Alþýðublaðið - 31.10.1958, Blaðsíða 4

A 1 þý ðu b1a ð i ð
Föstudagur 31. október 1958.

verrm
KJÖKDÆMAMÁLIÐ virðist'
aftur vera að komast á dagskrá.
tÞað cr eklti að ófyrirsynju, því
að kjördæmaskipunin er orðin
algerlega óviðunandi — og hefur
raunar verið lengi. Miklir flutn-
ingar hafa átt sér stað síðástlið-
inn hálfan annan árátug í land-
ínu og þeir hafa fíýtt fýrir
siauðsynlegum bréytingum á
björdæmaskipuninni. Enginn
Sætur sér til hugar koma, að
ahnað cn fölkið í landinu, eigi
að velja fulltruaþing hénnar —
og þó er það nú orðið þannig, að
annað sjónarmið virðist ráða.
ÞESS ER að vænta að stjórn-
málaflokkarnir snúi sér nú þeg-
ar að því að finna lausn á þessu
máli. Það sjónarmið á að hafa
íyrir augum, að réttur þjóðfélags
foorgaranna sé sém jafnastur, —
annað væri rangt. Hins vegar
virðist ástæða til þess að stemma
stigu við því á einhvern hátt, og
bó ekki harkalegum,.að'upp geti
-'isið smáhópar og eignast full-
'trúa á alþingi. Lágmarksat-
kvæðatala verður' að ráða úrslit-
um í því efni.
FORYSTUGREININ í Alþýðu
folaðinu á miðvikudaginn um
kjördæmamálið tekur af öll tví-
jmæli um vilja Alþýðuflokksins í
þessu máli, enda hefur flokkur-
Inn frá upphafi vega verið helsti
forautryðjandinn í auknu lýð-
cæði og jöfnuði. Hann kom á
íuttugu og eins árs kosninga-
rétti og hann átti frumkvæðið
Hvenær verður kjördæma
skipuninni breytt?
Ný hreyfing um málið
Islenzki páfinn aftur á
sviðinu.
Alþýðubandalagsmenn-
iriiir úr sögunni.
að þeirri breytingu, sem gerð
var á kjördæmaskipuninni á
sínum tíma, þó að tímarnir hafi
breyzt og gert það skipulag, er
þá var fundið, úrelt á tiltölulega
skömmum tíma. Síðasti flokks-
stjórnárfundur markaði líka
skýra stefnu í þessu máli og verð
ur henni nú fylgt fram.
HARBSOBNIR Moskvukomm
únistar hafa tekið í sínar hend-
ur öll völd í flokksfélagi komm-
únista hér. Brynjólfur Bjarna-
son er aftur kominn á stjá og
verður í öðru sæti á lista þeirra
við næstu kosningar. Alþýðu-
bandalagsmennirnir hafa unnið
sitt hlutverk og meira fá þeir
ekki að gert. Þá er þeim.vísað á
dyr. Nú býður þeirra pólitískur
dauði eða knéfall til-fulls. —
Pólitískur dauði þeirra er ávinn
ingur fyrir kommúnista. Með
honum hefur þeim tekist að eyði
leggja annars nýta starfskrafta
fyrir Alþýðuflokknum.
ÞESSI ÖRLÖG eru kunn frá
fyrri tímum. Tveir foringjar yf-
irgáfu Alþýðuflokkinn í góðri
trú. Annar neitaði að beýgja sig,
leitaði máls á því hvort hann
gæti tekið aftur upp starf í Al-
þýðuflokknum, en fékk því mið-
ur ekki góðar undirtektir. Hinn
féll á kné. Þann fyrri var ekki
hægt að nota lengur, hinn síðari
gafst bezt eftir að hann var lát-
inn, enda hefur nafn hans verið
þvælt svo mjög, að. það vekur
klígju.
