Alþýðublaðið - 31.10.1958, Blaðsíða 6

8
AJþýðublaðið
Föstudagur 31. október 1958.
Á félagsmálaskóla Alþýðusambandsins að Sörniarka eru allan
ársins hring haldin þriggja vikna — viku eða helganámskeið,
Hin nýju viðhorf:
i III Mm
Þekking - þekking - þek king -
TÆKNIÞRÓUN síðustu ára
hefur fært verkalýðshreyfingu
vesturheims ærin verkefni, þó
að íslendingar hafi látið sér |
þau litlu skipta, enda hefur hin
öra iðnaðarþróun ekki haft I
veruleg áhrif hérlendis. Norð-
Alf Andersen.
menn hafa tekið þessi vanda-
mál föstum tökum og má hik-
laust fullyrða, að þeir séu í
þessum efnum svo sem í öðrum
hagsmunamálum launþega,
komnir lengst allra þjóða.
Yerkalýðshreyfingin er ein-
huga og sterk undir leiðsögn
Alþýðuflokksmanna og eftir
þriggja áratuga farsæla stjórn-
arforustu í landinu geta þeir
einbeitt sér að því að ráðast til
móts við þau vandainál, sem
nú blasa við verkalýð landsins.
Eftir að jafnaðarmenn höfðu
náð meirihluta á þingi og þar
með fengið öll völd löggjafans
í sínar hendur og jafníramt
byggt upp sterka verkalýðs-
hreyfingu, gátu launþegar
hæglega fryggt sér þann arð
vinnu sinnar, sem þeim ber.
Verkalýðshreyfingin gerði sér
það ljóst, að þrátt fyrir stjórn-
málalega sterka stöðu, tjáði
henni ekki að hrifsa í hendur
launþega meiri hlut af arðin-
um, en þeim bar með réttu og
framleiðslan fékk risið undir.
Þess vegna gerði hún sér ljóst,
að næsta og þýðingarmesta
sporið til að bæta kjör sín væri
að auka framleiðsluna.
Sjálfvirknin skap-
ar nýtt vandamál
Segir Alf Anderson.
sviði. Fyrir forgöngu Alþýðu-
sambandsins hafa á öllum
stærri vinnustöðum verið stofn
aðar ,,framleiðninefndir“ og á
síðasta ári var ákveðið í samn-
ingum við samtök atvinnuveit-
enda, að á hverjum vinríustað
skuli starfsmenn hafðir í ráð-
um um allar breytingar í fyr-
irtækinu og að trúnaðarmenn
launþe«a skuli sitja fundi í
hlutafélögum. Þetta er orðin
skylda og á síðustu árum hef-
ur sú regla komizt á í öllum
atvinnufyrirtækium. að starfs-
menn hafi meðákvörðunarrétt
um mál fyrirtækjanna.
Samvinna atvinnu-
rekenda oe launþega
Þessum málum hefur verið
komið fram með samningum
á milli launþega og vinnuveit-
enda en löggjafarvaldið hefur
þar hvergi komið nærri enda
er það stefna norska alþýðu-
sambandsins að levsa slík mál
í samvinnu við atvinnurekend-
ur en ekki með afskiptum
j stjórnarvalda.
Atvinnurekendur hafa fall-
ist á slíkar endurbætur, og Álf
Andersen kvað það skoðun
sína, að hin gevsPega fram-
leiðsluaukning Norðmanna á
síðustu árum sé að verulegu
leyti að þakka þessari nýskip-
an um samvinnu fjármagnsins
og vinnuaflsins á vinnustöðun-
Framhald á 1J. eíðu.
Alþýðublaðið ræddi við Alf
Andersen ritara norska Al-
þýðusambandsins og bað hann arslns
að segja íesendum frá helztu
verkefnum, sem verkalýðssam
tökin í Noregi glíma við um
þessar mundir.
sem gefa góða raun.
stundu, sem marga verkamenn
þurfti áður til. Afleiðing hrað-
Hann gat fyrst um hina j aukinnar sjálfvirkni verður at-
auknu sjálfvirkni, sem hefur vinnuleysi ef ekki eru gerðar
haldið innreið sína í Noreg sem róttækar gagnráðstafanir. —
annars staðar. Vélarnar leysa Ekki að brjóta vélarnar — eins
verkamanninn af hólmi og og dæmi frá fortíðinni herma
vinna þau störf á skammri
frá, heldur að taka nýju vél-
ISTANBUL — borgin, þar
5em, Evrópa og Asía mætast.
Pyrir nokkrar krónur er
'aægt að fara milli megin-
landa. Helzta ferðamanna-
skemmtimin í Istanbul er að
fara með ferju yfir Sæviðar.
sunden, það tekur aðeins
tuttugu mínútur og er
styttzta og skemmtilegasta
leiðin milil Evrópu og Asíu.
