Morgunblaðið - 04.07.1978, Blaðsíða 18

26
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 4. JÚLÍ 1978
- Miklar æfingar
I- ranjhald af bls. 1
mánuði taka 30.000 hermenn og
flugmenn þátt í fimm daga heræf-
ingum á 200 kílómetra löngu svæði
sunnan við Berlín til að reyna
samvinnu ólíkra deilda. En Rússar
og Austur-Þjóðverjar létu ekkert
frá sér heyra um æfingarnar í dag
og vestrænir sérfræðingar sögðu
að aðeins væri hægt að gera ráð
fyrir að heræfingarnar væru
hafnar.
Ferðamenn, sem fóru um svæðið
í morgun, urðu ekki varir við
óvenjulega herflutninga þótt her-
lögreglumenn væru á verði á
mikilvægustu stöðum. Vestrænu
sérfræðingarnir segja að verið geti
að æfingarnar byrji ekki fyrr en
um miðja vikuna.
Samkvæmt Helsinki-sáttmálan-
um ber að tilkynna fyrirfram um
heræfingar með þátttöku fleiri en
25.000 manna. Sovézkum hershöfð-
ingjum hefur verið boðið að
fylgjast með NATO-æfingum síð-
an samningurinn var gerður og
vestræn ríki hafa sent fulltrúa til
að fylgjast með sovézkum heræf-
ingum í Úkraínu og Kákasus.
— Rætt við
bændur
Framhald af bls. 25
að slá smá bletti og þeir, sem eru
með friðuð tún, geta farið að bera
niður. Yfirleitt hafa menn hér á
þessu svæði verið búnir að slá
töluvert í lok fyrstu viku júlí,“
sagði Magnús Gunnlaugsson, Mið-
felli í Hrunamannahreppi Arnes-
sýslu.
„Nú er hér hífandi rok og kuldi.
Afrétturinn er einnig mjög slæm-
ur og enn sem komið er, hefur
aðeins einn bóndi farið með fé inn
á fja.ll. Allt er þetta mun seinna
en vant er en grassprettan er
heldur að færast í aukana núna
síðustu daga.“
Örfáir byrjaðir
aö slá
„Það hefur verið ágætis þurrkur
nú síðustu daga, en spretta hefur
verið mjög slök. — Vorið hefur
verið ákaflega kalt miðað við það
sem maður á að venjast. Það eru
annars aðeins örfáir sem eru
byrjaðir að slá og þá aðeins á
túnum sem hafa verið alfriðuð.
Eitthvert kal hefur komið fram, en
það verður ekki ljóst hversu
alvarlegt það er fyrr en slætti er
að fullu lokið. Almennt má segja
að sláttur hefjist óvenju seint og
það verður að vera mjög góð
spretta það sem eftir er ef
ástandið á að verða eðlilegt hjá
okkur," sagði Helgi Ivarsson,
Hóium, Stokkseyrarhreppi.
— Nýsköpunar-
stjórn
Framhald af bls. 40
ismálin. Verði niðurstaða þessara
viðræðna jákvæð mun flokksstjórn
Alþýðuflokksins koma saman á ný
og ákveða hvernig staðið verður af
stjórnarmyndunarviðræðum af
hálfu Alþýðuflokksins. Af hálfu
Alþýðuflokksins er lögð áherzla á
að ná fram samstöðu Alþýðu-
flokksmanna, Alþýðubandalags-
manna og Sjálfstæðismanna innan
ASÍ og BSRB til tryggingar
þátttöku þessara þriggja flokka í
ríkisstjórn.
Vjðhorf Alþýðubandalagsins til .
slíkfar þriggjá flokka ríkisstjórn-
ar munu vera nokkuð blendin.
