Morgunblaðið - 28.10.1988, Blaðsíða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 28. OKTÓBER 1988
Leikfélag Akureyrar:
Aðsókn nánast eng-
in á „Skjaldbökuna“
Þjóðleikhúsið býður upp á tíu sýningar fyrir sunnan
Þjóðleikhúsið hefúr boðið Leikfélagi Akureyrar að koma suður
með sýninguna „Skjaldbakan kemst þangað líka“. Leikfélagið sýnir
verkið tíu sinnum á litla sviði Þjóðleikhússins og verður fyrsta sýn-
ingin þar þann 9. nóvember nk. Síðustu sýningar verða á Akureyri
um þessa helgi, en þar hefúr verkið fengið fádæma lélega aðsókn
þrátt fyrir góða dóma, að sögn Arnórs Benónýssonar leikhússtjóra.
„Aðsókn á þetta fyrsta verk leik-
ársins hefur vægast sagt verið mun
minni en við bjuggumst við. Hins-
vegar hefur sýningin spurst víða
út og fengið góða dóma, það góða
að Þjóðleikhúsið hefur séð ástæðu
til að bjóða okkur með verkið suð-
ur. Þetta mun vera í fyrsta skiptið
sem Þjóðleikhúsið býður utanað-
komandi aðila að vera með þetta
margar sýningar í Þjóðleikhúsinu.
Við erum feikilega ánægð með
þessar viðtökur sunnanmanna.
Þetta er mikil viðurkenning á sýn-
ingunni. Þegar sýningum lýkur á
Akureyri um helgina, hefur verkið
aðeins verið sýnt sjö sinnum á Akur-
eyri. Svo ef Akureyringar vilja sjá
sýninguna, þá eru síðustu forvöð
nú um helgina. Annars verða þeir
að fara í helgarpakka suður. Það
eru eflaust margir samverkandi
þættir, sem valda þessari lélegu
aðsókn hér norðanlands. Ég er svo
sem ekkert óhress því eitt af hlut-
verkum leikhússins er að halda vöku
sinni og setja upp verk, sem höfða
ekki til fjöldans en hafa samt sem
áður sterka meiningu og sterka
stöðu í íslensku menningarlífi. Við
lítum einnig á okkur sem þjónustu-
fyrirtæki á Norðurlandi og því er
íslenski dansflokkurinn frumflytur nýjan dans eftir Hlíf Svavarsdóttur á Akureyri 4. og 5. nóvember.
Jafnframt gefst grunn- og framhaldsskólum kostur á að fá íslenska dansflokkinn til sín til að vera
með kynningar á listdansinum sem listformi. Þá er sunnudagurinn 6. nóvember alþjóðlegur dansdagur
og hyggst dansflokkurinn halda upp á þann dag á Akureyri.
ætlunin að bjóða upp á sem fjöl-
breyttasta leikhúsdagskrá þó við
framleiðum hana ekki sjálfir," sagði
Arnór.
íslenski dansflokkurinn er á leið
norður í boði Leikfélags Akureyrar
og frumflytur þar m.a. nýjan
íslenskan ballett, sem Hlíf Svavars-
dóttir hefur nýlega lokið við að
semja. Dansflokkurinn sýnir á Ak-
ureyri dagana 4. og 5. nóvember
og er það fyrsta listdanssýning leik-
ársins. Nýi ballettinn ber nafnið
„Innsýn", en auk hans verða tveir
aðrir ballettar sýndir, verðlauna-
verkið „Af mönnum" og „Tangó“.
Öll verkin eru eftir Hlíf og hefur
hún sjálf hannað búninga við tvö
verka sinna.
Næsta verkefni Leikfélags Akur-
• eyrar er jólaleikritið, sem verður
bamaleikritið Emil í Kattholti, og
eru æfingar á því hafnar. Það verð-
ur frumsýnt á annan dag jóla.
Morgunblaíið/Rúnar
Farandfisk-
salaríMý-
vatnssveit
Mývetningar gera út lítinn
sportbát frá Húsavík, Kviku
ÞH 345. Aflanum er síðan
ekið til Mývatnssveitar þar
sem sveitungar geta fengið
nýjan fisk í soðið. Sverrir
Tryggvason físksali er hér á
ferð með tveimur aðstoðar-
stúlkum sínum.
