Morgunblaðið - 26.04.1992, Qupperneq 27

MORGUNBLAÐIÐ SAMSAFIMIÐ SUNNUDAGUR 26. APRÍL 1992
C 27
Myndin er tekin á gatnamótum Smáragötu og Hringbrautar og horft vestur eftir Hringbraut, líklega
síðsumars 1950.1 baksýn sjást möstur Loftskeytastöðvarinnar á Melunum vinstra megin við Háskólann,
en hægra megin sést Melaskólinn og Þjóðminjasafn.
Gatnamót Njarðargötu og Hringbrautar. Ekki er farið að leggja burðarlag akbrautanna á
þeim götukafla sem næst er en verið er að Ieggja gangstéttarkanta. í baksýn sjást fjölbýlis-
hús við Eskihlíð, sem voru ný, þegar myndin var tekin, sumarið 1950.
Símtalió...
ER VIÐ RÓBERTDAN JENSSONFORSTÖÐUMANN
Sjórínn mældur
Landhelgisgæslan.
- Góðan daginn, gæti ég fengið
að tala við forstöðumann Sjómæl-
inga íslands.
Augnablik.
Róbert.
- Komdu sæll,þetta er á Morg-
unblaðinu, Kristín Marja. Segðu
mér, eru sjómælingar gerðar eiri-
göngu fyrir Landhelgisgæsluna?
Nei, en starfsmenn hennar eru
ættaðir frá Gæslunni". Hjá Sjó-
mælingum er unnið að kortagerð,
við gefum út sjókort fyrir íslenska
sjófarendur. Tæknin breytist dag
frá degi og mikið er talað um það
núna að hægt sé að sigla um höf-
in án sjókorts. Það er mikill mis-
skilningur, ekkert skip er sjófært
nema það sé með viðeigandi sjó-
kort.
- Því er fólk þá haldið þessari
firru?
Meðal annars vegna þess að í
auglýsingapésum um siglingatæki,
lóran eða GBS, er mönnum sagt
að þeir geti matað tölvu og síðan
siglt frá A til B án korts.
- En það gengur ekki?
Nei, og er auk þess stórhættu-
legt.
- Ef ég fengi mér bát yrði ég
að koma til ykkar og fá mér sjó-
kort?
Já, þú yrðir að verða þér úti um
kort. Við erum reyndar ekki með
smásölu, seljum
kortin til umboðs-
manna okkar.
— Það mun vera
vandasamt verk
að mæla sjóinn?
Margir halda nú
að það sé lítið
mál. En gögn sem
fiskimenn nota til
dýptarmælinga
getum við ekki
notað. Við skráum
dýpið upp á desi-
metra og til að
mæla hljóðhraða,
gegnum sjóinn fer fyrst og fremst
eftir hita og seltumagni, þarf mjög
nákvæm tæki.
- Voruð þið ekki að fá nýjan
bát?
Jú, við fengum hann fyrir ári,
eftir að hafa verið bátslausir í níu
ár. En frá 1946 höfðum við notast
við hina ýmsu báta. Á síðasta ári
var líka gerður samningur við Sjó-
mælingadeild Bandaríkjahers sem
hljóðar í stuttu máli þannig að hún
lánar okkur, ásamt öðrum þjóðum,
mælingatæki og tölvubúnað vegna
kortagerðar og fá í staðinn afrit
af mælingunum. Við erum komnir
með fyrsta flokks tæki út á þetta.
Árangur hefur v.erið mjög góður
og Bandaríkjamenn hafa haft orð
á því.
- Höfum við þá nákvæmt kort
af landgrunninum?
Nei, það eru nú ár og dagur í
það. Á árunum 1898 til 1908
mældu Danir alla ströndina með
þeirra tíma aðferðum, ljómandi vel
unnið verk, en kröfurnar eru aðrar
núna. Það eru til mælingar af
helstu stöðum en stór hluti af upp-
lýsingum í sjókortum eru frá alda-
mótum. Síðustu ár hafa hafnir
verið dýptarmældar, ákveðin
svæði, leiðir inn til fjarða og nú
erum við að mæla á Skjálfanda og
í Öxarfirði og höfum lokið við 60%
af þeirri vinnu.
- Hvað er þessi stofnun annars
gömul?
Við höfum verið
félagar í Alþjóð-
legu mælinga-
stofnuninni síðan
1. janúar 1932.
Hér eru 12 stöðu-
gildi og við gefum
meðal annars út
sjókort, leiðsögu-
bók, flóðatöflur og
vitaskrá.
- Hljóðlát en
gagnleg stofnun.
Þakka þér fyrir
spjallið, Róbert.
Sömuleiðis.
hraði bylgjunnar í Róbert Dan Jensson
ÞAÐ er stundum sagt um ríkt fólk að það eigi peninga
eins og skít. Ekkert slíkt verður samt fullyrt um þann aðila
á ísafirði, sem í marsmánuði 1961 reif og sturtaði niður í
salernið miklu magni af peningaseðlum. Þá nýlega höfðu
verið settir í umferð nýir peningaseðlar og voru Seðlarnir
sem í skólpræsið fóru af eldri gerðinni enn í gildi.
Laugardaginn 11. mars skýrði
Morgunblaðið frá málinu.
Blaðið segir þetta vera nýjan
atvinnuveg sem geti skilað mikl-
um ábata. Blaðið segir svo frá:
„Á mánudagskvöldið voru börn
að gramsa og róta í fjörunni
fyrir neðan Tanga. Fundu þau
þá hundraðkrónuseðil í tvennu
lagi. Þetta fréttist um bæinn, og
fór eitthvað af fullorðnu fólki að
snuðra í fjörunni. Fann það þá
talsvert magn af seðlum, allt frá
5 krónum upp í 500 krónur.
