Morgunblaðið - 18.05.1994, Page 8

8 MIÐVIKUDAGUR 18. MAÍ 1994
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
NýSuður-Afríka í fæðingu
Þér hafið eignast þríbura og það í lit herra
Formaður LÍÚ um skýrslu um nýtingu fiskistofna
Erfiðleikamir
nær óleysanlegir
KRISTJÁN Ragnarsson, formaður Landssambands íslenskra útvegs-
manna, segist leggja trúnað á það sem fram kemur í skýrslu nefndar
Hafrannsóknastofnunar og Þjóðhagsstofnunar um nýtingu einstakra
fiskistofna, en í henni er lagt til að þorskveiðar verði skertar sem mest
á næstu árum til að efla stofninn sem hraðast. „Erfiðleikarnir sem
því eru svo samfara að fylgja þessu eftir eru nær óleysanlegir, en
þeir verða samt að leysast þar sem hitt er enn verri kostur að skera
þetta niður í ekki neitt,“ sagði hann.
„Við vitum og höfum vitað að við
erum að taka stærri hluta af veiði-
stofninum en réttmætt hefur verið
miðað við að viðhalda honum eða
byggja hann upp,“ sagði Kristján í
samtali við Morgunblaðið. Hann
sagðist leggja trúnað á það sem fram
kæmi í skýrslu nefndarinnar og hann
teldi áhættuna vera gífurlega fyrir
þjóðarbúið ef það myndi henda að
veiðibann yrði til margra ára hér
eins og gerst hefur á Nýfundnalandi
og slíkt mætti alls ekki henda.
Á ystu nöf
Óskar Vigfússon, formaður Sjó-
mannasambands íslands, sagðist
enn ekki hafa séð skýrsluna, en
miðað við það sem hann hefði heyrt
í fjölmiðlum teldi hann vinnuhópinn
hafa staðfest það sem áður væri
vitað um að komið væri á ystu nöf
með það að ganga of nærri þorsk-
stofninum. Þessu hlytu flestir að
gera sér grein fyrir en að vísu
væru margir sem legðu ekki alltof
mikinn trúnað á þetta.
„Maður vonar sannarlega að þeir
sem berja hausnum við steininn
skoði hug sinn hvað varðar þessa
niðurstöðu. Ég held að það sé erfitt
að ímynda sér að bæði vísindamenn
og aðrir sem hafa hagsmuna að
gæta varðandi þetta séu svo illa
gerðir menn að þeir vilji þjóðinni
eitthvað illt, og ég treysti mér ekki
sem leikmaður að vefengja þessa
niðurstöðu. Spurningin er svo hvað
íslendingar ætla að gera. Það sem
ég í fljótu bragði sé fyrir mér ef
við eigum að geta nýtt fiskiskipa-
flota okkar er að kanna þá mögu-
leika hvort við getum aflað fisk-
veiðiheimilda hjá einhveijum öðrum
ríkjum. Það hlýtur að sjálfsögðu að
vera sársaukafullt fyrir mína um-
bjóðendur að standa frammi fyrir
slíkum skerðingum sem óneitanlega
verða uppi, en það er ekki bara sjó-
mannastéttin heldur þjóðin öll sem
stendur frammi fyrir þessu," sagði
Óskar.
Trúarbrögð
Arthur Bogason, formaður Lands-
sambands smábátaeigenda, sagði að
sér ofbyði að vísindamenn létu fara
frá sér aðra eins pappíra og skýrslan
væri, og hann yrði að viðurkenna
að sér þættu vísindin vera gengin út
í það að vera einhverskonar trúar-
brögð í stað þess að vera leiðarljós.
