Morgunblaðið - 03.01.1981, Blaðsíða 1

36 SÍÐUR
1. tbl. 69. árg.
LAUGARDAGUR 3. JANÚAR 1981
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Noregur og Svíþjóð:
Olíumengun drepur
tugþúsundir fugla
Osló, 2. jan. Frá fréttaritara Mbl.
TUGbÚSUNDIR sjófutrla við strönd
Suður-Noreus <ik Vestur-Svíþjoðar
hafa atast uliu. sem borist hefur úr
Skatferak. og er hér um að ræða eitt
mesta náttúruslys, sem um getur á
þessum sh'tðum.
Olíufiekkurinn, sem borist hefur
upp að ströndum landanna, er þunn-
ur en mjög víðáttumikill. Ekki er
vitað hvernig á honum stendur, en
líklegast talið, að eitthvert skip hafi
sleppt olíunni í blóra við lög og
fyrirmæli þar um. Þær raddir hafa
einnig heyrst, að oliumengunin kunni
að stafa af óhappi, sem orðið hafi við
olíuvinnsluna á botni Norðursjávar.
I Oslóarfirði og með allri vestur-
strönd Svíþjóðar hafa fundist fuglar
útataðir olíu og telja fuglafræðingar,
að á annað hundrað þúsunda fugla
muni verða henni að bráð að lokum.
15.000 fuglar, sem ekki áttu sér lífs
von, hafa verið skotnir en reynt
hefur verið að þvo oliuna úr fiðri
annarra.
200 skotnir til
bana í Sýrlandi
- að sögn Jórdaníumanna
Amman. 2. janúar. AP.
JÓRDANSKA rikisútvarpið skýrði
frá því í dag, að sýrlenskir hermenn
hefðu skotið 200 manns til bana á
torgi í borginni Aleppu og hefði
fólkinu verið gefið að sok að hafa
unnið gegn stjórninni.
Hin opinbera jórdanska frétta-
stofa, Petra, og' jórdanska ríkisút-
varpið höfðu það eftir ferðamönnum,
sem komu frá Sýrlandi, að fjöldaaf-
tökur hefðu farið fram á torgi í
borginni Aleppo en þar hafa stuðn-
ingsmenn Bræðralags múhameðstrú-
armanna látið mjög að sér kveða. Sá
félagsskapur er bannaður í Sýrlandi
enda hefur hann beitt sér gegn stjórn
Hafez Assads
Sýrlenskur embættismaður, sem
ekki vildi iáta nafns síns getið, sagði
í dag í Damaskus, að fréttirnar um
fjöldamorðin „væru svo hlægilegar,
að ekki tæki að svara þeim“. Sýrlend-
ingar og Jórdaníumenn hafa háð
mikið áróðursstríð milli sín að und-
anförnu og saka þeir fyrrnefndu
Hussein Jórdaníukonung um að
skjóta skjólshúsi yfir félaga úr
Bræðralagi múhameðstrúarmanna.

Gamla árið kvatt
Ljósm. Rax
Pólska þjóðin mun berjast
gegn sovésku innrásarliði
- sagði Lech Walesa í viðtali við japanska fréttastofu
Tókýó, 2. janúar. AP.
LECII Walesa, leiðtogi Samstoðu.
hins óháða verkalýðssambands i
Gervasoni er
laus úr haldi
Óvíst um landvist í Danmörku
Kaupmannahofn. 2. janúar. AP.
PATRICK Gervasuni, Frakkinn
landflótta, var i dag látinn laus úr
haldi. en hann hefur sætt varð-
haldi frá þvi á þriðjudag, er hann
kum til Danmerkur frá íslandi,
þar sem honum var neitað um
landvist.
Gervasoni hefur sótt um land-
vistarleyfi í Danmörku og verður
umsókn hans tekin til meðferðar í
dómsmálaráðuneytinu eftir helgi.
Henning Dahlfelt aðstoðarfor-
stjóri útlendingaeftirlitsins sagðist
álíta, að möguleikar Gervasonis á
að hljóta landvistarleyfi í Dan-
mörku væru litlir, ekki væri for-
dæmi fyrir því að þegn einhvers
Efnahagsbandalagslandanna væri
veitt slíkt leyfi í Danmörku. Hann
sagði, að engin beiðni hefði borist
frá frönskum yfirvöldum um fram-
sal Gervasonis.
Ebbe Holm lögfræðingur Gerva-
sonis sagðist hins vegar vera von-
góður um að Gervasoni hlyti land-
vistarleyfi í Danmörku, en sagði þó
að mál Gervasonis væri „mjög
flókið”.
Holm sagði að eitt helzta vanda-
málið væri, að Gervasoni hefði
ekkert vegabréf og engin skiiríki er
færðu sönnur á hver hann væri.
Póllandi. lét að því liggja i viðtali
við japonsku fréttastofuna Kyodo.
að Pólverjar mundu berjast gegn
Sovétmonnum ef þeir réðust inn í
landið.
í viðtalinu sagði Walesa, að ef
Rússar eða Varsjárbandalagslöndin
sendu her inn í Pólland myndu
Pólverjar „grípa til þeirra aðgerða,
sem sýndu umheiminum, að þeir
væru engir hugleysingjar". Hann
tók þó fram, að hann tryði því ekki
að til innrásar kæmi.
