Morgunblaðið - 20.08.1981, Page 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 20. ÁGÚST 1981
Jakob Ilafstein sleppir sjóbirtingi i Hóimsá. Li|rsm : Mbl- RAX
Nýjung hjá veiði- og fískiræktarráði:
500 sjóbirting-
um og 40 löxum
sleppt í Hólmsá
Vinnueítirlit-
inu ber skylda
til af skipta
FIMMHUNDRUÐ sjóbirtinKum
af stærðinni 2,5—6 pund var
sleppt í Ilólmsá í j?ær og fyrra-
dajf. á vegum veiði- og fiskirækt-
arráðs borjfarinnar, samkvæmt
uppIýsinKum Jakobs Hafstein,
fiskeldisfræðings ojí fiskirækt-
arfulltrúa borjcarinnar. en Jakob
sá um sleppingu sjóbirtinganna.
Þá hefur um 40 löxum, sem
teknir voru úr teljarakistunum f
Elliðaánum, einnig verið sleppt i
ána.
í samtali við Morgunblaðið,
sagði Jakob að tilgangurinn væri
sá að fá fólk til að reyna að veiða í
ánni og bví væri þessum fiskum
sleppt. „Eg vona bara að fólk finni
fiskinn, því þá fæst hann. Það er
gamall draumur ráðsins að gera
eitthvað svona og það var tillaga
gerð um þetta fyrir mörgum
árum, en okkur fannst fyrst nú að
við hefðum bolmagn til að gera
þetta, því við rekum nú klak- og
eldisstöðina inn við Elliðaár. Við
höfum því aðstöðuna núna,“ sagði
Jakob. Hjá Jakobi kom það fram
að fiskurinn væri klakinn út og
alinn upp hjá Tungulaxi við
Hveragerði og þaðan fenginn, en
hefði verið geymdur inn við Ell-
iðaár í nokkrar vikur.
„En þetta er fyrst og fremst
ætlað fólki til að veiða. Menn eiga
að flykkjast þarna uppeftir með
stöng, hver sem betur' getur og
reyna þetta. Veiðileyfi í Hólmsá
fást í versluninni Vesturröst, á
Elliðavatnsbænum og á Gunnars-
hólma," sagði Jakob Hafstein.
Eftir Eyjólf
Sœmundsson
Herra ritstjóri.
Vegna fréttar í Morgunblaðinu
sunnudaginn 16. ágúst sl. sem ber
yfirskriftina „Vinnueftirlitið hef-
ur enga heimild til afskipta" og
höfð er eftir Benedikt Blöndal hrl.
óskar undirritaður eftir að eftir-
farandi athugasemd verði birt í
blaði yðar.
Afskipti Vinnueftirlits ríkisins
af máli þessu hafa beinst að
fyrirkomulagi frídaga við Hval-
stöð Hvals hf. ( Hvalfirði. í lögum
um aðbúnað, hollustuhætti og
öryggi á vinnustöðum sem gildi
tóku 1. jan. sl. eru þær greinar
55—57 sem um þau mál fjalla og
skal greint stuttlega frá efni
þeirra hér að neðan.
55. gr. kveður á um að á hverju
7 daga tímabili skulu starfsmenn
fá að minnsta kosti 1 vikulegan
frídag er tengist beint samfelldum
daglegum hvíldartíma. Heimilt er
hinsvegar að fresta töku vikulegra
fridaga og gefa þess í stað frí síðar
þegar nauðsyn krefur, meðal ann-
ars við framleiðslu- og þjónustu-
störf. Skulu aðilar vinnumarkað-
arins gera með sér samkomulag
um framkvæmd slíkrar frestunar.
í texta frumvarps að lögunum var
gert ráð fyrir að Vinnueftirlit
rikisins gæti bannað slíka frestun
en heimild sú var felld niður, enda
voru menn sammála um að slík
afskipti af frestun einstakra frí-
daga væri óþörf. Grein þessi
heimilar einungis frestun fri-
daga. en ekki niðurfellingu
þeirra.
Í bráðabirgðasamkomulagi ASÍ
annars vegar og VSÍ hinsvegar um
framkvæmd hvíldartíma- og frí-
dagaákvæða laganna er fjallað um
frestun frídaga og þar heimilað að
við framleiðslu- og þjónustustörf
þar sem aðstæður krefjast megi í
stað eins vikulegs frídags gefa 2
frídaga hálfsmánaðarlega.
56. gr. heimilar Vinnueftirliti
ríkisins að veita undanþágu frá
ákvæðum um vikulegan frídag ef
starf er þess eðlis að ekki er hægt
að stöðva starfsemina eða sérstak-
ir atvinnuhættir gera slíkt nauð-
synlegt, frávik má þó gera hvað
einstakan frídag varðar, án þess
að slíkt leyfi hafi verið fengið, ef
ekki hefði verið unnt að afla þess í
tæka tíð. í grein þessari eru
ennfremur ákvæði um að Vinnu-
eftirlitið geti ákveðið tímabundna
undanþágu frá ákvæðum um viku-
lega frídaga.
57. gr. heimilar stjórn Vinnueft-
irlits ríkisins að setja reglur um
það hvenær megi víkja frá ákvæð-
unum um vikulegan frídag með
samkomulagi við þá aðila sem hlut
eiga að máli.
Af ofangreindu er ljóst að lögin
krefjast þess að á vinnustöðum sé
gert ráð fyrir töku, að minnsta
kosti, eins vikulegs frídags, en
aðilum vinnumarkaðarins þó
heimilað að fresta slíkum frídög-
um þegar aðstæður krefjast án
afskipta Vinnueftirlits ríkisins.
