Morgunblaðið - 22.05.1987, Side 6
6 €
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 22. MAÍ 1987
VORHREINGERNING
FRA
HVIRFLI
TIL
ANDLIT
Andlitið má þola sitt af hverju,
sama hver árstíðin er. Til er ágaett
ráð við varaþurrki og það er í því
fólgið að bera hunang á varirnar.
Hunangið mýkir varirnar og græðir
sprungur og sár.
Blóðhlaupin augu eru ekki sjald-
séð en orsökin er sú að háræðarn-
ar víkka, t.d. ef augun eru nudduð
meira en góðu hófi gegnir, þegar
tóbakssvæla ertir þau og þegar
verið er í sterkri sol, svo dæmi sóu
nefnd. Áfengisneyzla hefur sömu
áhrif á háræðarnar en til er einfalt
ráð til að koma í veg fyrir að hár-
æðarnar í augunum víkki og augun
verði blóðhlaupin. í hvert skipti
sem mann langar til aö nudda
augun er betra að depla þeim ótt
og títt. Þá örvast tárakirtlarnir og
tárin fjarjægja það sem ertingunni
veldur. Önnur leið til að losna við
þennan hvimleiða útlitsgalla er að
nota einungis ofnæmisprófaðan
augnfaröa.
A sumrin er mikilvægt að nota
góðan sóláburö til verndar húðinni
hvar sem er á líkamanum en eink-
um og sér í lagi andlitshúðinni.
Óhætt er að ráðleggja að aðeins
sé notaður áburður sem hefur að
geyma UVA og UVB-geislasíu.
Þannig er unnt að vernda húðina
fyrir báðum tegundum þeirra
geisla sem skella á henni í dags-
birtu. Útfjólubláir B-geislar brenna
húðina, en A-geislar þrengja sér
langt undir hornhúðina og hafa til-
hneigingu til að skaða bandvefinn.
Ytri einkenni um skaðleg áhrif A-
geisla birtast einkum í grófri og
hrukkóttri húð og það er mikilvægt
að vernda þetta stærsta líffæri
líkamans fyrir álagi eftir því sem
kostur er.
Sólbruni skaðar húðina og getur
verið hættulegur. Þegar húðin
brennur æ ofan í æ geta orðið
breytingar á röðun erfðavísa húð-
frumanna, en afleiðingin getur þá
oröið húðkrabbi. Slíkt er sem betur
fer sjaldgæft hér á norðurslóðum.
Dæmi um húðkrabba eru þó ekki
óþekkt meöal íslendinga, sem eru
öðrum þjóðum sólgnari í bakstur
á suðrænum sólarströndum.
Hrein húð er heilbrigð húð og
enda þótt „meik“ sé ekki notað á
sumrin þýðir það ekki að óhætt
sé að sleppa því að hreinsa húðina
vandlega á hverju kvöldi. Loft-
mengunin eltir okkur hvert sem við
förum og í henni er fjöldi efna sem
ertir húðina. Þessi efni þarf að fjar-
lægja af húðinni, annars er voðinn
vís. Bezta aðferðin við þessa dag-
legu húðhreinsun er að nota
hreinsiupplausn eða hreinsimjólk
sem síðan er þvegin af með feitri
sápu. Loks er notað andlitsvatn.
Það þarf að „vekja" húðina á
morgnana og bezt er að gera það
með því að skvetta á hana köldu
vatni. Fljótlegast, einfaldast og
bezt er auðvitað að fara í snöggt
bað á hverjum morgni, eins og
mörgum er tamt. Steypibað er
eðlilega hampaminnst en áherzla
skal lögð á það að ástæðulaust
er að nota sápu. Þeir sem fara
daglega í bað ná nefnilega ekki að
verða svo óhreinir að réttlætanlegt
sé að níðast á húðinni með sterk-
um hreinsiefnum eins og sápu.
Þetta gildir um allan líkamann en
ekki sízt andlitshúðina. Aðalatriðið
í sambandi við slíkt morgunbað
er að vatnið sé ekki of heitt og að
Það er kominn tími til að hrista af sér
vetrardrungann og undirbúa sumarið. Þótt
veturinn hafi verið léttbær að þessu sinni
hafa allir gott af því að hressa sig og gera
vorhreingerningu á líkamanum — f rá hvirfli
til ilja. Við það braggast líka sálartetrið og
það vill svo til að hraustlegt útlit og góð
heilsa haldast í hendur.