Walesa sagði að hann myndi gera
það sem í hans valdi stæði til að
koma í veg fyrir verkföll eftir 15.
janúar en þá rennur út sá frestur,
sem stjórnvöld hafa til að hrinda í
framkvæmd ákvæðum Gdansk-sam-
komulagsins. Þar er meðai annars
kveðið á um rétt verkalýðsfélaga til
að gera verkföll og afnám ritskoð-
unar,
I Varsjárblaðinu Zycie Warszawy,
sem er stjórnarmálgagn, var í dag
hvatt til frekari umbóta í þjóðfélag-
inu og flokknum til að fyrri kúgun-
araðgerðir yrðu ekki teknar upp
aftur eins og átti sér stað í kjölfar
umbótanna 1956 og 1970. Ekkert var
hins vegar minnst á þau ummæli
Tass-fréttastofunnar rússnesku, að
Samstaða, hið óháða verkalýðssam-
band væri „óopinber stjórnarand-
staða“, sem græfi undan valdi
kommúnistaflokksins.
I skýrslu, sem birt var í Wash-
ingtan í gær, segir Les Aspin,
formaður leyniþjónustunefndar
bandarísku fulltrúadeildarinnar, að
Kremlverjar séu enn ekki tilbúnir
til að ráðast inn í Pólland en hins
vegar bendi margt til að þeir muni
láta til skarar skríða um miðjan
þennan mánuð. Hann sagði ástæð-
urnar m.a. vera getuleysi pólskra
ráðamanna til að hafa stjórn á
verkalýðsfélögunum, allur sá undir-
búningur, sem Rússar hefðu þegar
lagt í innrásaráætlanir, og löngun
sumra póiskra kommúnista til að
koma Stanislaw Kania frá.
Kína:
Hu Yao-bang tekur við
formennskunni í raun
IVkinií. 2. janúar. AP.
HAFT er eftir heimildum í Peking.
að Hu Yao-bang, aðalritari kin-
verska kommunistaflokksins. hafi
í raun leyst Hua Guo-feng af hólmi
sem formaður flokksins. Hua hefur
augljóslega verið sviptur Ollum
völdum. bæði sem formaður flokks-
ins og hermálanefndarinnar en
Bani-Sadr gagnrýndur fyr-
ir getuleysi íranska hersins
Beirut. 2. ianúar. AP.
BANI-SADR, forseti írans, hvatti í
dag iranska herinn logeggjan og
skoraði á hann að leggja harðar að
sér við að reka traka af hondum
sér. Bani-Sadr hefur siðustu daga
verið gagnrýndur mjög fyrir slæ-
lega herstjórn og bent á. að dregist
hafi úr hömlu sú gagnsókn, sem
hann hefur látið i veðri vaka, að
væri að næstu grösum.
Bani-Sadr var staddur í íranskri
herstöð í fremstu víglínu þegar hann
flutti hernum áskorun sína en þang-
að kom hann frá fundi, sem hann
hafði átt með æðstu yfirmönnum
íranska hersins. Iranskir trúarleið-
togar hafa að undanförnu gagnrýnt
, og
af hálfu Irana en Irakar ráða nú um
þriðjungi Khuzistans-héraðs og hafa
stöðugt verið að styrkja þar stöðu
Tveir menn, sem sæti eiga á
íranska þinginu, bættust í dag í hóp
trúarleiðtoganna og sökuðu íranska
herinn um getuleysi og að geta ekki
komið í veg fyrir stöðuga stórskota-
hríð íraka á borgir í Khuzistan. í
Teheran-útvarpinu voru í dag flutt
svör Bani-Sadr við þessari gagnrýni
en þar hvetur hann trúarleiðtogana
til að koma sjálfa „til víglínunnar í
dag eða á morgun og kveða að því
búnu upp dóma sína fyrir þjóðinni."
talið er. að við því starfi hafi Deng
Xiao-ping tekið.
Hua Guo-feng er þó enn að
nafninu til formaður flokksins og
talsmaður utanríkisráðuneytisins í
Peking sagði, að hann væri enn
formaður miðstjórnarinnar en vildi
að öðru leyti ekki tjá sig um stöðu
hans innan stjórnarinnar.
I kínverskum dagblöðum var
nafni Hu Yao-bang mjög haldið á
loft í dag en hann var í forsæti fyrir
nýársfagnaði miðstjórnar kínverska
kommúnistaflokksins. Hu, sem er 67
ára gamall, er traustur bandamaður
Deng Xiao-ping og stýrir hinni
valdamiklu framkvæmdastjórn
flokksins.
Hua Guo-feng, sem tók við flokks-
formennskunni að Maó gegnum,
hefur verið gagnrýndur fyrir að
hafa aðhyllst og stutt „vinstrisinn-
aðar“ hugmyndir Maós, sem lagði
mesta áherslu á þungaiðnað og
stórar framleiðslueiningar í land-
búnaði. Einnig hefur verið litið á
hann sem þröskuld í vegi þeirrar
endurnýjunar atvinnulífsins, sem
Deng Xiao-ping hefur beitt sér
fyrir.