Morgunblaðið - 04.04.1989, Page 14
14
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 4. APRÍL 1989
Guðbjöm Guðbjömsson tenórsöngvarí debúterar í ópenmni í kvöld:
ÓPERAN FKEIST-
AR MÍN MEST
GUÐBJÖRN Guðbjörnsson tenórsöngvari er aðeins tuttugu og sex
ára að aldri, en hann hefur engu að síður þegar komið frain á
fleiri tónleikum en flestir jafnaldrar hans, auk þess sem hann hef-
ur fengið sönghlutverk í óperum og óratóríum óvenjuungur. Hann
hefur stundað söngnám i sex ár, þar af tvö undanfarin hjá þekktum
kennurum í Berlínarborg, en nú er hann heima á Fróni í nokkrar
vikur og heldur „debút“ tónleika sína hér heima í Óperunni í kvöld
kl. 20.30. Hann er dálítið stórsöngvaralegur í fasi, þéttur á velli
og virðulega til fara. Honum er líka annt um röddina og hann vildi
hitta blaðamann að máli einhvers staðar þar sem hægt væri að ná
andanum fyrir reykjarkófi.
„Ég á ákaflega listelska íjöi-
skyldu," segir Guðbjöm. „Það má
segja að Daði bróðir minn, sem er
myndlistarmaður, og Guðbjörg Sig-
uijónsdóttir konan hans hafi átt
mikinn þátt í að koma mér og bróð-
ur mínum Gunnari, sem er líka að
læra tenórsöng í Berlín, inn á lista-
brautina. „Ég umgekkst mikið alls
konar listafólk þegar ég var ungl-
ingur, því að ég bjó með Daða bróð-
ur mínum. Pabbi heitinn hlustaði
líka mikið á óperusöng, sem ég
kunni alls ekki að meta sem strák-
ur, en á unglingsárunum byijaði
ég að fá áhuga fyrir þessari tón-
list, og um átján ára aldur var ég
kominn með algjöra dellu, orðinn
hálfveikur. Ég keypti mér plötur
með Pavarotti og Domingo á með-
an félagamir voru í nýjasta popp-
inu.“
Guðbjöm segist reyndar aldrei
hafa ætlað sér að verða söngvari.
„Ég ætlaði að verða lögfræðingur,
og hóf nám í lögfræði. Ég hafði
hugsað mér að hafa söngnámið
mér til skemmtunar og fór í
söngtíma jafnframt lögfræðinni, en
Garðar Cortes kom til mín og sagði
að ég hefði óskaplega fína rödd,
sem mætti alls ekki fara til spillis.
Ég hló að honum og sagðist ætla
að verða lögfræðingur og það væri
ekkert á dagskrá hjá mér að fara
að gaula neitt."
Það fór þó svo, að Guðbjöm lauk
burtfararprófi frá Nýja tónlistar-
skólanum árið 1987 að loknu eins
árs söngnámi hjá Magnúsi Jónssyni
og fjórum árum hjá Vincenzo S.
Demetz. „Ég debúteraði 22 ára
gamall í nemendaóperu, Brottnám-
inu úr kvennabúrinu. í kjölfar þess
fylgdu tónleikar víða um land og
1986 söng ég með Sinfóníuhljóm-
sveitinni í Stabat Mater eftir Dvor-
ák. Ég söng líka með Skagfirzku
söngsveitinni á söngför um Austur-
ríki, Ítalíu og Frakkland."
Vorið 1987 hélt Guðbjöm svo til
Austur-Berlínar, í einkanám hjá
prófessor Hanne-Lore Kuhse, sem
að hans sögn er einn bezti söng-
kennari í Þýzkalandi. Síðastliðið
ár hefur hann, jafnframt náminu
hjá Kuhse, æft tvisvar í viku með
aðalæfingastjóra Þýzku óperunnar
í Vestur-Berlín, Bandaríkjamann-
inum John Dawson, sem einnig er
mjög þekktur á sínu sviði. En hvers
vegna varð Austur-Þýzkaland fyrir
valinu, svo frábrugðin sem tilveran
þar er lífinu á íslandi?
„Ég kynntist Frau Kuhse á
söngnámskeiði hér heima, og varð
stórhrifinn. Mér fannst að sú tækni,
sem hún beitti, væri sú eina rétta.
Ég vildi endilega komast í nám hjá
henni, og var ekkert að setja það
fyrir mig að fara austur fyrir jám-
tjald, fannst það raunar geta verið
stóráhugavert, sem það er. Tónlist-
arlífið er á mjög háu plani í Aust-
ur-Berlín, þar eru þijár óperur og
tvær til viðbótar í Vestur-Berlín.
Sem Vesturlandabúi get ég farið á
milli borgarhluta eins og mér sýn-
ist, og ég þvælist mikið á milli,
enda eru kennaramir mínir hvor í
sínum borgarhluta. Ég er mjög
hrifinn af Austur-Þýzkalandi sem
menningarríki, og mér finnst að
íslendingar, einkum þeir, sem ætla
í tónlistamám, eigi alls ekki að
útiloka það sem námsland, frekar
en önnur Austur-Evrópuríki. Þar
búa stórkostlegar menningarþjóðir,
en við þekkjum þessi lönd lítið og
ættum að kynna okkur þau meira."
