Morgunblaðið - 21.06.1978, Qupperneq 2

Morgunblaðið - 21.06.1978, Qupperneq 2
34 MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 21. JÚNÍ 1978 AI(4.VSIN(,A SÍMINN F.R: 22480 Þessi barnahópur kom við á ritstjórn Morgunblaðsins nýlega á ferð sinni um bæinn til að mótmæla því að þau hefðu ekki fengið að hálda hlutaveltu í Vesturbænum. Aðalforsprakki hópsins, Gylfi Magnússon, sagði að þau hefðu ætlað að halda hlutaveltu á starfsvelli í Vesturbænum, til styrktar lömuðum og fötluðum, en ekki fengið og þótti þeim það súrt í broti enda hefðu þau ekki fengið að vita nánar hvers vegna þeim væri það ekki heimilt. A spjöldunum sem þau báru mátti lesa ýmsar áletranir svo sem: Við viljum fá að halda tombólu; Burt með klögukellingar; Fullorðnir vita ekki hvernig við krakkarnir erum. Sagði Gylfi að þau myndu, eftir að hafa komið þessum mótmælum á framfæri, huga að öðrum stað fyrir tombóluhald eða leita frekari samninga við umráðamenn starfsvallarins. Hvítti Gligoric 1. a6! - Ha4 2. Hf8 - Ha3+ 3. Ke2 — Hxa6 4. Hxf5+ (Nú er lykilstaðan komin upp. Svarti kóngurinn hrekst nú yfir á fjórðu reitaröðina, því annars fellur svarti hrókurinn) - Kd4 5. Kf3 - Ha8 6. Hb5 - Kc4 7. IIg5 — Kd4 (Svartur á engra kosta völ, þar sem kóngur hans kemst ekki að peðinu) 8. Kg4 - IIÍ8 9. Hg6 - Ke4 10. He6+ — Kd5 11. 15 og svartur gafst upp. Með hjálp kóngsins brunar hvíta peðið á áfangastað. M.P. Af endatöflum eftir MARGEIR PÉTURSSON júgóslavensku stórmeistaranna Gligorics og Ivkovs. Þetta dæmi sýnir að þegar búið er að loka kóng varnaraðilans inni á fyrstu fjórum reitaröðunum, skiptir engu máli þó að peðið sé aðeins komið upp á fjórðu línu. Oft er erfitt að þvinga fram þannig stöðu, en hér tekst Gligoric það: Svarti Ivkov Ég fór niður í húsbátinn að kanna tækið og fann ekki eitt heldur tvö. Annað bandarískt og splúkunýtt. Ég prófaði það og komst að þeirri niðurstöðu að það væri mjög sterkt. Loksins hugsaði ég með mér, ættum við að geta náð sambandi við Rommel og kynnt honum skil- yrði okkar fyrir samstarfi, en mér hafði nú skilizt að fyrri boð okkar til hans höfðu aldrei komizt á leiðarenda. Ekki gátum við setið aðgerðarlausir, þegar Rommel kynni á hverri stundu að nálgast Kairó. Ég varð að taka sendinn og fara með hann í búðirnar og reyna síðan að hefja sendingar. Þar sem ég hafði ekki hug- mynd um að Abler og félagi hans væru undir eftirliti undraðist ég verulega er ég heyrði það morgun einn nokkru síðar að Brezka leyniþjónustan hefði gripið þá. Ekki löngu síðar var ég sjálfur einnig handtek- inn. — í næstu grein segir frá fangelsisvist Sadats og þeim hugrenningum sem leituðu á hann þar og áttu eftir að hafa mikil og varanleg áhrif á hann. Sagt er frá því er Farouk var steypt af stóli og konungdæmi aflagt í Egyptalandi. Einnig er fjallað um samskipti Araba og ísraela og umfram allt Yom Kippur stríðið — h.k. þýddi, stytti og endursagði. Endatöfl