Tíminn - 31.08.1965, Blaðsíða 11

TIMINN
WtHWUDAGUR 31. ágúst 1965
11
Við urðum að peningavíxlurum líka. Á hverjum degi
komu inn menn, til þess að fá íslenzka peninga til að geta
gert sér eitthvað til gamans. Margir þeirra voru hreinustu
börn, kátir, glaðlyndir, hrekkjóttir með bæði yfirvarar- og
alskegg. Ég kalla þetta Balboskegg, en þau voru mjög í
tízku meðal flugmannanna. Og þótt þeir væru með skegg, í
stuttum skinnfóðruðum jökkum, og með flugbátana skásetta
á höfðinu voru þeir mjög barnslegir og óreyndir að sjá. Það
var „kjúklingasvipur“ á þeim. Ég held mér hafi fallið bezt
við þá vegna afstöðu þeirra til yfirmannanna. Sérstakur skiln
ingur og félagsskapur virtist ríkja milli hinna ungu liðsfor-
ingja og flugáhafnanna. — Og, sagði einn liðsforinginn
við mig, — hvers vegna skyldi það ekki vera svo? Menn-
irnir hlýða fúslega skipunum okkar, þegar um velferð þeirra
og öryggi er að ræða, því þá verða þeir að treysta á okkur.
Við á hinn bóginn treystum á þá, og af því leiðir, að gang-
kvæm virðing ríkir milli okkar.
Ég minntist þessara orða oft, því ég var farin að þreytast
á kvörtun sem þessari: — Menn hafa ekkert, ef þeir eru
óbreyttir liðsmenn, en séu þeir liðsforingjar hafa þeir allt.
Hvort þetta var rétt eða ekki, kom okkur ekki við. En
hvað sem því leið, þá var hér um mál að ræða, sem krafðist
mikilla umræðna, þegar hermennirnir voru annars vegar.
Það var mál, sem við vildum reyna að forðast, en samt
varð einhver að hlusta á manninn, ef honum fannst hann
verða að tala um þetta til þess að geta hætt að hugsa
um það og það losaði um innibyrgðan æsing hans. Það var
eins og að vera milli steins og sleggju, ef maður sá, hvað
hann var að fara (sem oft kom fyrir) og hafði meðaumkun
með honum. Okkur tókst að breyta umræðuefninu og tala
um eitthvað annað, en þegar hexoiennirnir, -sem .við. þekkt-
um og okkur féll vel við, sögðu, — Ég veit svo sem, að
þú vilt ekki koma út með mér, af því ég er aðeins
óbreyttur hermaður, urðum við óþolinmóðar, óánægðar
og fylltumst vonleysi. Óþolinmóðar vegna þess, hve þetta
var bamalega sagt Óánægðar vegna þess að hann skyldi halda
að við færum í manngreinarálit, og vonlausar af því að við
höfðum aðeins takmarkaðan tímaog þeir voru svo margir,
og það var ekki hægt að fara út með einum og ekki öðrum.
Við vorum særðar og leiðar, því okkur fannst þeir hefðu
átt að vita, þegar hér var komið, að okkur líkaði vel við þá
vegna þess hverjir þeir voru, en ekki vegna stöðu þeirra
innan hersins. Sumir allra beztu mennirnir, sem við kynnt-
umst, voru lægst settir í hernum.
Lítill tími var til þess að fara út að skemmta sér. Við
fórum sjaldnast af heimilinu fyrr en klukkan hálf ellefu,
og við urðum að vera komnar í skálann okkar stundar-
fjórðung yfir tólf. Þegar lokað var, var okkur farið að svíða
í fæturna af þreytu og í eyrunum endurómaði hávaðinn
og samtöl dagsins, og við voru glaðar yfir því, að dagui
skyldi að kvöldi kominn. Eftir nokkurn tíma gerðum við
okkur Ijóst, að það var þreytandi að fara í veizlu eftir
vinnuna á kvöldin. Þar var sami hávaðinn og óróinn. Sú til-
breyting var ekki upplífgandi, allar veizlur voru eins, sami
tilbreytingarlausi flóttinn frá raunveruleikanum. Við sáum
fljótlega, að skemmtilegra var að veita á heimili okkar. Þar
var andrúmsloftið þægilegt og heimilislegt, og ekki var hægt
að halda áfram að kvarta þar til lengdar. Þegar maður
hafði kvartað og kveinað í nokkurn tíma, fór hann að tala
um það, sem hann hafði gert, áður en hann kom í herinn.
Margir höfðu frá ýmsu skemmtilegu að segja — frá störfum
sínum, reynslu, og áætlunum fyrir framtíðina.
