Morgunblaðið - 26.02.1982, Blaðsíða 15

w
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 26. FEBRÚAR 1982
47
Hver myrti
dóttur Simenon?
GEORGES SIMENON hefur sent frá sér
sjálfsævisögu, sem er neyöar- og sárs-
aukaóp, þótt hann hafi skrifað metsölu-
bækur alla ævi, hafi ótakmörkuö fjárráö
og eigi skrauthýsi í Tucson og kastala í
Sviss. Hann vill fá að vita hvers vegna
fögur dóttir hans, Marie-Jo, missti lífsvilj-
ann ung aö árum og fyrirfór sér 25 ára
gömul.
Simenon er ekki viss, en hann heldur
aö lausnina sé aö finna í einhverju sem
geröist þegar barnið var eitt meö móöur
sinni Denise, annarri konu Simenons,
sem hann skildi viö. Þetta var á þeim
tíma þegar Denise Simenon, „stóra ást-
in“ í lífi rithöfundarins og móöir þriggja
barna hans af fjórum, átti viö áfengis-
vandamál að stríöa og fékk taugaáfall
sem hún hefur hún hefur aldrei náö sér af
(eöa svo segir hann — en hún hefur aöra
sögu aö segja).
Ást Georges og Denise Simenon
snerist upp í miskunnarlausa bar-
áttu, sem þau háöu meö lögfræö-
ingum og æviminningum. Viö fáum
ekki aö vita lausnina á dauöa
Marie-Jo, því lögfræöingar móöur
hennar fjarlægöu allar upplýsingar
hennar um máliö í æviminningunum
sem hún samdi.
Brauzt áfram
Meö bók Simenons, „Mémoires
Intimes", sem nú hefur veriö gefin ut
í París, lýkur ferli eins afkastamesta
rithöfundar þessarar aldar. Hann
fæddist fyrir 79 árum í Liege og eftir
hann liggja rúmlega 200 skáldsögur
og leynilögreglusögur, fyrir utan
álika marga ómerkilega reyfara,
sem hann skrifaöi undir dulnefnum.
Sumir þeirra hafa nýlega veriö gefn-
ar út á ný í Frakklandi handa þeim
sem eru haldnir ólæknandi áhuga á
skrifum Simenons.
Hann stóð neöarlega i þjóöfé-
lagsstiganum þegar hann hóf feril
sinn. Belgískur faöir hans var
skrifstofumaður í tryggingafyrirtæki
og móöir hans, sem var hollenzk í
aðra ættina og þýzk i hina, afgreiddi
í verzlun.
Þegar hann var blaöamaöur á
unglingsárunum fylltist hann óseöj-
andi forvitni um líf annars fólks. Um
tíma var hann ritari sérviturs fransks
markgreifa og lærði að meta lysti-
semdir heimsins — beztu veitinga-
staöi, bíla og hús. En nánari kynni
hans af markgreifanum og vinum
hans sviptu hann öllum blekkingum,
sem hann kann aö hafa veriö hald-
inn um þá sem lifa í vellystingum i
Bækur
Guömundur Halldórsson
efstu þrepum þjóöfélagsstigans.
Athygli hans beindist aftur aö
lægstu þrepunum, að örvænting-
unni og fátæktinni sem móöir hans
var viss um aö biðu hans þar sem
hann hélt að hann gæti lifaö á rit-
störfum. Rúmlega tvítugur haföi
hann þegar komizt í nokkur efni
með því aö berja saman átta lág-
kúrulegar smásögur á dag fyrir
franskt sorprit.
Tæplega þrítugur fann hann upp
Maigret lögregluforingja, sem varö
strax geysivinsæll. Bókmenntafólk i
París tortryggir alltaf rithöfunda,
sem reyna aö rísa upp úr rööum
reyfaraskáldskapar, en André Gide,
Céline og Marcel Aymé viöurkenndu
aödáun sína á Simenon.
Ótrúr alla daga
Tuttugu árum eftir að Simenon
kvæntist fyrstu konu sinni, Tigy,
sem hótaöi að fremja sjálfsmorö ef
hann væri henni ótrúr, var hann í
örmum Boule, dyggrar ráöskonu
þeirra. Hjónabandið haföi veriö ein-
kennilegt. Tigy var listræn mennta-
kona, þremur árum yngri en eigin-
maöur hennar, og haföi neitaö að
eignast barn fyrr en hún væri orðin
39 ára.
Hann ákvaö að játa allt: hann
haföi veriö henni ótrúr næstum
hvern einasta dag síðan þau giftust
og stundum nokkrum sinnum á dag,
meö Boule og „hundruðum annarra
kvenna".
Kona hans var furöu lostin þegar
hún heyröi þetta, en ákvað aö hætta
viö allar sjálfsmorösfyrirætlanir og
búa meö honum áfram, þótt hann
héldi fram hjá henni.
Eftir stríðið fóru þau meö Marc
son sinn til Kanada og Bandarikj-
anna, þar sem Simenon varð ást-
fanginn af Denise, háttstemmdri
kanadískri konu af frönskum ættum
sem haföi gerzt ritari hans. Ekki leiö
á löngu þar til Simenon liföi ná-
kvæmlega því lífi sem hann vildi lifa.
Hann lét Tigy, hina greindu konu
sina, stjórna heimilinu, lék sér viö
Marc og svaf hjá Denise, sem hann
kallaöi D, og fór auk þess ööru
hverju I næturklúbba.
Konunum kom vel saman þar til D
varð ófrísk. Þá varð Ijóst aö banda-
rísk siögæöislög gætu ógnaö Sim-
enon ef hann skildi ekki við Tigy.
