Morgunblaðið - 27.01.1981, Page 23

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 27. JANÚAR 1981
23
Stefán Konráðs eini sem
stóð í andstæðingunum
ÍSLENSKA landsliðið i borðtenn-
is tók þátt í Evrópukeppni lands-
liða 3. deild nú i vikunni. Því
ntiður töpuðust allir leikirnir i
ferðinni.
Yfirburðir Skota og Wales-
manna voru miklir og Portúgalir
eru okkur ennþá fremri. En eins
og sést af úrslitunum við Guerns-
ey og Jersey þá höfum við tekið
framförum þó þær komi hægt.
Frammistaða Stefáns er mjög
góð og Guðrún stóð sig einnig
vel, sérstaklega i tvenndarkeppn-
inni. Nýliðarnir Bjarni og Krist-
in komust einnig vel frá sinu.
island —Wales 0—7
Bjarni Kristjánsson — M. Thomas
Stefán honráðsson — N. Thomas
Kristin Njálsdóttir — S. Johnes
Stefán/Bjarni — Thomas/Thomas
Stefán/Guðrún — Welsham/Tyler
Bjarni — N. Thomas
Stefán — M, Thomas
fsland — SkotlandO—7
Stefán — Hannah
Bjarni — Rogers
Guðrún — Thompson
Stefán/Bjarni — Yule/Rogers
Bjarni/Kristin — Yule/Dairymple
Stefán — Rogers
Bjarni — Hannah
island—Guernsey 1—6
Bjarni — Powel
Stefán - Webb
Guðrún — Powel
Stefán/Bjarni — Powel/Webb
Stefán/Guðrún — Powel/Powel
Bjarni — Webb
Stefán — Powel
Ísland—Jersey 2—5
Stefán — Quinn
Bjarni — Magure
Guðrún — Soper
Stefán/Bjarni — Quinn/Magure
Stefán/Guðrún — Quinn/Soper
Bjarni — Quinn
Stefán — Magure
tsland — Portúgal 0—7
Bjarni — Alvoreiro
Stefán — Moreiro
Kristín — Carosso
lljarni Stefán — Moreiro/Fernandes
Stefán Guðrún — Alvoreiro/Alabella
Stefán — Alvoreiro
Bjarni — Moreiro
18-21.17-21
18-21.16-21
14-21.17-21
17- 21.19-21
18- 21.18-21
11-21.12-21
16-21.16-21
11-21,14—21
11-21,11-21
14-21,10-21
17-21. 7-21
6-21.13-21
11-21.10-21
10-21.11-21
11-21.10-21
21-13,21-7
15-21.10-21
11-21. 8-21
10-21.10-21
19-21,12-21
17-21.13-21
21-23,19-21
18-21.16-21
11-21.14-21
23-21,21-9
17-21.14-21
14-21,16-21
21-17.21-8
21-19.1?—21. 13-21
11-21.21-15. 16-21
14-21,10-21
19-21.16-21
13-21,17-21
21-18.10-21, 7-21
10-21.13-21
spurði þá hver staða íslenskra
kajak-manna væri í dag. „Okkur
fer fram hægt og bítandi og víst
er, að áður en langt um líður mun
ég skella mér í Þjórsánna. Fyrst
ætla ég þó að reyna Rangá ytri.“
„Bara ánægjan44
Mbl. lagði næst eina klassíska
fyrir Þorstein. Hvað er svona
spennandi við kajak-siglingar?
„Þetta er eins og hver önnur della
sem menn verða hugfangnir af. Ég
get ekki skýrt þetta út með öðrum
orðum en að maður fái bara
geysilega ánægju út úr þessu. Það
er mikil spenna samfara þessu,
hreyfing og átök við náttúruöflin.
Þá hefur það sálræn áhrif á mann
að fást við jökulvötnin, þau eru
ógnþrungin, gruggug og straum-
þung. Maður veit yfirleitt aldrei
hvað undir býr. Þó var Hvítá með
besta móti síðasta sumar, sólbráð
var lítil framan af sumri og áin
stundum næstum eins og berg-
vatn.“
Loks spurði Mbl: Er íþrótt þessi
verulega erfið og hver er framtíð
hennar hér á landi? „Kajak-
• Bretinn Dennison fleytir sér
eftir ólgandi straumi Þjórsár,
þar sem flestum íslendingum
þykir fjandanum nóg að þurfa
að horfa á meðan ekið er yfir...
