Morgunblaðið - 31.12.1977, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 31. DESEMBER 1977
43
aö tilraunin með lyfin, sem hér
voru til umræðu, tók tvö ár, þó að
vísu væri ekki unnið að því verk-
efni sleitulaust.
UPPLÝSINGA-
MIÐLUN UM LYF
OG VERÐ LYFJA
En hvernig á þá að fá í notkun
ódýrari lyfin, sem reynst hafa
jafngóð? Eru læknar sér meðvit-
andi um verðmismuninn þegar
þeir segja fyrir um notkun ákveð-
inna lyfja? Láta þeir sig þetta
varða?
— Það verður að upplýsa
lækna um, að til séu lyf, sem eru
bæði góð og gild og jafnframt
ódýr. Og að halda þeim lyfjum
fram. Oft er hægt að velja um lyf
með gífurlegum verðmuni. En
ástæðan fyrir þvi, að ekki eru
kannski notuð ódýrari lyfin, þó
þau geri sama gagn, er oft van-
þekking. Læknar hafa ekki vitn-
eskju um það hvað lyfin kosta,
sem þeir ávisa sjúklingum sinum.
Margir þekkja alls ekki lyfjaverð-
skrána, sem gefin er út á hverju
ári.
Þorkell vekur athygli á þvi, að
bæði Vilhjálmur og Magnús sitja i
iyfjanefnd, sem nú er að hefja
útgáfustarfsemi, er miðar að
kynningu á lyfjum, þar á meðal
lyfjaverði.
Vilhjálmur bendir á, að í
sjúkrahúsunum séu kjörnar lyfja-
nefndir, sem eigi að gefa leiðbein-
ingar um það, hvaða lyf skuli
kaupa til sjúkrahússins. I henni
sitja venjulega tveir læknar auk
lyfjafræðings sjúkrahússins. Þar
sé líklega vænlegast að byrja,
enda mætti i sjúkrahúsunum
spara gífurlegar upphæðir með
þvi að taka skynsamlegt tillit til
lyfjaverðs.
Bent er á, að þess verði varla
vænst, að frumkvæði í þessu máli
komi frá lyfsölum eða innflytj-'
endum. Smásöluálagningu á lyfj-
um sé nefnilega háttað eins og á
svo mörgum öðrum vörum, sem
kaupmenn selja. Álagningarregl-
ur séu því síður en svo til fram-
dráttar ódýrum lyfjum.
Sem dæmi mætti nefna, að
álagning lyfsala, sem selur 100
valíumtöflur, 5 mg, sé ekki minni
en 800 kr., en ef sami lyfsali
mundi kaupa af innlendum lyfja-
framleiðanda 100 5 mg. diazepam-
töflur, sem fyrr voru nefndar í
viðtalinu, þá færi smásöluálagn-
ingin ekki fram úr 70 kr., miðað
við verðlag i árslok 1976.
— Frumkvæðið hlýtur því að
koma frá hinu opinbera i sam-
vinnu við lækna, sjúkrahús og
rannsóknastofnanir. Um það eru
þeir Magnús, Þorkell og Vilhjálm-
ur sammála. — Eigi lyfjagerð hér
ekki að leggjast niður eða dragast
saman að miklum mun, verður
einhver að ganga fram fyrir
skjöldu og vinna að nauðsynleg-
um rannsóknum, sögðu þeir. Þeir
tóku enn fram, að þeir væru ekki
framleiðendur, heldur einungis
rannsóknaaðilar, sem byggju í
hendurnar á þeim, sem siðar
kynnu að framleiða lyfin, hvort
sem það yrðu opinberir aðilar eða
einkaaðilar.
• EFNIN KEYPT
Á frjAlsum
MARKAÐI
En hvað um einkaleyfi á lyfj-
um? Eru þau ekki þrándur í götu
fyrir innlendri framleiðslu?
— Einkaleyfi eru tímabundin
og taka ekki til efnisins, heldur
framleiðsluaðferðar, er svarið.