Nú, meira en áður, var farið að bera á mönnum úr öllum
stéttum þjóðfélagsins, og frá gervöllum Bandaríkjunum. Það
var fróðlegt og skemmtil^gt að hlusta á þá, og við gerð-
um það vegna þess að okkur langaði til þess, en ekki vegna
þess að það var atvinna okkar. Við óskuðum þess einungis,
að við hefðum meiri tíma og gætum hlustað okkur til
skemmtunar, en þá fengum við sektartilfinningu, og fannst
við veita einum meiri athygli en öðrum. —
— það var ekki beinlínis hægt beint fyrir framan alla hina,
sem líka höfðu eitthvað að segja. Við fórum nú ekki lengur
til sjúkrahússins á matmálstímum okkar heldur borðuðum
við með mönnunum á litlu veitingahúsunum, söm þeir höfðu
aðgang að. Við gátúm ekki farið út að skemmta okkur með
þeim, en við gátum borðað með þeim. Þessar máltíðir urðu
alltaf skemmtilegar, því þá gátum við beint athygli okkar
óskiptri að tveim eða þremur mönnum í staðinn fyrir heil-
um tug. Við nutum líka þessarar tilbreytingar frá hermanna-
fæðunni, sem alltaf var sú sama. Hvaða máli skipti,' þótt
kjötið, sem falið var undir þykkri sósu, kynni að vera hrossa-
kjöt? Það var vel soðið og óvenju gott-á bragðið — og var
sannarlega bragðbetra en kjötbúðingurinn! Og var líka ekki
allt í lagi, þótt öll veitingahúsin hefðu sama matseðilinn,
Resl best koddar
Endurnýjum gömlu sængurnar
Eigum dún og fiðurheld ver
æðardims og gæsadúnssængUT
og kodda af vmsum stærðum
- PÓSTSENDUM -
Dún- og
fiðurhreinsun
Vatnsstig 3 — Simj 18740
(Örfá skref frá Laugavegi)
Þó að Ray hefði verið viðbúin
því, að hann segði þetta, fannst
henni orðin vera eins og reiðar-
slag. Hún hallaði sér að arinhill
unni. Fætumir skutfu og hún
kiknaði í hnjáliðunum.
— Já, einmitt? sagði hún loks
ins.
Druce fiktaði við vindlinginn,
en kveikti ekki enn.— Ég held,
að það verði bezt fyrir okkur bæði,
sagði hann lágt. — Lífið hefur
ekki beinlínis verið skemmtilegt
upp á síðkastið, eða hvað finnst
þér? — Annars mundir þú varla
hafa hagað þér eins og þú hefur
gert, ög ekki sagt Þessa flónsku
um Monty Jermanid' í gær . . .
Ray horfði á hann með athygli,
en hann leit ekki til hennar.
Hann starði út um gluggann.
Henni fannst hún finna hjartslátt
Sinn upp í háls. Hélt hann, að
þetta hefði verið eintómt gort af
hennar hálfu? Eða sagði hann það
sðeins til þess að særa ekki metn-
að hennar? Hann hafði auðvitað
lesið blöðin, og það var ekki nema
líkt Druce, að vilja hjálpa henni
út úr ógöngunum. Hann var þann
ig gerður . . .
— Ég hef líka fundið, að við
getum ekki haldið þessu áfram,
svona, hélt hann áfram. — Það
er þess vegna, sem ég hef stigið
þetta skref. Ég hef ihugað málið
frá öllum sjónarmiðum, en ég get
ekki séð neina aðra lausn á því-
Nú varð þögn aftur. Ray studdi
annarri hendi undir kinn og starði
inn í arininn án þess að sjá nokk
urn hlut. Hún gat ekkert sagt v—
ekki hreyft sig.
Meðan hún stóð þarna og hlust-
aði á dauðdóminn yfir hjóna-
bandi þeirra, rann allur sannleik
urinn upp fyrir henni. Hún elsk-
aði Druce. Hún elskaði hann heit
ar en hún hafði nokkurn tíma
elskað Monty. Druce var svo óend
anlega miklu meira virði en Mon
ty. En nú, þegar ekki aðeins skyn
semin, heldur einnig hjartað og
iilfinnin garnar sögðu henni þetta,
var það orðið um seinan. Nú var
ölilu lokið milli þeirra. Það var \
biturt. Henni lá við að hlæja —
flissa eins og kjáni. En hún
stillti sig. Hún andaði djúpt og
kreppti hnefana.
— Ég hef sett eitthvað af hluta-
bréfum og öðrum verðbréfum í
bankann, á þitt nafn, hélt hann
áfram þurrlega. — Þú hefur í
kringum tvö þúsund dollara tekj j
ur af þeim á mánuði. Ef þú þarft ■
meira, skaltu láta mig vita.
Ray vætti varirnar. Þær voru |
þurrar og sprungnar, eins og hún '
hefði hitasótt. — Ég vil ekki taka
við peningum af þér, Druce.