íþróttin er að mörgu leyti erfið.
Menn eru í þessu eins og öðru,
misjafnlega næmir fyrir því hvað
þeir eru að gera. Það tekur besta
nemanda mörg ár að verða snjall
kajak-maður. Bretarnir sem hér
voru, veittu okkur mikla og nýja
innsýn í íþróttina og í vetur höfum
við klúbbfélagarnir reynt að læra
af kvikmyndum sem teknar voru
af þeim á Þjórsánni og Tung-
ufljóti. Þá höfum við lokið við
félagsgerðina og má því fljótlega
fara að kenna öðrum áhugamönn-
um. Við erum ekki nema 10—15
talsins. Þeir eru bæði á Reykjavík-
ursvæðinu, í Borgarnesi og á
Austfjörðum. Við höfum orðið
varir við aukinn áhuga almenn-
ings á þessu síðustu misserin og
því trúum við því og vonum, að
íþróttin nái fótfestu. Þá verður
ekkert því til fyrirstöðu að hleypa
af stokkunum keppni...
— gg
• Axel Axelsson, landsliðsmaðurinn kunni, hefur hér orðið fyrir meiðslum og er
borinn af leikvelli...
Fiallað um íbróttameiðsl:
Hvernig er hægt að koma
í veg fyrir meiðsli?
Aðalatriði í meðferð iþrótta-
meiðsia. er ekki aðeins skjót
greining Á EÐLI MEIÐSL-
ANNA, heldur einnig HVE AL-
VARLEG ÞAU ERU.
Besti timinn til að SKOÐA
íþróttameiðsli er EINS FLJÓTT
OG AUÐIÐ ER. Það getur verið
ógjörlegt að skoða eða gera
tæmandi sjúkdómsgreiningu
strax, en ef það er hægt hefur
dýrmætum tíma verið bjargað.
Oft er fyrsta skoðun framkvæmd
af þjálfara. sjúkraþjálfara eða
lækni úti á vellinum.
Sá sem gerir þessa fyrstu
athugun verður að framkvæma
eins GÆTILEGA ATHUGUN og
honum er unnt á ástandi hins
slasaða íþróttamanns og verður
siðan að koma þeim upplýsingum
áfram til næsta aðila, sem fær
íþróttamann i meðferð.
Læknirinn skoðar leikmanninn
af nákvæmni; eru meiðslin það
alvarleg að það þurfi að stöðva
þátttöku í íþróttinni, eða er hægt
að vefja eða „teipa" viðkomandi og
láta hann halda áfram? Mistök
eru mannleg, en þeim má fækka
til muna með itarlegri könnun á
meiðslum íþróttamannanna. Það
ætti ekki að taka neina óþarfa
áhættu. íþróttamenn vilja gjarn-
an halda áfram og ætti ekki að
stoppa þá af að óþörfu, á hinn
bóginn, er áframhaldandi þátt-
taka eykur hættu á meiðslum þá
ætti ekki að leyfa viðkomandi að
keppa áfram. Það er betra að
halda frekar aftur af mönnum en
hitt.
Eftir að leikmaður meiðist
hvað tekur þá við?
Sá siður að setja skaðaðan
líkamshluta í ís og fresta skoðun
þangað til tími gefst, kannski
næsta dag eða jafnvel seinna,
hann er ekki æskilegur. Skoðun
ætti að fara fram eins fljótt og
unnt er jafnvel þó það hafi
óþægindi í för með sér fyrir lækni,
þjálfara eða leikmann. Það ætti að
vera augljóst að líkamshluta verð-
ur að afhjúpa, fatnað, „tape“ eða
bindi fjarlægð og mörg ítarleg
skoðun fari fram.
Ilvað er hægt að gera til að
koma í veg fyrir meiðsli, stytta
endurhæfingu og koma i veg
fyrir langvarandi meiðsl?