HÓTEL DÖC KEA
Fjölskyldu-
tilboð
sunnudag
Blómkálssúpa
Londonlamb m/rjóma-
sveppasósu
Verðaðeins kr.750,-
Frrtt fyrir börn 0-6 ára
V2 gjald fyrir 6-12 ára.
Afkoma ríkissjóðs janúar til september:
Verulegnr samdráttur í
tekjum af veltusköttum
segir í greinargerð fíármálaráðherra
Hér fer á eftir í heild yfirlit
um afkomu ríkissjóðs fyrstu níu
mánuði þessa árs, sem Ólafúr
Ragnar Grímsson fiármálaráð-
herra skýrði frá í utandagskrár-
umræðum á Alþingi í gær:
1. Rekstrar- o g
greiðsluafkoma
Fyrstu níu mánuði ársins var
rekstrarafkoma ríkissjóðs neikvæð
um 5.250 mkr. en það er mun meira
en áætlanir gerðu ráð fyrir að yrði
á þessum hluta ársins. Helstu skýr-
ingar á þessu fráviki eru að veruleg-
ur samdráttur hefur orðið í tekjum
af veltusköttum, einkum á síðustu
fjórum til fimm mánuðum. Þannig
urðu heildartekjur 1.580 mkr. lægri
en áætlað hafði verið í endurskoð-
aðri greiðsluáætlun í júní. Á gjalda-
hlið eru frávik minni eða tæplega
500 mkr. Þyngst vegur hækkun
vaxtagjalda af yfirdrætti í Seðla-
banka, sem að stærstum hluta má
rekja til samdráttar í tekjum.
Tekjur
Gjöld
Rekstrarafkoma
Lánahreyfingar, nettó
þar af innlend fjáröflun, nettó
Greiðsluafkoma
þessu ári námu innheimtar tekjur
ríkissjóðs 45.802 mkr., sem er IV2
milljarði króna lægra en gert hafði
verið ráð fyrir, eða um 3% frávik.
Skýring þessarar þróunar er í megin-
atriðum tvíþætt. í fyrsta lagi eru
innheimtar tekjur af aðflutnings-
gjöldum V2 milljarði króna lægri en
reiknað hafði verið með. Þar kemur
tvennt til, annars vegar samdráttur
í vöruinnflutningi og hins vegar
óvissan, sem skapaðist um áhrifin
af upptöku nýrrar tollskrár um
síðustu áramót, en í ljós hefur kmið
að þau eru ríkissjóði í óhag. í öðru
lagi er innheimta söluskattstekna
tæpum 900 m.kr. undir áætlun.
Þessarar þróunar tók að gæta þegar
á öðrum ársfjórðungi eins og fram
kemur í veltutölum og hefur farið
stigvaxandi síðan. Erfitt er að leggja
nákvæmt mat á þessi samdráttar-
áhrif, þar sem samanburður milli ára
skekkist vegna breikkunar á sölu-
skattstofni frá því í fyrra.
Janúar-september 1988
Júníáætlun Reynd Frávik
m.kr. m.kr. m.kr.
47.383 45.802 -1.581
50.581 51.054 473
-3.198 5.252 -2.054
-288 • -1.669 -1.381
1.350- 165 -1.185
-3.486 -6.921 -3.435
Á lánahlið fjárlaga er á sama ttma
halli að fjárhæð 1.670 mkr. samanborið
við 290 mkr. í júníáætlun. Frávik koma
að mestu leyti fram á innlendri fjáröflun
sem var tæpum 1.200 mkr. undir áætl-
un. Þannig er innlausn spariskírteina
330 mkr. meiri en áætlað var og saia
spariskírteina og fjáröflun bankakerfis-
ins var um 850 mkr. lægri en áætlað var.
Samanlagður rekstrarhalli og halli á
lánahlið felur í sér að greiðsluafkoma
ríkissjóðs á fyrstu níu mánuðum ársins
var neikvæð um 6.920 mkr., eða sem
nemur 15% af tekjum. Áætlanir t júnt
gerðu ráð fyrir að greiðsluhalli væri á
sama tíma tæplega 3.500 mkr.
2. Tekjur
Á tímabilinu janúar-september á
Þá má benda á, að fyrstu níu
mánuði þessa árs er innheimta tekju-
og eignarskatta heldur lakari en
búist hafði verið við. Hér skiptir þó
í tvö hom. Innheimta á tekjusköttum
einstaklinga er heldur betri en áætl-
að var, en innheimta eignarskatta
er að sama skapi lakari.
