Morgunblaðið - 19.11.1985, Qupperneq 1

64SIÐUR B
STOFNAÐ1913
262. tbl. 72. árg.
ÞRIÐJUDAGUR 19. NÓVEMBER 1985
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Vona aö við stefnum
báðir að sama marki“
99
— sagði Reagan um fund þeirra Gorbachevs sem hefst í dag í Genf
Genf, 18. nóvember. Fré önnu Bjarnadóttur, fréturitara Mbl.
LEIÐTOGAR Bandaríkjanna og
Sovétríkjanna hefja á morgun við-
ræður sínar hér í Genf með nokkuð
ólík málefni efst í huga. Ronald
Reagan hefur áhuga á að ræða styrk
og stöðugleika þjóðanna í kjarn-
orkumálum, mannréttindamál,
samskipti þjóðanna og afskipti
þeirra af öðrum þjóðum og samband
stórþjóðanna sjálfra. Mikail Gor-
bachev leggur hins vegar höfuð-
áherslu á afvopnunarmál og rann-
sóknir Bandaríkjamanna á geim-
vopnum.
Talsmaður Sovétríkjanna sagði
á mánudag að umheimurinn
vænti jákvæðrar niðurstöðu varð-
andi vígbúnaðarkapphlaupið að
fundinum loknum, en talsmaður
Bandaríkjastjórnar sagði að ekki
mætti vænta of mikils, það kæmi
ekki í ljós fyrr en eftir nokkurn
tíma hvort hann hefði tekist vel
eða ekki. „Ef friður ríkir í heimin-
um eftir eitt ár og kjarnorkuvopn-
um hefur verið fækkað verð ég
ánægður með útkomu fundarins,"
sagði Robert MacFarlane, örygg-
ismálaráðgjafi Reagans Banda-
ríkjaforseta, á mánudag.
AP/Símamynd
Reagan og Nancy skoða sig um í garðinum við húsið, sem verður heimili
þeirra í Genf. Komu þau til borgarinnar á laugardag en Gorbachev og
Raisa, kona hans, komu þangað í gær.
Kólumbfa:
Taugaveiki og ótti
við ný eldsumbrot
Bogotá, Kólumbíu, 18. nóvember. AP og Ingimar SigurAsson.
TAUGAVEIKI er nú komin upp í
Kólumbíu, á þeim slóðum þar sem
hamfarirnar urðu í síðustu viku. Enn
er leitað að fólki, sem kann að vera
á lífí undir aurskriðunni. Yfirvöld í
landinu telja, að 25.000 manns hafi
látið lífið en viðbúið er, að sú tala
eigi eftir að hækka. Miklar jarð-
hræringar hafa verið f eldfjallinu í
dag og er óttast, að þær séu fyrirboði
nýs goss.
Nokkrir þeirra, sem lifðu af
hörmungarnar í fyrri viku, hafa
nú sýkst af taugaveiki og er óttast,
að hún geti orðið að faraldri ef
ekki verður gripið í taumana strax.
IL
AP/Simunjnd
Enn er verið að leita þeirra, sem kunna að vera á lífi í skriðunni, sem féll
á bæinn Armero í Kólumbíu. Hér er verið að bjarga konu úr rústum eins
hússins.
Gífurlegt flugnager er yfir bænum
Armero, sem verst varð úti, enda
víða rotnandi lík og hræ af skepn-
um. Er það helst til ráða að hrekja
burt flugurnar með reyk.
Björgunarmenn leita enn að
fólki sem hugsanlega er á lffi I
aurflóðinu og í morgun fundust
þrír menn með lífsmarki. Þeir lét-
ust þó allir þegar á daginn leið.
Það eru einkum breskir björgunar-
menn, sem standa að leitinni, en
þeir eru með mjög fullkomin tæki.
Segjast þeir vissir um, að enn séu
margir lífs í skriðunni en yfirvöld
i Kólumbíu hafa hins vegar hvatt
til, að leitinni verði hætt vegna
þess, að „ekki er lengur neinum
aðbjarga".
Bandarískir jarðvísindamenn,
sem fylgjast með eldfjallinu
Nevado del Ruiz, segja, að miklar
hræringar, tíu skjálftar á klukku-
tíma, hafi verið í því í nótt og
dag. óttast þeir því, að nýtt gos
kunni að vera f vændum.
í skeyti frá Ingimar Sigurðssyni,
sem situr heimsþing JC-samtak-
anna í borginni Cartagena i Kól-
umbíu, segir, að samkvæmt óstað-
festum fréttum hafi 68 Rauða
kross-menn farist við björgunar-
störf þegar þeir urðu fyrir aur-
skriðu. 14 hafi komist af.
Sjá frekari fréttir á bls. 24 og 25.