Lúðvík Jósepsson og fleiri þar á
meðal áhrifamenn í verkalýðs-
hreyfingunni, munu vera þess
fýsandi að reyna slíkan möguleika,
en aðrir, þar á meðal Ragnar
Arnalds, Svava Jakobsdóttir, Jón-
as Árnason og Stefán Jónsson
munu tregari til og vilja allt eins
stefna að samstjórn Alþýðuflokks
og Sjálfstæðisflokks eða haust-
kosningum og að öðrum kosti þar
sem fylgi Alþýðubandalagsins sé
mun Jxaustara en fylgi Alþýðu-
flokksins. Mbl. bar undir Lúðvík
Jósepsson í gærkvöldi þær fregnir
að Alþýðubandalagið vildi helzt
hreina minnihlutastjórn Alþýðu-
bandalags og Alþýðuflokks. „Eg
vil ekkert segja um það á þessu
stigi hvaða kostur okkur finnst
fýsilegastur, en þessar fréttir um
minnihlutastjórn okkar og Al-
þýðuflokksins eru ekki frá Alþýðu-
bandalaginu komnar", svaraði
Lúðvík. Og spurningu Mbl. um það
hvort hann teldi þriðja flokkinn
inni í myndinni svaraði Lúðvík á
þá leið að ákvörðun þingflokksins
og framkvæmdastjórnarinnar
„nær aðeins til þessara viðræðna
við Alþýðuflokkinn og um fleiri
möguleika get ég ekkert sagt á
þessari stundu“.
Af hálfu Alþýðuflokksins er litið
svo á að liðveizla Framsóknar-
flokksins yrði aðeins tólf menn á
þingi en engin utan þings.
EKKERT
AÐ FRÉTTA
HJÁ FRAMSÓKN
„Á þessum framkvæmda-
stjórnarfundi ræddu menn kosn-
ingaúrslitin og flokksstarfið en
það voru engar ályktanir gerðar
eða samþykktir," sagði Olafur
Jóhannesson formaður Framsókn-
arflokksins er Mbl. spurði hann í
gær um fund í framkvæmdastjórn
Framsóknarflokksins.
„Við þurfum sjálfsagt að taka
flokksstarfið til endurskoðunar,"
sagði Olafur, en liann kvað engin
atriði þess efnis hafa orðið útrædd
á fundinum þannig að hann gæti
skýrt frá þeim opinberlega. Þegar
Mbl. spurði Ólaf hvort hann hefði
nokkuð heyrt frá öðrum flokks-
mönnum svaraði hann: „Það er
ekkert að frétta hjá mér.“
Engir fundir voru hjá Sjálf-
stæðisflokknum í gær.
— Skák
Kramhald af bls. I
hans viðkemur hef ég ekki mikið
álit á þeim“ sagði Karpov.
Um það er deilt hvaða fána
Korchnoi notar í keppninni.
Samkvæmt áreiðanlegum heim-
ildum má vera að sovézka
skáksambandið samþykki að
hann noti hvítan fána sem á
stendur „ríkisfangslaus". Korch-
noi hefur gert fjórar tillögur um
fána: svissneskan borgarfána
Zúrich þar sem hann býr og
sovézkan eða hvítan með orðinu
ríkisfangslaus. Rússar neita að
samþykkja svissnesku fánana.
Áður en Korchnoi fór til
Manila skoraði hann á sovézk
yfirvöld að leyfa konu sinni og
syni að koma til sín til Vestur-
landa.
Korchnoi sagði i opnu bréfi til
Leonid Brezhnevs forseta að
sovézkir embættismenn hefðu
gert ljóst að ættingjum hans
væri haldið í gislingu af því
hann flúði frá Sovétríkjunum
fyrir tveimur árum.
Hann kvaðst hafa flutzt úr
landi vegna þess að hann hefði
mætt „geysifjandsamlegri af-
stöðu“ æðstu manna sovézkra
íþróttamála. Hann sagði að
kona sín hefði ekki getað fengið
vinnu og að sonur hans hefði
verið kvaddur í herinn. Fyrir
einu ári sóttu þau um leyfi til að
fara til hans en því var hafnað
í nóvember í fyrra.
Korchnoi ségir í opna bréfinu
að Brezhnev hafi hrósað hnefa-
leikakappanum Muhammed Ali
fyrir að neitá að berjast í
Víetnam. „Sojiur minn vill
heldur eþki þjóna í her ríkis sem
hefúr litilíækkað föður háns“
segir Korchnoi.
— Síldveiðibann
Kramhald af bls. 1
stærð á rækjuveiðum og
stækkun svæðis þar sem
spærlingsveiðar eru bannað-
ar. Hlutfall smáfisks f afla
var minnkað úr 20 í 10%.
Silkin skýrði þingheimi einnig
frá því að stjórnin hefði fleiri
ráðstafanir til athugunar, meðal
annars um möskvastæð og síld-
veiði á háfinu milli írlands og
Englands.
Bretar hafa 'varað við slíkum
einhliða ráðstöfunum í nokkra
mánuði og þær hafa mætt harðri
andstöðu annarra EBE-þjóða,
einkum Dana og Frakka. Þó er
gert ráð fyrir að erlendir togarar
hlýði ýmsum nýjum fiskveiðiregl-
um -Breta er taka gildi í þessum
mánuði.
