Morgunblaðið - 12.11.1982, Qupperneq 27

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 12. NÓVEMBER 1982
27
Gunnar Klemensson
bóndi — Minning
Margrét unni mjög æskustöðvum
sínum í Hróarsholti, Hróars-
holtshverfinu og fólkinu, sem þar
bjó, og voru henni minningarnar
þaðan hugljúfar og kærar. Þeirra
minntist hún með sérstökum
hugblæ. Henni var ferðalagið
minnisstætt þegar hún fluttist að
Hróarsholti aðeins fjögurra ára
gömul og hafði gaman af að tala
um það. Þá kom hún fyrst hér að
Túni og var fólkið að borða. Mundi
hún vel hvaða matur var á borð-
um.
n, Margrét var mjög fríð sýnum
og myndarleg, ekki aðeins í sjón
heldur á allan hatt, og frá henni
stafaði ávallt hlýja og glaðvær
þokki. Hún var létt í lund og hafði
góða skapgerð. Oft var til þess
vitnað af samtíðarfólki hennar í
uppvextinum hvað glaðværð henn-
ar og æskufjör var mikið, og
vinnugleði átti hún í ríkum mæli.
Það kom henni líka vel því stór
barnahópur á þeim tíma krafðist
mikilla afkasta, og oft þurfti að
gera mikið úr litlu, bæði hvað
snerti fæði og klæði. Við hennar
stóra barnahóp bættist það, að
gestakoma var mikil, var því oft
þröngt í litlu húsplássi en hús
hennar stóð ávallt opið gestum.
Einkum voru vinir hennar að
austan kærkomnir og var marga
nóttina sofið á gólfum í hverju
herbergi, en hjá henni sannaðist
það að „þar sem hjartarúm er, er
húsrúm".
Við Margrét vorum skyld, faðir
minn og hún voru systkinabörn,
en ég kynntist frænku ekki fyrr en
Tómas sonur hennar var snún-
ingadrengur hjá okkur hjónunum.
A þeim árum kom hún nokkrum
sinnum og síðan héldust traust
kynni hennar við okkur, en hún
var afar trygg og vinaföst. Hún
var mjög fróð og ræðin og oft
gamansöm í viðræðum, og var því
ávallt mjög kærkominn gestur.
Hún dvaldi síðustu árin, eftir
lát manns síns, að Ási í Hvera-
gerði. Síðast heimsóttum við hana
þangað í júní sl., var hún þá sem
fyrr með handavinnu sína og
sýndi hún okkur það, sem hún
hafði unnið þá að undanförnu, og
staðfesti handbragðið á því það
sem áður var sagt um myndarskap
hennar og var þó heilsa hennar
orðin léleg, en um allmörg ár átti
hún við vanheiisu að stríða. Þessa
fallegu hluti, er hún vann þarna,
gaf hún síðan börnum sínum og
barnabörnum. Ekki fór hjá því að
manni yrði hugsað til þess hvað
orðið hefði, ef hún hefði fengið að
njóta hæfileika sinna á borð við
það, sem nútíma unglingar hafa
tækifæri til.
í júlílok í sumar kom Tómas
sonur hennar og kona hans með
hana heim til okkar, en okkur til
mikilla leiðinda vorum við svo
óheppin að vera ekki heima þenn-
an dag. Það mun hafa verið henn-
ar síðasta ferð austur í Flóa.
Nú að leiðarlokum viljum við
færa henni þakkir fyrir kynnin,
sem lengi munu verða okkur
hugstæð og jafnframt kveðju úr
Flóanum, frá hennar kæru æsku-
stöðvum.
Ástvinum hennar öllum biðjum
við blessunar.
Með virðingu og þökk kveðjum
við svo þessa elskulegu konu.
Jórunn Jóhannsdóttir,
Stefán Guðmundsson, Túni.
Fæddur 9. júlí 1926
Dáinn 2. nóvember 1982
Það hefur líklega verið sumarið
1948 að ég sá Gunnar í Svínhaga
fyrst. I þá daga var eilíft sumar.
Mér finnst endilega að það hafi
verið breiskjuhiti dag eftir dag.
Við gátum verið berir að ofan og
berfættir við heyskapinn. Þá var
svo óendanlega gott að vera til.
Það hjálpaðist allt að. Ljúft fólk,
gott veður, lyktin af sveittum
hestunum og töðunni, þegar verið
var að reiða heim af gamla túninu.
Þarna er fegurst sveit á Islandi,
krókurinn efst í Rangárvalla-
hreppi, þar sem Hekla gnæfir yfir
tignarleg og ógnandi.
Það var inn í þennan heim
minn, sem Gunnar kom. Hann
varð þegar ímynd alls þess, sem
mér þótti glæsilegast og höfðing-
legast. Hann reið greitt heim að
bæ, upp traðirnar og stóð allt í
einu á hlaðinu, ólgandi af lífsgleði
og hélt í taum fagurrar skepnu,
sem bruddi mélin.
