Morgunblaðið - 29.10.1982, Qupperneq 9
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 29. OKTÓBER 1982
41
Komin í gallann, Jóhanna Glaladóttir, ain af þeim fáu konum sem hafa
kafað, er eina og ajá má meó flotvesti; hún er í blautbúning en Jónaa í
þurrbúning. Jónas heldur á myndaválinni góóu.
myndavélin, hnifurinn, þrýstimaalirinn og áttavitinn eru með í förinni.
á vit hins ókunna ...
fullt af neðansjávarhellum og
hvelfingum sem enginn okkar vissi
um áöur. Þaö eru óteljandi mögu-
leikar hérna i sambandi viö köfun-
ina, mörg vötnin eru t.d. mjög
skemmtileg til köfunar."
Er hægt aö stunda köfun
eitthvað á veturna?
„Já, viö höfum fariö talsvert í
gjárnar á Þingvöllum, fengiö leyfi
hjá þjóögarösveröi og förum t.d.
mikiö í peningagjána, en vatniö í
henni er mjög kalt, alltaf 4 gráöur á
Celsius jafnt sumar sem vetur. Þá
er einnig hægt aö kafa undir ís, en
þaö er talsvert hættuleg köfun,
menn þurfa aö hafa band í sér, slík
köfun krefst þess aö annar maður
standi uppi á ísnum og taki viö
merkjum frá þeim, sem er aö kafa,
en þetta er þaö vandasamt aö ég
myndi ekki ráöleggja neinum
nema viðkomandi hafi fariö á sér-
stök námskeiö."
Er kðfun ekki dálítið hættuleg?
„Þetta getur auövitaö veriö
hættulegt eins og allt annaö ef far-
iö er út í þetta af vankunnáttu eöa
vanbúnaöi. Maöur veröur líka aö
vera í frekar góöu formi líkamlega,
því maöur þarf aö geta synt talsv-
ert, og þetta er áreiöanlega auö-
veldara þeim sem ekki reykja.
Annars er réttur og viöurkenndur
útbúnaöur frumskilyröi fyrir því aö
hella sér út í þetta, og ákveöin lág-
markstilsögn veröur einnig aö vera
til staðar. Oft veröa slys vegna
þess aö viökomandi þekkir ein-
faldlega ekki þær grundvallarregl-
ur sem fylgja veröur. Margir byrj-
endur hafa t.d. flaskað á því aö
þeir hafa verið í kafi t.d. á nokk-
Engin hætta á að loftiö vanti
þarna niðri.
urra metra dýpi og þjóta síöan upp
á yfirboröiö, en gleyma aö anda frá
sér á leiðinni upp, þetta getur leitt
til lungnasprengingar og dauöa.
Eins veröa menn aö fylgja ákveön-
um reglum um afþrýstingsstopp ef
þeir eru á leiðinni upp eftir aö hafa
kafaö á töluverðu dýpi. Þessi
stopp eru nauösynleg vegna þess
aö þegar menn eru aö kafa er í
blóöinu uppleyst koldíoxíö, og ef
fariö er upp án þess aö stoppa á
leiðinni, getur myndast blóötappl
sem leitt getur til dauöa. Sportkaf-
arar reyna yfirleitt aö foröast þau
dýptarmörk sem krefjast þessara
stoppa á leiðinni upp. Annars er
vanþekking aöalástæöa þess aö
illa fer fyrir mönnum, ásamt ónóg-
um útbúnaöi eins og ég sagöi áö-
an. Viö í sportkafaraklúbbnum
höfum til dæmis veriö aö reka
áróöur fyrir réttri notkun flotvesta,
en þaö er köfurum mikilvægt ör-
yggistæki.
KÖFUNARREGLUR
Sportkafarafélag Reykjavíkur
1.
VERID í ÞJÁLFUN:
Hafiö læknisvottorö, veriö vel
synd. Kafaðu ekki ef þér líður
óeölilega.
2.
SÆKIÐ NÁMSKEIÐ:
Lestur bóka er ekki nægjan-
legur, lærið staöreyndir og
reglur öruggrar köfunar.
3.
HAFIÐ GÓÐAN ÚTBÚNAÐ:
Látiö ekki ginnast af ódýrum
útbúnaöi og smíöið ekki sjálf.
Athugiö fyrir hverja köfun.
Framkvæmiö helst ekki
breytingar eöa óþekktar still-
ingar á útbúnaði.
4.
KAFAÐU ALDREI EIN(N):
Hafið mann á yfirborðinu ef
hægt er. Hafið alltaf félaga
meö í köfuninni.
5.
ÞEKKID KÖFUNARSVÆÐID:
Forðist hættuleg svæði og
slæmt skyggni. Athugið
strauma og sjávarföll. Hafið í
huga hverja þá varúðarráö-
stöfun sem staðurinn krefst.
6.
NOTIÐ BÁT, FLOT
EÐA HVORTTVEGGJA:
Notiö flagg, ef vélbátur er á
svæöinu, fariö þá aðeins upp
nálægt flagginu og gætiö
varkárni.
7.
SKIPULEGGIÐ KÖFUNINA:
Leysið vandamálin með fyrir-
vara. Kynniö ykkur afþrýsti-
reglur, haldið áætlun um dýpt
og tíma. Gætið þess að áætl-
unin sé raunhæf. Lærið
táknmál kafara.
8.
VERIÐ UNDIRBÚIN
FYRIR NEYÐARTILFELLI:
Hafiö tilbúna neyöaráætlun.
Hafið útbúnað fyrir skyndi-
hjálp. Kynniö ykkur staðsetn-
ingu næsta afþrýstitanks.
9.
FORÐIST AÐ HALDA
í YKKUR ANDANUM:
Með lungum: Andið stöðugt
og eðlilega alla köfunina. I
neyðartilfellum, þá andið
stööugt frá ykkur alla leiö
upp. Án lungna: Foröist of
mikla yfiröndun (mjög ör önd- "
un) fyrir ferðina. Reynið aldrei
aö pressa takmörk ykkar út
við að halda í ykkur andan-
um.
10.
LEITIÐ LÆKNIS:
Ef einhver óeðlileg einkenni
koma fram í eða eftir köfun,
þá leitiö læknis. Dragið aldrei
aö leita læknishjálpar.
tT
KAFIÐ ALDREI DÝPRA
EN 30 METRA:
Þetta er hámarks dýpi sem
sportköfurum er ráðlagt aö
fara á.
12.
SETJIÐ BLÝBELTID
SÍÐAST Á:
Ef þú þarft að sleppa blýbelt-
inu í neyðartilfelli, þá skaltu
gæta þess aö þaö falli örugg-
lega af en krækist ekki í.
13.
NOTIÐ ALDREI
EYRNATAPPA EDA
SUNDGLERAUGU:
Þrýstingsmismunur sem ekki
er hægt að afþrýsta veldur
skaöa og sársauka.
W.
KAFIÐ REGLULEGA:
Líkamleg þjálfun dettur fljótt
niður ef ekki er æft reglulega.
Ef ekki er kafað í langan tima,
þá ættiröu aö synda, hlaupa
o.s.frv.
15.
NOTID ALLTAF
FLOTVESTI:
Flotvestið er mikilvægasta
öryggistæki kafarans. Flot-
vestin hafa margoft sannað
notagildi sitt. Lærið aö blása
upp vestiö bæöi með munni
og með lofti frá kút. Kynnið
ykkur meðferð og viðhald
þessa mikilvægasta öryggis-
tækis kafarans.
niður í djúpin. (LjAsmyndari: Krittjén Órn).