M05KVUK0MMÚNISTARN-
IR hafa tekið völdin í félaginu
undir forustu páfans vegna þess
að endurskoðunarstéfnan sundr-
ar nú hverjum kommúnista-
flokknum á fætur öðrum úti í
heimi og hér er verið að und-
irbúa átökin. Þetta mun hafa víð
tækar afleiðingar í pólitík komm
únistaflokksins — og mun á
næstunni koma ýmsum á óvart,
en ekki þó þeim, sem þekkja
komúnistaflokkana að innan-
verðu.
ANDSTÆÐINGAR kommún-
ista munu ekki harma þessi
skipti. Línurnar verða skýrari
og það er öllum fyrir beztu. —
Erfiðara verður líka fyrir ýmsa
meðhlaupara að villa á sér heim
ildir. -
Ilannes á Iiorninu.
sala lagffist þar n.ður algörlega.
Teldi ég ástæður til þess að í-
huga það hér.
Með Bessa-leyfi
tii Helga Sæmunduonar.
í ALÞÝÐUBLAÐINU s. 1.
sunnudag leggur þú fram tll-
.ögu um að Áfengisverzlunin
thafi vínbúð opna á kvöldin. —
Er þeirri ráðstöfun ætlað að
draga úr áfengiskaupum ungl-
< nga. Margar vísdómsperlur
•hafa hrokkið af penna Þínum
:fyrr, en þessa álít ég verðlauna
-verða, — ámóta og ritleikni
<Bjarna Ben. En torsótt getur
-orðið hjá þér að færa sönnur
<á, að erfiðara sé fyrir unglinga
að ná víní ú áfengisútsölu, —
-íheldur en frá leyriivínsala.
Ástaéður fyrir því, að leyni-
vínsaia leiguibiítreiða!stj óra
jþrífst, eru tvær. Fyrst — að
’iögreglan kemur yfirleitt ekki
upp um þá og annað — að refs.
ingin fyrir lögbrotið er lítil-
fjörleg. Bifreiðastjórinn, er
seldi börnunum áfengið, fékk
fjögur þúsund króna sekt'— eða
-ágóða af einni kvöldsölu — og
tr.á væntanlega byrja strax aft-
xir!
Allmiklár rannsóknir hafa
farið fram á því — út í heimi,
víðsvegar, hvort hægt sé að
.stöðva afbrot, er rætur eiga að
sækja til áglrndar á viðskipta-
-gróða. Niðurstöður hafa æfin-
lega orðið þær sömu, að það
:é hægt. Leynisala á áfengi og
æiturlyfjum sé því aðeins rek-
in, að refsingin sé of smávægi-
lag mið’að við ágóðann.
Láttu þér ekkj detta í hug að
saðrar eins blækur og' temjplarar
okkar og jafnvel þú og Bjarni
Ben., vilji áfnema lfeynivínsölu.
Það er hægt að afnema alla
ieynivínsölu til barna og ungl-
inga á einu kvöldi. Fyrst tækj-
lum við ríkisstyrkinn af templ-
-arareglunni og verjum honum
til þéss að koma upp um leýni-
vínsala (nú kemur þetta fé ná-
'kvæmlega að engu gagni). Þá
sektum við le'gubifréiðastjóra,
er vín selja. Fyrir fyrsta brot
sé bifreiðiri gerð upptæk, m|án.
aðar tugthús og missir borgara-
réttinda í fimm ár.
Leigubifrelðastjórar njóta
lögverndar og eru því í reynd-
inni styrktir af almenningi. —
Þessi lögvernduðu sérréttindi
eru verzlunarvara seld á gífur.
legar upphæðir. Ég sé ekkert á
móti því að hóflegur ágóði
þeirr.a af leynivínsölu sé afnum
inn, en blaðamönnum láta bet-
ur vangaveltur hálfbjána.
Svipuð aðferð var reynd í
tveim fylkjum Bandaríkjanna,
gegn eiturlyfjasölu. Eiturlyfja-
Verð á minkasköttum hefur
fallið mikið í Noregi og í Ame-
ríku, — én Þar eru þau sem
ekkert notuð. HÖfum við heyrt
að riokkur innflutningur sé
byrjaður hingað til landsins. —
Skottin voru ekki á farmskrá.
