaxandi
verkefnum.
— Þetta mál er og mjög und-
arlegt i ljósi þess að Norðmenn
vita nú að njósnað er um hern-
aðarleyndarmál þeirra, um iðn-
að þeirra og sitthvað fleira. A
Norðurlöndum hefur og borið á
hryðjuverkamönnum og eitur-
lyfjainnflutningur á sér einnig
stað. M.a. vegna þessara stað-
reynda verða Norðmenn að
hafa öryggismál sín i lagi. Þetta
gera allir sanngjarnir menn sér
ijóst. Norðmenn verða með ein-
hverjum hætti að tryggja ör-
yggi borgaranna og hið lýðræð-
islega skipulag.
— Voru Norðmenn mjög
áhyggjufullir, þegar þorska-
striðið stóð sem hæst?
— Við vorum það og þá sér-
staklega með hliðsjón af því,
hver áhrif þorskastiðið og land-
helgisdeilan við Breta gat haft
á afstöðu íslendinga til Atlants-
hafsbandalagsins. Samtenging
þessara tveggja mála hlaut að
hafa óheillavænleg áhrif fyrir
ísland og veru þess i NATO og
þá einnig fyrir Noreg. Það er
mög mikilvægt til verndar friði
i heiminum að ísland sé innan
Atlantshafsbandalagsins. Ef ís-
land stendur utan þess, kemur
upp spurningin, hver ræður
þar, ef til styrjaldar kemur og
æðislegt kapphlaup skapast um
landið. Vera islands i bandalag-
inu er verulegt framlag til frið-
ar á Norður-Atlantshafi. Frá ís-
landi er haldið uppi eftirltii,
rétt eins og við Norðmenn ger-
um i Norður-Noregi. Það er
mikilvægt starf, því að nauð-
synlegt er að fá uppiýsingar um
breytingar á hernaðarvægi með
einhverjum fyrirvara.
— Hvað finnst þér um þessa
ATA-ráðstefnu hér?
— Það er mjög mikilvægt, að
þessi fundur skuli haldinn á
íslandi, en hingað köma tnenn
of sjaldan. Það er nauðsynlegt
að fulltrúar annarra NATO-
þjóða skilji sérstöðu Islands og
öryggismál þess. Með þessum
fundi gefst og íslendingum
tækifæri til að ræða vandamál-
in við aðra fulltrúa. Eg tel þátt-
töku forsætisráðherra islands
og utanrikisráðherra i störfum
ráðstefnunnar hafa verið mjög
mikilvæga.
Berið bókalistann sem hér er prentaður saman við
bókaskápinn, og pantið strax þau verk sem yður vantar
Bækur Halldórs Laxness:
Vefarinn mikli frá
Kasmfr
Alþýðubókin
Kvæðakver
Reisubókarkom
Snæfrtður
íslandssól
Salka Valka
Sjðlfstætt fólk
Heiman eg fór
Gerpla
Þættir
Silfurtúnglið
Dagurisenn
Heimsljós
Brekkukotsannáll
í slandsklukkan
Gjömíngabók
Paradisarheimt
Strompleikur
Atómstöðin
Dagleið á fjöllum
Prjónastofan Sólin
Skáldatimi
Bam náttúrunnar
Sjöstafakverið
Upphaf
mannúðarstefnu
Dúfnaveislan
fslendingaspjall
Undir Helgahnúk
Kristnihald undir Jökli
Vinlandspúnktar
Innansveitarkrónika
Úa
Yfirskygðir staðir
Norðanstúlkan
Guðsgjafaþula
Þ jóðhátiða rrolla
I túninu heima
Úngur eg var
Straumrof
Halldór Laxness
Mestaskáld nútímans
Verk Halldórs Laxness er nú öruggasta
fjárfestingin í landinu. Bækur hans, yfir
40 bindi og næstum helmingur bókanna
fást nú fyrir aðeins tvo þriðju hluta
þess verðs, sem þær kosta næstu
mánuði í nýrri prentun.
Grípið tækifærið og látið börn yðar eignast öll verk
nóbelskáldsins, mesta skálds veraldar í dag. Fá
eintök af verkunum verða seld næstu daga með
hagkvæmum afborgunarkjörum. (Engir vextir né
annar kostnaður af neinu tagi).
Bókaútgáfan
HELGAFELL,
Veghúsastig 7, Reykjavík Pósthólf 7134, sími 16837.
Gjörið svo vel að senda mér í póstkröfu eftirtaldar bækur Halldórs Laxness, sjá bókalista:
Nafn ....................................................................
Heimilisfang ............................................................
Póststöð ................................................................
I I Óska að fá sendar bækur sem út koma í heildarútgáfu Halldórs Laxness.