Istanbuj er eini staðurinn
í veröld nni þar sem sjá má
sólina rísa yfir hæðir Asíu
og setjast yfir Evrópu.
Istanbul er byggð beggja
vegna Sæviðarsunds (Bospór
us), en það tengir Marmara-
haf og Svartahaf. Á hvérj-
um degi fara menn yfir sund
ið til vinnu slnnar hinum
megin hafsins og heim aítur
að kvöldi.
Næturferðir gömlu ferj-
unnar eru mjög vinsælar.
Mánaskin á Sæviðarsund. er
fegursta sjón í heimi ------
segja Tyrkir.
arnar opnum örmum og nota
þær í þágu verkamannanna til
að bæta kjör þeirra.
Vinnuvikan styttist
Sjálfvirknin hefur ef til vill
í för með sér mesta vanda. sem
verkalýðurinn hefur staðið and
spænis og víða hefur hún leitt
til atvinnuleysis. Launþegar
mega þó ekki taka vélunum
með fjandskap, heldur hagnýta
sér kosti þeirra. — Fyrsti kost-
ur vélvæðingarinnar er stvtt-
ing vinnutímans. Norðmenn
hafa stytt vinnutímann hiá sér
að undanförnu og ætla að
stytta vinnuvikuna ennbá
meira. Þeir hafa ákveðið að
fækka vinnustundum í viku
hverri úr 48 stundum í 45 stund
ir frá og með 1. marz næst-
komandi, og stjórnarvöldin
gera sér vonir um að þessi stytt
ing vinnutímans hafi ekki í för
með sér minni afrakstur. Dan-
að stytta vinnuvikuna
hjá sér í tveimur áföngum en
Svíar í þremur, þannig að
vinnuvikan styttist árlega um
eina klukkustund. Bandaríkja-
maðurinn Walter Reuter hef-
ur látið þá skoðun í ljós. að
vinnuvikan vestari hafs verði
komin niður í 30 klukkustund-
ir árið 1970. Og þetta er ekki
ósennilegt ef tækniþróunin
heldur áfram með vaxandi
hraða eins og síðustu árin, og
þá þarf stytting vinnuvikunn-
ar hvorki að hafa í för með
sér lakari launakjör né minni
afrakstur. Þvert á móti vex
framleíðnin og kjörin batna.
I ,
Meðákvörðunar-
réttur í fyrirtækjum
En til þess að aukinn afrakst
ur komi öllum til góðá, þurfa
launþegarnir að láta sig miklu
varða gengi framleiðslutækj-
anna. Norðmenn hafa eftir
Samfínirsgur
* Uppsögn og
* afleiðing.
SERGE LIFAR, ballett-
meistari við óperuna í París,
hefur nú sagt upp stöðu sinni
þar. Lesendur kannast vafa-
laust við Lifar síðan hann
háði einvígi við de Cuevars,
markgreifann í fyrra. Einvíg-
ið endaði með skrámu, — nú
man enginn eftir livor skrám-
aði hinn en óhemja af prent-
svertu fór í að skýra frá at-
burði þessum um víða veröld.
Lifar byggir uppsögn sína
á, að vinnuskilyrði 1 óper-
unni séu fyrir neðan allar
hellur,. En kunnugir þykjast
vita betur, að Lifar hafi verið
tilneyddur að segja upp stöðu
sinni eftir stjórnarskiptin í
Frakklandi, en ballettmeistar
inn var full vinveittur Þjóð-
verjum á stríðsárunum — og
það er nokkuð sém de Gaulle
á erfitt með að fyrirgefa.
Annar ballettmeistari óper-
unnar Harald Lander, sem
ekki er beinlínis góðvinur
Lifars, sagði er hann heyrði
um uppsögnina: — Það verð-
ur gaman að sjá hinar eðli-
legu afleiðingar þessarar upp
ságnar —- einvígi milli Lifars
og de Gaulle
—o—■
* Klerkur með
■í' matarlyst.
FRANSKUR prestur, sem
var á leið til Ítalíu var stöðv-
aður á landamærunum. Ekki
vegna þess að neitt væri út
á hann að setja í sjálíu sér,
heldur einfaldlega vegna þess
að hann hafði meö sþr 50
banana.
ítalska ríkíð hefur nefní-
lega einkásölu á innfluttúm
ávöxtum og reglurnar urn
annan slíkan innflutning eru
mjög strangar.
Prestur gerði sér lítið fyrir
— settist niður og át 47 ban-
ana í einnu lotu. Þá þrjá sem
eftir voru gaf hann litlum
dreng, sem leið átti fram hjá.
Og svo fór hann yfir landa-
mærin.