Morgunblaðið - 12.11.1980, Síða 1
32 SÍÐUR
252. tbl. 68. árg.
MIÐVIKUDAGUR 12. NÓVEMBER 1980
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Pólland:
Beðið fyrir fórnar-
lömbum kommúnista
Varsjá. 11. nóv. — AP.
HISUNDIR manna sofnuðust
saman í daK við Kruf óþckkta
hormannsins i Varsjá og minntust
ondurrcisnar póiska ríkisins árið
1918. Prestur bað fyrir sálum
þeirra, sem urðu fórnarlomh
IrynilóKrrKlu kommúnista. ok
þeirra, sem féllu í stríðinu milli
Pólverja og holsévika.
Milli 10 og 15.000 manns gengu
undir fánum frá dómkirkju heilags
Jóhannesar að Sigurtorginu þar
sem lagðir voru blómsveigar á gröf
óþekkta hermannsins. Prestur bað
fólkið að biðja fyrir þeim, sem
hefðu fallið í fyrri heimstyrjöld-
inni, í stríðinu milli bolsévika og
Pólverja og í útrýmingarbúðum
nasista. Hann bað fólkið einnig að
biðja fyrir sálum þúsunda pólskra
liðsforingja, sem Rússar eru grun-
aðir um að hafa myrt í Katyn-skógi
á dögum síðari heimsstyrjaldar, og
einnig fyrir þeim, sem „NKVD,
rússneska leynilögreglan, og UB,
pólska leynilögreglan, hefðu myrt“.
Þessi atburður þykir vera til
marks um þá þjóðerniskennd og
þann metnað, sem pólska þjóðin
hefur öðiast að undanförnu enda á
hann sér ekkert fordæmi í sögu
Póllands undir stjórn kommúnista.
MÓTMÆLI í MADRID. Maris Kirsons frá Fíladelfíu í Bandaríkjunum fa*r hér hjálp vinar síns þegar hann
efndi til mótmada frammi fyrir ráðstefnusal Öryggismálaráðstefnu Evrópu. sem hófst í Kar- Kirsons. sem
er af litháískum ættum. opnaði a>ð i báðum handleggjum og lét blóðið leka á sovéska fánann. Með því vildi
hann mótmæla rússneskri kúgun í Litháen. AP-»imamynd.
Öryggismálaráð-
stef nan er haf in
SÖGUFRÆXí FLUGVÉL — Tæknimenn eru hér að leggja síðustu
hönd á viðgerð og endursmíði Northrop-3PD-fluKvélarinnar. sem
bjarKað var úr Þjórsá en þar nauðlenti hún fyrir 10 árum. Hún er sú
eina sinnar tegundar. sem eftir er. Viðgerðin fór fram í Northrop-
flugvélaverksmiðjunum i Bandaríkjunum og unnu við hana 300
sjálfboðaliðar í samtals 150.000 klst. AP-símamynd
Madrid. 11. nóv. — AP.
Öryggismálaráðstefna Evrópu
var sett formlega seint í kvöld án
þess að fundin hefði verið lausn á
ágreiningsmálum vestrænna
ríkja og Austur-Evrópuríkja um
Kjöri Foots illa
tekið í Bretlandi
hondon. 11. nóv. — AP.
MICHAEL Foot. hinn nýkjörni
leiðtoKÍ breska Verkamanna-
flokksins, sagði í dag, að hann
væri jafn ákafur sósialisti og
nokkru sinni fyrr en lýsti því þó
yfir að hann myndi vinna að
sáttum og einingu innan flokks-
ins. Flest dagblöð i Bretlandi. að
undanskildu málgangi kommún-
ista. Morning Star. hafa tekið
kjöri hans illa og telja það
Bcirut. 11. nóv. — AP.
VARAFORSÆTISRÁDIIERRA ír
aks, Tarek Aziz, kom í dag til
Moskvu í annað sinn síðan stríðið
milli íraka og írana braust út og
er tilgangurinn sá að leita hófanna
um vopnakaup. íranir segjast hafa
stöðvað framsókn iraska hersins
og að þeir séu nú að húa sig undir
gagnsókn til að hrekja Iraka vest-
ur yfir Shatt-Al-Arab.
I dagblöðum í Kuwait segir í dag,
að Tarek Aziz muni fara fram á að
Sovétmenn selji írökum vopn, vara-
hluti og skotfæri og vitna í friðar-
samning ríkjanna, sem kveður á um
gagnkvæma aðstoð. Irakar hafa
pantað 60 Mirage-þotur frá Frakk-
landi en afhending þeirra hefst ekki
válegan fyrirboða fyrir Verka-
mannaflokkinn og Hretland.
Með tilkomu Miehael Foots sem
leiðt /ga Verkamannaflokksins
hefi / bilið á milli stóru flokkanna
tvej /cja í Bretlandi aukist mjög.
Búi /t er við að Foot muni berjast
fyr /• því að bandarísk kjarnavopn
ve' />i flutt frá Bretlandi og einnig
er /nann hlynntur því að Bretar
hi /tti þátttöku í Efnahagsbanda-
lf /inu í áföngum.
fyrr en eftir áramót. Pars-frétta-
stofan íranska, hafði í dag eftir
Bani-Sadr forseta Irans, að Irakar
hefðu verið stöðvaðir og Iranir
byggju sig nú undir gagnsókn.
„Veðurguðirnir, hinn kaldi íranski
vetur, munu sjá fyrir írökum ... og
innrás þeirra mun fá sama endi og
innrás Napóleons og Hitlers í Rúss-
land,“ sagði Bani-Sadr.
