Morgunblaðið - 02.12.1979, Blaðsíða 22

54
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 2. DESEMBER 1979
Áttræð:
Sigríður Jóna
Þorbergsdóttir
Sigríður Þorbergsdóttir er átt-
ræð í dag. Hún lætur ekki mikið
yfir sér en samt er veldi hennar og
ríki mikið. Þessi kona, sem er
einstaklega hógvær, hefur samt
lifað svo ævintýraríku lífi, að slíkt
er næsta fátítt hér á landi. Fyrir
nokkrum árum var send út beiðni
til aldraðs fólks, að það skráði
æviminningar sínar. Sigríður
brást vel við og skýrði frá ævi
sinni og hefur handrit hennar
síðan verið dreift m.a. meðal
afkomenda hennar, og er það
samdóma álit þeirra sem lesið
hafa að sjaldan hafi skemmtilegri
og jafn spennandi lesningu borið
fyrir þau.
Sigríður er fædd og uppalin í
Aðalvík, vestur á Fjörðum, ein af
tólf systkinum og er af þeim
mikill ættbogi kominn, yfir 1000
manns.
Þaðan var líka eiginmaður
hennar, Ólafur Hjálmarsson, sem
var í senn hagur, fróður og
drengur góður. Hann var mikill
fyrir mann að sjá og áræðinn í
besta falli. Árið 1912 ræðst hann
til vesturfarar allt til vestur-
strandar Bandaríkjanna, en þar
átti hann frændur. Hann var á
leið til Kína þegar fyrri heims-
styrjöldin braust út og sneri hann
þá til Aðalvíkur.
Sigríður og Ólafur giftu sig
1917. Fyrstu búskaparár þeirra
bjuggu þau með foreldrum Ólafs,
en síðar fluttust þau í Miðvík þar
sem þau reistu bæ, en upp kom
eldur og misstu þau í fyrsta
skiptið aleiguna. Ólafur stundaði
sjó og búskap jöfnum höndum, var
á togurum á vetrum og voru
fjarvistir hans miklar, en Sigríður
sá um heimilið og hinn sívaxandi
barnahóp. Aðalvík var ekki venju-
leg sveit heldur í raun heilt hérað.
Þar voru þrjár byggðir, Sæból,
Látrar og Hesteyri, auk býla, sem
voru tíðum mjög afskekkt.
Aðalvík liggur mjög vel að
fiskimiðum, en á móti opnu hafi
og var þar hafnleysa. Afkoma
fólks var þar oftast góð miðað við
aðra landshluta. Náttúrufegurð er
þar mikil og eru nú farnar sumar
hvert fjölmennar ferðir á þessar
slóðir. Þar var fjölmennasti
hreppur á landinu 1938, en 1948
var sveitin nær í eyði.
Árið 1928 tæmdist Ólafi arfur
hjá móðurbróður sinum á Point
Roberts í Washingtonfylki. Hann
ákveður þá að bregða búi og fer
þangað. Ákveðið var, að Sigríður
kæmi þá seinna út með börnin,
sem þá voru orðin fjögur. Sigríður
kunni þá ekki orð í ensku.
Ferðalög voru þá með öðrum
hætti en nú, en þetta ferðalag
byrjaði í Aðalvík þaðan sem leiðin
lá til ísafjarðar og Reykjavíkur,
með skipi til Edinborgar, þaðan
með lest til Glasgow, svo með
skipi til Quebec og þaðan með lest
til Vancouver, þar sem Ólafur tók
á móti fjölskyldu sinni. Alls tók
ferðin 5 vikur.
Á Point Roberts stunduðu þau
Sigríður búskap, en Ólafur jafn-
framt ýmsa atvinnu, svo sem að
vera veiðivörður, sem var hættu-
starf, þar eð glæpahringar sóttu í
laxinn.
Á Point Roberts bjó þá hópur
íslendinga þ.á m. Ásta málari.
Dvölin þar entist í fjögur ár, en þá
skall heimskreppan á. Hagur
þeirra hjóna mun þó hafa verið
góður, en hið almenna ástand
kvíðavænlegt. Var því afráðið að
halda heim til Aðalvíkur. Þetta
ferðalag var með allt öðrum hætti
en útferðin og var hvergi stansað
fyrr en heim var komið.
I Aðalvík bjuggu þau hjón m.a.
á kirkjustaðnum Stað og um
skamma hríð í Skáladal, sem er
mjög afskekkt býli og sjóleiðin svo
til eina samgönguleiðin.
Á stríðstímanum fór að bera á
því að fólk færi að flytjast frá
Aðalvík, en eftir stríð fór að
kreppa að hér á landi og þá ekki
síst í Aðalvík og mun' tæknibylt-
ing í útgerð og hafnleysi hafa
verið aðalorsökin. Fólk fór þá að
yfirgefa staðinn og mest um 1946.
Foreldrar Ólafs höfðu búið hjá
þeim hjónum og var ekki flutt fyrr
en að þeim látnum.