Enginn var alveg heill og margir
í tætlum, en nokkrir svo óskadd-
aðir, að hægt var að skipta þeim
í banka. Fram á þennan dag
hefur fólk svo sífellt verið að
finna meira og meira. Allir eru
seðlarnir af eldri gerðinni, en
vitaskuld jafn gjaldgengir fyrir
það. - Fara sumir með feng sinn
á lögreglustöðina, en aðrir í
banka og fá þar nýja og hreina
seðla fyrir.
Til þessa hafa menn hirt þarna
milli 5 og 10 þúsundir króna, en
líklegt má telja, að ekki hafí
minna magn farið forgörðum á
flæðum. Seðlarnir virðast enn
halda áfram að berast út úr
ræsinu. Sumir eru rifnir í smá-
agnir, aðrir þrí- eða tvírifnir, og
enn aðrir lítið eitt sneiddir á jöðr-
um. Er engu líkara en einhver
hafí rifið seðlana af ásettu ráði
og skolað þeim niður um sal-
erni. Málið er nú í rannsókn hjá
lögreglunni.“
Að sögn Úlfars Ágústssonar,
fréttaritara Morgunblaðsins á
ísafirði, var þetta hið furðuleg-
asta mál sem aldrei upplýstist.
Það var að minnsta kosti aldrei
gert opinbert hver hafði hér ver-
ið að verki. Það kom af stað
miklum sögusögnum um hver
þetta gæti verið en að sögn Úlf-
FRÉTTALfÓS
ÚR
FORTIÐ
Uppgrip í
fjörunni
ars hafa menn verið Iitlu nær.
Hann minnist þess einnig að
hafa gert smáat eftir að upp
komst um seðlana í ræsinu: „Eg
var tvítugur þegar þetta gerðist
í kvikmyndaskála
SJ» bU»MÍ« *

- Laucardaeur 11. man 1961
sfiröingar tína pen-
úr skolpræsinu
ÍM/irðt, 10. marz.
NYR atvinnuveRur cr kom-
inn ul sögunnar hér á Isa-
íirOL Enn sem komið er, er
bann einungis stundaöur i
bjáverkum sem aukavinna,
en engu aO siöur hefur
hann reynxt ýmsum furOu
ábatasamur. Hann er fólg-
inn i þvi aO ganga um íjör-
una neöan viO skolpraesi og
tina saman peningaseOlarifr-
ildi. sem þar finnast nú i
hrönnum. Ef þau eru nógu
heilleg, er fariO meO þau i
bankann og þeim skipt fyrir
nýja scOla.
A -mánudacskvöldið .
böra aS (ranua og röta i
unni fyrir neðan Tanga. Fundu .tvirifnir, oc enn aðrir liliS cill
j hundraðkronastðil i sneiddir á joðium. £r cngu lik-
la|i. Þella fréllisl umlara en einhver hafi rifið *eðI-
og á þnðjudac fór eill-lana a( ásellu ráði Of skolað
»f lullorðnu fólki að | pcim niflur um salerai. Xtiiið
i fjörunni Fann það þá „ „4 j rtnntók* hji löcrefl-
—. CuSjón.
lislkyraiing Mbl. "'j
n var alvcg heili og
marcir i Ucllum, en ‘ nokkrir
svo óskaddaSir, aS hacgt var að
skipta þcim i hanka. Fiam i
þennan dac hefur fölk svo si-
rerið að finna meira o*
Allir eru seðlarnir af
eldri (erðinni, cn vitaskuld jafn
Cjaldcenfir fyrir það. — Fara
með feng smn á lögreglu-
..w.a. en aðrir i banka oe fá
þar nýja og hreina aeðla fyrii
Til þessa hafa menn hii
þarna milli 5 og 10 þúsundi
króna. en liklegl má telja. ao
ckki hafi minna magn farið for
görðum á fljrðum. Seðlarnir
' ~ t enn halda jfram að ber
j smáagnir. aðrir þri- eða
„Vatnajökuir len;
í árekstri í Temps;
MS. Vatngjökull lentl i
árckstri viO rússncskl skip á
Tempsá (Thames) i fyrra-
kvöld. — Enginn skipvcrja
slasaOist, en nokkurt tjón
hafa oröiO á skipinu.
Franken framseldur
rneö skiiyröum
llm daginn hafði s'»
Gravcscnd og akipaC
fryslum fiskL Undir .
lagt af sUð niður ána
þoku, áleiðis tii Amsi-
hafnsógumaður
1-cgar skipið var kv
milu niður fyrlr Crav
hálfálla, varð árekslur
neska skipið „Aleks.i
sjin", Rakst slefni
skipsins ulan i Valna
borðsinegin fyrir fran
móta við fjúrðu le-
ikcmmdist lalsvcrt, •
þjð dvld fyrir ofan r
■:álaráo,vnsyt:2
og var að vinna á Norðurtanga.
Að gamni mínu setti ég tvo heila
fímm krónu seðla, af nýju gerð-
inni í ræsið. Þeir fóru á ör-
skammri stundu út í fjöru þar
sem fólk var. Þegar kvisaðist út
að nýir seðlar kæmu líka færðist
fjör í leikinn. Biðu menn nánast
með lúkurnar við ræsið og fengu
þar ýmsan varning sem betur
er tengdur skólpræsum.“
Úlfar segir að nokkur snifsi
hafí komist í vörslu byggðasafns-
ins og verið þar til sýnis. Þó
hafi þau verið horfin þaðan
nokkrum árum seinna og enginn
vitað hvað af þeim varð. Gátan
varðandi pepingasnifsin í skólp-
ræsinu á Isafirði er ennþá óleyst.