Morgunblaðið - 05.02.1991, Qupperneq 33

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 5. PEBRÚAR 1991
3S
Hvenær ætla bænd-
ur að svara fyrir sig?
eftir Grím Gíslason
í Morgunblaðinu hinn 9. þ.m. er
grein sem ber yfirskriftina Land-
eyðingarstefnan. Er höfundur
hennar Þorbergur Hjalti Jónsson,
sagður skógfræðingur.
Það er vonandi að Þorbergur
þessi hafi eitthvað sér til frægðar
unnið í ræktun skóglendis, er sanni
menntun hans og hæfileika, svo
hann megi teljast þess umkominn
að fella þann einhliða dóm yfir land-
búnaði Islendinga að honum fylgi
landeyðingarstefna. Landbúnaður-
inn sé baggi á þjóðfélaginu og komi
verst við þá sem minnst mega sín.
Hann sé á góðri leið með að gera
landið okkar örfoka. Tilnefnir grein-
arhöfundar margskonar tölur máli
sínu til stuðnings, sem hann gefur
sér og reiknar dæmi sín og fær
niðurstöður eftir því.
Ein er sú aðferð, sem Þorbergur
notar og reyndar fleiri skoðana-
bræður hans um landbúnaðinn, að
þeir vitna gjaman hver í annars
skrif, sem orðið hafa til af lítilli
þekkingu á málefninu, en augljós-
um tilgangi.
Þorbergur segir í niðurlagi grein-
ar sinnar:
„Landbúnaðarstefnan rýrir kjör
almennings í landinu og fyrir til-
stilli þeirra búskaparhátta, sem hún
viðheldur eyðist gróður og jarðveg-
ur landsins. Fyrir þá fjármuni sem
farið hafa í landbúnaðinn síðastlið-
inn aldarfjórðung mætti rækta skóg
milli fjalls og fjöru á landinu öllu.“
Og út frá þessum og þvílíkum
forsendum spyr hann í lok greinar-
innar:
„Er ekki landbúnaðarstefnan
landeyðingarstefna?"
Ég skal fúslega játa að ég varð
fokreiður við lestur þessarar greinar
skógfræðingsins og hugsaði, sem
oft áður, er ég hefi lesið skrif slíkra
manna, er þjóðfélagið hefir kostað
til langskólanáms, að þeir launi það
misjafnlega. Væri trúlega hægt að
finna tölur því til staðfestingar, sem
ekki væru lakari til reikningsfærslu
og málatilbúnaðar en skógfræðing-
urinn notar.
Lærdómur er góður og nauðsyn-
legur en hann getur orðið að blekk-
ingu ef reynslu vantar um grund-
vallaratriði þau sem beita á þekk-
ingunni við. Fylgi svo ofmat á eigin
hæfileika, er ekki von á góðu.
Sú fullyrðing Þorbergs Hjalta að
gróður og landeyðing á íslandi sé
ofbeit að kenna, einvörðungu, er
ein út af fyrir sig fjarstæða. Mis-
notkun lands er auðvitað skaðvald-
ur í þessu efni. Engir vita það bet-
ur en bændumir sjálfir, sem hafa
það að lífsstarfi að rækta landið
ogjifa af því. Væri hægt að benda
Þorbergi á staðreyndir í þessu efni,
sem er enginn hugarburður. Afköst
bændastéttarinnar eru stórkostleg
í ræktun landsins á þeim áratugum
er liðnir eru síðan hún fékk tækni-
búnað nútímans í þjónustu sína.
Offramleiðsla búvara er afleiðing
mikillar ræktunar nytjagróðurs og
byggist á henni en ekki á aukinni
notkun óræktaðra beitilanda. Þetta
mundi Þorbergur vita ef hann hefði
svolítið meira á bak .við sig en skóla-
lærdóminn. En svo virðist ekki vera.
Skógfræðingurinn virðist ekki
þekkja lögmál veðurfars á gróður-
inn, a.m.k. nefnir hann það ekki.
Leikmenn sem líta fram fyrir tærn-
ar á sér kunna á því skil og vita
að gróður þrífst ekki nema í tak-
markaðri hæð yfir sjávarmál. Eða
heldur lærdómsmaðurinn að hin
nöktu fjöll á útkjálkum landsins séu
það fyrir ofbeit? Hugsar hann held-
ur ekki út í þá gróðureyðingu sem
orðið hefir af eldgosum og hraun-
flóðum í tímans rás og sögur
herma? Eða heldur hann að gróður-
leysi hæstu öræfa landsins sé fyrir
ágang búfjár? Þeir sem farið hafa
í fjárleitir um áratugaskeið inn í
miðhálendi íslands, eins og margir
bændur, vita að svo er ekki. Þeir
menn þekkja öræfastormana betur
en innisetumenn, jafnvel þó þeir séu
lærðir. Þeir þekkja öræfastormana
sem engu hlífa, hvorki gróðri eða
jarðvegi. Það eru fyrst og fremst
öræfastormamir sem svíða landið
og gera það gróðurvana á stórum
Kr. 995,-
Svart ráskinn
VELFUSUND11
21212
■
KENNSLA
Vélritunarkennsla
Ný námskeið eru að hefjast.
Vélritunarskólinn, s. 28040.
FELAGSLIF
I.O.O.F. Rb. 4= 140528 - 8'h 0
□ FJÖLNIR 599105027 = 7
□ EDDA 5991527 - 1 FRe.
O SINDRI 5991527 - Fr.
□ HELGAFELL 5991257 VI 2

