Morgunblaðið - 12.09.1982, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 12. SEPTEMBER 1982
61
„leikaðferð* þegar skipti um sól-
ista, oft svo miklu munaði. Líkja
mætti leik þeirra við veg sem lá
um mjög fjölbreytilegt landslag,
en var alls staðar jafn greiðfær
sólistunum, svo þeir gátu brunað
að vild eða staldrað við einhvers
staðar og virt fyrir sér útsýnið.
Eftir hlé spilaði sveitin lag
Grolnicks „Four Chords", sem
ekki reyndist jafn einfalt og nafn-
ið gefur til kynna. Þetta lag ásamt
því næsta, lyfti stemmningunni í
Montmartre sennilega hæst þetta
kvöld, hvað varðar spennu og
sveiflu. Hitt lagið var spennu-
þrunginn blús eftir Brecker, sem
hét „Take a Walk“. Þessi tvö lög
ásamt „The Aleph" eftir Mainieri,
er öll að finna á nýlegri hljóm-
leikaplötu STEPS, sem tekin var
upp í New York og heitir „Para-
dox“.
Á eftir blús Breckers kom hins
vegar tónlistarlegur hápunktur
kvöldsins, en það var lag eftir Ma-
inieri, sem hann nefndi „Song to
Seth“. Lag þetta lék hann einn
framan af, en síðan læddist Groln-
ick inn í það. Um leik Mainieris í
þessu sólónúmeri sínu er það að
segja, að hann hreif áheyrendur
fljótlega með sér í ævintýralega
ferð út í geiminn og aftur til baka
með yfirveguðum og lagrænum
leik sínum, þar sem m.a. brá fyrir
afskaplega fallegri tilvitnun í
gamla lagið „Lover Man“. Ekki fór
hjá því að undirrituðum yrði
hugsað til annarra víbrafónleik-
ara, en það var ekki með söknuði.
Það var þó ljóst, að Mainieri
stendur nær Milt Jackson í meló-
dískri leit sinni að tóninum
hreina, heldur en nótnaþeytinum
snjalla Gary Burton.
Þess má geta, að tíðindamaður
Down Beat sem skrifaði um ný-
afstaðna hljómleika STEPS í
Bandaríkjunum, minntist sér-
staklega á einleik Mainieris, svo
upplifunin í Montmartre hefur
ekki verið nein tilviljun.
í lok hljómleikanna komu fleiri
sólónúmer meðlimanna og síðan
fylgdi eitt aukalag og langvinnt en
árangurslaust klapp salargesta.
Þessum tónleikum, sem af mörg-
um voru taldir hápunktur hátíðar-
innar, var lokið.
Allt á fullu
ekkert gerist
Jazzgítar-virtúósinn Joe Pass og
kollegi hans á bassa, Niels-Henn-
ing 0rsted Pedersen, léku dúó þrjú
kvöld í Slukefter í Tivoli. Ég varð
vitni að miðkvöldinu. Það hófst
með löngum einleik Pass. Það var
sýning fremur en hljómleikar.
Ymislegt var snoturt, allt stór-
kostlega vel gert, en fátt skemmti-
legt. Einhver sagði: Passé. Gömlu
lögin í kippu: „We’Il Be Together
Again“, „Ain’t Misbehaving", j
„You Leave Me Breathless" og loks
kynnti Pass „... a Blues with a
Bridge, in G“. Það var nú það.
Webster hefði fengið innilokun-
arkennd.
Eftir nokkurt hlé kom NH0P til
liðs við skallajazzarann og hleypti
auknu fjöri og nýju blóði í ein
fjögur lög. „Stella by Starlight",
„Corcovado" (á sjötíu og átta
snúningum), „Sometime Ago“ og
„01eo“ (á rúmlega sjötíu og átta).
NH0P gaf Pass ekkert eftir á
sprettinum og spilaði áberandi
fallega á kafla í „Sometime Ago“.
Fleira gerðist ekki.
Annað hlé. Síðan Pass aftur
einn. „The Touch of Your Lips“,
syrpa úr vinsælum lögum eftir
Jobim og „Here’s That Rainy
Day“, en þar tókst snillingnum að-
eins að hemja sig og staldra við og
búa til tónlist. Annars var það
áberandi hve öll einleikslögin urðu
lík hvert öðru. Kvað meira að
segja svo rammt að þessu, að Pass
ruglaði þeim sjálfur saman og lék
sama lagið tvisvar. Ekki man ég
hvert þeirra það var, held ég þó að
það hafi verið „You Leave Me
Breathless". Heldur þótti mér
þetta klaufalegt, því eitt er víst að
ekki var mikið nýtt á ferðinni í
seinni umferð Pass um þetta lag.
Loks léku félagarnir svo saman
á ný fáein lög og enduðu á „Donna
Lee“ á gersamlega yfirnáttúru-
legum hraða, þar sem allt var á
fullu, en ekkert gerðist í tónlist-
inni. Hefði eins getað verið þögul
kvikmynd.
Pass er auðvitað séní og spilar
einn á við heilt tríó, bassalínu,
hljóma og laglínu þar ofan á, allt í
senn. En eitt get ég ekki sagt um
leik hans og það er að hann sé
skemmtilegur. Má ég þá heldur
biðja um venjulegan mann með
sál, eins og Philip Catherine eða
Jim Hall, en sá síðarnefndi velti
einmitt Pass úr fyrsta sætinu í
gagnrýnendakosningunum í Down
Beat nýverið. Var kominn tími til.