Gunnar var hár, óvenjulega
myndarlegur og bros hans var
engu öðru líkt. Hann var fulltrúi
hins frjálsa manns. I honum bjó
kraftur og kjarkur og um leið svo
mikil mannleg hlýja að allir löð-
uðust að honum, einkum börn.
Þegar ég hugsa um þessi ár, þá
finnst mér nánast dæmalaust að
slíkur maður skuli hafa verið til.
Hann var frjálsborinn í orðsins
fyllstu merkingu. Landið og víð-
átta þess veitti honum frelsi, hest-
urinn var tákn frelsisins og ég
held að hann hafi unnað þessu
frelsi framar öllu öðru.
Nú kann einhver að segja:
Fæddur 20. maí 1901
Dáinn 5. nóvember 1982
Afi er dáinn.
Þessi sorglega frétt barst mér í
hádeginu þann 5.11. Andartak
staldrar maður við í huganum og
lítur til baka og rifjar upp allar
þær góðu samverustundir sem
maður átti með afa. Nei, þessu var
erfitt að trúa, að afi sem alltaf var
svo kátur og glaður væri farinn og
mundi ekki koma aftur.
Það verða margar góðar minn-
ingar sem við höfum frá afa. Hve
margar voru ekki ferðirnar sem
afi fór með barnabörnin upp að
Rauðavatni, alltaf hlakkaði maður
til þeirra ferða, enda brugðust
þær aldrei, alltaf var jafn gaman.
Alltaf vildi afi að manni liði
sem best og var alltaf allur af vilja
gerður til að hjálpa manni,
styrkja og gleðja ef eitthvað bját-
aði á. Svo þegar maður gladdist og
var ánægður, var afi alltaf með
þeim fyrstu sem samglöddust
manni og tók þátt í þeirri ánægju
„Þetta er nú bara minningargrein.
Þannig eru menn ekki.“ I mínum
huga og minni veröld var þetta
Gunnar Klemensson, bóndi í
Svínhaga á Rangárvöllum. Og
hann var annað og meira. Hann
var umfram allt góður maður;
fulltrúi lífs og gleði á góðum
stundum, ljúfur og traustur
hverju barni, sem við hann átti
erindi eða hann átti erindi við.
Það var lakast, að hvorki hann
né aðrir fengu að njóta þessara
eðliskosta nægilega lengi. Hann
dó á besta aldri og var þá búinn að
vera sjúkur í mörg ár. Án efa hef-
ur dauðinn verið honum kærkom-
inn og veitt honum það frelsi sem
hinn sjúki líkami hafði fært í
fjötra. Þó var sál hans óbuguð og
brosið á sínum stað.
Gunnar Klemensson fæddist að
Görðum í Mýrdal. En líf hans og
starf var innan þess ramma er
Rangárvellir skópu. Hann kvænt-
ist Elínu Björk Haraldsdóttur frá
Hólum á Rangárvöllum og þau
hófu búskap í Svínhaga á bökkum
Ytri-Rangár, þaðan sem Hekla
blasir við og Landréttir eru við
árbakkann hinum megin. Þau
eignuðust einn son, Rúnar, sem nú
er bóndi í Svínhaga. Hjónin slitu
samvistum en þeir feðgar ráku
saman búið.
Fyrir mörgum árum kenndi
Gunnar veikinda í höfði, sem hann
í fyrstunni gerði lítið úr og vildi
sem minnst um tala. En þessi
hrausti og tápmikli maður varð að
lúta í lægra haldi fyrir ofurvaidi
sjúkdóms, sem hann aldrei nefndi
á nafn. Allir, sem hann þekktu,
vita, að það hefur bara verið lík-
aminn, er undan lét. Andinn var
með manni. Já, afi gaf alltaf allt
af sínum alhug og þeim innileik
sem hann einn átti.
Alltaf hlakkaði maður til að
fara í heimsókn til afa og ömmu,
því þar mætti maður ást og hlý-
hug og voru þau öll af vilja gerð að
veita og gefa hvað mest þau áttu.
En nú er afi sofnaður svefninum
langa. Við vitum öll, að honum líð-
ur vel í því ríki sem hann dvelst nú
í og við vitum ennfremur, að þar
hefur honum verið vel tekið, því
eins og Guð almáttugur sagði:
„Þann sem til mín kemur, mun ég
alls eigi reka á brott.“
Gll vitum við að við munum
hitta hann aftur, því öll hittumst
við þar saman á ný og þangað til
mun afi alltaf fylgja okkur og taka
vel á móti okkur seinna meir.