SAMBAND (SLENZKRA
KRISTNIBOÐSFÉLAGA
Kristniboðsvika
Kristniboðssamkomur verða öll
kvöld vikunnar í húsi KFLIM og
K, Hverfisgötu 15, Hafnarfirði,
og hefjast kl. 20.30.
^7
AD-KFUK
Fundur í kvöld kl. 20.30 í Langa-
gerði 1. Börn á sjúkrahúsi.
Fundur í umsjá Margrétar Bald-
ursdóttur og Rósu Einarsdóttur.
Hugleiöing; Halldóra L. Ásgeirs-
dóttir. Gestur á fundinum verður
Benita Johannson frá Finnlandi,
en hún starfar nú fyrir heims-
samband KFUK.
Grímur Gíslasou
„Skógrækt og búfjár-
hald getur mætavel far-
ið saman en krefst
skipulags, þekkingar
og þrautseigju ræktun-
armanna.“
svæðum. Búpeningur bænda á þar
smávægilega sök.
Og Þorbergur finnur landbúnað-
inum fleira til foráttu en gróðureyð-
inguna og að hann sé baggi á sak-
lausum almenningi. Eru það þó
ærnar sakir, ef rétt væri. Hann
snýr sér að bændastéttinni og hefir
þetta að segja um samtök bænda
í afurðasölu og verslunarmálum og
á þásennilega við samvinnufélögin:
„Þetta verslunarfyrirkomulalg er
keimlíkt, ef ekki samskonar og
tíðkaðist á íslandi á árunum 1602
til 1787 og kallaðist þá einokunar-
verslun Dana. Verslunareinokun
Dana er talin aðalástæða fyrir fá-.
tækt og niðurlægingu þjóðarinnar
á 17. og 18. öld. Ætli þessir verslun-
arhættir séu betri á 20. öld?“
Já, ljótt er ef satt væri hjá skóg-
fræðingnum, en ég held hann ætti
að læra svolítið meira og kynna sér
sögu þjóðar okkar svoiítið betur,
áður en hann fer aftur fram á rit-
völlinn til þess að kynna speki sína
viðkomandi landbúnaðarmálum.
Allavega má hann spara sér að
reikna út hvað kosti að rækta skóg
á öllu íslandi því það er, því miður,
ekki hægt.
Ég vil, að lokum, ráðleggja Þor-
bergi Hjalta að halda sig við lær-
dómssvið sitt, skógræktina. Þar er
ærið verk að vinna og auðvelt á
kjörsvæðum skógræktar í landinu.
Skógrækt og búfjárhald getur
mætavel farið saman en krefst
skipulags, þekkingar og þrautseigju
ræktunarmanna. Þeim málum vildi
ég leggja lið með skógfræðingnum
Þorbergi Hjalta Jónssyni.
En hvenær ætla bændur og for-
svarsmenn þeirra að svara fyrir sig
þegar svo er að þeim vegið, sem í
þessari umræddu blaðagrein? Varla
trúi ég öðru en það séu fleiri en
ég sem harma slík blaðaskrif, sem
hér hafa verið gerð að umtalsefni
eða eru þeim jafnvel reiðir. Minna
má á að „þögn er sama og sam-
þykki“.
Höfundur er fyrrverandi bóndi.
Honda
Accord
Sedan
2,0 EX
’91
wammmmmmmBmmmBBm
Verðfró 1.360 þúsund.
GREIDSLUSKILMÁLAR
FYRIR ALLA
0
VATNAGOR0UM 24 RVIK., SIMI 689900
V^terkurog
k-/ hagkvæmur
auglýsingamiðill!

Húðin verndar þig.
Vemdar þú húðina?
pH5-Eucerín
tí/ verndar húðinni.