Morgunblaðið - 02.04.1980, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 2. APRIL 1980
19
Hér fer á eftir seinni hluti frása>?nar
af borgarafundi í safnaðarheimili Árbæjar.
þar sem fjallað var um fyrirhugaðar
framkvæmdir við Höfðabakkabrú.
Ásta Matínúsdóttir fulltrúi
kvenfélags Árbæjarsóknar bar,
þegar hér var komið sögu, upp
fyrirspurn til Guðjóns Petersens
forstöðumanns Almannavarna
um hvort meira öryggi væri af
Höfðabakka eða Ofanbyggarvegi
frá sjónarhóli almannavarna.
sagði að hjá borgarverkfræðingi
hefði Höfðabakkinn og Höfða-
bakkabrúin aldrei verið skoðuð
sem millihverfatenging, eins og
Kristján Benediktsson hefði hald-
ið fram. Þá væru engar gang-
brautir fyrirhugaðar á brúnni,
eins og Kristján talaði um, heldur
myndu trúa því að borgarráðs-
menn myndu t.d. samþykkja að
hluti Hljómskálagarðsins yrði
lagður undir bílastæði þótt mikill
skortur væri á bílastæðum í
miðborginni, Hljómskálagarður-
inn væri slík perla í borginni, en
það væri Árbæjarsafn einnig.
Birgir tsleifur Gunnarsson
borgarráðsmaður sagðist taka
undir þá gagnrýni íbúa Árbæjar-
hverfis að ekki hefði verið haft
náið samráð við þá áður en
endanleg ákvörðun um fram-
kvæmdir var tekin. Hann bað þó
íbúana að virða borgarfulltrúum
það til vorkunnar að ákveðið hefði
verið að ráðast i gerð Höfða-
bakkabrúar, þar sem áður hefðu
Árbæingar fyrst og fremst gagn-
Guðjón Peter-
sen forstöðu-
maður Almanna-
varna á borg-
arafundi í Ár-
bæjarhverfi
þar sem Höfða-
bakkabrúin
var til umræðu:
veitingu til framkvæmda við
Höfðabakkabrú í fyrra mánuði.
„Við búum á fögru borgarstæði
og hvað sem við gerum má kalla
náttúruspjöll," sagði Albert. „En
mér finnst það ábyrgðarhluti að
hafa tekið þátt í uppbyggingu
Breiðholts- og Árbæjarhverfa án
þess að hafa hugað að öryggis-
málum íbúanna, sem eru hálf
Reykjavík. Hér er bókstaflega
ekkert af því sem kalla má
öryggisstofnanir, svo sem sjúkra-
hús, elliheimili, lögregia og
slökkvilið, en í framtíðaráætlun-
um er þó gert ráð fyrir þessum
stofnunum," sagði Albert.
Hann sagði að ef hægt væri að
finna aðra lausn mála í stað þess
að byggja Höfðabakkabrú þá væri
„Ofanbyggðarvegur er betri kostur en
Höfðabakkabrú frá öryggissjónarmiði“
Sigmar Eyjólísson sagði að
fyrirhugaðar framkvæmdir við
Höfðabakka og Höfðabakkabrú
myndu slíta Árbæjarsafnið úr
tengslum við Árbæjarhverfið og
jafnvel Reykjavík alla, eins og
flestir aðrir andmælendur brúar-
innar höfðu haldið fram til þessa.
Hann sagði að með veginum væri
verið að þúa til hættur fyrir börn.
Þótt gerð yrðu ein göng undir
veginn, þá væri reyndin sú að
gangbrautir væru illa notaðar, og
börn væru gjörn á að fara yfir
vegi þar sem þau kæmu að þeim.
Lækkun vegarins, sem um væri
talað, mundi aðeins auka á þá
hættu. Hann sagði að hávaða-,
sjón- og útblástursmengur: yrði af
brúnni. Hann ræddi um umhverfi
Elliðaánna, og sagði að ýmislegt
mætti fram færa, sem beinlínis
gerði brúna ónauðsynlega.