Bannið við síldveiðunum fyrir
vestan Skotland tekur gildi á
miðvikudag. Bannsvæðið nær 180
mílur frá ströndinni. Bannið
bitnar á fiskibátum allra þjóða en
sennilega mest á brezkum fiski-
bátum.
— Sadat
Kramhald af bls. 1
Bandaríkjanna og Sameinuðu
þjóðanna á Gaza-svæðinu og
vesturbakkanum fyrst í stað.
Sadat sagði blaðamönnum að
hann hefði fallizt á að taka
viðræðurnar upp að nýju aðallega
vegna áskorunar frá Carter for-
seta en ekki vegna nýs sveigjan-
leika Israelsmanna.
Hann sagði að ráðgert væri að
viðræðurnar færu fram í London
um miðjan mánuðinn. Til vara er
stungið upp á A1 Arish höfuðborg
Sinaiskaga sem fundarstað en
bandarískir embættismenn segja
fullákveðið að fundurinn fari fram
í London.
Mondale sagði fréttamönnum að
Menachem Begin forsætisráðherra
hefði verið sent boð um þátttöku
í viðræðunum í dag. Hann kvaðst
þess fullviss að Israelsmenn
þekktust boðið og kvaðst byggja
það álit sitt á viðræðunum sínum
við Begin og aðra ísraelska leið-
toga um helgina.
Sadat sagði ekki hvers vegna
Egyptar hefðu breytt afstöðu sinni
en sagði fréttamönnum: „Við
skulum vona að þetta verði til þess
að brjóta ísinn." Hann skýrði frá
því að hann færi til Austurríkis
síðar í vikunni til viðræðna við
Bruno Kreisky kanzlara og Willy
Brandt fyrrum kanzlara Vest-
ur-Þjóðverja. I ferðinni ræðir
hann við Shimon Peres leiðtoga
ísraelska Verkamannaflokksins
sem mun sækja þing Alþjóðsam-
bands jafnaðarmanna í Vín.
Sadat var að því spurður á
blaðamannafundi hvort Mondale
hefði skýrt frá nokkurri hugar-
farsbreytingu hjá Israelsmönnum
og sagði: „I hreinskilni sagt nei.“
Fundurinn í London verður
fyrsti fundur Mohammed Ibrahim
Kamels utanríkisráðherra Egypta,
Dayans og Cyrus Vance utanríkis-
ráðherra Bandaríkjanna síðan í
janúar. Sadat kvaðst vona að
Lundúnafundurinn kæmi nýjum
skriði á friðartilraunirnar og
bætti við: „Eg er viss um að hann
gerir það.“
— Verðjöfnunar-
sjóður...
Framhald af hls. 40
meiri, en þessar breyttu forsendúr
gleymdust, er menn áætluðu, hve
fjármagn sjóðsins entist lengi.
Árni Benediktsson kvaðst búast
við því að menn gengju nú á fund
ríkisstjórnarinnar til þess að fá
einhverja lausn á þessu máli og
hvort unnt yrði að fá ábyrgð
ríkissjóðs á greiðslur úr Verðjöfn-
unarsjóði eitthvað áfram eða á
meðan verið væri að fá lausn á
stjórnmálaástandinu í landinu.
Árni kvað mjög verulega erfið-
leika verá og hafa verið allt frá því
í haust. Ef lækka þyrfti verðið,
sem þessu munaði, þá sagði hann
að sér sýndist að margir myndu
fljótlega ekki geta greitt nauðsyn-
legan kostnað. Kvaðst hann hafa
heyrt ávæning af því, að einhver
rekstur stöðvaðist þegar er þetta
kæmi í ljós að sjóðurinn tæmdist.
I júníbyrjun var gert ráð fyrir
að í sjóðnum væru yfir 800
milljónir króna, en vegna þess hve
framleiðslan í maí var miklu meiri
og vegna ýmissa annarra ástæðna,
sem öll lögðust á sömu hliðina —
svo sem t.d. að gengisskráning
pundsins varð óhagstæðari en gert
var ráð fyrir og vegna þess að
meira fór af heilfrystum fiski yfir
á Rússland í stað Portúgal — en
það þýðir meiri greiðslur úr
sjóðnum, þá reyndust ekki vera
nema um 630 milljónir í sjóðnum
í stað rúmlega 800 milljóna. Þá
sagði Árni að í stað þess að þessar
800 hefðu átt að endast í 2 mánuði
samkvæmt framleiðslunni í fyrra,
verður útstreymi sjóðsins rúmlega
500 milljónir í júní í stað 400
milljóna. Er þá lítið eftir eða um
100 milljónir fram í þennan
mánuð.
