Morgunblaðið - 16.10.1988, Blaðsíða 24
24 B
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 16. OKTÓBER 1988
„ Hefur&u heyrt má±tse.k.iá:
„ þú erl þat>£em þó bor&our',r>"
Þetta er ekkert. Þú ættir
að sjá sjónvarpstækið ...!
Mér líka ekki þessar skó-
reimar heldur ...
HÖGNI HREKKVÍSI
,pAlCKA péf?L rVRlR FÖSSUMNA 1 &€R<VÖLC>I."
Neikvæðar aðgerðir
gagnvart atvinnurekstri
Til Velvakanda.
Sparifjáreigandi skrifar í Velvak-
anda. Ég vil segja við hann: Af-
hverju að skattleggja öll fyrirtæki
með aukasköttum þegar þau eru orð-
in fjármagnslaus og geta ekki staðið
við skuldbindingar vegna fjár-
magnsskorts en láta svo stóran hóp
þegnanna sleppa við skattgreiðslu?
Sú skattastefna hefur verið rekin
hér um árabil að níða niður atvinnu-
rekstur landsmanna þó hann sé und-
irstaða þess að fólk hafi vinnu til að
afla tekna til framfæris og geti lifað
af launum sínum.
Nú er allt komið í óefni og atvinnu-
leysi fyrir dyrum, fyrirtækin gjald-
þrota og samt á að herða á gjald-
heimtunni. Þetta er ekki einsárs
vandi heldur áratugs sem sömu
stjómarherramir stóðu að og nú eru
sestir í ráðherrastólana.
Alþýðubandalagið hefur stjórnað
launakröfum almennings og þvingað
fram óraunhæfar launakröfur sem
nú em að koma fram í upplausn
atvinnurekstrarins. Ekkert hefur
staðið eftir af eigin fé fyrirtækjanna
og þau neyðst til að velta áfram-
haldandi rekstri á nauðþurftarlánum
með háum vöxtum.
Almenningur hefur viðhaldið verð-
bólgunni, á þarmeð þátt í háum lán-
avöxtum og mikið fjármagn fer í
launagreiðslur alls þess fjölda starfs-
fólks sem í bönkunum vinnur við
gæslu og höndlun sparifjár almenn-
ings á lánamarkaðnum.
Hver munur er á því að skerða
sparifé með skatti af vaxtatekjum
og því, að hækka skatta á almenn-
ingi og atvinnurekstrinum? Dæmið
um kaupmanninn í Hafnarfirði sem
sagt var frá um daginn og rekur
verzlun sína með ágætum og eigin
fjármagni og er til fyrirmyndar, sýn-
ir vel rekið fyrirtæki og er sú rétta
sjálfstæðisstefna og mættu allir hafa
það í huga varðandi rekstur heimila
og stofnana allra. Þetta hefur gerst,
almenningur hirðir hverja einustu
krónu sem skapast í atvinnurekstrin-
um með hótunum og ofríki við hveija
kjarasamninga sem gerðir eru, auk
krafna um framfæri frá ríkissjóði,
vilja fá allt fyrir ekkert. Skattfrelsi
uppá hundruð þúsunda króna á ein-
staklinga og Qölskyldur ár hvert.
Tekjutryggingu sem tekin er í skött-
um af þeim ssem meira afla, framlag
atvinnurekenda í lífeyrissjóði, at-
vinnuleysisbótasjóði, líftryggingar
og margt fleira sem aldrei er getið
þegar verið er að meta laun og fyrir
þetta allt saman þykist margur of
góður að leggja fram vinnu sína.
Ég tel að Olafur Ragnar Grímsson
hafi ætlað að leggja skatt á sparifé
almennings, en almenn mótmæli
hafi aftrað því í bili að minnsta
kosti. Staðreyndin er samt sú að
skattastefnan er aðalmál núverandi
ríkisstjómar. Að skattleggja atvinnu-
reksturinn og fjölda einstaklinga í
gjafafé til mikils hluta þjóðarinnar
við þær aðstæður sem nú eru, er
svívirðilegt athæfi.
