Morgunblaðið - 26.09.1989, Page 9

MORGUJJBIAÐIÐ ÞRIDJUDAGUR 2? ^EPTEMBEK 1989
9
Gólfbvottavélar
með vinnubreidd frá 43 tíl 130 cm.
Gólfþvottavélar drifnar með rafgeymum. i Gólfþvottavélar með sæti
Haíiö
vélará íslandl
Nýbýlavegi 18.
sími 64-1988.
HVERVANN?
Vinningsröðin 23. september:
121 -122-X1X-2X1
Heildarvinningsupphæð: 482.258 kr.
12 réttir = 337.582 kr.
. Ein(n) var með 12 rétta - og fær 337.582 kr. í sinn hlut.
11 réttir = 144.676 kr.
Enginn var með 11 rétta - og því er annar vinningur
útborgaður fyrir 10 rétta.
10 réttir = 144.676 kr.
22 voru með 10 rétta - og fær hver 6.576 kr. í sinn hlut.
«//z
f ▼-ekki bara heppni
Gistiaöstaða er glæsileg á
Hótel Sögu. I herbergjunum
er góð vinnuaðstaða og öll
þægindi þarfyrir hendi.
A veitingastöðum okkar
bjóðum við mat og þjónustu í
sérflokki og fundaraðstaða á
B
l
f
BÓKMENNTtR
Söguritun ráðuneytis
_Skip(i borgiralcrr hðíundar
'ú mili? ipr» Timinn ( fynnAgn
icptcmbcr. Tilclnið Cr nýr h»U-
ur i cnsku mcnnumaUriðu-
nið hclur Unð gcra um (Urnikir
kmcnnnr. Mj-i |u4 wii h\r|un i
.r.nmginiigitu r*Sunc)-uum i
I brrki-
A R T S
AND CULTURE
IN ICELAND
» bðkmcnnlMðgulcgl yfirlit mefi
. tkciði.
SUkur beklinguT fclur verið f»fn-
ur ef réll cr i haldið. En I
inum þcirra Halldðn Of Ama
nur frun tvo b)lf»ð löfulegl mal
ckki vcrður hji þvl komisl »ð
‘ ‘ 3S
Deilt um bókmenntarit
Svavar Gestsson menntamálaráðherra sem
hefur oftar en einu sinni verið formléga
ávíttur fyrir brot á jafnréttislögunum vegna
embættaveitinga, meðal annars vegna skip-
unar í embætti skólastjóra, segist nú ætla
að beita sér fyrir jafnrétti í skólum landsins.
Svavar er ekki einvörðungu gagnrýndur fyr-
ir að brjóta jafnrétti á þessu sviði. Hann
þykir einnig hafa brotið gegn jafnréttis-
hugsjóninni með útgáfu á riti um íslenskar
bókmenntir á vegum menntamálaráðuneyt-
isins. í Staksteinum í dag er birt í heild grein
sem Gunnar Stefánsson skrifaði um þetta
rit og birtist í Tímanum á laugardag.
Bjagað mat
Gunnar Stefánsson
kallar grein sina í Tíman-
um Söguritun ráðuneyt-
is. Þar segir:
„Skipta borgaralegir
höfundar ekki máli? spyr
Tíminn í fyrirsögn 16.
september. Tile&tíð er
nýr bæklingur á ensku
sem menntamálaráðu-
neytið hefur látið gera
um islenskar bókmennt-
ir. Mun það vera byijun
á kynningarútgáfu ráðu-
neytisins um isienskar
listir og menningu. í
bæklingnum eru greinar
um íslenskar fonibók-
mcnntir eftir • Ömólf
Thorsson, um Halldór
Laxness eftir Ama Sigur-
jónsson, ísfenskar
bamabækur eftir Sifju
Aðalsteinsdóttur. En um
nútimabókmcmitir, eftir
Laxness, skrifa þeir Hall-
dór Guðmundsson og
Ami Sigurjónsson. Aftast
er bókmenntasögulcgt
yfirlit með nafhaupptaln-
ingum helstu höfúnda á
hveiju skeiði.
Slíkur bæklingur get-
ur verið gagnlegur ef
rétt er á haldið. En í
greinum þeirra Halfdórs
og Áma kemur fram svo
bjagað sögulegt mat að
ekki verður lýá því kom-
ist að gera athugasemd.
Það væri tæpast ástæða
til að elta ólar við þetta
ef um venjulega blaðs-
eða tímaritsumQöflun
væri að ræða, en málið
horfir öðm vísi við þar
sem stjómvaldsútgáfa er
á ferðinni.
