Morgunblaðið - 20.08.1981, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 20. ÁGÚST 1981 3 5
Minning:
Þórunn Jónína
Meyvantsdóttir
Kveðja írá tengda-
bornum og barnabörnum
Fædd 2. ágúst 1914.
Dáin 11. ágúst 1981.
Alltaf kemur dauðinn manni í
opna skjöldu, jafnvel þá er hann
líknar með komu sinni. Að
minnsta kosti óraði ekkert okkar
fyrir því að elskuleg tengdamóðir
ætti ekki afturkvæmt af Landa-
kotsspítala, þá er hún var lögð þar
inn 28. júlí sl. En svo snögg voru
umskiptin að 13 dögum síðar
birtist engill dauðans henni í
líknandi mynd, svo þjáð sem hún
var orðin.
Hún Dadda okkar, eins og við
kölluðum hana, hét fullu nafni
Þórunn Jónína Meyvantsdóttir og
var fædd í Reykjavík 2. ágúst 1914,
næstelst af níu börnum hjónanna
Bjargar Maríu Elísabetar Jóns-
dóttur og Meyvants Sigurðssonar,
sem lengi bjuggu á Eiði v/Nesveg.
I grein þessari mun leitast við
að geta þess helsta úr ævi þessar-
ar mikilhæfu konu, jafnframt því
sem talað er í minningum um
ógleymanleg ár, árin sem við
nutum í samfylgd þessarar elsku-
legu konu, sem var allt í senn sönn
eiginkona, ástrík móðir og amma.
Það sem öðru fremur einkenndi
okkar ágætu tengdamóður var
umhyggja og hlýja ásamt ómæld-
um kjark og dugnaði, en á því
þurfti hún verulega að halda þar
sem raunir og mótlæti settu á
margan hátt svip sinn á líf
þessarar ágætu konu.
Upphaf slíkra atburða var að
árið 1934 trúlofast hún Guðna
Sigurðssyni, sjómanni, og eignast
með honum dótturina Sigrúnu
árið 1935, tæpum tveimur árum
seinna eða árið 1937 drukknar
Guðni er hann tók út af togaran-
um Hilmi. Þá stendur Þórunn
uppi sem einstæð móðir, en senn
birtir til því árið 1940 kynnist hún
þeim manni sem átti eftir að verða
hennar lífsförunautur, en það var
Halldór Þórhallsson frá Nesi í
Aðaldal. Gekk hann Sigrúnu litlu í
föðurstað og reyndist henni ávallt
vel sem slikur.
Saman eignuðust Þórunn og
Halldór fimm börn: Þórhall Pál,
Maríu Elísabetu, sem lést á öðru
ári, Elías Má, Lilju Hjördísi og
Sigurbjörn Frímann.
Ekki höfðu okkar elskulegu
tengdaforeldrar búið lengi er erf-
iðleikarnir knúðu þar dyra, en nú í
formi veikinda, því árið 1943
veiktist heimilisfaðirinn af berkl-
um og þurfti í framhaldi af því að
fara á Vífilsstaði þar sem hann
dvaldi að mestu leyti til ársins
1944, en þá var hann sendur
norður til Akureyrar þar sem
hann var höggvinn, sem var þeirra
tíma lækning við berklum. Sú
aðgerð tókst ekki sem skyldi og
varð hann því að gangast undir
samskonar aðgerð árið 1947. Á
meðan gætti konan unga barn-
anna sinna þriggja og naut hún þá
bæði foreldra sinna og tengdafor-
eldra.
En brátt tók að birta til á ný,
því þótt Halldór hefði skerta
starfsorku, þá gat hann stundað
akstur, sem hann og gerði. Hjá
Strætisvögnum Reykjavíkur
starfaði hann í 25 ár, eða svo lengi
sem kraftar hans entust. Halldór
lést árið 1978, aðeins 57 ára að
aldrei, eftir langvarandi veikindi.
