Morgunblaðið - 21.06.1978, Page 17

Morgunblaðið - 21.06.1978, Page 17
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 21. JÚNÍ 1978 49 Siglufjörður Þessar stúlkur eru að setja saman ytra byrðið, sem síðan er sett á einingarnar. Nær fullbúin eining, verið er að leggja síðustu hönd á að festa gluggann, sem kemur efst, en í stað hans má einnig fá sérstakar grindur. Matthías Sveinsson stendur hér f samsetningarsainum. með þessari fjöldaframleiðslu á að vera hægt að lækka bygging- arkostnaðinn enn frekar, fastur kostnaður er að miklu leyti hinn sami, og ætti hann því að geta dreifst á fleiri aðila ef svo mætti segja. I því sambandi nefndi Matthí- as að bókhaldið væri þýðingar- mikið stjórnunartæki, helzt þyrfti fyrirtækið að geta fengið uppgjör oftar en einu sinni á ári til að geta metið stöðuna og væri einmitt verið að kanna það nú hvernig það væri hægt. — Það hefur verið erfitt að fá hingað faglært fólk til vinnu. Með aukinni atvinnu hér hefur afkoma fólks batnað og hefur þetta það í för með sér að fólk fer að leggja út í alls kyns framkvæmdir sem það dreymdi ekki einu sinni um áður og m.a. vegna þessa hafa iðnaðarmenn verið önnum kafnir hér. Hús- næðisskortur gerir aðkomufólki erfitt fyrir, því þó hér sé mikið byggt eru biðraðir eftir hverri íbúð sem er til sölu. Þess vegna hefur fólk, sem hefur leitað til Siglufjarðar eftir vinnu, orðið frá að hverfa — vegna þess að húsnæði fæst ekki að svo stöddu. Hjá Húseiningum h.f. starfa nú alls 30 manns að meðtöldu skrifstofufólki. Matthías sagði að helzta vandamálið, sem steðjaði að framleiðslu eininga- húsa, væri hinn margumtalaði söluskattur: — Okkur er gert að greiða söluskatt af framleiðslunni, en ef við stæðum úti við og settum saman þar, þá þyrfti ekki að greiða neinn söluskatt. Veikir þetta nokkuð samkeppnisað- stöðu einingahúsa, og má eigin- lega segja að söluskatturinn sé hreint hneyksli. Þá gerir láns- fjárútvegun okkur einnig erfitt fyrir þar sem lánareglur hús- næðismálastjórnar eru það hæggengar að þær samræmast illa hinum stutta byggingartíma einingarhúsa og væri skipan þessara mála á einhvern hátt öðruvísi gæti það jafnvel þýtt einhverja lækkun á verði ein- ingahúsa, sagði Matthías Sveinsson að lokum og fór síðan með blm. og ljósmyndara í skoðunarferð um fyrirtækið og um Siglufjörð þar sem risin eru allmörg hús frá Húseiningum. Að lokum má nefna dæmi um stuttan byggingartíma eininga- húsa, en 2. maí sl. voru sett upp hús fyrir Samvinnuskólann að Bifröst og var flutt í þau um mánaðamótin. Einnig var af- greitt hús er var sett upp á Arskógaströndinni í byrjun nóvember og var fjölskyldan flutt í 130 fermetra hús sitt fyrir jólin. Stefnum að því að auka nýtingu verksmiðja SR með þessari endurnýjun Markús Kristinsson verksmiðjustjóri SR í Siglufirði. í baksýn má sjá lóð SR, hinar ýmsu verksmiðjur og tanka, en í húsinu fyrir miðri mynd verður aðalloðnubræðslan. Ljósm. Rax. Frá mjölgeymslunni, sem Markús sagði að hefði eitt sinn verið eitt stærsta hús á íslandi, 7500 fermetrar. segir Markús Kristinsson verksmidjustjóri Siglufjörður var í mörg ár miðstöð sfldarbræðslu á íslandi eins og flestum landsmönnum mun vera kunnugt, að minnsta kosti af afspurn. Þar voru reknar fleiri cn ein og fleiri en tvær bræðslur og nokkrar söltunarstöðvar, en nú um nokkurra ára skeið hefur verið heldur dauft yfir plönum og bræðslum og menn snúið sér að öðrum verkefnum. Ein verksmiðjanna var rekin á vegum Síldarverksmiðja ríkis- ins, eða SR eins og þær eru jafnan nefndar, og nú er