Það hlakkaði mjög í Ólafi Ragnari
að verða nú ráðamaður ríkissjóðs og
er það í raun gott á hann. Nú skal
hann sýna að orð hans standi, að
hægt sé að spara í ríkissjóði þegar
mikill hluti þjóðarinnar er á fram-
færi hans, það er einn mesti vandi
okkar stjórnarfars nú og um nokkurt
skeið.
Alþýðubandalagið sækir allra
flokka mest í ríkissjóð og skýrir það
skattheimtustefnu þeirra, en þegar
þeir hafa lagt öll fyrirtæki að velli
kemur að þeim sjálfum að standa
undir atvinnurekstrinum með lægra
kaupi eins og staðreyndin er í Aust-
antjaldslöndunum þar sem kaup er
þrefalt lægra en hér er. Alþýðu-
bandalagið á hér mesta sök hvernig
komið er fyrir atvinnurekstri lands-
manna nú.
Reynsla af fjárnámi arðránsflokk-
anna meðan þeir vom í stjóm á
fyrstu ámm þessa áratugar sýndi
hvað gerist, eyðslutímabilið hefst,
það borgaði sig ekki að eiga pen-
inga, allt rann út í óðaverðbólgu.
Nú em arðránsflokkarnir aftur
komnir í stjórn sýnu verri en fyrr
og þar er forsætisráðherrann ekki
undanskilinn. Hann hvatti hvað mest
til nýrrar skattlagningar hjá þeim
sem mest leggja á sig til sjálfsbjarg-
ar í stað þess að leggja skatta á
velflesta þjóðfélagsþegna og skapa
þarmeð jafnrétti og að ábyrgð og
skyldur sem flestra við þjóðfélagið
sé virt.
Skattþrepin eiga að vera fleiri því
nú er það staðreynd að fari tekjur
rétt yfir skattleysismörkin, fer fólk
mjög illa út úr viðskiptum við skatt-
heimtuna og verða þá rauntekjur
langt undir skattleysismörkum þar-
sem skattfríðindin em ekki metin til
tekna. 80.000 krónur á mánuði nær
ekki rauntekjum skattleysingja, svo
slæmt er það. Þessu þarf að ráða
bót á og láta alla borga skatt. Skatta-
lögin em hróplegt ranglæti. Hvers
eiga þeir að gjalda sem leggja á sig
ómælda vinnu og er svo hegnt á
þennan hátt fyrir? Arðrán hefur löng-
um verið framkvæmt innan sam-
vinnuhreyfingarinnar, þeir hafa not-
að sparifé bænda og þeir borið lítið
úr býtum í viðskiptum við kaupfélög-
in og SÍS. SÍS átti aldei að vera til,
heldur átti kaupfélag í hveijum
landsfjórðungi að vera innflutnings-
aðili fyrir sitt verslunarsvæði.
Við stjómarmyndunina vom þing-
menn Alþýðubandalagsins að gaspra
með að þeir styddu ekki stjómina til
kjaraskerðingar, en éta svo allt ofaní
sig, því aukin skattlagning er kjara-
skerðing ekki síður en stöðvun kaup-
hækkana og gera þeir nú hvort
tveggja að banna kauphækkun um
langt tímabil, fella gengi um 3%, sem
er kjaraskerðing sem því nemur,
leggja á tveggja milljarða króna
skatta og þyngja skuldabyrði utan-
lands um milljarða. Þetta em vinir
íslensku þjóðarinnar, ekki satt?
Vandamál þjóðarinnar em saman-
dregin skammarstrik Alþýðubanda-
lagsins og almennings sem fylgjandi
em afturhaldsöflunum, sem staðið
hafa öllum öðmm fremur að haturs-
fullum aðgerðum gegn atvinnu-
rekstrinum í landinu.