Flutningarnir voru ekki án
sársauka og auk þess bættist við,
að eignir fólks urðu verðlausar,
svo að byrja varð að nýju með
tvær hendur tómar.
Fólkið settist aðallega að á
Suðurnesjum, Reykjavík og öðrum
plássum á Vestfjörðum. Þau Sig-
ríður og Ólafur fluttust til
Reykjavíkur 1948. Börnin voru
orðin sjö og þar af þrjú í heima-
húsum. Ólafur fékk mein í baki og
þurfti að liggja langdvölum í
sjúkrahúsum, en fékk þó bót
meina. Hann stundaði ýmist sjó
eða vinnu í vélsmiðjum, en Sig-
ríður tók að sér ræstingarstörf á
kvöldin ásamt heimilinu. Á þess-
um tímum voru líka harðar vinnu-
deilur og löng verkföll og var þá
víða þröngt í búi.
Hagur þeirra hjóna fór batn-
andi. Fjölmenni og samheldni
ættbálks þess fólks, sem yfirgaf
Aðalvík, leiddi til þess, að veislur
voru tíðar og fjöímennar vegna
afmæla, giftinga og skírna o.fl. og
til mikils gestagangs á heimili
þeirra hjóna, en í reynd áttu þau
aðeins dvöl hérna, en heima í
Aðalvík. Ævintýraþráin blundaði
þó alltaf hjá Ólafi.
Mér, sem þetta rita, er sérstak-
lega minnisstætt er Ólafur á
Félagsstarf fyrir aldr-
aða í Reykjavík
Skipulegt félagsstarf fyrir aldr-
aða á vegum Félagsmálastofnun-
ar Reykjavíkurborgar hefst í
Lönguhlíð 3 föstudaginn 7. des-
ember n.k. kl. 13 og í Furugerði 1
11. desember n.k. kl. 13.
Fyrst um sinn verður starfinu
háttað sem hér greinir: Á mánu-
dögum verður ýmiss konar handa-
vinna í Lönguhlíð og á föstudögum
verður opið hús, spilað á spil og
fleira. Reiknað er méð starfsemi á
miðvikudögum síðar í vetur.
Á þriðjudögum verður opið hús í
Furugerði og á fimmtudögum
verður ýmiss konar handavinna.
í tengslum við þessa starfsemi
er jafnframt stefnt að því að tekin
verði upp ýmiss konar þjónusta
við aldraða, fótaaðgerðir, hár-
greiðsla, aðstoð við að fara í bað,
bókaútlán o.fl. Félagsstarfið er
opið öllum öldruðum, jafnt þeim
sem búa í viðkomandi húsum sem
utan þeirra.
miðju sumri 1973 leigði flugvél og
flaug með börn sín og maka þeirra
í dagsferð til Aðalvíkur til að vitja
heimahaganna.
Ólafur fékk krabbamein og var
ömurlegt að sjá þann grimma
sjúkdóm tæra upp hinn aldna
víking á mörgum mánuðum, en
þrek hans var of mikið til að það
stríð gæti orðið skammvinnt.
Sigríður hefur marga hildi háð
og hefur ávallt verið fremur veik-
byggð, en seigla, ódrepandi dugn-
aður og kjarkur hafa hjálpað til að
ná þessum aldri.
Síðustu árin hefur hún búið með
dóttur sinni, Ástu Ólafsdóttur, og
eiginmanni hennar og hefur farið
vel um hana.
Sigríður hefur hagað lífsbaráttu
sinni þannig að hún hefur ávallt
verið veitandi en ekki þiggjandi og
lagt vel til allra. Því er hún í dag
svo vinsæl, sem raun ber vitni og
nýtur virðingar allra, sem hana
þekkja. Uppskeran er einnig orðin
mikil, en afkomendahópurinn er
orðinn 73 og allt mannvænlegt
fólk. Ásgeir Leifsson
Franska sendiráðið
mun sýna þriöjudaginn 4. desember kl. 20.30 í
Franska bókasafninu, Laufásvegi 12 kvikmyndina:
„LA FEMME INFIDELE"
eftir Claude CHABROL.
Ókeypis aögangur. Enskir skýringartextar. Á
undan myndinni veröur sýnd fréttamynd.
FURUHÚSGÖGN
sem eru feti framai
Vönduö íslenzk framleiösls
Viö erum óhræddir aö taka 5 ára ábyrgö á
þessum húsgögnum.
Finlayson
Finnsku bómullarefnin í
miklu úrvali
□
□
□
□
□
□
Gardínuefni
Dúkaefni
Rúmteppaefni
Úlpuefni
Frotteefni
□ Kjólaefni
□ Blússuefni
□ Sængurfatnaður
□ Flauel-riflað
□ Poplín
Handklæði í mörgum litum og stærðum
Sendum gegn póstkröf u

IÐNAÐARHUSINU.
Sími22235