Séra Jón.
ö'i/ajcu
Síaifsliðið við jarðskjálftarannsóknastöðina sænsku hefur tek-
ið sér fyrir hendur að finna stað þanrj í Norðuríshafi, sem
Kússar sprengja kjarnorkusprengju sínar, a. m. k. stundum.
Kortið sýnir Norðuríshafið m.illi Noregs og Rússlands Novaja
Semlja og Svalbarða og krossinn sýnir sprengjustaðinn.
Þar sprengja Rússar kjarnorkusprengjur
'%S&alljard.\
'JC 'MitnÁ %umi&n£
; lcuid\_____
Um bifresSar:
Veíurinn er kominn og bifreiðina
þarf að búa undir kulda og snjó
NÚ ER veturinn genginn í
garð og þá er nauðsynlegt að
athuga það, sem gera þarf við
bifreiðina, svo að hún sé tilbú-
in til að standast þá erfiðleika,
sem koma. Er því ekki ástæðu-
laust að gefa bifreiðaeigendum
nokkrar leiðbeiningar áður en
frostin byrja. Þetta eru aðal-
atriðin:
1. Ljósin, og þá sérstak-
lega ljóskastararnir, þurfa at-
hugunar við. Það er sagt, að
það eigi að slripta um perur í
Ijóskösturunum hvern hundr-
aðasta brennslutíma. Eftir
þann tíma fer glerið að dökkna
og Ijósstyrkleikinn minnkar
um 20%. Fyrir einkabifreiða-
eigendur er talið að það sé
mátulegt að skipta á hverju
hausti. Um leið ög skipt er um
perurnar, er sjálfsagt að láta
st.illa ljósiri og fá kvittun fyrir
stillinguna, sem er síðan geymd
í skoðunarvottorðinu.
2. Kælikerfið er næst á dag
skrá. Skolið kerfið með volgu
vatni og setjið síðan frostlög-
inn á. Sjálfsagt er, áður en
maður setur frostlöginn á, að
athuga vel hvort nokkur leki
er á kerfinu og sjái maður að
hosa er léleg, þó svo að hún
leki ekki, er sjálfsagt að skipta
um hana. Það getur orðið bif-
reiðareiganda dýrt spaug, ef
hann lætur undir höfuð leggj-
ast að yfirfara þetta, þar sem
frostlögur er það dýr', að ef
hann rennur niður kostar það
um 100,00 krónur.
3. Sé hægt að sprauta vatni
á rúður, þarf maður einnig að
muna eftir því, að það þarf að
vera sérstakur lögur, sem þolir
frost. í öllum bænum takið
ekki venjulegan frostlög, því
að hann skemmir lakkið. Á
benzíntöðvum fæst sérstakur
lögur fyrir þetta.
4. Olíur skiptir maður einn
ig um undir veturinn, þó svo
að nú fáist olíur, svokallaðar
fjölþykktarolíur, sem eiga að
vera jafnþykkar við kulda sem
hita. Skiptið einnig yfir á
þynnri olíur í skiptikassa og
drifi. Gleymið ekki að hreinsa
lofthreinsarann. Það ber allt of
mikið á því, að menn trassí
það.
6. Athugið hvernig blöðin
í vinnukonunum eru. Þau
þurfa sannarlega að vera í lagi,
ef þau eiga að geta hreinsað
slvddu og krap af rúðunni og
ef maður vill vera viss um að
fá ekki rönd í sjálfa rúðuna.
Það er í sumum tilfellum hægt
að fá ný gúmmí, en stundum
verður maður að kaupa fest-
inguna með.
