Morgunblaðið - 11.03.1992, Qupperneq 1

Morgunblaðið - 11.03.1992, Qupperneq 1
48 SIÐUR B 59. tbl. 80. árg. MIÐVIKUDAGUR 11. MARZ 1992 Prentsmiðja Morgunblaðsins Tíu fyrrum Sovétlýðveldi ganga í Norður-Atlantshafssamvinnuráðið: Lagt til að RÖSE reyni að sætta Azera og Armena Brussel. Frá Kristófer M. Kristinssyni, fréttaritara Morgunblaðsins. TIU fyrrverandi Sovétlýðveldi voru í gær boðin velkomin í Norð- ur-Atlantshafssamvinnuráðið sem stofnað var í desember síð- astliðnum. A fundi utanríkisráðherra Atlantshafsbandalagsins (NATO) og annarra aðildarríkja ráðsins í Brussel í gær var mest rætt um ástandið í Nagorno-Karabak. Samkomulag var um að Ráðstefnan um öryggi og samvinnu í Evrópu (RÖSE) væri rétti vettvangurinn fyrir friðarumleitanir í héraðinu. RÖSE hefur þeg- ar sent sendinefnd þangað til að kanna ástandið. Hugmyndir eru uppi um að NATO láni RÖSE herlið til að gæta friðar takist að stöðva átök. Reuter Andrej Kozyrev, utanríkisráðherra Rússlands, Manfred Wörner, framkvæmdastjóri Atlantshafsbandalagsins, og James Baker, utan- ríkisráðherra Bandarílqanna, ræðast við á fundinum í Brussel I gær. Forkosningar í Bandaríkjunum: Clinton tal- inn sigur- stranglegur Washington. Reuter. SAMKVÆMT skoðanakönnun á kjörstað hafði Bill Clinton örugga forystu á Paul Tsongas í próf- kjöri bandaríska demókrata- flokksins sem haldið var í Flórída í gær. Forkosningar voru í ellefu ríkjum Bandaríkjanna í gær og var fyrirfram búist við að mjótt yrði á munum milli þeirra í mikil- vægasta ríkinu, Flórída. Haft var eftir Larry Smith fulltrú- adeildarþingmanni að 49% að- spurðra í Flórída hefðu kosið Clinton en 36% Tsongas. 12% sögðust hafa kosið þriðja frambjóðandann, Jerry Brown. Gangi þetta eftir og stand- ist spár um úrslit í hinum ríkjunum tíu má Clinton teljast sigurstrang- legur í kapphlaupinu um að verða útnefndur frambjóðandi Demó- krataflokksins í forsetakosningun- um í haust. Búist var við öruggum sigri George Bush Bandaríkjaforseta í prófkjöri repúblikana í ríkjunum ell- efu. Aðrir frambjóðendur eru Pat Buchanan og David Duke. í gær var birt skoðanakönnun gerð á veg- um Washington Post og ABC-sjón- varpsstöðvarinnar. Einungis 39% sögðust ánægð með störf forsetans og er það lægsta hlutfall sem mælst hefur í embættistíð hans. 46% að- spurðra kjósenda um land allt sögð- ust myndu taka Clinton fram yfir Bush í forsetakosningum en 44% kváðust styðja Bush. Tsongas fékk ívið betri útkomu en Clinton að þessu leyti. Sjá „Boða fimm leiðir ...“ á bls. 18. Shevardn- adze stýr- ir ríkisráði Moskvu. Reuter. HERSTJÓRNIN í Georgíu hef- ur skipað Edúard Shevardnadze yfirmann nýs ríkissráðs sem stjórna á land- inu. Shevardnadze sneri aftur til ættjarðar sinnar á laugar- daginn var. Dagblöð í Georgíu höfðu í gær skýrt frá hugmyndum um fram- tíðarskipan framkvæmdavalds- ins í Georgíu en meðal þeirra er að setja upp ríkisráð og var Shev- ardnadze nefndur sem hugsan- legur formaður þess. Á það að vera mjög valdamikið og hafa rétt til að gefa út tilskipanir. Er að því stefnt, að það leysi af hólmi núverandi stjórn herfor- ingja eða hermanna, sem tækju þá sæti í ráðinu. Shevardnadze hefur ekki verið búsettur í Georgíu síðan 1985 en hann var formaður kommún- istaflokksins þar í 13 ár. Hafði hann nokkuð misjafnt orð á sér á þeim tíma en nú telja margir landa hans, að hann einn geti komið á friði í landinu og rofið pólitíska og efnahagslega ein- angrun þess. Manfred Wörner, framkvæmda- stjóri NATO, bauð nýju aðildarrík- in sérstaklega velkomin og sagði að fundurinn væri staðfesting þess ásetnings allra að byggja upp sam- félag Evrópu- og Átlantshafsríkja sem grundvallaðist á samvinnu. 