Morgunblaðið - 04.04.1982, Síða 12

60
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 4. APRÍL 1982
í húsi listmálara
Tæplega meðalmaður á
vöxt en hárprúður.
Venjulegur hvunndags-
maður í sínu dagfari og
vill hafa reglu á hlutunum. Byrjar
vinnu sína klukkan átta morguns
og vinnur frameftir degi — rétt
eins og hann væri á skrifstofu. Og
það hefur hann alltaf gert; Hjör-
leifur Sigurðsson. Hann sýnir nú í
kjallara Norræna hússins ásamt
Snorra Sveini.
„Mér líkar það vel að stilla upp
andstæðum," segir Hjörleifur,
rjóður og útitekinn úr norskri
náttúru.
„Það eru mikil forréttindi," seg-
ir hann, „að geta alfarið sinnt
málverkinu. Við tókum okkur til
hjónin og kvöddum Island, okkar
fyrra líf og fluttum til Noregs. Ég
vildi breyta til, sleppa úr ýmsu fé-
lagsstússi sem ég var viðriðinn og
svo er nú konan norsk að uppruna.
Við kunnum prýðilega við okkur
meðal norskra. Héldum fyrst til
Lófóten og þar gerðust merkilegir
hlutir, svo suður á bóginn í hjarta
Skandinavíu — við Oslófjörð. Þar
hreiðruðum við um okkur. Stór-
kostlegt landslag og fjölbreytt,
geysilegur skógurinn. Nú mála ég
bara skóg og einstök tré. Það er
margbrotið lífið í norskum skógi.
Endalaust sem maður getur ráfað
þar um, rétt eins og í stórborg, og
kynnt sér lífið í einum skógi."
En það gerðist ævintýri í Lófót-
en?
„Já, ég varð fyrir sérstakri
reynslu í Lófóten.
Ég var búinn að mála abstrakt í
30 ár, þegar ég kom norður til Lóf-
óten. Þá réðist það á mig, þetta
óviðjafnanlega landslag, og gerði
mig friðlausan, uns ég tók að mála
landslag. Það var stórt stökk — en
það getur enginn farið til Lófóten
og málað abstrakt. Þar eru mótív-
in ótæmandi, maður málar aldrei
nóg í Lófóten. Það má segja að ég
hafi verið tilbúinn að takast á við
landslagið í Lófóten, fyrir fimm
árum dvaldi ég stuttlega í Kína og
þar fékk ég inn í mig forspilið að
mínu landslagsmálverki. En tal-
andi um landslagsmyndir, þá er
ekki nóg að draga útlínur lands-
lagsins — heldur verður maður að
setja sig inní það, skilja það, lýsa
þeim áhrifum sem maður fyllist í
samvistum við náttúruna. En
maður þurrkar ekki út sína fortíð.
Það er abstraktsjón í þessum
myndum, eins og þú sérð. í allri
myndlist er einhver abstrakt
grundvöllur.“
Hjörleifur virðir fyrir sér
myndir sínar. Hann segist skilja
þær öðruvísi á sýningu en á trön-
um. Hann segir: „Það er ólíkur
ferill sem þessar myndir eiga. Yf-
irleitt er langur aðdragandi að
myndum hjá mér, en sumar mála
sig allt að því sjálfar. Maður
stendur við trönurnar í guðs-
grænni náttúrunni og skyndilega
finnur maður tóninn, maður er að
gera rétt og finnur það í hverri
taug, þá málar maður í kapp við
tímann til að missa ekki tóninn og
allt í einu stendur maður frammi
fyrir mynd sem á aðeins eftir að
snurfusa lítillega. En aðrar mynd-
ir þarf maður að berjast við eins
og skrattann sjálfan.
Maður er í þann veginn að setja
upp sýningu og fram á elleftu
stundu er maður að glíma við
mynd og er hundóánægður með
hana, slær svo til í einhverju
ósjálfræði og grípur hana með sér
á sýninguna og kemur henni þar
fyrir uppá von og óvon, veit eigin-
lega ekki hvort hún hæfir eða ekki
og svo reynist hún kannski hin
besta mynd þegar á hólminn kem-
ur. Stundum setur maður mynd á
sýningu sem maður hefur beinlín-
is lagt fæð á og horfir illilega til
hennar þar sem hún hangir á
veggnum innan um aðrar myndir
og stingur í stúf — en svo koma
kollegar þinir og klappa á öxlina á
þér og segja: „Þetta er bara þín
besta mynd.““
Myndir Hjörleifs eru þægilegar
ásýndum og reita engan til reiði.
En maðurinn er pólitískur — þó
hann láti sér hægt í sínu dagfari
— af hverju rífur hann ekki kjaft
í sínum myndum?