Eins og sjá má hér að framan
þá hefur líf okkar elskuðu tengda-
móður ekki ávallt verið dans á
rósum, en hún var ein þeirra sem
óx við mótlætið og sýndi þá jafnan
fádæma kjark og dugnað þá er
mest á reyndi.
Það sem skærast lýsir í minn-
ingu þessarar góðu konu er sú
umhyggja og nærgætni sem hún
sýndi manni sínum í hans erfiðu
veikindum, einkanlega síðustu ár-
in sem hann lifði. Þá sá maður
gjörla það nána samband sem
hafði myndast milli þessara
tveggja ástvina og það er slíkt
samband sem við börnin jjeirra
munum kappkosta að rækta í
okkar garði.
Þá má ekki gleyma þeirri Þór-
unni, sem við þekktum sem
tengdamóður og ömmu. Sem slík
var hún heil og óskipt, ávallt
vakandi yfir velferð okkar. Það er
með slíku viðmóti og hlýju, sem
hennar minnisvarði stendur í hug-
um okkar, minnisvarði sem sam-
anstendur af fögrum minningum
um heilsteypta móður og ömmu
sem ræktaði blóm ástar, nærgætni
og hlýju í hjarta sínu. Börn þeirra
hjóna bera svo sannarlega merki
þess kristilega uppeldis sem þau
hlutu og erum við tengdabörnin
ævinlega þakklát fyrir þá hlut-
deild sem okkur var gefin í lífi
þessara sæmdarhjóna.
Já, það er ríkidæmi að geta
státað af samfylgd og leiðsögn
þessarar góðu konu sem fyrst og
fremst var eiginkona, móðir og
amma.
Slík samfylgd þroskar manns-
sálina og bætir það umhverfi sem
við búum í. En nú er komið að
leiðarlokum, hún er komin í
himnasali þar sem hennar býður
góð heimkoma til þeirra sem hún
unni svo heitt. Eftir sitjum við
hnuggin, en þó með bjartar og
hlýjar minningar um góða og
göfuga konu, sem var okkur öllum
svo kær.
II.J.
Ekki hvarflaði það að okkur
hjónum að það yrði okkar hlut-
skipti að standa yfir moldum
sómakonunnar Þórunnar Mey-
vantsdóttur aðeins hálfum mánuði
eftir að við samfögnuðum elsta
syni hennar fertugum. En þar með
sannast hið fornkveðna að enginn
veit sína ævina fyrr en öll er.
Það sem einkum knýr okkur til
að rita fáein orð í minningu
þessarar ágætiskonu er það
hversu sameiginlegt og nátengt
okkar ríkidæmi var.
örlögin höguðu því þannig að við
sem lékum okkur saman sem
ungar stúlkur á Hverfisgötunni í
Reykjavík áttum eftir að tengjast
sterkari böndum seinna á lífsleið-
inni en almennt gerist.
Það mun ekki algengt að þrjú
alsystkini gangi að eiga önnur
þrjú alsystkin, en slíkt gerðist hjá
okkur Þórunni, enda sögðum við
oft að örlagadísirnar hafi ætlað
okkur stórt sameiginlegt verkefni.
Það verkefni er nú langt komið,
þrjár sameiginlegar giftingar að
baki, barnabörnin 10 að tölu og
barnabarnabarn 1. Þay liðlega
tuttugu ár sem þetta nána sam-
band hefur varað minnumst við
hjónin ekki að nokkru sinni hafi
borið þar skugga á og ekki spillti
þar um hann Halldór okkar,
meðan hans naut við. Hvar sem á
er litið voru Halldór og Þórunn
einstök sæmdarhjón sem ræktu
sínar foreldraskyldur af stökustu
alúð og nærgætni.
Við minnumst nú þeirra sam-
eiginlegu stunda sem við áttum
með börnum okkar og barnabörn-
um og þess lífs og yndis sem við
nutum af samneytinu við þau.