35 ríki eiga nú aðild að ráðinu. Norður-Atlantshafssamvinnur- ffl-var formlega stofnað í Brussel 20. desember síðastliðinn með sameiginlegri yfirlýsingu 25 ríkja, þ.e. 16 aðildarríkja NATO og níu fyrrverandi kommúnistaríkja í Mið- og Austur-Evrópu, um frið- samlega sambúð og samvinnu á milli Evrópuríkja. í yfirlýsingu fundarins sem lauk í Brussel í gær, er lögð áhersla á mikilvægi þess að nýrri skipan mála verði komið á í Evrópu sem tryggi þessi markmið. Ráðherrarnir ítrekuðu allir trúnað sinn við samkomulagið um fækkun hefðbundinna vopna í Evrópu og hétu því að samkomu- laginu yrði framfylgt fyrir leiðtog- afund RÖSE sem verður í Helsinki í júlí. Jafnframt lýstu þeir allir yfir stuðningi við frekari afvopnun- arviðræður í Evrópu með það fyrir augum að fækka í herjum og tak- marka útbreiðslu allra vopna. Utanríkisráðherra Rússa sagðist ennfremur reiðubúinn að ræða eyðileggingu allra fjölodda kjarna- flauga. Á fundinum samþykktu ráðherrarnir áætlun um samstarfið sem unnið verður eftir strax á þessu ári. Gert er ráð fyrir að aðild- arríki NATO beri að mestu kostn- aðinn af samstarfinu a.m.k. fyrsta kastið. Ljóst er að innan Atlantshafs- bandalagsins eru hugmyndir um að lána RÖSE herlið taldar mjög ótímabærar en allir fundarmenn lýstu yfir stuðningi við viðleitni RÖSE til að koma á friði í Nag- orno-Karabak. I dag, miðvikudag, munu háttsettir embættismenn aðildarríkja RÖSE fjalla um ástandið og búist er við því að forseti ráðstefnunnar, Jiri Di- enstbier, utanríkisráðherra Tékkó- slóvakíu, hafi forystu um aðgerðir á vegum aðildarríkjanna. Wörner sagði við blaðamenn eftir fundinn að þeim möguleika að fjölga aðildarríkjum NATO væri haldið opnum en slík fjölgun væri á þessu stigi ekki tímabær. Fund Atlantshafssamvinnuráðsins í Brussel í gær sátu 28 utanríkis- ráðherrar en fulltrúar 33 ríkja voru Svissneska þingið: Vilja hraða umsókn um aðild að EB Ziirich. Frá Önnu Bjarnadóttur, fréttarit- ara Morgunbiaðsins. MEIRIHLUTI efri deildar svissn- eska þjóðþingsins samþykkti í gær að hvetja ríkisstjórn lands- ins til að kanna hvort Sviss eigi ekki að sækja um aðild að Evr- ópubandalaginu (EB) sem fyrst. Rlkissljórnin hefur lýst því yfir að hún stefni að aðild en henni hefur ekki legið á að leggja inn umsókn í Brussel. Fjörutíu og sex fulltrúar kantón- anna eiga sæti í efri deild þingsins. Hún er íhaldssamari en neðri deild- in og samþykktin kom nokkuð á óvart. Helstu rök ræðumanna með umsókn sem fyrst voru þau að Sviss ætti meira sameiginlegt með ríkjum eins og Austurríki og Svíþjóð sem nú bíða samningaviðræðna um aðild en ríkjum eins og Tyrklandi og Tékkóslóvakíu sem munu væntan- lega sækja og semja um aðild seinna á þessum áratug. á fundinum, enginn var mættur frá Kazakhstan og Rússar höfðu um- boð stjórnvalda í Tadzhikistan. Nokkur ríki þ. á m. Island og Kanada, sendu fastafulltrúa sina hjá NATO á fundinn. Fyrir Islands hönd sat Sverrir Haukur Gunn- laugsson sendiherra og fastafull- trúi því fundinn. Næsti fundur sanivinnuráðsins er fyrirhugaður í Ósló 5. júní í sumar.

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.