Guttormur Einarsson var á
öðru máli. Hann sagði að þeir
Árbæingar væru að reyna að
koma fram ójafnaðarmáli gagn-
vart Breiðhyltingum og þeim sem
sæktu vinnu á Ártúnshöfða og
Borgarmýri. Breiðhyltingar væru
hálfpartinn lokaðir inni í sínu
hverfi þótt þeir væru fjórum
sinnum fleiri en Árbæingar.
Fundurinn væri haldinn of seint,
tillagan um Höfðabakkaveginn
væri 15 ára gömul, og verið væri
að biðja um alranga hluti. Gutt-
ormur sagði það ekki vera pólitík
að samþykkja eitt í dag og vera á
móti því sama á morgun. Hann
sagði það vera fullmikið af sjálfs-
elsku í Árbæingum að biðja um að
hætt yrði við framkvæmdir við
Höfðabakkabrú, og að rangt væri
að taka ekki tillit til borgarheild-
arinnar, Breiðhyltingar byggju
t.d. við skerta öryggisþjónustu
meðan brúarinnar nyti ekki við.
Hann sagði að nú þegar væri
mikil umferð yfir vatnsveitu-
brúna, og að það væru léleg
vísindi að sleppa því úr dæminu,
þegar brúargerðinni væri and-
mælt.
Iljálmar Jónsson sagði að oft
héfðu Árbæingar beðið um pen-
inga í ýmsar framkvæmdir í
hverfinu en oftast hefði staðið á
þeim. Nú sætu Árbæingar hins
vegar uppi með hundruð milljóna
sem þeir hefðu ekki þörf fyrir, né
sæju þeir nokkurn tilgang í þeim
framkvæmdum sem verja ætti
peningunum í.
Hann sagði að svo virtist vera
sem almenn andstaða væri meðal
Árbæinga við brúarsmiðina. Þá
mótmælti Hjálmar þeim mál-
flutningi að með andstöðu sinni
væru Árbæingar að vinna gegn
hagsmunum Breiðhyltinga.
Kristján Haraldsson verkfræð-
ingur hjá borgarverkfræðingi
gerði nokkra grein fyrir aðild
sinni að hönnun Höfðabakka-
brúar og gagnrýndi ýmis atriði í
orðum borgarráðsmannanna
Björgvins Guðmundssonar og
Kristjáns Benediktssonar. Hann
eins og hálfs metra breið neyðar-
ræma fyrir bíla.
Guðjón Petersen forstöðu-
maður Almannavarna tók næst-
ur til máls og svaraði fyrirspurn
Ástu Gunnarsdóttur. Hann sagði
að frá öryggissjónarmiði væru
allar tengingar á brúm yfir Ell-
iðaárdalinn mikilvægar, og því
fleiri því betra, og ætti það jafnt
við ef t.d. kæmi til hernaðarátaka
eða náttúruhamfarir riðu yfir.
Hann sagði að Höfðabakkinn og
Ofanbyggðarvegur hefðu báðir
margt til síns ágætis, en Ofan-
byggðarvegurinn væri þó betri
kostur frá hreinu almannavarna-
sjónarmiði þegar á heildina væri
litið.
Guðjón sagði að með honum
fengist bein tenging á Suður- og
Austurlandsveg, og færu þeir sem
hann notuðu því í þá átt, meðan
hinn helmingur íbúanna á höfuð-
borgarsvæðinu færi um Vestur-
landsveg í norðurátt. Með Höfða-
bakkabrúnni féllu straumarnir af
höfuðborgarsvæðinu saman á ein-
um og sama staðnum.
Höfðabakkabrúin er viðkvæm-
ari en Ofanbyggðarvegur, sé tekið
tillit til árásarhættu, eða jafnvel
hryðjuverkastarfsemi, vegna
nálægðar brúarinnar við neðri
brýrnar yfir Elliðaár. En með
tilliti til flóðahættu og hættu á
hraunrennsli frá Bláfjöllum í
eldgosi, væri Höfðabakkabrúin
vetri kostur. „Ef ég mætti ráða,
þá veldi ég frekar Ofanbyggðar-
veg,“ sagði Guðjón að lokum.