7. Þá er nú komið að því,
sem maður getur kannske sagt
að sé það allra nauðsynlegasta,
en það eru keðjurnar. Það eru
til sérstök snjódekk og verð ég
að mæla jafnmikið með þeim,
ef ekki meira en keðjum. Ef
snjódekk eru á öllum hjólum
fér það bæði mikið betur með
bílirin og gerir hann einnig
miklu öruggari á vegi. Keðjur
verður maður annars að hafa,
og það væri kannske ekki úr
vegi að minna menn á, að það
er ekki1 nauðsýnlegt' að kaupa
nýjar keðjur, heldur er einnig
hægt að kaupa bara þverbitana
en það eru aðallega þeir, sem
bila. Það má segja, að langbit-
arnir geti vel haldið á við
minrist þrjú sett af þverbitum:
Munið eftir að taka fram keðj-
urnar og athuga hvort þær sép
ekki í lagi núna meðan þið enn
hafið tíma svo að þið takið þæri
ekki allar sundurslitnar þegar
þið þurfið á þei mað halda.
Að lokum væri kannske ekki
úr vegi að minnast á nokkur
atriði, sem menn gætu haft í
bílum sínum yfir vetrartím-
ann. Það er til dæmis gott að
hafa smá trébita undir tjakk-
inn, því að í snjó og hálku vill
tjakkurinn renna til, ef ekki
er sett eitthvað úndir hann.
Þá er einnig gott að hafa drátt-
artaug í bifreiðinni. Fyrir
stuttu var það móðins að hafa
nælonlínur, en það er alls ekki
verra að hafa bara venjulegt
tóg, því er ekki eins hætt við
að skerast í sundur eins og
nælonlínunum.
Þetta ætla ég að iáta nægja
í þetta skipti í von um að sem
flestir yfirfari bifreiðar sínar
fyrir veturinn og sitji ekki
fastir einhvers staðar, bara
vegna síns eigin trassaskapar.
Vilhjálmur Steinn.
83 milijénir btfreið-
ar a jorðinm
EFTIR amerískum útreikn-
ingum voru í heiminum við síð-
ustu áramót, 83.328.000 fólksbif
reiðir, 24:151.00 vörubifreiðir,
756.000 rútubílar, 18.998.000
mótorhjój og 9.327.000 trakt-
or'ar. — Flestir eru vagnarnir
í USA, sem hefur 56 miljónirí
fólksbifreiðir, 141.000 rútubíla,*
4.500.000 dráttarvélar, en að-:
eins 460.000 mótórhjól. Evrópa.
(ásamt löndúnum á bak við járn
tjald) er númer tvö með 15.426:
000 fólksbifreiðir, 4.584.000
vörubifreiðir, 219.000 rútubíla,
2.400.000 dráttarvélar og 15.
870.000 mótorhjól. Kanada hef-
ur samúnlagt 4.443.000, Ástra-
lía hefur 3.228.000 og Asía (á-
samt Kína) 2.837.000.
Ford segir:
Ekkert bon framar
ÖLL VINNA við bónun á
bílum á nú að verða úr sög-
unrii éftir nýj.ustu fréttum frá
Ford-verksmiðjunum að dæma,
í síðastliðinni viku byrjaði
Ford að sýna nýju gerðina 1959
í New York. Stærsta fréttin —•
eftir Time — er lökkun í „super
emalj" sem heldur sér gljáandi
eins lerigi og bifreiðin hangir
saman án þess að nokkurn tím-
an þurfi að vaxbera eða pússa
hana.
Þeir segjast muni lakkera ali
ar bifreiðir sínar þannig. —
Fordbílarnir eru orðni 15 sni.
lengr; en þeir hafa verið.
SÆNSKU bifreiöaverksmiðj-
urriar Volvo og Saab halda á-
fram með að auka sölu á vögn-
um, til Ameríku. Volvo hefur
nú eftir fyrstu sjö mánuði árs-
ins selt 12.00 vagna og Saab
2200. Þett'a þýð.r mikla áukn-
irigú síðan fyrra árið en þá
seldu verksmiðjurnar Volvo
7.000 og Saab 1460,