Fæ rússneska tónlist beint
í æð
Guðbjöm segist mikið hafa lært
af náminu í Berlín, og hann hafi
nýtt tímann vel til þess að læra
mikið af óperuhlutverkum, en einn-
ig hafí hann einbeitt sér að þýzkum
ljóðasöng, og jafnvel óratóríum.
Hann hefur æft fjölbreytta efnis-
skrá, þar sem kennir ýmissa grasa,
og hann er enn að bæta við.
„Undanfarið hálft ár hef ég líka
verið að fíkra mig áfram með
rússneskan ljóðasöng, sem ég
kynntist dálítið fyrir austan jám-
tjald. Þar heyrði ég í afskaplega
góðum rússneskum söngvumm, og
þessi tónlist er stórkostleg. Ég held
að tónlist Rússa henti okkur íslend-
ingum ákaflega vel, Rússamir, sem
og önnur slavnesk tónskáld, eru
margir á svoiítið melankólskum og
dramatískum línum, líkt og til
dæmis Eyþór Stefánsson. Ég fæ
tónlist Dvoráks, Tsjajkovskíjs, Pro-
kofjevs og Rakhmanínovs beint í
æð; þetta eru stórslegnar línur og
tilfinningarík tónlist, sérstaklega
ljóð Rakhmanfnovs. Konan mín,
Kati Hasse Guðbjömsson, sem ég
kynntist í Austur-Þýzkalandi, hef-
ur hjálpað mér mikið með rússn-
eskuna, sem hún talar reiprenn-
andi, og hún hefur reyndar aðstoð-
að mig við þýzka ljóðasönginn líka.
Ég hef mikinn áhuga á að koma
heim næsta vetur með slavneska
dagskrá.“
A tónleikunum í Ópemnni í kvöld
ætlar Guðbjöm meðal annars að
syngja eina óperuaríu á rússnesku,
sem ekki heyrist oft hér, úr Eugen
Onegin eftir Rússann Tsjajkovskí.
Auk þess syngur hann aríur eftir
Massenet, Puccini og Verdi, Ijóð
eftir Schubert og Brahms og ýmis
íslenzk lög.
Guðbjöm segir að hann hafí ekki
síður hlotið dýrmæta reynslu í
Vestur-Berlín hjá John Dawson.
„Það gekk ekki átakalaust að kom-
ast að hjá Dawson. Ég fékk síma-
númerið hans hjá Frau Kuhse,
hringdi í hann og bað hann að taka
mig í tíma. Hann brást ekkert vel
við, sagðist vera að vinna með fólki
á borð við Placido Domingo og
sagðist engan tíma hafa til að
kenna krökkum úti í bæ, þótt hann
efaðist ekki um að ég gæti sungið
ágætlega. Ég sagði Kuhse af þessu,
sem sagði að við skyldum nú bara
sjá til, hvort Dawson hefði ekki
tíma, og fór að hitta Dawson. „Ef
þú vinnur ekki með þessum manni
muntu sjá eftir því alla ævi,“ sagði
hún og lyktimar urðu þær að Daw-
son bað mig að koma og syngja
fyrir sig. Síðan höfum við æft sam-
an einu sinni til tvisvar í viku í
allan vetur. Það er mikið hægt að
læra af þessu atvinnumannaliði
þama úti, og hjá Dawson hef ég
hitt ýmsa fræga tónlistarmenn.
Hitti Domingo á æfíngu
í febrúar síðastliðnum hitti ég
Domingo sjálfan á æfíngu hjá Daw-
son, og söng dálítið fyrir hann.
Hann varð mjög hrifínn, og gaf
mér nokkur hollráð. Hann sagði
mér að það hefði tekið langan tíma
fyrir sig að ná frægð, hann hefði
byijað í litlum hlutverkum og þurft
að vinna sig upp. Það hefði verið
erfíð barátta, en alltaf þessi virði
að syngja. Það var ákaflega
skemmtileg uppákoma að hitta
þama stórstjömu, sem ég átti sízt
von á að geta spjallað við, og ég
held að þetta hafí verið í fyrsta
skipti á ævinni, sem ég var næstum
því orðlaus."
Guðbjöm segist ákveðið stefna
á atvinnumennsku í söngnum, og
vill greinilega setja markið hátt.
„Ég söng Messías með Útvarps-
hljómsveitinni í Berlín í þrígang í
desember, og upp úr því fékk ég
fjölda tilboða, einkum um að syngja
Jólaóratóriu Bachs, Matteusarp-
assíuna eða Jóhannesarpassíuna.