Það þarf að ganga skipulaga til verks og
ekki úr vegi að byrja á andlitinu. Þá er það
hárið, síðan háls og herðar, hendur, brjóst,
mitti, bak, mjaðmir og magi og loks fæturnir.
Ijúka því með kaldri steypu. Og þá
á vatnið að vera virkilega kalt. Það
er raunabót að kalda baðið þarf
alls ekki að standa yfir lengur en
tíu sekúndur — og þetta venst.
Kalda baðið örvar blóðrásina og
starfsemi yzta lags húðarinnar,
færir húðinni súrefni og gerir hana
hrausta og fallega. Samtímis er
þetta hinn rétti undirbúningur húð-
arinnar fyrir mýkjandi áburð sem
borinn er á eftir að búið er að
þurrka sér.
HÁRIÐ
Umönnun hársins er ótrúlega
mikilvæg fyrir líðan okkar og í sam-
bandi við hana er margs að gæta.
Mikið mæðir á hárinu og þess
vegna er ástæða til að hlífa því
eins og hægt er. Kuldi, geislar
sólarinnar, klórinn í laugunum,
sterk hárþvottaefni eða of mikið
af þeim — allt á þetta sinn þátt í
að slíta hárinu. Það er til dæmis
algengara en ætla mætti að hárið
hreinlega frjósi og endarnir klofni
í framhaldi af því. Þeir sem fara út
í kulda með rakt hár ættu fyrir alla
muni að skýla því með höfuðfati
af einhverju tagi.
í verzlunum fæst aragrúi af góð-
um hárþvottaefnum, næringu og
skolefnum, en um allt þetta gildir
það að flestum hættir til að nota
of mikið af þessum efnum. Hér er
framleiðendum að nokkru leyti um
að kenna. Þeir hafa vitanlega hag
af því að selja sem mest af fram-
leiðslunni og áletranir á flöskum
og brúsum bera það sannarlega
með sér. í flestum tilvikum er t.d.
ráðlagt að þvo hárið tvívegis, sem
auðvitað er algjör óþarfi nema það
sé óheyrilega óhreint. Venjulegt
millisítt hár sem oft er þvegið, eða
jafnvel daglega, ætti alls ekki að
þvo með hárþvottaefni nema einu
sinni í senn. Þegar hárið er þvegið
daglega er jafnvel meir en nóg að
láta volgt vatnið streyma í gegnum
það.
Máli skiptir hvernig hárið er
þurrkað. Sé hárið slétt er bezt að
láta það þorna af sjálfu sér þangað
til það er aðeins rakt. Þá fyrst er
tímabært að munda hárþurrkuna
til að fá lyfting í hárið og laga það.
Hrokkið og liðað hár er bezt að
hálfþurrka með hárþurrku og lyfta
því á meðan með fingrunum. Þeg-
ar það er hálfþurrt er kominn tími
til að leggja þurrkuna á hilluna og
láta hárið síðan þorna af sjálfu
sér. Báðar þessar aðferðir draga
úr sliti af völdum hárþurrkunnar.
Það er gömul bábilja að hárið
verði heilbrigðara ef það er klippt
sem oftast. Það lítur bara út fyrir
að vera það af því að þá eru slitn-
ir og jafnvel klofnir endar hárstrá-
anna fjarlægðir jafnóðum. Við
klippingu léttist hárið líka þannig
að það lyftir sér betur.
Um litun er það helzt að segja
að öll efni sem við hana eru notuð
eru sterk og hafa ákveðna tilhneig-
ingu til að ofbjóða hárinu. Sama
er að segja um permanent en um
litun skal þó sérstaklega á það
bent að ekki er sama hvort hárið
er litað eða aflitað. Lýsing með
aflitun gerir það hreinlega að verk-
um að hárið visnar og verður þurrt
og strítt. Nokkuð má þó bæta úr
skák með því að nota næringu
óspart.
HÁLS OG HERÐAR
Við fetum okkur niður eftir lík-
amanum og komum næst að hálsi
og herðum. Allt of margir þjást af
vöðvaspennu á þessum stöðum
en henni er auðvelt að útrýma með
því að fylgja einföldum ráðum.