Morgunblaðið - 29.07.1988, Qupperneq 44
44
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 29. JÚLÍ 1988
fclk í
fréttum
SKIPTINEMAR
Fjölskylda Hrefnu í þorpinu Lizartza á Spáni.
Eins árs dvöl hjá
Böskum og Túnisbúum
Vinkonurnar Hrefna Indriða-
dóttir og Fanney Baldursdóttir
eru nýkomnar til landsins eftir að
hafa dvalist í eitt ár sem skiptinem-
ar í framandi landi. Hrefna bjó í
þorpinu Lizartza í Baskahéruðunum
á Spáni en Fanney bjó í Túnis.
Fanney bjó hjá fjögurra manna
svartri fjölskyldu í Túnis. Hún telur
að fjölskyldan sé ekki dæmigerð
Túnisfjölskylda þvi að fjölskyldu-
faðirinn er ekki innfæddur, heldur
frá Kenýa í Afríku. Eiginkona hans
er saumakona og húsmóðir og þau
eiga tvo syni sem eru 19 og 21 árs
gamlir.
Fjölskyldan býr í lítilli íbúð í fjöl-
býlishúsi og þar hefur hver fjöl-
skyMumeðlimur ekki mikið rými.
Fanney svaf í stofunni en þar safn-
aðist fjölskyldan vanalega saman á
kvöldin og horfði á sjónvarpið.
Fanney finnst fjölskyldulíf Túnis-
búa vera mjög frábrugðið því sem
hún á að venjast á Islandi. Fjöl-
skyldan er einstaklega samhent og
náin en lítil samskipti eru höfð við
utanaðkomandi aðila. Fólk fer yfir-
leitt ekki í heimsóknir til annarra
fjölskyldna og krakkarnir eru
komnir heim klukkan sex á kvöldin.
í skólanum lærði Fanney aðal-
lega frönsku og ensku. Öll kennsla
fór fram á arabísku sem var erfitt
fyrir íslending að skilja til að byija
með en Fanney fór einnig í sér-
skóla til að læra klassíska arabísku
svo að hún var fljótlega farin að
bjarga sér.
Fanney eignaðist eina vinkonu í
skólanum en þær umgengust aðeins
á skólatíma því að vinkonan varð
að fara snemma heim og heimsókn-
ir tíðkuðust ekki.
Túnisbúar eru flestir múhameðs-
trúar og Fanney lenti stundum í
því að ókunnugt fólk vatt sér að
henni þegar það sá að hún bar
hálsmen með krossi. Það var ekki
hrifið af því að hún væri kristinnar
trúar og reyndi að tala um fyrir
henni.
Hrefna og Fanney eftir heimkomuna.
Ýmsir siðir og reglur voru mjög
framandi. Fanney mátti t.d. ekki
ganga með hendur fyrir aftan bak
því að það táknar að einhver sé að
deyja. Einnig varð hún að passa sig
á að sitja ekki með krosslagða fæt-
ur því það þýddi móðgun við þann
sem sat á móti henni.
Fanney telur sig hafa lært margt
á þessari dvöl og hefur hug á að
fara aftur til Túnis þegar tækifæri
gefst. Henni fannst fólkið yndislegt
og landið heillandi.
Hrefna bjó í þorpinu Lizartza í
Baskahéruðunum á Spáni. Hún bjó
hjá fímm manna fjölskyldu, hjónum
ásamt þremur dætrum þeirra. Þau
áttu heima í lítilli íbúð í fjölbýlishúsi.
F'jölskyldufaðirinn vann í
pappírsverksmiðju en var bæjar-
stjóri í hjáverkum. Hann var einnig
formaður Herri Batasuna-hreyfing-
arinnar á staðnum. Sú hreyfing
berst aðallega fyrir sjálfstæði
Baskahéraðanna.
Eiginkona hans sá um heimilis-
störfin en var einnig sjálfboðaliði
við eldamennsku og hreingerningar
í sumarhóteli sem var starfrækt i
þorpinu. Dætur þeirra hjóna voru
14, 15 og 18 ára og Hrefna deildi
herbergi með þeirri elstu.
Hrefna fór ekki í menntaskóla
eins og skiptinemar gera gjaman,
heldur fór hún í sérskóla til að læra
basknesku. Baskneskan hefur sér-
stöðu að því leyti að hún er eina
tunga Evrópu sem virðist óskyld
öllum þekktum tungumálum.
í skólanum kynntist Hrefna Spán-
veijum og Frökkum sem urðu vinir
Morgunblaðið/Þorkell
Húsmóðirin Yezza á heimili
OFanneyjar í Túnis að gefa kettin-
um Lúlla fisk í svanginn.
hennar og hún umgekkst mikið á
meðan á dvölinni stóð.
Hrefna varð nokkuð vör við
óeirðir og mótmæli sem Baskar
stóðu fyrir í sjálfstæðisbaráttu
sinni. Fólkið fór í mótmælagöngur,
áróðurspiögg voru hengd upp og
barmmerki voru seld. Tvisvar kom
fyrir að Baski dó í spænsku fang-
elsi á meðan á dvöl Hrefnu stóð. í
kjölfar þess brutust út óeirðir en
Hrefna taldi sig ekki vera í hættu
stadda þrátt fyrir ólguna sem var
á svæðinu.
Við hliðina á heimili fjölskyldunn-
ar var kirkja. í október í fyrra vakn-
aði Hrefna klukkan fjögur eina
nóttina við að kirkjuklukkumar
glumdu. Fólkið hljóp út á götur og
söng og spilaði á harmonikkur. I
COSPER
Við grillum svo afganginn á morgun.
SKUGGA-SVEINAR
Sauðaþjófar
enn á ferli?
Er Morgunblaðsmenn voru á ferð í Mývatnssveit
fyrir skemmstu urðu þeir þess vsari af heimamönn-
um að undanfarin ár hefðu gengið sögur um að sauða-
þjófar væru á ferð í sveitinni, en sannanirnar hefði
skort. Sigurður bóndi Þórisson á Grænavatni fann hins
vegar í sumar kindarhauskúpu með skotgati við Sell-
önd, um 11 km suður af bæ sínum, en engin bein
önnur þar nálægt. Sigurður segir að þarna hafi kind
aldrei verið lógað svo hann viti til, og byssa hafi aldr-
ei verið tekin með í göngur fyrr en hann varð gangna-
foringi. Það sé því óhugsandi að þarna sé til dæmis
um veika kind að ræða, sem gangnamenn hafi lógað.
„Hún hefur nú ekki verið skotin á færi, en skotgatið
er aftar en vaninn er, sagði Sigurður. „Það hefur ver-
ið auðvelt að ná henni þarna í girðingunni, skera svo
hausinn af og drösla skrokknum upp í bíl.“ Að sögn
Sigurðar er erfítt að segja til um hversu gömul haus-
kúpan er, en hann fullyrðir að hún sé ekki eldri en tíu
ára.