„Ég kæri mig ekki um slíkt, seg-
ir hann og hnyklar brýrnar. Ég vil
ekki koma öðru til skila en því sem
landið hefur að bjóða okkur. Við
getum orðað það svo, að ég sé að
reyna að lýsa minni eigin tilfinn-
ingu gagnvart náttúruöflunum.
Ég er hins vegar ekki á móti því að
menn flytji boðskap í myndlist, ef
þeir á annað borð ráða við það.
Það gera bara svo sárafáir. Ég er
fyrst og fremst málari, en ég get
haft ákveðnar skoðanir á þjóðfé-
lagsmálum fyrir því. Ég er hrædd-
ur, skal ég segja þér, við þetta fólk
sem stjórnar heiminum. Ég dreg
enga dul á að ég er hræddur við þá
menn. Beinlínis skelkaður að
menn skuli ekki byggja upp í stað
þess að rífa niður. Ég vil ekki fara
útí neinar pólitískar orðræður
hér, en ég held að flestir geti verið
mér sammála um það. Og þó það
sé ekki pólitík í mínum myndum,
þá vona ég að þessi mannlega
þjáning birtist j)ar með einum eða
öðrum hætti. Ég vona það. Allar
myndir sem lifa, hafa í sér þján-
ingu.“
Hjörleifur gerist nú þungbrýnn
og heimsþjáningin skín útúr and-
liti hans.
Það er sami belgingurinn í veðr-
inu, segi ég.
„Já,“ segir Hjörleifur.
Er það ekki skárra í Noregi?
„Já og nei. Tíðarfar við Lófóten
er ekki ósvipað og hér, umhleyp-
ingasamt. En það er stilltara við
Oslófjörðinn og mildara."
Og sumrin góð?
„Já, sumrin eru góð.“
Þú sérð aldrei eftir að hafa söðl-
að um?
„Nei, ég sé aldrei eftir því að
hafa flutt til Noregs með allt mitt
hafurtask. Það er hollt að snúa við
blaðinu annað veifið. Ég þekki
ekki heimþrá. Og ég hef hugsað
mér að hafa þennan háttinn á, að
koma heim og sýna þegar ég er
tilbúinn til þess, þeir hafa nóg
með sitt, Norðmenn."
J.F.Á.
HAFA Qassic réttingar
Útsölustaðir:
Atlabúöin, Akureyri.
Málningarþjónustan,
Akranesi.
Ljónið, ísafirði.
Valberg, Ólafsfirði.
Húsiö, Stykkishólmi.
Har. Johansen,
Seyðisfirði.
Brimnes,
Vestmannaeyjum.
Sambandið byggingar-
vörudeild Reykjavík.
Kaupfél. Borgfirðinga,
Borgarnesi.
Kaupfél. Þingeyinga,
Húsavík.
Kask, Hornafirði.
Kaupfél. Fram,
Neskaupstaö.
Kaupfél. Skagfiröinga,
Sauðárkróki.
VALD. POULSENI
SUDURLANDSBRAUT10
sími 86499
15%
afsláttur
Egilsstaðir:
Kynning
norrænna
málefna
K^ilsstöðum, 30. mars.
HJALMAR Ólafsson, formaður Nor-
ræna félagsins á íslandi, var hér á ferð
um síðastliðna helgi. Kn eins og kunn-
ugt er opnaði Norræna félagið síðast-
liðið haust sérstaka upplýsingaskrif-
stofu hér á Egilsstöðum með tilstyrk
frá Norðurlandaráði. Hlutverk þessar-
ar skrifstofu er hvers konar upplýs-
ingamiðlun um norræn málefni og er
þjónustusvæði hennar milli Hafnar í
Hornafirði og Húsavíkur.
í vetur hafa verið skipulagðar
fyrirlestraferðir í skóla og klúbba á
svæðinu. Þetta er fjórða ferð Hjálm-
ars hingað austur í vetur til fyrir-
lestra og á hann enn eftir ófarnar
2—3 ferðir skv. áætlun.
Að sögn Hjálmars er áætlað að
upplýsingaskrifstofan starfi hér-
lendis til ársins 1984; á Egilsstöðum
til 1. sept. 1983 — en verði þá e.t.v.
flutt til Vesturlands — ef fjárveiting
fæst ekki fyrir annarri upplýs-
ingaskrifstofu hérlendis fyrir þann
tíma.
Forstöðumaður skrifstofunnar á
Egilsstöðum er Elisabet Svavars-
dóttir, félagsráðgjafi, en hún er á
meðfylgjandi mynd ásamt Hjálmari
Ólafssyni formanni Norræna félags-
ins.
Ólafur.
EF ÞAÐ ER FRÉTT-
NÆMTÞÁERÞAÐÍ
MORGUNBLAÐINU