Þorleifúr Kr. Guðlaugsson
Víkverji skrifar
Maður, sem starfs síns vegna
hefur þó nokkur samskipti við
útlendinga, hafði samband við
Víkvetja vegna skrifa hans nýlega
um leigubílstjóra, sem nýtti sér
ókunnugleika útlendings, lagði
langa lykkju á leið sína áður en
hann skilaði honum á áfangastað
og tók gjald í samræmi við akst-
urstíma. Sagði hann að enginn við-
skiptavina sinna hefði kvartað und-
an slíkri framkomu og vonaði hann
svo innilega að hér væri um ein-
angrað tilfelli að ræða. Minnti hann
á hve mikilvægt væri að ferðamenn
litu á íslendinga sem heiðarlega í
hvívetna. Og sem betur fer þyrftu
útlendingar ekki oft að kvarta und-
an hinu gagnstæða.
XXX
Síðan skýrði umræddur maður
frá því, að komið hefðu til sín
amerísk hjón, sem gistu á Hótel
Holti. Þau hefðu ætlað að ganga
þaðan út á Umferðarmiðstöð, en
eitthvað vafðist fyrir þeim að rata
svo þau snéru sér að manni, sem
var að fara inn í bíl sinn og spurðu
til vegar. Sá hafði engar vöflur á,
bauð þeim að setjast uppí og ók
með þau að Umferðarmiðstöðinni.
Hann væri hvort sem er að fara í
þá áttina. Hjónin áttu ekki til orð
að lýsa þessari greiðvikni.
xxx
••
Oðru slíku tilviki kvaðst hann
einnig geta sagt frá. Öldruð
bresk hjón sögðu honum að þau
hafi verið ramvillt (eftir lýsingu
sennilega í Þingholtunum). Þau
hefðu spurt mann, sem stóð þar
fyrir utan hús, hvar í borginni þau
væru stödd. Sýndu honum kortið
sitt og báðu um að hann merkti inn
á það stystu leið að Flókagötu, en
þar voru þau á gistiheimili. Maður-
inn gerði það, en leit svo á þau.
„Hann hefur ef til vill séð að leiðin
var helst til löng fyrir mig,“ sagði
konan, sem haltraði aðeins, „og
bauðst til að keyra okkur.“
Viðmælandi Víkveija sagði að
síðan hefðu dunið yfír sig blessunar-
orð, sem betur hefðu átt heima hjá
manninum hjálpsama. Hann bætti
síðan við að þessi tvenn hjón ættu
örugglega eftir að bera landinu og
þjóðinni góða sögu. Það væri okkur
meira virði en nokkrar krónur, sem
fengjust með vafasömum hætti.
Kunningi víkveija nýkominn frá
Spáni sagði það venju sína,
þegar hann legði leið sína þangað,
að hafa með sér saltfisk. Saltfiskur-
inn sé fyrst og fremst kærkomin
tilbreyting frá þeim mat, sem Spán-
veijar bjóða upp á, þótt góður sé —
og aldrei bragðist hann betur.
Nú í sumar keypti hann tvo
pakka, annan til eigin neyslu, en
hinn ætlaði hann að gefa spænskum
vini sínum. En vonbrigðin urðu
mikil, þegar pakkinn var opnaður
og innihaldið kom í ljós. Þar voru
einungis þunnildi, flest blóðhlaupin,
og nokkur sporðstykki. Þykkasta
og besta fiskinn vantaði.
Maðurinn sagðist því miður hafa
verið búinn að færa spænska vini
sínum hinn pakkann, en er „gæðin"
komu í ljós hefði hann skammast
sín fyrir að „traktera" hann á svik-
inni vöru. Hann kvaðst vilja vara
menn við að kaupa saltfisk í svo
dökkum plastumbúðum að erfitt
væri að átta sig á innihaldinu —
en það gerði hann einmitt í þetta
sinn. Hann sagðist hafa keypt físk-
inn í einum af stórmörkuðunum,
en hér eftir myndi hann halda sig
við físksalann sinn.