Leiðtogar stórþjóðanna fluttu
báðir stuttar ræður við komuna
til Genfar. Reagan sagði á laugar-
dagskvöld að hann vonaði að leið-
togafundurinn yrði upphaf end-
anlegs friðar. Gorbachev sagði á
mánudagsmorgun að fundurinn
myndi fyrst og fremst fjalla um
leiðir til að stöðva vopnakapp-
hlaupið, sem hefði aldrei verið
meira en nú.
Reagan var spurður hvað hon-
um þætti um þessi orð Gorba-
chevs þegar hann hitti Kurt Flug-
ler, forseta Sviss, í eftirmiðdag.
„Við stefnum vonandi að sama
markinu," sagði Reagan. „Ef hann
hefur jafn ákveðnar skoðanir á
þessum málum og ég þá munum
við enda vopnakapphlaupið."
Reagan sagðist halda að Gorba-
chev myndi skilja að geimvarnar-
vopnakerfi hans myndi hjálpa til
að enda vopnakapphlaupið eftir
að hann útskýrir það fyrir honum.
Forseti Sviss minnti á fyrri
fund þjóðarleiðtoga hér í Genf
fyrir 30 árum þegar hann bauð
leiðtogana velkomna til borgar-
innar og talaði um „Genfarand-
ann“ sem ríkti í heiminum eftir
þann fund. MacFarlane undir-
strikaði hins vegar mikilvægi þess
á fundi með fréttamönnum að það
mætti ekki búast við of miklu af
tveggja daga fundi og benti á að
Genfarandinn leið undir lok þegar
Sovétmenn réðust inn í Ungverja-
land rúmu ári eftir Genfarfund-
inn; inn í Tékkóslóvakíu rúmu ári
eftir fund Johnsons og Kosygins
í Glassboro 1967; og inn í Afgan-
istan eftir að Carter kyssti Brez-
hnev á vangann í Vín 1979. Hann
sagði að Reagan vonaðist eftir
framförum í samskiptum Banda-
ríkjanna og Sovétríkjanna.
Sjá fréttir af fundinum á bls. 22.
Poul Schliiter
Kosið í Danmörku í dag:
Schliiter
spáð fylgis-
aukningu
Kaupmannahófn, 18. nóvember. AP.
BÆJAR- og sveitarstjórnakosning-
ar verða í Danmörku á morgun,
þriðjudag, og er íhaldsflokki
SchlUters spáð auknu fylgi. Svo er
einnig með flokk græningja, sem
nú fá líklega í fyrsta sinn menn
kjörna í opinber trúnaðarstörf.
í kosningunum á morgun verða
kosnir sveitarstjórnamenn og
borgarstjórar í þeim 275 sveitar-
félögum og 14 ömtum, sem Dan-
mörk skiptist í, og úrslitin talin
geta gefið góða mynd af stöðu
stjórnarinnar á miðju kjörtíma-
bili. Skoðanakannanir, sem birst
hafa síðustu daga, benda til, að
íhaldsflokkurinn, stærsti stjórn-
arflokkurinn, muni bæta við sig
fylgi og einnig flokkur græningja
eða umhverfisverndarmanna. í
einni könnun kom fram, að flokk-
ar til vinstri við jafnaðarmenn
myndu auka fylgi sitt nokkuð.
Búist er við fyrstu tölum úr kosn-
ingunum seint annað kvöld og að
úrslitin verði kunn á miðviku-
dagsmorgni.
Sjá Erlendan vettvang, „Úr-
slitin kynnu að...“, á bls. 27.
Noregur:
Humar og rækja
úr bræðslufiski
Osló, 18. nóvembcr. Frá J»n Krik Laure, frétUriUr* Mor(funbl»Aain».
FYRIRTÆKIÐ Fideco í Tromsö í
Noregi hefur nú fengið leyfí til að
flytja út afurðir, sem unnar eru
með nýrri tækni úr bræðslufíski,
t.d. loðnu og sfld.
Það var bandarískur prófessor,
Emery Swanson að nafni, sem
fann upp tæknina við þessa nýju
framleiðslu en hún er í stuttu
máli sú, að fyrst er gert úr
bræðslufiskinum lyktar- og
bragðlaust mauk en síðan er
bætt í það bragð- og litarefnum.
Er þá hægt að búa til matvöru,
sem lítur út fyrir að vera og
bragðast eins og t.d. humar,
rækja eða jafnvel kjöt. Binda
menn miklar vonir við þessa nýju
tækni, sem gæti gert bræðslu-
fiskinn að ólíkt verðmætari vöru
en hann er nú.
FVrirtækið Fideco er nú að
reisa verksmiðju á Finnmörku
og hefur fengið leyfi til að flytja
út til allra landa. Til að byrja
með verður þó aðeins flutt út til
Bandaríkjanna en þar hafa Jap-
anir náð mjög góðum árangri
með eftirlíkingar af humri og
krabba. Útflutningur þeirra á
krabbalíki til Bandaríkjanna var
í fyrra 32.000 tonn.