Árni Benediktsson sagðist vilja
taka fram, að hér væri um mistök
að ræða. Útreikningana hefði
Þjóðhagsstofnun annazt með að-
stoð sölusamtakanna, Sölumið-
stöðvar hraðfrystihúsanna og
Sjávarafurðardeildar SlS. For-
sendur útreikninganna hafi orðið
rangar, þar sem ekki var tekið
tillit til þess að sú framleiðslu-
aukning yrði, sem raun varð síðan
á.
••
— Okumaður
ársins...
Framhald af bls. 2
setji á stefnuljós, þá ætti
ökumaður að taka eftir númer-
inu á þeirri bifreið sem gefur
möguleika á akreinaskipting-
unni, eða hjá þeim sem hleypir
ökumanni út úr bifreiðastæði,
víkur vel og svo mætti lengi
telja. I fáum orðum sagt, að
taka eftir því hverjir eru góðir
ferðafélagar í umferðinni.
Þetta á einnig við um
gangandi vegfarendur, þeir geta
fylgzt með þessu á ýmsan hátt
svo sem hvernig ökumenn
stöðva við gangbrautir o.s.frv."
Að lokum hvatti fram-
kvæmdastjóri Umferðarráðs
alla til að taka þátt í þessu og
sagði að dómararnir væru ekki
fáir — öll þjóðin.
— Ferðamanna-
straumurinn
Framhald af bls. 2
Útlitið fyrir júlí væri einnig mjög
gott og ágúst þokkalegur að því er
virtist, en lengra treysti hann sér
ekki til að spá. Hann kvað nokkuð
hafa borið á afpöntunum og væri
það í samræmi við breytingar sem
virtust vera orðnar á ferðaháttum
almennings, sem kæmu fram í því
að fólk hugsaði sig ekki eins
vandlega um áður en það færi í
ferðalög heldur væri þetta meira
skyndiákvörðun og slagur látinn
standa hvort af yrði eða ekki.
Erling staðfesti einnig, að mjög
lítið væri um ráðstefnur og ætti
það sér þær eðlilegu skýringar, að
ráðstefnur hér á landi væru flestar
norrænar og vegna þess að hin
norrænu sambönd skiptust yfir-
leitt á um að halda þing á
tilteknum fresti væru töluverðar
sveiflur í ráðstefnuhaldinu.
Um Esju sagði Erling að þar
hefði fyrri hluti ársins verið mjög
þokkalegur en maímánuður og
fyrri hluti júnímánaðar hins vegar
verulega lakari, sem stafaði af
miklum afpöntunum stórra þýzkra
ferðamannahópa. Kvað Erling
greinilegt, að þýzkar ferðaskrif-
stofur hefðu oftneiíð férðir
Þjóðverja til íslands í ár þegar
þær gengu frá áætlunum sínum
fyrir um einu ári, og gæfu þeir nú
þær skýringar, að heimsmeistara-
keppnin í knattspyrnu hefði sett
þarna verulegt strik í reikninginn.
Erling sagði hins vegar að seinni
hluti ársins liti tiltölulega vel út
hvað snerti nýtingu herbergja á
Esju og árið í heild virtist ætla að
verða þokkalegt. Esja hefði verið
í stöðugri sókn, enda töluvert kapp
lagt þar á að bæta aðbúnað og
þjónustu.
Skúli Þorvaldsson hjá Hótel
Holti kvað júnímánuð hafa verið
fremur gloppóttan og enda þótt
verkfall í júní í fyrra hefði sett
mark sitt á þann mánuð þá væri
slíku ekki fyrir að fara nú heldur
hefði hreinlega verið meira um
afpantanir og minna um ferða-
menn en áður. Hins vegar væri
útlit ágætt fyrir júli, ágúst og
september hvað bókanir áhrærði
en það ætti eftir að reyna á það
hversu ábyggilegar þær væru og
reyndar væru þegar farnar að
berast afpantanir fyrir júlímánuð.
