Morgunblaðið - 17.04.1994, Qupperneq 17

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 17. APRÍL 1994
17
Nýsköpunarsjóður námsmanna hefur hlotið fádæma viðtökur
Þekking námsmanna
virkjuð í sumarvinnu
eftir Guðmund Guðjónsson
Á FUNDI Stúdentaráðs þann 1.
júní 1992 var lögð fram tillaga
um stofnun sjóðs sem gæti gefið
námsmönnum kost á að starfa að
rannsóknarverkefnum yfir sum-
artímann. Huginyndin var kynnt
aðilum í atvinnulifinu og unnið
að útfærslu hennar með mennta-
málaráðherra. Að hans tillögu
ákvað síðan ríkisstjórnin í lok
júnímánaðar 1992 að veita 10
milljónum króna til sjóðsins. I
fyrra sumar fékkst aftur 10 millj-
óna króna fjárveiting frá mennta-
málaráðuneytinu og að auki lagði
Reykjavíkurborg fram 5,8 millj-
ónir til Háskólans til að ráða reyk-
víska námsmenn til sumarstarfa.
Fyrir komandi sumar hefur sjóð-
urinn enn fengið 10 milljóna
króna framlag frá ríkissjóði og á
fundi með háskólanemum á mið-
vikudaginn lofaði Árni Sigfússon
borgarstjóri 6 milljón króna fram-
lagi.
Guðrún Guðmundsdóttir læknanemi
er í forsvari fyrir Nýsköpunarsjóð
námsmanna og hún segir, að mark-
mið sjóðsins sé að gefa námsmönn-
um á háskólastigi kost á að vinna
að rannsóknarverkefnum á vegum
Háskóla íslands, annarra háskóla
og rannsóknarstofnana og/eða fyrir-
tækja og efla tengsl háskóla og
rannsóknarstofnana við atvinnulífið.
„Með öðrum orðum er tilgangur
sjóðsins að virkja þekkingu náms-
manna til hins ýtrasta, m.a. við verk-
efni sem stuðlað geta að nýjum tæki-
færum í atvinnulífinu. Með þessu
vinnst að minnsta kosti þrennt; ný-
sköpun í þágu atvinnulífsins, nem-
endum gefst færi á að nýta menntun
sína við sumarstörf og fá þjálfun
fyrir framtíðarstörf, og síðast en
ekki síst styrkjast tengsl atvinnulífs
við háskóla og aðrar rannsóknar-
stofnanir. Verkefnin eru af ýmsum
toga, en að öllu jöfnu renna styrkirn-
ir til þeirra verkefna sem talin eru
líkleg til að stuðla að nýsköpun í
atvinnulífinu, en einnig er heimilt
að styrkja verkefni sem miða að
uppbyggingu á aðstöðu, þekkingu
og færni á ýmsum fræðasviðum,"
segir Guðrún.
En hvernig taka háskólanemar
þessu? „Viðtökurnar hafa verið
feiknalegar og fleiri sótt um styrki
heldur en hægt hefur verið að sinna,
því miður. í fyrra barst til dæmis
261 umsókn, en einungis var hægt
að veita styrki til 118 verkefna og
þá einungis í 1-2 mánuði yfír sum-
artímann. Núna höfum við ekki und-
an að svara fyrirspurnum og um-
sóknum. Á sama hátt og það er leitt
að geta ekki sinnt öllu sem skyldi
er gaman hvað undirtektirnar hafa
verið góðar,“ segir Guðrún. Þá er
aldrei að vita nema við getum styrkt
fleiri nú en áður, því ég á von á
svörum frá sveitarfélögunum í ná-
grenni Reykjavíkur og Jóhönnu Sig-
urðardóttur um hvort þeir aðilar vilja
leggja fé í sjóðinn.
Allt milli himins....
Hvers lags verkefni eru það sem
nemendur eru að vasast í? „Það er
afskaplega fjölbreytilegt og sumt
skrítið og frumlegt. Eitt verkefni
sem ég man eftir var t.d. úttekt á
ekkjum í manntalinu árið 1901. En
ef ég nefni nokkur dæmi um verk-
efni sem styrkt voru á síðasta ári
get ég byijað t.d. á verkefni Harald-
ar Ó. Haraldssonar. Var verkið fólg-
ið í framreiknun á styrkleika stein-
steypu. Um var að ræða þróun
reiknilíkans sem spáir fyrir um 28
daga þrýstiþol steinsteypu. Verkefn-
ið var unnið í samvinnu við BM
Vallá og er líkanið nú í notkun hjá
fyrirtækinu.
Svo má nefna Jóhann Ragnar
Guðmundsson sem skoðaði aðferðir
við skimun augnsjúkdóma barna
með sykursýki ( því augnamiði að
slík skimun geti átt sér stað á sem
hagkvæmastan hátt. I ljós kom að
ekki reynist auðvelt að hefja skimun
fyrr en við tólf ára aldur, en sú vitn-
eskja sparar peninga og hlífir börn-
um við óþarfa skoðun. Hér er því
um ótvíræða framför að ræða.
Ólafur St. Arnarson hannaði for-
rit sem gerir mögulegt að skoða og
skilgreina stefnuvirkni hljóðgjafa af
því tagi sem notaðir eru í dýptar-
mælum fiskiskipa. Mikilvægt er að
geta metið stefnuvirkni hljóðgjafans
og útbreiðslu hljóðsins frá honum
og tókst þetta verkefni með ágætum.
Næsta verkefni verður t.d. að meta
áhrif hitaskila í sjó á útbreiðslu
hljóðs til að forritið nýtist sem best.
Gunnar Ó. Hansson var með
tölvurannsókn um tvíhljóð í íslensku.
Tilgangurinn var að ganga betur úr
skugga um hljóðeðlislega eiginleika
íslenskra tvíhljóða sem er forsenda
þess að unnt verði að bæta íslenskan
talgervil."
Morgunblaðið/Þorkell
Guðrún Guðmundsdóttir.
Stúlkur líka...
Geturðu ekki nefnt nokkur verkefni
sem kvenþjóðin stendur að? „Jú, það
var að koma. Þórunn K. Guðmunds-
dóttir kannaði til dæmis áhrif lýsis
á húð, aðallega frásogshvetjandi eig-
inleika þess sem hún skoðaði og bar
saman við annan viðurkenndan frá-
sogshvata í húðlyfjum. Niðurstöð-
urnar voru jákvæðar og ljóst að nota-
gildi lýsis, aðallega sápulýsis í lyfja-
gerð þarf að skoða nánar. Hluti af
rannsókninni er enn í gangi.
Þá get ég nefnt Hildi Atladóttur
sem kannaði PCB-efni í mjólk ís-
lenskra mæðra. Hildur vann út frá
þeirri vitneskju að mælingar í fuglum
hérlendis hafa bent til verulegrar
mengunar. Safnaði hún mjólkursýn-
um af fæðingardeild Landsspítalans
og mældi mengunarinnihaldið.
Og María Harðardóttir var með
athuganir á vistfræði æðarfugla.
Aflaði hún grundvallarupplýsinga
um vistfræði fuglanna, merkti þá,
þróaði dúntekju og fleira,“ segir
Guðrún.
SÆTÚNI 8 SfMI 69 15 OO