Tigy hafði á brott með sér verulegan
hiuta auöæfa Simenon og skildi
Marc eftir. Börn Simenons voru svo
hrifin af honum aö mæöur þeirra
gátu engin áhrif haft á þau.
Denise ól honum tvo syni og
Marie-Joe. Simenon fannst alltaf aö
D væri ekki alveg í andlegu jafn-
vægi, en var viss um aö það yröi allt
í lagi. Lækningin var ekki til fyrir-
myndar, m. a. mikil drykkja og
heimsóknir í hóruhús. Þau bjuggu í
nokkrum glæsilegum bandariskum
húsum unz þau settust aö i kastala í
Sviss þar sem þjónar og ritarar voru
á hverju strái.
Bók á viku
Allan þennan tíma skrifaöi Sim-
enon bækur um Maigret með tölu-
veröum árangri og skáldsögur sem
voru misjafnar aö gæöum. Hann
fækkaöi þeim dögum, sem hann
varöi við hverja bók, úr 12 í um sjö.
Ritstörf höfðu alltaf valdiö honum
hugarangri og vanlíðan, stundum
magakrampa og uppsölum.
Hann var heimsfrægur og sjón-
varpsmenn, rithöfundar og blaða-
menn kepptust um aö eiga við hann
viðtöl. En þegar hann haföi sent frá
sér bók vildi hann ekki líta í hana
framar. Hann varð vandræðalegur
þegar aðdáendur spuröu hann um
sögupersónur, sem hann haföi
gleymt fyrir löngu. Maðurinn, sem
haföi svo mikinn áhuga á aö fylgjast
meö lifi annarra, vildi fá aö vera í
friöi fyrir öðrum. „Ég fyrirlít sjálfan
mig,“ sagöi hann eitt sinn í viötali.
Simenon vildi aðeins opna sig
fyrir börnum sínum. Frá byrjun var
þaö honum gífurlega mikiö —
stundum hlægilega mikið —
kappsmál að afla sér viöurkenn-
ingar þeirra. Hann segir frá þvi aö
hann hafi fariö að stunda líkamsæf-
ingar áöur en elzti sonur hans fædd-
ist til að koma honum vel fyrir sjónir.
Á annarri hverri blaösíöu í æviminn-
ingunum sendir hann þremur son-
um sínum og hinni látnu dóttur ást-
arkveðjur. Skrif Marie-Joe og
brjóstumkennanlegar kveöjur henn-
ar eru í viðbæti.
Þegar D haföi dvalizt nokkurn
tima i geösjúkrahúsi segir eiginmað-
ur hennar aö hann hafi verið varaö-
ur við því að hann og börnin yröu í
hættu ef hún kæmi aftur til aö búa
með þeim. Þetta er það sem hann
segir. i minningum sínum, sem
komu út á undan, segir D að mis-
kunnarlaus og sjálfselskur eigin-
maður og spilltur geölæknir hafi
flæmt hana af heimilinu.
Marie-Joe virtist fremur venjuleg
stúlka á unglingsárum. En hún varö
fljótt sjuklega hrædd viö aö vera
óhrein og tók upp á þvt aö þvó sér
um hendurnar daginn út og daginn
inn. Einhvern tíma á árum -hins
hræóilega hjónabands foreldranna
hafði Marie-Joe séö eitthvað, fund-
izt eitthvað eða heyrt eitthvaö, sem
færöi tilfinningalif hennar úr skorö-
um. Hún gat aldrei flúið óvin í höfö-
inu sem hún kallaði „Madame
Ahyggjur".
Giftingarhringur
Þegar Marie-Jo var átta ára fékk
hún fööur sinn til aó gefa sér gift-
ingarhring og henni var í nöp viö allt
kvenfólk sem keppti viö hana um
hylli hans. Aö lokum bað hún um aö
lík hennar yröi brennt með hringn-
um á fingrinum. í bréfi til fööur síns
eftir fyrstu misheppnuöu sjálfs-
morðstilraunina skrifaói hún: „Þessi
hringur er þaö eina sem hefur skipt
mig máli á ævinni. Skilurðu þaö?“
Simenon heföi liöiö illa í ellinni
heföi hann ekki unnið ástir ítalskrar
þjónustustúlku eiginkonu sinnar,
Teresa, sem er tryggur förunautur
hans. Hann hefur komizt aö þeirri
niðurstööu aö ein af ástæöunum til
þess að hann fyrirlíti sjálfan sig sé
sú að vegna auóæfanna, sem hann
hefur komizt yfir, hafi hann fjarlægzt
um of raunverulegan uppruna sinn
meðal „litla fólksins”.
Nú er hann hættur ritstörfum og
hefur flutt bækur sínar í nokkurs
konar útlegó í bókasafn i öðrum
hluta Lausanne. Hann og Teresa
hafa sagt upp þjónustufólkinu, selt
fimm bíla á einum degi og flutzt í
tiltölulega lítiö hús meö látlausum
húsgögnum. Hann hefur stráö ösku
Marie-Joe yfir garóinn og bíöur
þess aö aska sin sameinist ösku
hennar.
Gangviss frá Sviss
Úrsmiðir
Ávallt fyrirliggjandi
OMEGA og Tissot
dömu- og herraúr.
Heildverslun
Sveinn Björnsson og Co.,
Austurstræti 6, Reykjavík.
LÁGMÚLA 7
REYKJAVÍK SÍMI 85333
SJÓNVARPSBðMN
NEC FISHER - FINLUX
SALORA - IIERA