Morgunblaðið - 16.11.1982, Síða 17

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 16. NÓVEMBER 1982
17
AF ERLENDUM VETTVANGI
eftir JÓHÖNNU KRISTJÓNSDÓTTUR
Eftir því sem yfirheyrslimum
miðar fram koma fram æ fleiri
missagnir og undanfærslur
ísrael
KFTIR ÞVÍ sem rannsóknarntTndin, sem ísraelsstjórn skipaói til að kanna
fjöldamoróin í flóttamannabúðunum i Shatilla og Shabra í Beirút, starfar
lengur virðist æ Ijósara að forystumenn ísraels hafa á einn eða annan hátt
vitað um, hvað til stóð, eða að minnsta kosti grunað hvernig gæti farið, eftir
að liðsmönnum falangista hafði verið leyft að fara inn í búðirnar. Misræmis
gætir einnig í frásögnum þeirra, þar á meðal Begins forsætisráöherra, Shar-
ons landvarnarráöherra og Rafaels Eitans, yfirmanns herráðs landsins og
fram hefur komiö við yfirheyrslurnar, að leyniþjónusta ísraels vissi um
atburðina örfáum klukkustundum eftir að drápin hófust. Hins vegar vilja
allir þvo hendur sínar af þessu atburðum, en eru mismunandi sannfærandi í
þeirri viðleitni. Það sýnist vera nokkurn veginn á hreinu, aö Begin forsætis-
ráðherra vissi ekki fyrir víst, hvað hafði gerzt fyrr en um það bil tveir
sólarhringar voru liðnir. Það er í sjálfu sér rannsóknarefni ef rétt er, að
forsætisráðherranum sjálfum, sem hingað til hefur viljað halda öllum þráðum
í hendi sér, skyldi vera haldið svo lengi utan við þetta. Á því gætu þó meðal
annars verið persónulcgar skýringar, þar sem eru veikindi og vaxandi hrum-
leiki ráðherrans sjálfs, svo og sjúkleiki eiginkonu hans, Alizu, sem lézt nú um
helgina eftir erfið veikindi.
að stendur samt óbreytt að
hermönnum falangista var
leyft að fara inn í búðirnar
og verður það að teljast ákaflega
hæpið, að hlusta á þær fullyrð-
ingar forsvarsmanna ísraels, að
þeir hafi ekki getað gert sér í hug-
arlund, að hermennirnir myndu
gera annað en hafa uppi á skæru-
liðum PLO, sem var álitið að væru
enn í búðunum.
Flóttamannabúðirnar eru ekki
umkringdar hljóðeinangruðum
veggjum og það er ekki líklegt að
óhæfuverkin hafi farið svo hljóð-
lega fram að enginn hafi heyrt
neitt. Engu að síður hefur verið
hamrað á því — einkum í fyrstu —
að ísraelsku hermennirnir sem
voru á verði skammt frá hafi ekk-
ert vitað hvað var að gerast inni í
búðunum.
Framburður Ara Grabovsky
skriðdrekaforingja á dögunum
vakti því bæði undrun og reiði.
Hann hefur tjáð rannsóknar-
nefndinni að hann hafi séð her-
menn falangista drepa fimm kon-
ur og börn í Shatilla-búðunum, að
morgni föstudagsins 17. septem-
ber. Sagðist hann hafa verið í um
500 metra fjarlægð og nokkrir
aðrir ísraelskir hermenn hefðu
verið hjá honum og séð hvað gerð-
ist. Grabovsky segist hafa tilkynnt
yfirmanni sinum um atburðinn og
fengið svarið: „Við vitum það,
okkur er það ekki að skapi." Og gaf
þeim síðan fyrirmæli um að
hlanda sér ekki í málið. Grabovsky
sagði, að skömmu síðar hafi hann
orðið vitni að því að falangistaher-
maður skaut mann sem reyndi að
veita viðnám. Um hádegið á föstu-
deginum, sagði Grabovsky að
nokkrir falangistar hefðu komið
til ísraelanna, örþreyttir eftir
átökin og Israelarnir þá spurt,
hvers vegna þeir væru að myrða
óbreytta borgara. Grabovsky segir
að þeir hafi svarað: „Óléttar konur
munu fæða af sér börn, sem verða
hryðjuverkamenn þegar þau vaxa
úr grasi."
Eins og áður er að vikið er það
furðulegur barnaskapur og ein-
feldni — sem ekki hefur hingað til
verið talið einkenni Israela — að
halda að falangistarnir myndu
ekki reyna að hefna sín eftir að
þeir fengu að leika lausum hala í
búðunum. Forseti þeirra, Bashir
Gemeyel, hafði verið myrtur
tveimur dögum áður en fjölda-
morðin hófust og það sýnir trú á
mannlegt eðli, sem ekki kemur
heim við skaphöfn ísraela og
hefnigirni þeirra, að gera því ekki
skóna að falangistarnir myndu
ganga berserksgang. Ekki sízt
vegna þess að það bendir óneitan-
lega margt til þess að ísraelar hafi
hugsað sér að leiða málið hjá sér.
