Morgunblaðið - 16.02.1992, Blaðsíða 16

Morgunblaðið - 16.02.1992, Blaðsíða 16
" MÖáGÍÍMB'LAÐÍÐ' SÚMÚÓAGÚÉ Í6.' ÉÉBRÚXff 1992 Jóhann Bergþórsson, forstjóri Hagvirkis hf., ræðir hér opinskótt um stöðu Hagvirkis, viðræður um sameiningu við Aðalverktaka, pólitískar ofsóknir Ólafs Ragnars Grímssonar og fleira. eftir Agnesi Bragadóttur HANN er ekki með neinn barlóm, þrátt fyrir geysilega erfiða eigin- fjárstöðu Hagvirkis hf. sem manna á milli hefur verið sagt ramba á barmi gjaldþrots um alllanga hríð. Bókfærð neikvæð eiginfjár- staða félagsins er í versta falli 531 milljón króna, en í besta falli jákvæð um 108 milljónir króna. Hann telur að ríkisvaldið eigi að sjá í gegnum fingur sér, að vissu marki, við fyrirtækið, þar sem starf- semi Hagvirkis hafi skilað þjóðarbúinu miklu, beint og óbeint, auk þess sem allir myndu tapa fari Hagvirki á hausinn, svo notuð séu orð forstjórans, Jóhanns Bergþórssonar, og ríkið mestu, eða 500 til 700 milljónum króna. Jóhann vísar því á bug að svo sé komið fyrir Hagvirki sem raun ber vitni, vegna undirboða eða of Iágra tilboða Hagvirkis í verktökunni. Hann kennir ýmsu um, en einkum og sér í lagi því að aldrei sé á neitt að treysta hvað varðar fyrirheit og framkvæmdaáætlanir stjórnvalda. Á innlendum verktakamarkaði sé ekki á vísan að róa, þegar áætlanir stjórnvalda um framkvæmdir séu annars vegar. Eitt pennastrik hér og annað þar, geti einfaldlega kippt stoðum undan öflugu verktakafyrirtæki. Jóhann er ekkert feiminn við að viðurkenna að sameining Hagvirkis við Aðalverktaka væri fjárhagsleg björgunaraðgerð fyrir Hagvirki, en hann bendir jafnframt á að slík aðgerð væri um leið aðgöngumiði Aðalverktaka að innlendri verktakastarfsemi. Frá þessu segir Jóhann og ýmsu öðru í viðtali við Morgunblaðið sem hér fer á eftir. Jóhann, hvernig kom það til að þið hjá Hagvirki fóruð að ræða við stjórnvöid og ís- lenska aðalverktaka um sam- einingu þessara fyrirtækja? „Kveikjan að þeim viðræð- um var yfirlýsing Aðalverktaka síð- astliðið sumar um að þeir segðu sig úr Vinnuveitendasambandi Islands og hygðust sækja um inngöngu í Verktakasamband íslands. í þeirri yfirlýsingu fólst að Aðalverktakar ætluðu að hasla sér völl á innlendum verktakamarkaði. Ég hef alltaf haft þá skoðun innan verktakahópsins að þegar og ef Keflavíkurflugvöllur opnaðist fyrir verktakastarfsemi, þá yrði það að sjálfsögðu gagnkvæmt, þannig að íslenskir aðalverktakar hefðu aðgang að innlendum verk- takamarkaði og hinir verktakarnir í landinu hefðu aðgang að Vellinum. Þegar Jón Baldvin Hannibalsson utanríkisráðherra gerði samkomu- lag við meðeigendur ríkisins að Aðalverktökum um að ríkið eignað- ist 52% í fyrirtækinu, þá var um leið greint frá því að stefnt væri að því að breyta félaginu í almenn- ingshlutafélag, jafnframt því sem greint var frá að einokun Aðalverk- taka á Keflavíkurflugvelli yrði af- numin innan fimm ára, eftir að samningurinn var gerður í ágúst 1990 og verktakastarfsemi á Vellin- um yrði opin og frjáls. Við yfirlýsingu Aðalverktaka í fyrrasumar taldi ég vera komið tækifæri til þess að flýta þeirri þró- un sem þegar hafði verið ákveðið að stefna að. Ég ræddi þá við Thor Ó. Thors, stjórnarformann Aðal- verktaka, og greindi honum frá því að ég teldi mjög eðlilegt að skref Aðalverktaka inn á íslenskan verk- takamarkað væri að sameinast Hag- virki.