Kvöldinu bjargað
á La Fontaine
Að loknum leik Pass og NH0P
lagði ég leið mína, ásamt jazz-
geggjara af íslandi, á La Fontaine,
sem er næturklúbbur, rekinn af
jazzistanum Finn Ziegler, sem
leikur bæði á víbrafón og fiðlu og
er auðþekktur á tröllslegum vexti
og vindli í munnvikinu. Á þessum
stað er leikinn jazz nánast allar
nætur af ýmsum dönskum og
danskbúandi hljóðfæraleikurum
og gestum annars staðar frá. Þeg-
ar okkur Frónbúa bar að garði var
allt á suðupunkti í ólgandi sveiflu
og allt á kafi í fólki og reyk, Hof
og Tuborg. Freistandi hefði verið
að bæta hér við: „Og sá ekki vín á
nokkrum manni,“ en það hefði nú
ekki verið alls kostar rétt, þó vant-
aði alveg þær rorrandi og rugg-
andi fyllibyttur sem einkenna svo
mjög öldurhús á íslandi.
Með Ziegler að leik voru píanist-
arnir Teddy Thisted, bassaleikar-
inn Jesper Lundgaard og trommu-
leikarinn Sven Erik Norgaard.
Síðar bættist sænski tenórsaxó-
fónleikarinn Berndt Rosengren í
hópinn og enn síðar Bent Jædig,
hinn danski kollega hans, og tveir
óþekktir trommuleikarar leystu
Norgaard af annað slagið. Meðal
áheyrenda þetta síðkvöld voru
þeir alþjóðlegu meistarar í grein-
inni, Ron Carter og Tony Willi-
ams, en ekki tóku þeir þátt í tón-
listarsköpuninni. Dough Raney,
gítarleikarinn ágæti, leit inn, eins
og venjulega, en að þessu sinni
hljóðfærislaus. Ekki er að orð-
lengja það, að sá jazz sem leikinn
var á La Fontaine þetta kvöld var
margfalt innihaldsríkari og
skemmtilegri en Tívolíjazzinn
þeirra Pass og NH0P. Synd að
Niels-Henning skuli vera í þessum
félagsskap.
Ziegler lék við hvern sinn fingur
og tókst hvað eftir annað að
byggja upp stórgóð sóló, ekki síst
á fiðluna, sem var nánast eins og
bamaleikfang í slátraralegum
hrömmum hans. Sérstaka athygli
vakti líka píanistinn Thisted, sem
er óþekktur, en einkar áheyri-
legur. Norgaard átti stjörnuleik
við trommurnar. Næst á eftir
STEPS var þessi spilamennska
það ánægjulegasta sem ég sá og
heyrði á hátíðinni.
Jazz í sólinni
Eins og ég sagði í upphafi, var
mikil aðsókn að útitónleikunum,
enda viðraði vel, var reyndar jafn-
vel fullheitt á köflum. Ég var
viðstaddur þrenna þessara tón-
leika. Þeir fyrstu voru fyrsta dag
hátíðarinnar, með danskri „fus-
ion“- eða bræðingshljómsveit,
Ariel. Sveitin flutti áheyrilega
tónlist á Grábræðratorgi og
söngkonan, Lei Aloha Moe, stóð
vel fyrir sínu. Næst heyrði ég í
Ernie Wilkins Almost Big Band,
sem m.a. er skipað saxó-
fónleikurunum Jesper Thilo og
Bent Jædig, að ógleymdum víga-
legum og veltenntum Per Gold-
schmidt. Ryþmasveitin var kunn-
ugleg, Kenny Drew, Ed Thigpen og
nýjasta danska bassaundrið,
Klaus Hovman. Bigbandið lék vel
saman og útsetningarnar allar
skemmtilegar og á köflum sér-
kennilegar.
Loks lék svo á Grábræðratorgi,
síðasta dag hátíðarinnar, 25. júlí,
Doug Raney/ Berndt Rosengren-
kvintettinn með Horace Parlan,
Jesper Lundgaard og norska
trommuleikaranum Ole Jacob
Hansen. Sem að líkum lætur áttu
allir góða stund sem hlýddu á þá
félagana í sólinni.
Og þannig lauk þessari hátíð, í
sól og hita, eins og hún byrjaði, á
Grábræðratorgi. Höfuðborg jazz-
ins í Evrópu lagði frá sér litklæðin
en hélt engu að síður áfram að
spila. Upp komu óánægjuraddir
meðal þeirra sem mesta áhættu
höfðu tekið í hljómleikahaldi. Þeir
telja sig verða að fá styrk næst, ef
þeir eigi að geta boðið upp á út-
lendar stórstjörnur, sem allir eru
sammála um að sé nauðsynlegt til
að mark sé tekið á hátíðinni er-
lendis.
En það er strax farið að huga
eitthvað að þeirri næstu, svo
áhuginn er að minnsta kosti fyrir
hendi, enda töluvert í húfi, ef
Kaupmannahöfn vill halda sinum
hlut á þessu sviði og það vill hún
eflaust, og þá ekki síður Tuborg.