Hætt er við að þær stundir verði
ekki samar á ný.
Það mun enn um sinn koma í
okkar hlut að líta til með börnun-
um okkar elskulegu og þá skyldu
mun okkur ljúft að rækja með
minningu Þórunnar og Halldórs í
huga.
Að lokum skulu hér fram born-
ar þakkir fyrir samfylgdina, þá
samfylgd sem aldrei bar skugga á.
Megi minningin um góða móður
lifa og dafna með börnunum okkar
elskulegu og vera þeim styrkur á
sorgarstund.
Far þú í friði, friður Guðs þig
blessi, hafðu þökk fyrir allt og
allt.
Geirný og Jón
Ragnhildur Ásgeirs-
dóttir - Minningarorð
Það var haustið 1968. Mennta-
skólinn við Hamrahlíð hóf sitt
þriðja starfsár. Eins og fyrri árin
fylltist fyrsti bekkur af ungmenn-
um, sem fannst mikið til þess
koma að vera sest í „æðri“ skóla.
Stundataflan gaf líka til kynna við
fyrstu sýn, að fátt væri kennt, sem
ekki göfgaði sálina. Okkur brá því
heldur en ekki í brún, þegar við
komum auga á vél.rt. neðarlega á
töflunni. Vélritun, það var þá!
Vorum við ekki hafin yfir allt
slíkt? Okkur var spurn. Þurftum
við að þola aðra „pikkólínu", eins
og við höfðum kallað vélritunar-
kennarann í landsprófi, sem skip-
aði okkur að slá svo og svo mörg
slög á mínútu og skila svo og svo
mörgum vélrituðum síðum á viku?
Við fórum strax að bollaleggja
hvernig best væri að komast hjá
vélritun. Var ekki möguleiki á að
sannfæra einhverj velviljaðan
lækni um að heilsunnar vegna
gætum við barasta ekki vélritað,
rétt eins og sumir fengu vottorð
upp á að þeir væru óhæfir í
leikfimi?
Þegar við gengum inn í fyrsta
vélritunartímann kom svolítið
annað hljóð í strokkinn. Þar beið
okkar eldri kona með silfurgrátt
hár, glampandi augu og bros, sem
gaf til kynna, að hún vissi mæta
vel hvað unglingum fannst um
vélritun. Hún var nefnilega yngst
okkar allra í andanum. Hún
kynnti sig sem Ragnhildi Ásgeirs-
dóttur. Ekki man ég hvað fram
fór, sem eftir var tímans, nema
hvað mér varð starsýnt á kennar-
ann. Hann var svo merkilegt
sambland þroskaðrar, lífsreyndr-
ar konu og unglingsstelpu, full af
lífi og fjöri.
Nokkrum dögum síðar kom ný
stelpa í bekkinn, Ragnhildur Pála,
dóttir vélritunarkennarans var
okkur sagt. Þó ekki væru þær
mæðgur líkar, þá átti Ragnhildur
það sammerkt með mömmu sinni
að skera sig úr. Klæðnaður henn-
ar, hátterni og fas var svo allt
öðruvísi en okkar hinna.
Þær mæðgur vöktu strax for-
vitni mína og mig langaði að
kynnast þeim nánar. Eg ákvað að
líta við hjá þeim næst er ég ætti
leið til afa og ömmu vestur í bæ.
Þótt ég kæmi óboðin í það skiptið
og þúsund sinnum þar á eftir, var
mér tekið sem þjóðhöfðingja og
krásir bornar á borð. Þó krásirnar
væru ljúffengar, jafnaðist ekkert
á við andlegu fæðuna, sem þær
mæðgur framreiddu. Ég, sem var
óvinsælust allra fyrir að geta ekki
þagað, gerði fátt annað en að
hlusta í návist þeirra. Ég komst
fljótt að því að þær mæðgur voru
ekki aðeins frábrugðnar fjöldan-
um að ytra borði, þær höfðu líka
allt öðru vísi hugmyndir um lífið
og tilveruna. Ég, sem fram til
þessa hafði talið æðsta takmark
hverrar konu að gifta sig og eiga
börn, fékk að heyra að betra væri
að bíða með allt slíkt. Lífið væri
miklu lengra en ég héldi og byggi
yfir ótal ævintýrum.