Þeim HaUdóri og Áma
er mikið í mun að fræða
útlenda fesendur á því
að á Isfandi búi nútíma-
þjóð sem lifi í borg. Það
er kannski þess vegna
sem nánast er hfaupið
yfir þá höfunda sem brúa
bUið mUli hins gamla
bændaþjóðfélags og nú-
tímans, aðra en Halldór
Laxness auðvitað. Þann-
ig er jafhfyrirferðarmik-
ill höfundur og Guð-
mundur Daníelsson
hvergi nefndur, ekki einu
sinni á nafhalistanum
langa aftast í bæklingn-
um. Er haim þó sá höf-
undur af næstu kynslóð
á eftir Halldóri Laxness
sem einna mest kvað að
og afkastamestur hefur
verið. Það er látið svo
sem móderitísmi í sagna-
gerð hafi mtt sér tíl rúms
um 1950 þegar fýrsta bók
Tliors Viffijálmssonar
kom út. En það var ekki
fyrr en 1968 að haxm gaf
út stórt skáldverk og um
sömu mundir konui aðrir
tveir módemistar fram
m'eð fidlþroskuð verk,
Guðbergur Bergsson og
Svava Jakobsdóttir."
Nýrstíll
Gunnar Stefánsson *
heldur áfram: „Hins veg-
ar er hlaupið yfir það að
á sjötta áratugnum koma
firam höfúndar sem gefa
raunsæissögunni nýjan
stíl, standa á inörkum
raunsæisstefnu og mód-
emisma. Þar er fyrst að
telja Indriða G. Þor-
steinsson, en fræðimenn-
imir láta ekki svo lít.ið
að nafhgreina hann frem-
ur en Guðmund Daníefs-
son. Skyldi það vera til-
viljun að fræðimenn
ráðuneytisins þurrka ein-
mitt þessa tvo borgara-
Iegu höfiinda út? Annar
raunsæishöfundur á
sama tima og Indriði,
Jakobína Sigurðardóttir,
fær raunar að fljóta með
í textanum, en er drcgin
í dilk módemistanna,
sem er söguleg föfsun.
Ólafur Jóhami Sigurðs-
son er að visu nefhdur,
en ekki drepið á hið stóra
lykilverk hans, trílógiuna
af Páli Jónssyni á fimmta
áratugnum.
Þannig em þeir höf-
undar aTgreiddir sem um
langt skeið hafa sett svip
á bókmenntir okkar og
em fulltrúar merkilegs
umskiptatima í félags-
legri þróun i landinu.
Hins vegar er langt inál
um tiskuliöfunda siðustu
ára. Meira að segja er
fjallað um miðlungsverk
sem annað hvort vöktu
ekki teljandi athygli á
sinhi tíð eða em gleymd.
Man t.d. einhver eílir
skáldverkinu Leið tólf,
Hlemmur — Fefl? En
samkvæmt mati fræði-
mannanna em það Breið-
holtsbækumar sem einar
skipta máli. Höfundar
sem eiga rætur sínar í
sveitasamfélagi eins og
meginhluti þjóðarinnar
átti tíl skamms tima em
annað hvort ekki til eða
rétt nefhdir eins og fyrir
siðasakir eða af því fræði-
mennimir kunna af ein-
hverjum ástæðum ekki
við annað.
Svona umfjöllun um
íslenskar bókmenntir
handa útlendingum fýsir
ekki öðm fremur en van-
metakennd. Umheimur-
inn skal ekki halda að
við fylgjumst ekki með,
við skrifum bækur eins
og allir aðrir. En timinn
á íslandi hefur Iengst af
á þessari öld Iiðið með
öðmm hætti og hægar
en á meginlandinu. Þetta
þurfiim við ekki að
skammast okkar fyrir.
Þau skáld sem standa
'fostum fótum í veröld
sem var og bregða ís-
landi nútimans upp að
ljósi sögunnar, þau hafa
lagt gmmi þeirrar sam-
félagslýsingar sem í nýj-
um borgarsögum felst,
hversu langlífar sem þær
munu annars reynast. Og
það er raunar trú min
að fæstum þeirra lof-
sungnu tískubóka síðustu
ára verði gaumur gefimi
að litlum tíma liðnum.
Ef bókmenntir okkar
eiga erindi við aðrar
þjóðir er það í krafri þess
sem er rótfast, í ísfenskri
þjóðmenningu. Þar koma
ekki síður til hin fremstu
samtimaljóðskáld okkar
sem greinarhöfundar
gera lítil eða engin skil.
Bæklingur mennta-
málaráðuneytisins er faf-
Icga út gefinn og sumar
greinar í honum góðs
maklegar. En auðvitað
er ekki hægt að una því
að í slíku riti sé i veiga-
miklum atriðum gefin
röng og villandi mynd af
þróun íslenskra samtíma-
bókmennta og þagað um
nokkra helstu höfunda
okkar, af augljósri
pólitiskri hlutdrægni."
Er húsid þitt
of stórt? <
Margir eiga mikla íjármuni bundna í íbúö eba
húsi. Þegar börnin ern fárin aö heiman verönr
íbúðin eða húsið stundum allt of stórt. Sumir
kjósa þá að minnka við sig og njóta lífsins fyrir
misnuminn. Með því að kanpa Sjóðsbréf’ 2 f ást
vextirnir greiddir út fjórnm sinniun á ári en
höfuðstóllinn heldur verðgildi sínu. Þannig fást
skattfrjálsar. verðtiyggðar tekjur sem geta verið
góð viðbót við lífeyrinn.
Verið velkomin ÍVIB.
VIB
VERÐBRÉFAMARKAÐUR IÐNAÐARBANKANS HF
Ármúla 7, 108 Reykjavík. Simi 68 15 30