Elsku amma mín. Megi Guð al-
máttugur gefa þér allan sinn styrk
til þess að þú getir haldið lífinu
áfram án afa. En eins og þú veist
best, þá er oft mesta hjálpin í
trúnni og eins og segir í Biblíunni:
„Varpið áhyggjum yðar á Drottin,
óbugaður og er enn.
Það væri hægt að rekja út í
hörgul æviferil Gunnars Klem-
enssonar, en í mínum huga skiptir
það engu höfuðmáli, hvað hann
gerði þetta og þetta árið. Það var
persónan, sem heillaði mig; útlitið,
framgangan, brosið og dillandi
hláturinn, ljúfmennskan og hið
magnaða frelsi, sem kom fram í
öllum hans athöfnum og orðum.
Hann jók á fegurð allra sumra
æsku minnar og tengist á vissan
hátt meira minningu, sem er
draumi lík, en vöku.
Það voru margir fleiri, sem nutu
lífs hans. Reykjavíkurbörnin, sem
voru í sveit hjá honum í Svínhaga
hafa án efa hlotið óborganlegt
veganesti hjá honum og Lillu (El-
ínu Björk, konu hans). Barnabörn-
in fengu líka sinn skerf af ljúf-
mennskunni og umhyggjunni. Þeir
eru margir, sem geta sagt: „Ég er
þakklátur fyrir það, að þú varst til
og ég fékk að vera með þér nokkra
stund."
Þegar dauðinn minnir á sig
vakna ávallt margar undarlegar
spurningar. Við heyrðum talað um
því hann mun bera umhyggju
fyrir yður.“
hetjur hversdagslífsins, héraðs-
höfðingja og allt hið víða verksvið
mannsins hér á jörðu. Hverjum
ber að þakka? Hver er verðugur?
Þessum spurningum er vandsvar-
að. Mælikvarðinn er mismunandi.
Fyrir fáum vikum ók ég fram-
hjá Svínhaga. Þá sá ég reyk stíga
til himins frá bænum Koti, sem er
þarna skammt frá. Það var verið
að brenna gamalt bæjarhús, sem
ekki gat lengur þjónað mönnum
eða þörfum þeirra. Þegar Gunnar
reið í hlað í Næfurholti, sumarið
1948, bjuggu í Koti þrjú systkini
sem öll eru látin. Einnig þau unnu
frelsinu, víðáttu Suðurlandsundir-
lendis, fögrum fjallahring Búr-
fells, Heklu, Selsundsfjajls og Þrí-
hyrnings, og að skulda engum
neitt. Þau og Gunnar eru horfin.
Sviðið er fátæklegra. Öll voru þau
höfðingjar og hetjur þess lífs, sem
við vitum göfugast og best.
Það, sem hlýtur að angra hvern
mann á einhverri stundu er það,
að hann hefur ekki gefið sér tíma
til að njóta þeirra höfðingja frels-
is og gleði, bjartsýni og landelsku,
sem hann verður samstíga ein-
hvern spöl. Þannig hlýtur að fara
um þá, sem kynntust Gunnari og
öllum hans líkum, hvort sem þeir
bjuggu í Svínhaga, Koti eða ann-
arsstaðar. Heill heimur er horf-
inn.
Þetta eiga að vera þakkarorð til
góðs manns og allra góðra manna,
sem hafa gert líf okkar betra og
bærilegra.
Og segir ekki Predikarinn: „Öllu
er afmörkuð stund og sérhver
hlutur undir himninum hefur sinn
tíma. Að fæðast hefur sinn tíma
og að deyja hefur sinn tíma ...“
Þegar hann reið í hlað á fögrum
sumardegi fyrir 34 árum, var
hann ólgandi líf. Nú er hann lát-
inn. Það hefur allt sinn tíma,
hvort sem okkur þykir það réttlátt
eða ranglátt.
ÁG
Við vitum að þetta er mikil sorg
fyrir okkur öll, en við vitum að afa
líður vel og hann mun alltaf vera
hjá okkur.
Elsku mamma, Valla, Hinni.
Óli, tengdabörn, barnabörn og
barnabarnabörn. Við skulum
geyma okkar góðu minningarnar
um afa og muna að samverustund-
irnar með honum eru gott vega-
nesti um ókomin ár og tíma.
Ég kveð elskulegan afa minn og
þakka honum fyrir allt sem hann
veitti okkur og allar góðu sam-
verustundirnar þær munu aldrei
gleymast. Ég þakka.
„ilafðu þökk fvrir öll þín spor
það besta, sem fellur öörum í arf,
er endurminningar um göfugt starf
D.S.
Barnabarn
+
Þökkum auösynda samúö og hlýhug vlö andlát og útför
GYOU GUDMUNDSDÓTTUR.
Arnór Valgeirsson, Elísabet Hauksdóttir,
Valur Arnórsson.
Lárus Hinriksson
Minningarorð
*áVíIsJ4H
VEGNAGÆMNNA AMPEX TMK!
Drmfing
HÍMi