Þær höfðu ferðast víða og séð
svo margt og hrifu mig með sér
um ókunn lönd yfir kaffibollanum.
Og þegar ekki var ferðast um í
rúmi var ferðast um í tíma.
Ragnhildur tók mig með sér heim
í Dalina og sagði mér frá lífsbar-
áttu fólks í afskekktri sveit á
fyrstu áratugum þessarar aldar.
Hún var stálminnug og hafði
einstaka frásagnargáfu, svo unun
var á að heyra. Og þó hún hefði
frá mörgu raunalegu að segja var
hún líka hafsjór af skemmtisögum
og iðrast ég nú að hafa ekki skráð
sögurnar hennar hjá mér. En mér
datt bara aldrei dauðinn í hug í
návist Ragnhildar.
Líf Ragnhildar var að mörgu
leyti enginn dans á rósum, en
erfiðleikar gerðu hana ekki bitra
heldur styrktu og þroskuðu. Þeir
gerðu henni einnig að fullu ljóst
þýðingu kvenréttinda og hversu
mikilvægt það er fyrir konur að
geta staðið á eigin fótum. Hún
fræddi mig um svo margt á
þessum árum og því eldri og
reyndari sem ég verð, því betur
skil ég hversu mikill sannleikur
bjó í orðum hennar.
Ragnhildur fæddist í júlí 1910
og var því rétt 71 árs þegar hún
lést. Hún lauk ferli sínum sem
kennari síðastliðið vor, en hún
hafði einsett sér að láta ekki
iðjuleysi og einmanaleika ellinnar
verða sér að bráð. Til þess var hún
alltof starfsglöð og félagslynd.
Ragnhildur sagði einhvern tímann
í gamni, að frekar gerðist hún
uppþvottakona á veitingahúsi en
að sitja aðgerðarlaus. En því
miður fékk enginn veitingastaður
að njóta starfskrafta hennar.
Eg votta Ragnhildi Pálu, Vil-
hjálmi og börnum þeirra, Önnu
Katrínu og Bjarna, og öðrum
aðstandendum mína dýpstu sam-
úð. Ég veit að þau sakna Ragn-
hildar sáran og spyrja eins og ég:
„Af hverju fengum við ekki að
njóta þessarar greindu, lífsglöðu
konu lengur?" En dauðinn einn er
vís og varanlegur og oft lítið á
okkar valdi, sem getur aftrað
komu hans. Á þessari stundu get
ég því fátt annað gert en þakkað
forsjóninni að menntaskólanem-
endur séu skyldaðir til að læra
vélritun. Án hennar hefðu leiðir
okkar Ragnhildar sennilega aldrei
legið saman. Og þegar ég sit og
rita þessar línur, geri ég mér líka
ljóst, að fátt sem ég lærði í
menntaskóla hefur komið í jafn
góðar þarfir og vélritun.
Blessuð sé minning Ragnhildar
Ásgeirsdóttur.
New York, 8. ágúst 1981
Inga Dóra Björnsdóttir
V/ /P5V.56
Svo fullkominn,
en samt svo
ótrúleea
einfeldur!
Eigum aftur fyrirliggjandi gott úrval af Richmac
búðarkössum á hagstæðu verði.
Komið við og skoðið sýnis-
hornin í verslun okkar. u.
%
SKRIFSTOFUVÉLAR H.F.

ÓSA
, + —X ~ vS? Hverfisgötu 33
Simi 20560