Samanlagt hækkuðu innheimtar
tekjur ríkissjóðs um 36% fyrstu níu
mánuði ársins miðað við sömu mán-
uði í fyrra. Að teknu tilliti til al-
mennra verðbreytinga nemur raun-
hækkunin um 8V2%. Þar vega
þyngst auknar tekjur af söluskatti,
en sú aukning skýrist fyrst og fremst
af því, að nú er söluskattur inn-
heimtur af mun breiðari stofni en
áður. Að því frátöldu hafa sölu-
skattstekjur dregist saman um 4%
að raungildi frá sama tíma í fyrra,
en það endurspegiar glögglega al-
mennan samdrátt í þjóðarbúskapn-
um síðustu mánuði.
Tekjur af aðflutningsgjöldum
hafa dregist saman um þriðjung að
raungildi frá fyrra ári, sem er heldur
meira en búist var við í kjölfar tolla-
lækkunar og breytinga á vörugjaldi
um síðustu áramót. Hins vegar hafa
aðrir skattar hækkað talsvert um-
fram almennar verðlagsbreytingar.
Sá samdráttur, sem orðið hefur á
tekjuhlið fjárlaga fyrstu níu mánuði
þessa árs, hefur að sjálfsögðu koll-
varpað fyrri áætlunum fyrir árið í
heild. Að öllu samanlögðu er nú
gert ráð fyrir, að innheimtar tekjur
ríkissjóðs verði um 66V2 milljarður
króna í ár. Frávikið frá fyrri áætlun-
um er verulegt, einkum í söluskatti
og aðflutningsgjöldum, en þeir eru
nú taldir skila 2.000 m.kr. minni
tekjum en áætlað var í júní. Sam-
dráttaráhrifin í veltusköttum koma
enn greinilegar í ljós með saman-
burði við fiárlagatölur. Miðað við
óbreyttar veltuforsendur hefði mátt
búast við, að óbeinu skattarnir skil-
uðu rúmlega 55 milljörðum króna á
árinu öllu. Samkvæmt endurskoð-
aðri áætlun er hins vegar gert ráð
fyrir, að veltuskattarnir skili aðeins
52V2 milljarði, eða 2.500 m.kr. lægri
fiárhæð. Þetta svarar til um það bil
4% af heildartekjum ríkissjóðs.
3. Gjöld
Útgjöld ríkissjóðs fyrstu níu mán-
uði ársins námu alls 50.581 mkr.
Samanburður á rauntölum og endur-
skoðaðri greiðsluáætlun í júní sýnir
að útgreiðslur eru 470 mkr. umfram
áætlun. Auk þess eru enn ógreiddar
til ýmissa verkefna 400 mkr.
Áf einstökum liðum sem eru um-
fram áætlun má nefna vaxtagjöld,
sem urðu 480 mkr. meiri en ráð var
fyrir gert í endurskoðaðri áætlun.
Ennfremur niðurgreiðslur, uppbætur
J anúar-september
1988
Júní- Jan.-sept . Hækkun
áætlun rauntölur Frávik 1987 milli ára
m.kr. m.kr. m.kr. m.kr. %
Beinir skattar 6.456 6.297 -159 4.464 41
Óbeinir skattar 38.597 37.099 -1.498 27.669 34
Innfl.gjöld 5.969 5.468 -501 6.474 -16
Söluskattur 22.743 21.853 -890 14.389 52
Aðrir skattar 9.885 9.778 -107 6.806 44
Aðrar tekjur 2.330 2.406 76 1.697 42
Tekjur 47.383 45.802 -1.581 33.830 35
Greitt janúar -september Hækkun
1988 1987 88/87
1. Aimennur rekstur 19.108 14.801 29
2. Rekstr. og neyslutilf. 18.790 13.801 36
Lífeyristryggingar 6.592 5.257 36
Sjúkratryggi ngar 4.215 3.185 32
Niðurgr. og útfl.bætur 3.297 2.151 53
Annað 4.686 3.208 46
3. Vaxtagjöld 4.996 3.070 62
4. Viðhald 1.280 975 31
5. Fjárfesting 6.407 4.515 42
Samtals 50.581 37.212 36