“ - Hvers vegna hefðu Aðalverk- takar átt að sýna slíku áhuga? Þeir svo geysiöflugir sem raun ber vitni, en þið á barmi gjaldþrots? Jóhann er greinilega harðsvíraður þegar um viðskipti er að ræða — grjótharður töffari, eins og sagt er á miður góðri íslensku. Hann glott- ir, ypptir öxlum og segir: „Fyrir það fyrsta gátum við boðið Aðalverktök- um upp á okkar alhliða reynslu á innlendum verktakamarkaði. Við þekkjum hann út og inn og höfum farið í gegnum allar tegundir verk- töku: Við erum í húsbyggingum, vegagerð, hafnagerð, flugvallagerð og virkjunum — nefndu það bara, við erum þar. Þegar ég ræddi við Thor var heldur bjartara framundan hjá okkur en er í dag, því þá vorum við með á hendinni og erum reyndar enn, samning upp á 7 milljarða króna um framkvæmdir vegna Fljótsdalsvirkjunar. Ef farið verður í að virkja í Fljótsdalnum erum við með þennan samning sem lægst- bjóðendur, í samstarfi við sænskt og norskt fyrirtæki. í samningum okkar við þessi norrænu fyrirtæki eru ákvæði sem fela það í sér að við megum nota íslenskt vinnuafl og tæki eftir megni. Það þýðir að tækjakostur íslenskra aðalverktaka og okkar, ásamt þeirra mannafla og okkar, yrði mjög stór þáttur í framkvæmdinni. Auk þess vorum við og erum með samstarfssamning og tilboðsgerð við þessa sömu aðila í væntanleg Hvalfjarðargöng, í væntanlegt álver á Keilisnesi og í stækkun Búrfellsvirkjunar, ef af verður. Við erum því með gríðarlega viðskiptavild og víðtæk sambönd við evrópska aðila. Auk þess erum við með fyrirboðssamning við aðila í Noregi, um allar línubyggingar fyr- ir Landsvirkjun. Við eigum liggjandi tilboð í Grænlandi í gerð flugvallar í Holsteinsborg, sem er nú til um- fjöllunar í grænlensku landsstjórn- inni. Áætlað er að sú flugvallargerð geti orðið á framkvæmdaáæltun 1993-1994.“ -Þið teljið ykkur sem sagt hafa upp á mikla viðskiptavild (goodwill) að bjóða, en háir ekki þröng eða öllu heldur neikvæð eiginfjárstaða ykkur í samningagerð við ríkið og/eða Aðalverktaka? „Það er rétt að við höfum búið við mjög erfið fjárhagsleg skilyrði. Við fengum bakreikning frá Olafi Ragnari Grímssyni fjármálaráð- herra árið 1989 út af söluskatti sem við höfðum aldrei innheimt. Þetta hefur verið á allra vitorði, því við höfum átt í þessum ágreiningi við stjómvöld allt frá árinu 1980. 1989 þurftum við að borga 108 milljónir króna vegna þessa, sem reyndist okkur afskaplega erfitt. Á núvirði væri sú upphæð um 170 milljónir króna. Við áttum mjög mikinn tækjakost árið 1985, sem við höfðum fjárfest í árin 1983 og 1984, vegna fyrirhug- aðra virkjanaframkvæmda 1985, sem voru svo skornar niður við trog í janúar 1985. Þá var algengt að tæki sem kostaði milljón erlendis kostaði hérna 2,5 milljónir króna. Það var svona 150% álag í formi tolla, vörugjalds og söluskatts. í góðri trú keyptum við þennan mikla tækjakost, en þegar hætt var við virkjanaframkvæmdirnar sátum við uppi með þessi tæki hér á landi. Við fengum ekki heimild til þess að selja þau úr landi og fá tollana endurgreidda. Við buðumst til að byggja veginn norður, en því var hafnað og við máttum því sitja með tækin verkefnalítil og verulegan

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.