Jafnljóst er að niðurfelling frí-
daga er óheimil án samþykkis
Vinnueftirlits ríkisins nema þegar
um einstaka frídaga er að ræða og
ekki unnt að afla slíks leyfis í
tæka tíð.
Vinnutíma er þannig háttað við
Hvalstöðina að unnið er á tví-
skiptum átta klukkustunda vökt-
um, það er unnið átta klukku-
stundir, frí átta klukkustundir og
svo framvegis. Fyrirkomulag frí-
daga er samkvæmt neðangreindri
bókun við samkomulag aðila frá
10. júní sl.
„Bókun
Með tilliti til ákvæða 55. greinar
laga nr. 46/1980 og með hliðsjón
af bráðabirgðasamkomulagi ASÍ
og VSÍ frá 10. apríl 1981 hafa
undirritaðir aðilar orðið sammála
um að með tiliti til sérstakrar
aðstöðu og vinnsluhátta við fram-
leiðslu hvalaafurða, skuli vinnu-
fyrirkomulag hjá Hval hf. í Hval-
firði á hvalveiðitímabilinu sumar-
ið 1981 vera með sama hætti og
verið hefur.
Að því er sumarfrí varðar, skal
fylgt sömu framkvæmd og verið
hefur.
Þurfi starfsmenn af óviðráðan-
legum orsökum að fá stutt frí, t.d.
í 1 eða 2 daga eða 1 eða 2 vaktir,
skulu þeir æskja þess við verk-
stjóra með ekki minni en 2ja
sólarhringa fyrirvara, og skal þá
orðið við beiðni þeirra verði því
við komið að mati verkstjóra og
trúnaðarmanns.
Þegar nauðsynlegt er að setja
annan starfsmann til starfa í stað
þess sem í slíku fríi er, skal
verkstjóri velja mann í hans stað.
Reykjavík 10. júní 1981.
F.h. Verkalýðsfélagsins Ilarðar,
Hvalfirði.
Sigurður S. Jónsson (sign)
Anna R. Friðjónsdóttir (sign)
Sigurður Sigurðsson (sign)
Ilelgi Sigurðsson (sign)
F.h. Verkamannasambands ís-
lands.
Þórir Daníelsson (sign)“
F.h. Hvals h/f, Hvalfirði.
Vinnuveitondasambands íslands.
Kristján Loftsson (sign)
Guðjón Ármann Einarsson (sign)
Augljóst er að ekki er í sam-
komulagi þessu gert ráð fyrir
vikulegum frídögum né fjallað um
frestun slíkra frídaga. Frídagar
eru látnir ráðast af rekstrarað-
stæðum (vaktaslitum) og óskum
einstakra starfsmanna (orlof,
skyndifrí). Trúnaðarmenn starfs-
Eyjólfur Sæmundsson
efnaverkfræðingur
manna og forsvarsmenn fyrirtæk-
isins hafa lýst því yfir, að mjög sé
mismunandi hveru mikil frí ein-
stakir starfsmenn taka og hafa
jafnframt staðfest að sumir
starfsmenn taka lítil sem engin
önnur frí en þau sem skapast
kunna vegna vaktaslita (slík fri
hafa gefið 1 frídag fyrstu 2
mánuði vertíðarinnar í ár). Upp-
lýst er að skyndifrí' á vertíðinni
1980 námu 240 vöktum, en það
svarar til rúmlegá 1 Vi frídags á
hvern starfsmann yfir alla vertíð-
ina (13 vikur) miðað við að fjöldi
starfsmanna hafi verið um 70.
Af ofansögðu er ljóst mál að
þetta snýst ekki um frestun ein-
stakra frídaga gegn fríum síðar
heldur um niðurfellingu á að
minnsta kosti hluta þeirra frídaga
sem starfsmönnum bera að taka,
en Vinnueftirliti ríkisins er óum-
deilanlega ætlað að hafa afskipti
af slíku. Yfirlýsingar lögfræðings
Hvals hf. um þetta efni fá því ekki
staðist.
Menn kann að greina á um það
hvort yfir höfuð beri að setja
reglur um hvíldartíma og frídaga
starfsmanna og hvort ríkisvaldið
eigi að hafa afskipti af slíkum
málum. Staðreynd er hinsvegar að
slíkar reglur hafa verið settar með
lögum og Vihnueftirliti ríkisins
falið eftirlit með þeim. Lög þessi
eru hinsvegar mun rýmri en um
ræðir í nágrannalöndunum og
taka að mati undirritaðs fullt tillit
til vertíðarbundinna sveiflna sem
gerast í íslensku atvinnulífi. Laga-
ákvæði þessi eru hugsuð sem
réttinda- og hagsmunamál verka-
fólks á vinnustöðum. Óhóflegur
vinnutími veldur líkamlegu og
andlegu sliti og leiðir til aukinnar
slysahættu. Hefur reynslan sýnt
að þreyta og sljóleiki starfsmanna
er iðulega meginorsök alvarlegra
vinnuslysa og hafa orðið dauða-
slys, sem líkur benda til að eigi sér
slíkar orsakir.
Undirritaður vill að lokum lýsa
þeirri von sinni að lausn sem allir
geta við unað finnist sem fyrst á
þessu máli og að Vinnueftirlit
ríkisins, stjórnendur Hvals hf. og
starfsmenn geti í framtíðinni tek-
ið höndum saman um að tryggja
sem best aðbúnað, hollustuhætti
og öryggi á vinnustöðum Hvals hf.
Reykjavík, 19. ágúst 1981.
Eyjólfur Sæmundsson,
forstjóri.
ÍSLANDSMÓTIÐ 1.DEILD - ÁFRAM FRAM! CgcJdT)
Laugardalsvöllur í kvöld kl. 19.00 leika P FRAM — FH Valinn veröur leikmaöur leiksins /góðanl / mat! 1 r7!