Á síðustu árum hefur mikið
áunnist í þessa átt. Aðeins fyrir
nokkrum árum voru þjálfarar
nokkurskonar þúsund þjala smið-
ir; án nokkurrar þekkingar á
meðferð meiðsla. Þá voru þjálfar-
ar, sem urðu þekktir af hæfileik-
um sínum að geta haldið íþrótta-
mönnunum gangandi. Alltof oft
kom það niður á því, að íþrótta-
menn náðu sér aldrei fullkomlega
af meiðslum sínum. Á þeim tíma
var læknirinn nokkurs konar
grýla, leikmanninum fannst, að
þegar hann komst í læknishendur,
væru dagar hans taldir sem
íþróttamanns. I alltof mörgum
tilfellum var þessi tilfinning rétt-
lætanleg af tveimur ástæðum. 1.
Þar sem læknirinn var síðasta
hálmstráið, sá hann ekki leik-
manninn fyrr en löngu eftir að
meðferð ætti að hafa átt sér stað,
2. og í öðru lagi, sennilega jafn
áríðandi, var sú kalda staðreynd,
það var lækningum ekkert sér-
stakt áhugamál, að sjúklingur
gæti haldið áfram að stunda
íþróttir. Alltof oft voru fyrstu
viðbrögð læknisins „Jæja góði,
hættu nú í þessum fótbolta.“
Þetta leiddi einfaldlega til þess, að
íþróttafólk leitaði helst ekki til
læknis.
Einnig var sú árátta þjálfara að
krefjast þess að leikmenn héldu
áfram keppni, eða væru kallaðir
aumingjar. Þjálfarinn átti til með
að vefja meiðslin og senda svo
íþróttamanninn inn á leikvöllinn
aftur, sem bitnaði svo á frammi-
stöðu hans og liðsins í heild.
í góðum iþróttaliðum erlendis
er þetta ekki lengur svona. Meiri
þekking hefur nú sýnt fram á. að
það kemur öllum betur að setja
skaðaðan iþróttamann i skjóta og
rétta meðferð. þannig að komið sé
í veg fyrir að meiðsli verði lang-
varandi. Góður þjálfari reynir að
vernda leikmanninn gegn skaða
bæði á sál og líkama. I vel
skipulögðum liðum vinna saman
íþróttamaður, þjálfari, sjúkra-
þjálfari og læknir til þess að
halda íþróttamanninum í sem
bestu formi.
I raun og veru er meiri áhersla
lögð á og meiri tíma eytt í að
undirbúa íþróttamanninn og
fyrirbyggja meiðsli, heldur en
eytt er í meðferð þeirra. Þar af
leiðir að meiðslin verða fátíðari og
vægari en áður var. Tíminn, sem
íþróttamenn eru meiddir, er
styttri og þeir ná sér betur.
Skilningur er að glæðast hér á
landi og er skemmst að minnast
vel heppnaðs námskeiðs í meðferð
íþróttameiðsla á vegum ÍSÍ og
læknasamtakanna. Læknirinn
verður ekki aðeins að skipuleggja
meðferð, hann verður að vera
kennari líka. Læknir með sér-
þekkingu á meðferð íþrótta-
meiðsla er sá, sem fræðir aðila,
sem standa að iþróttafélaginu, um
þessa hluti.
Það er megin munur á meðferð
íþróttameiðsla og hann er sá, að
sjúklingur verður að ná sér
fulikomlega. eða hann er kominn
af toppinum. Þetta á raunar við
um öll meiðsli, en hvergi kemur
þetta eins vel í ljós og á íþrótta-
fólki. Það er oft að sjúkdóms-
greining er auðveld strax, en
verður erfiðari síðar þegar sárs-
auki, hræðsla, bólga og blæðing
trufla nákvæma sjúkdómsgrein-
ingu. Ef þarf að leita sérfræðings,
þá gerið það strax, svo að viðkom-
andi njóti góðs af þessum besta
tíma til skoðunar. Ef sá er skoðar
er ekki viss um, hvort viðkomandi
geti haldið áfram æfingum og
keppni strax eða síðar, þá ætti
hann að leita álits sérfræðinga
t.d. sérfræðings i beinalækning-
um (Ortoped) eða orku- og endur-
hæfingarlækningum.