verið að endurbyggja og endurnýja vélakost verksmiðjanna að miklu leyti. Markús Kristinsson er verksmiðjustjóri og hefur ásamt fleirum umsjón með breytingum. Mb. ræddi við Markús á dögunum og spurði hann nokkuð um gang mála. Var fyrst farið örlítið inná gamla sögu: — SR er nú orðin að minnsta kosti 47 ára, sagði Markús, en lögin um síldarverksmiðjurnar voru samþykkt árið 1928 og fyrsta verksmiðjan byggð hér 1930, en þessa sögu þekki ég varla þar sem þetta gerist um sama leyti og ég fæðist! Ég kom hingað að verksmiðjunum í nóvember 1972 og hef séð um verksmiðjustjórn en nú á síð- ustu árum hefur verið brædd loðna og er nú verið að endur- nýja verksmiðjuna að meira og minna leyti til að geta betur sinnt því hlutverki. — I raun eru þetta margar verksmiðjur, sú fyrsta var keypt hingað notuð og var nefnd SRP eða eftir dr. Paul sem þar kom við sögu SRN er SR-nýja, en hún komst í gagnið árið 1946 og var hún gerð eftir nánast sömu teikningu og verksmiðjan á Skagaströnd, nema hvað þessi er nokkru stærri. En eftir nokkurra ára þjónustu hennar þraut svo síldina þannig að á síðari árum hafa þessar verk- smiðjur ekki verið nýttar eins og flestir vita. Markús sem var áður sjómað- ur kynntist verksmiðjunni fyrst þegar hann var háseti á síldar- bát 16 ára gamall og kvaðst hann þá náttúrulega ekki hafa órað fyrir því að hann ætti eftir að hafa meiri kynni af þessum verksmiðjum. — Á þeim árum var síldin líka flutt hingað frá ýmsum stöðum, Jheldur Markús áfram, m.a. norjðan úr hafi með leigu- skipum j og líka frá „Rauða torginui svokallaða, rétt út af Austfjörðum, en hér var síðast brædd síld árið 1968. Þegar ég kom 1972 voru því liðin 4 ár frá því nokkuð hafði snúist hér, nema hvað SRP hafði verið notuð fyrir beinamjöl, unnið úr úrgangi frá fiskimjölsverk- smiðjunum. Markús rekur þessa sögu nokkuð áfram og segir að meðal annars hafi Vestmannaeyjagos- ið ýtt undir það að farið var að bræða í Siglufirði. — Óneitanlega var það Vest- mannaeyjagosið sem varð til þess að menn hugðu að frekari nýtingu og var gerð stjórnar- samþykkt hjá SR um að endur- nýjun skyldi hafin og verksmiðj- an gerð hæf til loðnubræðslu. Þegar það lá ljóst fyrir að Vestmannaeyjar yrðu ekki með strax var bræðsla hafin hér og bárust þann vetur um 9000 tonn, sem kom okkur í gang. Sem aðkomumanni fannst mér verk- smiðjan í nokkuð þokkalegu ástandi, öllu hafði verið haldið við, málað og bronzað, en síðan notkunin jókst hefur margt hreinlega dottið í sundur og hefur það verið endurnýjað jafnóðum aftur og höfum við kannski varla haft undan. En síðan hefur loðnubræðsla alltaf aukizt hér? — Já, þetta hefur aukizt jafnt og þétt, sumarið 1975 var t.d. leitað loðnu hér norður í hafi og voru tvö skip við leitina. Þau komu hingað með þennan til- raunaafla, sem var reyndar ekki mikill, loðnan smá og sennileg- ast var talið að ís spillti fyrir leit. Þá var jafnvel talað um að þetta væru hálfgerðar eldspýt- ur; því við gátum komið einum 6 stykkum í venjulegan eld- spýtustokk. En síðan var sett reglugerð sem bannaði löndun á smærri loðnu en 12 sm. Á vetrarvertíðinni á eftir, þ.e. ‘76, var landað hér 12—13 þúsund tonnum og einnig var landað hér um sumarið en þá voru fleiri skip við leit og gekk betur. Þó olli okkur nokkrum erfiðleikum ívinnslunni hve loðnan var viðkvæm og vildi hún fara í Framhald á bls. 63. Það gamla rlfið burtu þ.e. SR 30 verksmiðjan, og á grunni þess verður byggt stálgrindahús þar sem soðkjarnatækin verða.

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.