Lyf j averksmiðj ur geta tekið
einkaleyfi á nafni og aðferð. Hins
vegar er oft hægt að kaupa virk
efni á frjálsum markaði af þeim,
sem hafa fundið aðrar aðferðir til
framleiðslu á hlutaðeigandi efni.
Islenzk lyfjaframleiðsla verður
fyrst og fremst að byggjast á efn-
um, sem hægt er að kaupa á al-
mennum markaði. Úr þeim eru þá
framleidd lyfjaform. Og þó vinnu-
afl sé hér dýrt, þá gæti sparast
mikið fé við lyfjaframleiðslu inn-
anlands og mjög mikið umfram
það sem nú er. Það er ekki um að
Fáránleg krafa? Er einhver
leið til að uppfylla hana?
Einfaldasta leiðin er sú að
vera með i happdrætti
SÍBS. Þar hlýtur fjórði hver
miði vinning. Alls verða
þeir 18.750 í ár - rúmar 324
milljónir króna. Mánaðar-
lega er dregið um heila og
hálfa milljón. Aukavinningur
í júní er Mercedez Benz 250
að verðmæti yfir 5 milljónir.
Það kostar aðeins 600 kr.
á mánuði að gera eitthvað
í því að fjölga happadögum
sínum í ár.
HappdrættisáriÖ 1978 - Happaárið þitt?
Happdrætti
Þetta línurit sýnir samanburð á inntöku á tveimur mixtúrum. ísl. lyfið
í blóðinu sésl á heilu línunni, en það svissneska á brotnu línunni.
ræða sparnað sem næmi tugum
heldur væntanlega hundruðum
milljóna króna á ári hverju.
. Tilraunir þeirra Magnúsar Jó-
hannssonar dósents, Vilhjálms G.
Skúlasonar prófessors og Þorkels
Jóhannessonar prófessors með
þessi tilteknu súlfalyf hafa sýnt,
að þau má framleiða á viðunandi
hátt á tslandi og mun ódýrar en
nemur kaupverði þeirra frá er-
lendum lyfjaverksmiðjum, án
þess að gæði séu minni. En hvað
svo?
Við því fást ekki bein svör. En
bent á að. svar yfirvalda liggi ekki
fyrir í þessu máli. Aftast í ritgerð-
inni eru hins vegar einkunnarorð,
sem vekja athygli. Þar stendur:
„Ritgerð þessi, niðurstöður og
efniviður, er tileinkuð Sigurði Öl-
afssyni, lyfsala í Reykjavikur apó-
teki fyrir langt og óeigingjarnt
starf að lyfjamálum."
Má kannski af þessum einkunn-
arorðum ráða, að niðurstöður
rannsóknanria séu ekki ætlaðar
skúffunum á ráðuneytisskrifstof-
um, heldur til hagnýtari nota ein-
staklingum, og rikisstofnunum til
hagsbóta.
Þessu viðtali má ljúka með þvi
að vitna í orð Þorkels Jöhannes-
sonar prófessor, er birtust i Morg-
unblaðinu 6. des. 1976. Hann seg-
ir þar að ekkert áhorfsmál sé að
efla beri innlenda lyfjafram-
leiðslu og tryggja, að innlend lyf
séu notuð á kostnað erlendra
lyfja, svo fremi að innlend lyfja-
framleiðsla sé jafngild hinni er-
lendu. Er öruggt, að slíkt gæti
sparað ríkissjóði óhemju fé, enda
þótt innlendir lyfjaframleiðendur
fengju meira fyrir sinn snúð en
nú er, en það sé raurrar sanngirn-
ismál. Liggi beint við að yfirvöld
feli Lyfjaverzlun rikisins, sem nú
sé góðu heilli verið að reisa úr
rústum að heita má, forustu í
þessu máli í samvinnu við lækna,
spítala og rannsóknastofnanir í
landinu.
— E.Pá.