Theódór óskarsson sagði að
hæpin væru þau rök að segja að
einhverjar fórnir yrði að færa
þegar þörf væri fyrir fram-
kvæmdir. Hann sagðist aldrei
rýnt borgaryfirvöld fyrir að hafa
ekki fyrr ráðist í brúargerðina.
„Þegar ég var borgarstjóri hélt
ég fjóra almenna hverfafundi í
Árbæjarhverfi og mætti að auki á
fundum ýmissa aðila hér í hverf-
inu. Ég var í dag að skoða
minnisblöð frá þessum fundum og
kom þar í ljós að Höfðabakka-
brúin hefur þá jafnan verið til
umræðu og við gagnrýndir fyrir
að ekki skyldi hafa verið ráðist í
brúargerðina," sagði Birgir.
„Allt orkar tvímælis þá gjört
er,“ sagði Birgir er hann fjallaði
um byggingu og staðsetningu
brúarinnar. Hann sagði að það
hefði mjög oft gerst að komið
hefðu fram mótmæli við fram-
kvæmdir, og menn þá ýmist verið
með eða á móti. „Undir slíkum
kringumstæðum er eðlilegt að
minni hagsmunir víki fyrir þeim
mun meiri, en þá er komið að því
að vega og meta hvað sé rétt og
hvað sé ekki rétt, sem getur oft á
tíðum verið' afar viðkvæmt mál,“
sagði Birgir. Hann sagði að gott
dæmi um þetta væri Höfðabakka-
brúin. Nú væri komin fram and-
staða við hana úr Árbæjarhverfi,
en hins vegar væri þrýst á um
framkvæmdir úr Breiðholts-
hverfi. Hann sagði að það mundi
koma að einhverju leyti til móts
við óskir beggja að ákveðið hefði
verið að reisa aðeins annan helm-
ing brúarinnar til að byrja með.
Birgir Isleifur sagði ennfremur,
til að skýra betur hver sá vandi
væri sem kjörnir fulltrúar borg-
arinnar stæðu jafnan frammi
fyrir, að fyrir skömmu hefðu
íbúar í Þingholtunum farið þess á
leit við borgaryfirvöld að engin
bílaumferð yrði leyfð í Þingholt-
Síðari hluti
unum. Þá mætti ætla að ef orðið
yrði við áskorun um að loka
Vatnsveituvegi heyrðist hljóð úr
horni fra þúsundum hestamanna,
sem áreiðanlega sættu sig ekki
við að vinsælum reiðgötum þeirra
yrði lokað.
Þá sagði Birgir Isleifur að
Ofanbyggðarvegur þjpnaði ekki
því hlutverki sem Höfðabakka-
vegi um Höfðabakkabrú væri ætl-
að að þjóna. Hann sagði og að það
væri pólitísk ákvörðun hvort
hægt væri að fjölga í borginni eða
ekki, og kvaðst hann vera fylgj-
andi því að íbúum borgarinnar
fjölgaði.
Heiðar Ilallgrímsson kvaddi
sér aftur hljóðs og sagði það
deginum ljósara að íbúar Árbæj-
arhverfis og Breiðholts vildu
tengingu á milli hverfanna, en
hingað til hefðu þeir bara ekki
gert sér það ljóst að þeir væru að
kaupa köttinn í sekknum. Hann
sagði tenginguna vera orðið hálf-
gert trúaratriði í báðum hverfum,
en ljóst væri að ekki færi saman
millihverfatenging og mannvirki
á við Höfðabakkabrú.
Albert Guðmundsson borgar-
ráðsmaður sagði að rætt hefði
verið um hættur á þessum fundi,
en þá fyrst skapaðist hættu-
ástand þegar Reykvíkingar hættu
að virða sjónarmið hver annars.