hafa jafnan verið litin hornauga af skákrithöf- undum. í cinu bókinni. sem til er á íslensku um þennan þátt skákarinnar, „Ilagnýt enda- töfl" eftir Paul Keres, lýsir höfundur því yfir að endatöfl séu dæmalaust leiðinleg og eina ásta-ðan fyrir því að hann tók sér fyrir hendur að skrifa bók um þetta efni væri sú að góð cndataflskunnátta væri nauð- synleg hverjum skákmanni og menn kæmust hrcinlega ekki hjá því að rannsaka þau. Hvað sem þessu líður verður því þó vart á móti mælt að með stóraukinni almennri byrjuna- kunnáttu hcfur endataflið orð- ið sifellt mikilvægari hluti skákarinnar. í byrjun og mið- tafli geta menn e.t.v. sloppið við tap þó að þeim verði á ein mistök eða fleiri, en í endatafl- inu verða hin smávægilegustu mistök til þess að skák tapast. I þættinum í dag skulum við líta á nokkur lærdómsrík enda- töfl úr nýlega tefldum skákum. Fyrst kemur sígilt peðsendatafl frá síðasta skákþingi Búlgaríu. Fyrst virðist vera um einfalda talningu að ræða, en hvítur á kost á einföldu og mjög algengu bragði sem verður til þess að peð hans kemst upp með skák. Svarti Kirov Ilvítti Ermenkov 1. Kc5! (Eina vinningsleiðin. Eftir 1. Kc4? — Kxg5 2. b4 — Kf5! 3. Kc5 — Ke6 verður hvítur að leika 4. Kc6 og þá er skákin jafntefli eftir 4 ... f5) - Kxg5 2. b4 - f5 3. b5 (En alls ekki strax 3. Kd4? — Kf6; Eins og margir lesendur vita vafalaust er venjulega ekki hægt að vinna slíkar stöður, nema þegar peðið er komið upp á fimmtu reitaröð. Ef hvíti hrókurinn væri t.d. á cl og svarti kóngurinn á b5 gæti hvítur með engu móti komið peðinu lengra áfram. En nú er svarti kóngurinn lokaður úti á h Iínunni og það notfærir hvítur sér á afar skemmtilegann hátt: 1. Hgl! (Skyndilega er svartur í leikþröng. Hann reyndi:) - Kh4 (Eða 1 ... Kh6 2. Kf4 - Hf8+ 3. Ke5 - He8+ 4. Kf6 - Hf8+ 5. Ke7 og peðið brunar áfram) 2. e5! (Þar með er peðið komið upp á hina mikilvægu fimmtu reitaröð. Ef nú 2 ... Hxe5+? þá 3. Kf4 og vinnur) - Kh5 (Eða 2 ... Ha8 3. e6! - Ha6 4. Kf4 o.s.frv.) 3. Ke4 - Kh6 4. Kd5 - Kh7 5. e6 - Hd8+ 6. Ke5 - Hd2 7. e7 - He2+ 8. Kf6 - Hf2+ 9. Ke6 - He2+ 10. Kf7 - HÍ2+ 11. Ke8 — Hd2 (Nú er komin upp staða sem allir skákmenn verða að kunna að vinna úr) 12. Hg4! Svartur gafst upp. Endirinn gæti orðið þannig: 12 ... Hdl 13. Kf7 - Hfl+ 14. Ke6 - Hel+ 15. Kd6 - Hdl+ (Eða 15 ... He2 16. Hd4 - Kg7 17. Kd7 - Kf7 18. Hf4+) 16. Ke5 - Hel+ 17. He4. Að lokum skulum við líta á hróksendatafl frá stórmeistara- mótinu í Bugojno í vor á milli og svarti kóngurinn kemst fyrir hvíta peðið) Í4 4. Kd4! - Kg4 5. b6. (Ef svartur leikur nú 5 ... f3 vinnur hvítur eftir 6. Ke3 — Kg3 7. b7 — f2 8. b8=D+. Svartur reyndi því:) — Kh3, en gafst upp um leið, því að eftir 6. b7 — f3 7. b8=D vinnur hvítur auðvitað létt. Margir skáksérfræðingar telja hróksendatöflin vera lang- litríkustu endatöflin. Mikið er til í þessu, í hinutn einföldustu stöðum geta leynst óvætir möguleikar. Það