Skúli taldi ástæðuna fyrir þess-
um samdrætti í ferðamanna-
straumi fyrst og fremst vera
dýrtíðina hér á landi. Ferðamenn,
sem ætluðu að leggja út í ferðalag,
bæru saman verðlag í einstökum
löndum og enda þótt gisting hér
væri ekki dýrari en víðast hvar
annars staðar væri fæði hér mjög
dýrt og eins mikill kostnaður í
ferðum til og frá landinu. Kvaðst
Skúli telja að Flugleiðir hefðu ekki
lækkað fargjöld sín nægilega til
samanburðar við fargjaldastefnu
sem víðast hvar væri að verða ofan
á. Eins hefði sitt að segja að vetur.
í Mið-Evrópu hefði verið kaldur,
svo að fólk þar um slóðir vildi e.t.v.
halda sig í sólinni og loks kvað
Skúli engan vafa á því að hinn tíðu
verkföll hér á landi hefðu letjandi
áhrif.
Kjartan Lárusson forstjóri
Ferðaskrifstofu ríkisins kvaðst
álíta í ljósi þeirra staðfestinga
sem nú væru að berast að utan um
ferðamannastrauminn yfir há-
annatímann — það er júlí og tvær
fyrstu vikurnar í ágúst — að árið
í heild mundi nokkurn veginn
sleppa sem meðalár hvað fjölda
ferðamanna varðaði. Hann kvað
engan vafa á því að ferðalög
Þjóðverja til landsins hefðu verið
ofmetin af v-þýzkum ferðaskrif-
stofum en taldi að skýringuna á
minni ferðamannastraumi þaðan í
ár en ætlað var mætti finna í
veðráttunni í Þýzkalandi og Mið-
Evrópu, þar sem hefði verið
rysjóttur vetur og kalt vor, svo að
fólki þar um slóðir væri um og ó
að halda til Islands í þá veðurfars-
legu óvissu sem hér ríkti jafnan.
Þá væri enginn vafi á því að
verðlagið hefði sitt að segja orðið
— íslenzka krónan væri ofskráð
gagnvart ýmsum gjaldmiðlum
nágrannalandanna og erlendir
ferðamenn þyrftu að borga hér
fleiri erlendar krónur en eðlilegt
mætti telja.
— Ingvar
í 2.—14. sæti
Framhald af bls. 2
Efstur á mótinu er Kanadamað-
urinn Herbert með 5 xk vinning og
hefur frammistaða hans komið
mest á óvart. Ingvar er sem fyrr
segir í 2—14. sæti með 5 vinninga
og jafnir honum að vinningum eru
tveir stórmeistarar, Georghiu og
Westerinen. Aðrir stórmeistarar,
sem taka þátt í mótinu eru Benkö,
Balinas, Lein og Bisguier.
Vinningsfjöldi annarra kepp-
enda íslenzkra er sem hér segir:
4. vinningar: Benóný Benedikts-
son, Guðmundur Ágústsson,
Ásgeir Þ. Árnasön, Margeir
Pétursson, Bragi Halldórsson,
Jóhannes Gíslason, Helgi Ólafs-
son, Jón L. Árnason og Þórir
Ólafsson.
3‘/2 vinningur: Leifur Jósteins-
son, Sævar Bjarnason og Guðni
Sigurbjarnarson:
3 vinningar: Jóhann Þórir Jóns-
son.
Há verðlaun eru í boði og eiga
ísleraku keppend^rpir «Ðr*rmögu-
leiká ' á því í i
verðlaun og eru mögulérkar Ingv- ‘
ars vitaskuld mestir. Hins vegar er
ljóst að enginn íslenzkur keppandi
nær að þessu sinni áfanga í
alþjóðatitil. Aðeins einn íslending-
ur hefur teflt við stórmeistara. Er
það Þórir Ólafsson, sem tefldi við
Benkö og tapaði. Hins vegar vann
Jón L. Árnason Bandaríkjamann-
inn Seirawan, sem er einn af
stigahæstu mönnum mótsins.
Það er ekki ofsögum sagt að
þetta sé eitt erfiðasta skákmót,
sem við höfum lent í. Tefldar eru
tvær umferðir á dag og lenti ég t.d.
í því einn daginn að sitja að tafli
í samtals 12'/2 tíma. Bragi Hall-
dórsson sat samfleytt að tafli frá
klukkan 18 til klukkan 3 um
nóttina eða í 9 klukkutíma enda
varð skákin 120 leikir. Mótinu
lýkur á þriðjudag og verða þá
tefldar tvær síðustu umferðirnar.
_____m..
V