Ég hafði reyndar ekki tíma til að
sinna því, og ég held að leiðin til
velgengni í söngnum sé ekki í gegn-
um óratóríuflutning, þótt hann sé
góð æfing. Mér þykir raunar mest
gaman að syngja ljóð og þau gefa
mér ákaflega mikið, enda ræður
söngvarinn miklu meim um túlkun
þeirra en til dæmis óperuhlutverks,
þar sem hann er settur undir söng-
stjóra og leikstjóra. Ég get sagt
eins og Dietrich Fischer Diescau,
að það er mest gaman að syngja
ljóð og ég vildi helzt ekki gera
neitt annað, en það er bara ekki
hægt að lifa af því. Ljóðasöngur,
óratóría og ópera eru engu að síður
allt mín áhugasvið, en óperan
freistar alltaf mest."
Landsbyggðin í
tónlistarsvelti
Undanfamar þijár vikur hefur
Guðbjöm verið hér heima og haldið
tónleika ásamt Jónasi Ingimundar-
syni píanóleikara, og lætur ákaf-
lega vel af samstarfínu. Þeir hafa
meðal annars farið út á land, þar
sem þeir hafa hlotið góðar móttök-
ur, að sögn Guðbjöms. „Ég er
ákveðinn í því að fara með tónleika-
röð út á Iand, af því að mér fínnst
fólkið á landsbyggðinni hreinlega
í tónlistarsvelti. I gærkvöldi vorum
við með tónleika á Vík í Mýrdal,
og þegar við vorum búnir með
auglýstu dagskrána og aukalögin
vorum við klappaðir upp svo oft
að við vorum komnir út í efni, sem
vorum alls ekki búnir að æfa. Fólk-
ið ætlaði aldrei að sleppa okkur,
og við komum heim upp úr klukkan
þijú í nótt.“
Guðbjöm hefur fjöldamargt á
pijónunum þegar hann heldur til
Þýzkalands aftur. Hann segir að
meðal annars hafí sér verið boðið
að syngja norræn lög í litlum sal
í Fílharmóníunni í Vestur-Berlín,
og hann líti á það sem mikinn heið-
ur. Þá hyggst hann halda fleiri
tónleika í Vestur-Þýzkalandi, en
aðaláherzluna mun hann leggja á
það að koma sér á framfæri við
þýzk óperuhús og syngja fyrir for-
svarsmenn þeirra með aðstoð um-
boðsmanna sinna.
„Umboðsmennimir mínir vilja
núna selja mig sem hálýrískan te-
nór. Þetta er merkilegt fyrir þær
sakir að það töldu flestir hér heima,
þar á meðal ég sjálfur, að ég væri
meira á ítölsku línunni, en Rut
Magnússon og Sigurður Bjömsson
sögðu mér ævinlega að einbeita
mér að lýríkinni, þýzku tónskáldun-
um og Mozart," segir Guðbjöm.
Þýðir ekki að ætla sér um
of
Hann segir að suma, sem hann
hefur sungið fyrir erlendis, hafí
rekið í rogastanz, þegar hann
skýrði þeim frá aldri sínum. „Þér
eruð hreinasta bam,“ var viðkvæð-
ið hjá sumum," segir Guðbjöm
hlæjandi. „Ég var svo óþolinmóður
fyrir nokkrum árum, og fannst ég
alltaf vera að missa af lestinni í
söngnum vegna þess hvað ég væri
að verða gamall. Núna tek ég hins
vegar eftir því að fólkið, sem er
að syngja fyrir ásamt mér, er allt
komið yfír þrítugt. Ég sé að það
þýðir ekkert annað en að læra að
ganga áður en maður fer að hlaupa.
Það þýðir ekkert í þessum bransa
að ætla sér um of, það tekur sinn
tíma að verða listamaður."
Viðtal:
ÓLAFUR Þ. STEPHENSEN
Þetta eru tölurnar sern upp komu 1. aprfl.
Heildarvinningsupphæð var kr. 2.706.061,-
Enginn var með fimm tölur réttar og bætist því fyrsti vinningur sem var kr.
2.315.973,- viö 1. vinning á laugardaginn kemur.
Bónusvinningurinn (fjórar tölur + bónustala) var kr. 401.043,- skiptist á 3 vinnings-
hafa og fær hver þeirra kr. 133.681,-
Fjórar tölur réttar, kr. 692.041,- skiptast á 109 vinningshafa, kr. 6.346,- á mann.
Þrjár tölur réttar, kr. 1.613.304,- skiptast á 4.158 vinningshafa, kr. 388,- á mann.
Sölustaöir eru opnir f rá mánudegi til laugardags og er lokað 15 mínútum fyrir útdrátt.
5
I
Sími 685111. Upplýsingasímsvari 681511. I
Unglingamót
í pílukasti
ÍSLENSKA pílukastfélagið og
félagsmiðstöðin Frostaskjól
gangast fyrir móti í pílukasti í
Frostaskjóli, laugardaginn 8.
aprfl.
Mótið hefst klukkan 10. Dregið
verður í riðla á staðnum. Allir ungl-
ingar á aldrinum 13—16 ára (f.
1972— 75) eiga rétt á þátttöku. í
verðlaun verður farandbikar og auk
þess verðlaunapeningar fyrir efstu
sætin. Þátttaka tilkynnist í Frosta-
skjól.
fBgtgttiiftlðMfr
Metsölublað á hverjum degi!