Og það er líka undarleg einfeldni
eða dómgreindarskortur að búast
við að enginn kæmist að þessu.
Af framburði manna í yfir-
heyrslunum kemur fram að líb-
önsku falangistarnir kröfðust þess
mjög eindregið, að ísraelar leyfðu
þeim að fara inn í búðirnar, og það
er ekkert sem gefur neina vísbend-
ingu um, að Israelar hafi átt að
því frumkvæði. En israelsku her-
mennirnir virðast hafa orðið mjög
undrandi, þegar atburðirnir fóru
að spyrjast út og fréttamenn
komu að búðunum og heimtuðu að
fá að vita sönnur á því hvað gerzt
hefði. ísraelsku hermönnunum var
bannað að fara með þeim inn í
búðirnar. Aluf Drori.yfirmaður
norðursveita ísraela sagði að hann
hefði lagt bann við því vegna þess
að hann hefði verið sannfærður
um, að þá yrði skuldinni skellt ein-
hliða á ísraela. Drori kveðst sjálf-
ur hafa gert sér grein fyrir því
daginn áður hvað var að gerast.
Hafi hann þá haft samband við
Eitan yfirmann herráðsins og sagt
honum allt af létta. Fékk hann þá
fyrirskipun um að láta falangist-
ana hverfa tafarlaust á brott.
Annaðhvort hlýddu þeir ekki skip-
uninni eða Israelar reyndu ekki af
neinni alvöru að framfylgja henni.
Það er mál manna í ísrael, að þó
svo að Ariel Sharon varnarmála-
ráðherra hafi verið mjög ósveigj-
anlegur og staðið fast á framburði
sínum í yfirheyrslunum, verði
hann óhjákvæmilega að segja af
sér. Svo margt sé misræmið og
missagnir, sem fram hafi komið,
og það geti ekki farið framhjá
neinum heilvita manni, að ein-
hverra hluta vegna hafi Ariel
Sharon látið gott heita. Svo ráð-
ríkur maður og afskiptasamur
sem hann er, hlýtur að vera frá-
leitt að ætla að hann hafi í fávísi
ekki fylgzt með framvindu mála.
Það væri að minnsta kosti alveg á
skakk við gerðir hans og hugsanir
fram til þessa. Hvað Begin varðar
greinir menn á; flestir álíta að
hann muni hvort eð er draga sig í
hlé fyrr en síðar vegna veikinda og
svo kunni þá að fara að Likud-
-handalagið standi andspænis
ámóta vandamáli og Verkamanna-
flokkurinn nú — að vantá for-
ingja.
(Ilc'imildir Jcrusalnn Posl, NYT, Al*.)
Innilegt þakklæti til barna minna og bama-
barnafyrir gjafir og samverustundir á 70 ára
afmæli mínu og vina minna er glöddu mig
meö heimsóknum, blómum og skeytum.
LifiÖ heil.
Alfred W. Þórðarson,
frá Vesturhúsum, Vestmannaerjum.
Polaroid
augnabliksmyndirnar
eru hrókur alls fagnaðar
Polaroid660 myndavélin tryggir fallegri,
litríkari og skarpari augnabliksmyndir
■ Rafeindastýrt leifurljós gefur rétta blöndu af
dagsbirtu og „Polaroid“-ljósi hverju sinni,
úti sem inni.
■ 660 vélin hefur sjálfvirka fjarlægðarstillingu
frá 60 cm til óendanlegrar, 640 vélin er með
fix focus og 650 vélin með fix focus og nærlinsu.
■ Óþarft að kaupa flash og batteri
því batteri er sampakkað filmunni.
■ Notar nýju Polaroid 600 ASA
litmyndafilmuna, þá hröðustu í heimi!
helmingi Ijósnæmari en aðrar sambærilegar filmur!
■ Algjörlega sjálfvirk.
■ Á augabragði framkallast glæsilegar Polaroid
litmyndir sem eru varanleg minning líðandi stundar.
■ Polaroid 660 augnabliksmyndavélin
er metsölu augnabliksmyndavélin í heiminum í ár!
Tökum gamlar vélar upp í nýjar Polaroid vélar.
Kynntu þér kjörin!
Polaroid filmur og vélar fást í helstu verslunum um land allt.
Polaroid
Einkaumboð: Ljósmyndaþjónustan hf., Reykjavík.
ptérpimMíiíi ifr
Áskriftarshuim er <830S3