Hann mótmælti því að borgar-
fulltrúar hefðu framið myrkra-
verk þegar þeir samþykktu fjár-
hann viss um að borgarfulltrúar
myndu samþykkja hana. „Það er
enginn okkar í borgarstjórn hald-
inn þeirri pólitísku þrjósku sem
komið getur í veg fyrir að við
skiptum um skoðun," sagði Albert
en bætti við að ekki hefði verið
bent á aðra lausn sem komið gæti
í stað Höfðabakkabrúar.
Nanna Ilermannsson forstiiðu-
maður Árbæjarsafnsins sagði að
framkvæmdir við Höfðabakkabrú
væru í andstöðu við það sem verið
væri að gera í safninu, og það sem
þar væri á döfinni. „Við vonuð-
umst til að fá bættar samgöngur
við safnið og hverfið, en ekki
framhjáveg," sagði Nanna. Lýsti
hún jafnframt þeim vonum sínum
og starfsfólksins á Árbæjarsafn-
inu að framkvæmdirnar i sam-
bandi við Höfðabakka yrðu end-
urskoðaðar.
Jóhannes Pétursson var síðast-
ur á mælendaskrá og var nokkuð
liðið á nóttina þegar hann sté í
pontu. Jóhann lét í ljós vonir um
að borgarráðsmenn íhuguðu
gaumgæfilega þær ábendingar
sem íbúar hverfisins hefðu fram
að færa gegn byggingu Höfða-
bakkabrúar. „Ég held að menn
komist ekki hjá því á lifsleiðinni
að breyta um skoðun eða afstöðu,
og verða menn sízt við það minni
menn, heldur meiri," sagði Jó-
hannes.
Þórir Einarsson sleit síðan
fundi með þeim orðum að hann
vonaðist til þess að framkvæmdir
við Höfðabakkabrú yrðu endur-
metnar og skipulag Reykjavíkur
endurskoðað.
Leiðrétting:
I fyrri hluta frásagnarinnar af
borgarafundinum féll niður hluti
frásagnar af máli Ásmundar Jó-
hannessonar. Ásmundur sagði að
Breiðhyltingar væru sízt verr en
aðrir settir hvað snerti þjónustu
slökkviliðs. Slökkvilið væri að
meðaltali sex til sjö mínútur úr
Árbæjarhverfi í Breiðholt, og átta
mínútur frá Öskjuhlíðinni. I sam-
anburði við þetta væru slökkvi-
bifreiðar í Öskjuhlíð um átta
mínútur niður á Laugaveg milli
Vitastígs og Frakkastígs, á
tímabilinu kl. 16—17 á föstudegi.
Að degi til væri slökkviliðið i
Öskjuhlíð fimm mínútur niður í
Þingholtin, en örlítið fljótara að
nóttu. Þá væri slökkvilið úr Ár-
bæjarhverfi sex mínútur niður í
Laugarnes, og sama tíma tæki
slökkvibifreiðar úr Öskjuhlíð að
aka þangað. Ásmundur lagði á
það áherzlu í máli sínu, að af
þessum sökum, og einnig með
tilliti til þess að til athugunar
væri að gera breytingar á tilhög-
un löggæzlu á höfuðborgarsvæð-
inu, væri ónauðsynlegt að reisa
það mannvirki yfir Elliðaárdalinn
sem Höfðabakkabrúin væri, þar
sem miklu smærra mannvirki
mundi duga sem millihverfateng-
ing.
Frá borgarafundinum í safnaðarheimili Árbæjarsóknar. í ræðustól er Ragnar Tómasson formaður
Foreldra- og kennarafélags Árbæjarskóla, en skammt frá ræðustólnum situr prófessor Þórir Einarsson
sem var fundarstjóri. I forgrunni eru svo borgarráðsmenn sem voru gestir fundarbjóðenda. L)ó»m. Mbi. Emiiia.