Morgunblaðið - 19.03.1989, Síða 11

MORGUNBLAÐIÐ MANNLIFSSTRAUMAR sunnWAgur
19. MARZ 1989
Cntll
SÁLARFRÆÐI/Getur mabur
elskad allajafnt?
Kærleiksboðorðið
lyfti tónsprotanum eða meistarinn
snerti strengi hljóðfærisins, þá er
djúp þögn í barmi þínum, en hún
er lifandi spenna, sem jafnframt er
slökun, þú ert að opnast fyrir dular-
fullri snertingu, sem getur ekki
fundið farveg inn á þig nema gegn-
um þögnina í sjálfum þér. Ungur
tónlistarmaður, Kolbeinn Bjarna-
son, sagði i blaðagrein: „Við þurfum
ekki þekkingu til að njóta tónlistar.
Við þurfum mikið næmi og opinn
hug. Tónlistin er systir þagnarinn-
ar. Aðeins í þögninni getum við
þroskað næmleikann. I þögninni
byrjum við að heyra.“
í öllu kristnu helgihaldi erum við
að gefa sjálfum Guði hljóð, leita
þeirrar þagnar hið innra, sem leyfir
honum að fá orðið, komast að. Slík
kyrrð heitir lotning, tilbeiðsla, and-
akt, hljóður, sterkur andvari slær á
ýfða röst vitundarlífsins og stillir
hina mörgu og marghljóma strengi
hugans svo að þar fer allt að óma
í mjúku, djúpu samræmi, og einn
tónn fær yfirhönd, tær falslaus
ómur frá rótum hjartans. Réttara
sagt: Gegnum rætur eða grunn
hjartans af því að guð nær að
snerta, hræra hið hljóða djúp, sem
hylst innst og er sjálf vera manns.
Tal af vörum við guð í einrúmi rýf-
ur ekki þá kyrrð, getur þvert á
móti verið nauðsynleg og ómetanleg
hjálp til þess að halda huganum
hljóðum og opnum. Söngur og heil-
agt mál í samfélagi með öðrum
rýfur ekki heldur þessa kyrrð, held-
ur þjónar henni.
Tilbeiðsla er systir þagnarinnar,
bæn er að hljóðna hjá Guði og lifa
návist hans. Þetta minnir kyrra vik-
an á og bænadagarnir. Og þetta
lifa menn og reyna hveiju sinni sem
þeir taka þátt í sameiginlegri guðs-
þjónustu safnaðar síns. „Ég vil
hlýða á það, sem Guð Drottinn tal-
ar. Hann talar frið til lýðs síns og
til dýrkenda sinna og til þeirra, er
snúa hjarta sínu til hans.“ (Sálm.
85,9.)
Sú stilla eða kyrra í djúpi hugans
er skapandi lífsnautn og virkjun
hugsunar og hjartalags við þjónustu
við hinn krossfesta og upprisna
Drottin kærleikans.
Dr. Sigurbjöm Einarsson lýkur
með þessum pistli skrifum
sínum um trúmál hér í sunnu-
dagsblaði Morgunblaðsins að
sinni a.m.k. Blaðið færir honum
bestu þakkir fyrir samstarfið.
þeim gæti A á grundvelli héraðs-
dómsins krafist fjámáms til trygg-
ingar á skuld S. Var fjárnámið í
samræmi við þetta staðfest.
Þetta merkir að Hæstiréttur taldi
að A hefði með kyrrsetningunni
unnið rétt yfír fasteigninni sem
gengi framar rétti M og K þar sem
henni hafði verið þinglýst á undan
afsalinu. Eftir að dómur hafði feng-
ist um kröfuna og kyrrsetningin
staðfest var ekkert því til fyrirstöðu
að gera fjárnám í þessum rétti,
enda þótt afsali til M og K hefði
verið þinglýst í millitíðinni.
Gera má ráð fyrir að skuldareig-
andinn hafí nú þegar krafíst upp-
boðs á eigninni til lúkningar skuld-
inni. Miðað við þann langa tíma sem
þetta hefur tekið er líklegt að
krafan sé nú um 600.000 krónur
með dráttarvöxtum og kostnaði.
Flestum reynist nægilega erfítt að
koma sér þaki yfír höfuðið þótt
ekki bætist slíkir reikningar við. í
mörgum tilfellum þegar slík mál
koma upp er aðstaðan þannig að
kaupandi hefur ekki greitt seljand-
anum að fullu og getur því spomað
við með því að halda eftir greiðslum
sem duga til að greiða slíkar kröf-
ur. í þessu máli höfðu kaupendur
greitt allt og ef að líkum lætur einn-
ig gefíð út skuldabréf fyrir eftir-
stöðvunum. Þau gátu því ekki hald-
ið eftir neinum greiðslum og sitja
uppi með kröfuna, ef skuldarinn
getur ekki greitt. En dómurinn er
líka vitnisburður um mikilvægi þess
að þinglýsa kaupsamningi strax,
enda geta slíkar kröfur auðvitað
orðið hærri en það sem kaupandinn
á eftir ógreitt. Gæti svo farið að
hann yrði að sitja uppi með mismun-
inn.
Þess má að lokum geta að það
hefur sáralítinn kostnaðarauka í för
með sér að þinglýsa kaupsamningi
(280 kr), þar sem stimpilgjöld eru
aðeins greidd einu sinni.
Einhver fegursti og áhrifaríkasti
boðskapur kristindómsins er
„Elska skaltu náungann eins og
sjálfan þig.“ En þrátt fyrir — eða
e.t.v. vegna mikilfengleika þessa
boðskapar hefur
hann vafíst all-
mjög fyrir mörg-
um. Ér krafan
ekki ofurmannleg?