var t.d. ekki fyrr en á fimmta áratug þessar- ar aldar að menn uppgötvuðu að hróksendatöfl með hrók, h- og f-peði gegn hrók er ekki hægt að vinna, jafnvel þó að sóknaraðil- inn sé tveimur peðum yfir. Við skulum líta á athyglisvert hrók- sendatafl frá siðasta skákþingi Sovétríkjanna: Svarti Balashov Hvítti Guljko Anvar Sadat Framhald af bls. 33 undir báða vængi að síðan yrði Egyptaland fært Ítalíu að gjöf og Mussolini væri þegar reiðu- búinn með sinn hvíta hest að þeysa á inn í Kairó svo sem tíðkazt hafði meðal Rómverja hinna fornu. Áformin fara út um þúfur Ég kallaði saman fund í Samtökum Frjálsra herforingja. Eitthvað urðum við að aðhafast, sagði ég. Ekki gætum viö horft aðgerðarlausir á að Rommel réðist inn í land okkar. Sam- þykkt var að einn úr okkar hópi héldi til E1 Alamein að segja Rommel að við værum heiðar- legir Egyptar og við hefðum með okkur samtök innan hers- ins. Eins og hann vildum við berjast gegn Bretum og yfirráð- um þeirra sem við gætum ekki unað og við værum reiðubúnir að leggja honum til hóp manna, einnig að útvega honum myndir af ýmsum hernaðarlega mikil- vægum stöðum Breta í landinu og við myndum ábyrgjast að ekki færi brezkur hermaður út ^úr Kairó. Allt þetta gegn því að hann ábyrgðist að ekki yrði blakað við fullveldi Egypta- lands. Með aðstoð félaga minna — að Nasser þó undanskildum, því að hann var þá í Súdan — gengum við frá þessum skilmál- um. Flogið skyldi með skjalið til E1 Alamein í herflugvél sem einn úr okkar hópi stýrði. Skák Við afhentum flugmanninum nauðsynleg gögn og hann fékk brezka Gladiator vél til umráða. Enda þótt hann gæfi vináttu- merki skutu Þjóðverjar vélina niður og maðurinn lézt. Þegar þetta gerðist var ég í herþjónustu í grennd við Kairó. Ég bjóst við skilaboðum annað hvort frá Þjóðverjum sjálfum eða flugmanninum. Ékkert heyrðist og ég fór að hafa áhyggjur af þessu. Um það leyti heyrði ég að tveir foringjar í þýzka hernum vildu komast í samband við mig. Mér fannst það góð tíðindi og fagnaði þeim. Annar Þjóðverjinn var kallaður Abler. Hann hafði búið lengi í Egyptalandi og talaði arabísku reiprennandi og meira að segja hafði hann tekið sér arabískt nafn, Hussein Gafar. Félagi hans var merkjaforingi og kunni ekki orð í arabísku. Ég innti þá eftir því hvernig þeim hefði tekizt að komast inn í landið. Þeir höfðu dulbúizt sem brezkir foringjar og síðan höfðu þeir farið slóðir, sem aðeins Bedúín- ar þekktu, og komizt þannig til Kairó. Þjóðverjarnir tveir vörðu oft kvöldunum í Kit Kat nætur- klúbbnum og þeir höfðu sæg af brezkum sterlingspundaseðlum — prentuðum í Grikklandi — og þeir voru ósparir á seðlana og vöktu því umtalsverða athygli. Af hálfu brezku leyni- þjónustunnar var fylgzt með þeim. Þegar ég hitti þá vissi ég aðeins að þeir höfðu búið í húsbát við Níl og að þeir áttu þýzkt senditæki sem að vísu var bilað.

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.