íranir söðu í dag, að varnarlið
Abadan-borgar hefði hrakið Iraka
frá austurbakka árinnar Bahman-
shir, sem borgin stendur við, og
komið upp stöðvum þar í f.vrsta sinn
síðan írakar settust um borgina.
írakar neita þessum ’fréttum ein-
dregið og segja að engar breytingar
hafi orðið á vígstöðunni.
í Times of London sagði í dag,
að kjör hans væri „hræðileg mis-
tök“ og að ólíklegt væri að Verka-
mannaflokkurinn ynni sigur í
næstu þingkosningum. í svipaðan
streng var tekið í öðrum blöðum.
Dennis Healey, sem beið lægri
hlut í kosningu þingflokksins um
leiðtogastöðuna, hefur lýst yfir að
hann sætti sig við niðurstöðuna og
ætli að keppa eftir varafor-
mannsstöðu, en margir spá því, að
stofnaður verði nýr flokkur undir
forystu Roy Jenkins, sem snýr
heim í janúar eftir þriggja ára
formennsku í Evrópuráðinu.
Bretland:
Bágindi hjá
bjórmönnum
London. 11. nóv. — AP.
SÍÐUSTU fréttir frá Bretlandi
herma, að bjórsvelgjum fari nú
mjög fækkandi þar í landi og
kráarferðunum einnig. Það stafar
þó ekki af því að Bretar séu orðnir
svo bindindissamir heldur veldur
það mestu, að þeim er farið að
ofbjóða hve dýrseldur drykkurinn
er. Bjór hefur á síðustu árum
hækkað mun meira en verðbólgan
og kostar nú hálfpotturinn 50 pence
eða um 670 kr. ísl. og að auki finnst
mörgum sem gæðin hafi „aukist" í
öfugu hlutfalli við verðið.
Hussein biður
Rússa um vopn
dagskrármál.
ÁgreininKurinn stafar af því. að
fulltrúar Austur-Evrópuríkjanna
vilja ekki að rætt verði um
mannréttindabrot og innrás
Sovétríkjanna í Afganistan en
fulltrúar Vesturlanda eru stað-
ráðnir í að taka þau mál til
umfjöllunar.
Ráðstefnufulltrúar þinguðu í
alla nótt og reyndu að ná sam-
komulagi um dagskrána en þegar
fundi var slitið í rauðabítið í
morgun þótti flestum sem full-
reynt væri og útséð um að af
ráðstefnunni yrði. Fulltrúar Sviss
og Austurríkis báru þá fram
málamiðlunartillögur, sem þeir
gerðu sér vonir um að gætu
bjargað ráðstefnunni.
í dag efndi bandarískur prestur,
Maris Kirsons að nafni, af lithá-
Sovétríkin:
ískum ættum til mótmælaaðgerða
skammt frá ráðstefnusalnum og
vildi með þeim vekja athygli á
hlutskipti þjóðar sinnar, sem
Rússar innlimuðu árið 1940. Maris
vakti sér blóð á handlegg og rauð
með því sovéskan fána, sem hann
hafði í fórum srnum. Lögregla
kom fljótt á vettvang og tók hann
í sína vörslu.
Sovétmenn halda því fram, að
vestræn ríki ætli að einoka um-
ræðu á ráðstefnunni með umfjöll-
un um mannréttindamál og inn-
rásina í Afganistan en Vestur-
veldin segja, að þessi mál séu
óaðskiljanlegur hluti af Helsinki-
sáttmálanum. Ef Öryggismála-
ráðstefnan fer út um þúfur er litið
svo á að það sé meiriháttar áfall
fyrir slökunarstefnuna svoköll-
uðu.
Gyðingar hef ja
hungurverkfall
Moskvu. 11. nóv. — AP.
110 SOVÉSKIR gyðingar hófu í
dag þriggja daga föstu í
Möskvu og fjórum öðrum borg-
um til að vekja athygli á því. að
sovésk stjórnvöld hafa neitað
eim að fara úr landi til ísraels.
þessum aðgerðum taka þátt
Kyðingar í Moskvu, Leningrad.
Kharkov. Tbilisi og Ka'nugarði.
Þessi mótmæli fara fram nú í
tilefni af því að í dag átti að
setja í Madrid Öryggismála-
ráðstefnu Evrópu, sem fjalla á
um mannréttindamál og sam-
vinnu Evrópuríkja. „Hungur-
verkfallinu verður haldið áfram
hvort sem Öryggismálaráðstefn-
an verður haldin eður ei,“ sagði
Pavel Abramovich, einn þátttak-
endanna.
Fyrr í dag söfnuðust 100
gyðingar saman frammi fyrir
skrifstofu í rússneska þinginu og
afhentu bréf til Brezhnevs, for-
seta Sovétríkjanna, þar sem sov-
ésk stjórnvöld voru fordæmd.
Gyðingarnir yfirgáfu þing-
hússkrifstofuna eftir fjórar
klukkustundir þegar þeim' hafði
verið heitið, að mál þeirra yrði
tekið til endurskoðunar.
Sovésk stjórnvöld krefjast
þess af þeim, sem vilja flytjast
til Israels, að þeir framvísi
boðsbréfi frá ættingjum sínum
þar í landi, en talsmaður gyð-
inganna sagði, að mörg þessara
bréfa hefði lögreglan tekið í sína
vörslu og þau aldrei borist við-
takendum.