— Vitanlega verður þú að hafa
peninga, sagði hann óþolinmóður.
Hvernig ættir þú að tomast af
án þess?
Ray yppti öxlum. Hún gat engu
svarað. Hann hafði rétt fyrir sér.
Hverju átti hún að lifa at, eí;
hann sæi henni ekki farboða?
Hún fylltist allt í einu reiði, ekkt
aðeins við sjálfa sig ne!dur við
alla stétt dekurdrósanna. sem
lifðu sem snikjudýr á öð u.ni Húr
hafði aldrei fengið að >æra neitt
nytsamlegt starf á ævi sinni. lipp
eldi hennar gekk aðeins út á utt:
að fá ríkt gjaforð. Og svo var
eldra fólkið að tala u:n að unga
kynslóðin væri svo frjms og óháð:
Henni lá við að skellihiæja Kven-
fólk af hennar tagi vissi ekki hvað
sjálfstæði var. Það ''a* háð öðrum
frá fyrsta ævidegi sínum til hins
síðasta. Fvrst föður sínum. siðan
manninum sínum. Án þeirra
fengu þessai konur hvorki íæði
né húsnæði' Maðunnn borgaði
allt það, sem var þeim svo mikils
virði, dýru kjólana frá París, ilrr.
vötnin. ótetjandi stundii í snyrti-
stofunni. Þæj höfðu ært, að alit
þetta voru nísnauðsynja.. En þær
fengu ekki aö læra, hvsrnig maður
á að vinna fyrir sér meö heiðar
legu móti. Þeirra „Sesam - Ses-
am — opmst þú!“ var að ná í rik-
an mann. Mann. sem ekkt þurfti
að elska sr gat borgað . Þetta
var ekki faileg mynd, en Raj við-
urkenndi hreinskilnislega að
svona var þetta — og svona var
hún. Hún skyldi of-ur vel, að Druce
hlaut að vera orðinn þreyttur á
henni. Einu sinni hafði hún verið
upp með sói af sjálfri sér. Henni
fannst hún hafa gert Druce heiður
með því að giftast honjm. En nú
myndi hún með mikilli
ánægju bursta skóna hrns, ef hún
fengi að vera hjá honum áfram.
En hann vildi ekki hafa hana
lengur. Hann hafði ságt, að þeim
væri báðum fyrir beztu að skilja.
Einu sinni hafði hún þráð að vera
frjáls. En rú hafði þessn verið
snúið við.
— Ray. Raddhreimur Druce var
þannig, jZ hún leit upp Rödd
hans var önnur en áður — Ég
er hræddur um að ég hafi breytt
mjög rangiega gagnvart þér forð-
um. Ég . vona, að þú ?.etir rvrir-
gefið mér það.
Hún fann að hann átti erfitt
með að stynja orðunum upp.
En hve erfitt honum var það,
vissi hún ekki. Og' hún renndi
heldur ekki grun í það, sem hann
langaði til að segja henni. Hve
mjög hann þráði enn þá að biðja
um ást hennar. Að spyrja hana,
hvort þau gætu ekki gleymt öllu
því liðna og byrjað á nýjan leik.
Hvaða máli skipti hann þó Monty
væri giftur? Hann gat ekki trúað,
að Ray elskaði hann í raun og
veru. Hann hafði sjálfur reynt að
ná ástum hennar, en mistekizt
herfiiega. Þess vegna sagði hann
ekkert. Það var metnaður í hon-
um líka.
— Það er ástæðulaust að tala
um það núna, sagði hún og tor
hjá sér. Og um leið hugsaði hún
með sér: „Vertu ekki svona auð-
mjúkur, elskan mín — það kvelur
mig meir'én nokkuð annað .
Tárin þrengdu sér fram í augu
hennar. Hún flýtti sér að loka
augunum, svo að hann skyldi ekki
taka eftir að hún var að gráta.
Hún mátti ekki bugast, einmitt
núna. Hann mátti ekki gruna,
hve vansæl hún var núna. Þá
mundi hann kannske vorkenna
henni og biðja hana að vera kyrra,
af eintómri vorkunnsemi. Og af
mörgu illu væri það þó verst.
— Þú getur haldið hús-
inu, ef þú vilt, Ray. Ég get flutt
í klúbbinn, sagði hann loksias.
Hún hristi höfuðið. Hvers vegna
skyldi hann eiga að flytja að hehn
an hennar vegna? Hafði hún ekki
bakað honum nægilega miklar
þjáningar og ónæði þegar? — Nei
Druce, ég flyt, sagði hún. — Eg
vil það i rauninni helzt. Ég get bú-
ið hjá mömmu. En . . en hver
stjórnar þá heimilinu fyrir þig?
— Ég hef verið að íhuga það.