Er hún ekki algjör-
lega óraunsæ? Eða
eins og einhver
sagði: „Hvers
vegna í ósköpun-
um skyldi maður elska þá sem sýna
manni kulda og óvináttu? Því fer
fjarri að allir séu ástar verðir. Og
eru það ekki svik við nanns nán-
ustu að elska alla jafnt? Ég veit að
kristin trúfræði á svör við spuming-
um sem þessum, enda ætla ég ekki
að reifa þetta nánar, heldur reyna
að skoða málið frá öðrum sjónar-
hóli.
Þegar boðað er „Elska skaltu
náungann eins og sjálfan þig,“ felst
í þvi sem sjálfgefíð að maður elski
sjálfan sig. En í því efni er sitthvað
að skoða. „Sjálfsást“ er sjaldnast
talin mönnum til gildis, miklu frem-
ur er litið á hana sem galla. Orðiðn
„sjálfselska“ og „sjálfselskur" hafa
fremur dimman hljóm í eyrum
flestra og eru ekki óskyldar merk-
ingar og „eigingirni". Þá er heldur
ekki fyrir það að synja að ekki virð-
ast allir elska sjálfa sig ýkja heitt.
Margir vanmeta sjálfa sig, hæfí-
leika sína, útlit, persónugerð og
þeim hættir til að mikla ágalla sína.
Þar fer varla mikið fyrir sjálfsást-
inni og því lítil gæði í því að varpa
svipuðu viðhorfí yfír til annarra.
Það er sem sagt varla nema hluti
manna sem elskar sjálfan sig. Sá
hluti skerðist nokkuð ef skoðuninni
er haldið áfram. Sjálfsást er fleira
en eitt og kannski fleira en tvennt.
Víst þekkjum við hina eigingjömu
sjálfsást; tillitslausa sjálfsdýrkun,
upphafningu á kostnað annarra.
Oft er hún sprottin af vöm einstakl-
ingsins við djúpri — einatt dulvit-
aðri — vanmetakennd og lýsir mik-
illi tilfínningalegri fátækt. Sá ein-
staklingur á ekkert að gefa öðmm.
Allt þarf hann að fá sjálfur.
eftir Sigurjón
Björnsson
En það er einnig til annars konar
sjálfsást. Sú er fólgin í virðingu
mannsins fyrir sjálfum sér, Iöngun
til að rækta sjálfan sig, hlúa að
andlegum vexti sínum. Slíkt viðhorf
felur það auðvitað í sér að manni
beri að stuðla að andlegri og Iíkam-
legri velferð sinni. Maður sem
ástundar að rækta sjálfan sig á
þennan hátt — af því að hann elsk-
ar sjálfan sig — verður auðugur hið
innra, sterkur og ömggur. Hann á
ekki erfítt með að gefa öðmm, sýna
hlýju, 'vinsemd, göfuglyndi, veita
öryggi. Það g;erist blátt áfram
ósjálfrátt sem eins konar útgeislun
hins sterka og velþroskaða persónu-
leika. Ríkidæmi hans eykst við
hveija gjöf í stað þess að honum
fínnist eitthvað frá honum tekið.
En á sama hátt og maður getur
elskað sjálfan sig með ýmsum hætti
birtist ást til annarra einnig í mörg-
um myndum. Sumir elska aðra af
e.k. ágengri forræðisþrá. Það er
eins og þeir segi: „Ég skal elska
þig ef ég má eiga þig, ráða yfir
þér, stjóma þér — ef þú vilt vera
þræll minn.“ Þjakandi er að verða
fyrir slíkri ást og í henni felst harla
lítill kærleikur. Þá er það ekki held-
ur ótítt að fólk veiti öðmm eins
konar „gerviást“ sem í því felst að
sýna vinarhót og elskusemi í þeirri
von að það fái betra álit í augum
annarra og njóti meiri vinsælda.
Eða fólk er beinlínis að reyna að
„kaupa“ sér ást annarra með þessu
móti. Varla þarf að taka fram að
ekki er víst að viðkomandi geri sér
minnstu grein fyrir því hvemig
honum er farið í þessu efni. Hann
kann að vera sæll í þeirri trú að
hann sé einkar vænn og göfuglynd-
ur maður og skilur illa vanþakklæti
annarra. En það skilur einmitt á
milli. Á sama hátt og hin þroska-
vænlega sjálfsást sem felst í ræktun
hins besta í manni sjálfum er a.m.k.
í mínum skilningi sú ást sem kær-
leiksboðskapurinn höfðar til eins er
náungakærleikurinn sem henni
fylgir sjálfkvæmur, áreynslulaus og
kröfulaus. Hann þarfnast einskis
þakklætis.
Fermingorgjofir, snyrtivörur, náttföt, nærföt, ilmvötn.
Opið á laugordögum kl. 10-16.
Snyrtivöruverslunin
Nóatúni 17, sími 624217.
Gullbrá,
Skialastjórn
Námsstefna um skjalastjórn
verður haldin í Kristalsal Hótels
Loftleiða 3.-5. apríl 1989
á vegum Félags um skjalastjórn. Fyrirlesari verður
William Benedon, CRM, deildarstjóri hjá Lock-
heed Corp. í Kaliforníu og prófessor við ríkis-
háskóla Kaliforníu.
Benedon fjallar um undirstöðuatriði góðrar skjala-
stjórnar, m.a. um geymslu- og grisjunaráætlun,
skjalavistun, tæki og búnað, val á hugbúnaði fyrir
skjalavörslu og kynnir nýjustu tækni við notkun
örefnis og geisladiska.
Þátttaka tilkynnist eigi síðar en 29. mars n.k. til
Ragnhildar Bragadóttur, hs: 15216/vs: 621022,
eða Svanhildar Bogadóttur, hs: 688943/
vs: 18000.
Námsstefnunefnd.