„Að ástand þorskstofnsins sé orðið
með þeim eindæmum að það sé nán-
ast orðið spurning hvort hann lifí
af hremmingarnar er ekki í neinu
samræmi við það sem við erum að
frétta af okkar mönnum víða í kring-
um landið. Þeir eru víða í góðu
fiskiríi, í fiski sem er vel á sig kom-
inn, og það er undarlegt ef orðið er
svona lítið af þorski í sjónum af
hverju allir klára kvótann sinn á svo
stuttum tíma að þeir standa ráð-
þrota gagnvart því hvað þeir eiga
að gera meiripartinn af árinu. Maður
hefði þvert á móti haldið að ef það
væri lítill fískur þá gengi illa að
veiða hann. Að mínu viti er þetta
komið út í hreina og klára dellu,“
sagði hann.
Kristján
Ragnarsson
Óskar
Ragnarsson
Arthur
Bogason
Skiptar skoðanir
Kristján Ragnarsson: Óskar Vigfússon: Arthur Bogason:
Tökum stærri hluta Ekki bara vandi sjó- Orðið að trúarbrögð-
af veiðistofninum en manna heldur allrar um í stað þess að vera
réttmætt hefur verið. þjóðarinnar. leiðarljós
Rektor Háskólans á Akureyri
Vill efla rann-
sóknir og alþjóð-
legt samstarf
Þorsteinn Gunnarsson
orsteinn Gunnarsson
hefur verið skipaður
í stöðu rektors Há-
skólans á Akureyri. Hann
tekur við starfinu 1. sept-
ember næstkomandi og er
hann skipaður í stöðuna til
fimm ára.
„Það var tekið vel á móti
mér fyrir norðan og ég veit
að þarna starfar áhugasamt
fólk sem ég hlakka til að
vinna með,“ sagði Þorsteinn
og bætti við að hann þekkti
ágætlega til á landsbyggð-
inni eftir að hafa starfað
m.a. á Egilsstöðum þar sem
hann var áfangastjóri fram-
haldsnáms á Austurlandi.
- En hvað varð tii þess að
þú sóttir um stöðu rektors
Háskólans á Akureyri?
„Ástæðan fyrir því er
áhugi minn á skólamálum
og síðan þegar ég starfaði í
menntamálaráðuneytinu vann ég
mikið við stefnumótum að vísindá-
málum. Háskóli er að öðrum þræði
menntastofnun og hinum vísinda-
stofnun og það vakti áhuga minn
að veita forystu stofnun þar sem
möguleiki er á að samþætta þetta
tvennt."
Helstu takmarkanir Háskólans
á Akureyri kvað Þorsteinn vera
hversu fáir nemendur væru enn
sem komið er en þeir eru um 260
talsins og þá nefndi hann að vissu-
lega væri erfiðleikum bundið að
fá kennara í vissar greinar — sam-
keppni um þá við aðrar stofnanir
væri hörð og starfskjör kennara
hefðu þar sitt að segja.
- Hvað þyrfti skólinn að vera
stór?
„Ef vel á að vera til að njóta
sín fyllilega þyrfti svona skóli að
vera með að minnsta kosti eitt
þúsund nemendur."
- Hvenær verður því marki náð?
„Því marki verður eflaust náð í
byijun næstu aldar,“ sagði Þor-
steinn, en hann er skipaður rektor
til fímm ára og hefur síðan mögu-
leika á að sækja um endurráðningu
til fímm ára í viðbót. „Ég verð því
aldrei lengur en tíu ár, enda er ég
þeirrar skoðunar að stjómendur í
háskólum eigi ekki að vera lengur
en tíu ár í starfi. Þetta er erilsamt
starf og að tíu árum liðnum er
kominn tími ti! að opna fyrir nýjum
áherslum.“
Þorsteinn sagðist sem niinnst
vilja segja á þessu stigi um hvaða
áherslur hann myndi koma með
til Háskólans er hann tekur til
starfa í haust, sagðist fyrst vilja
ræða þær við starfsfólk skólans
og fá fram skoðanir
þess. „En mér er engin
launung á því að ég vil
efla rannsóknir innan
Háskólans og einnig
alþjóðlegt samstarf
hans,“ sagði Þorsteinn
en jafnframt starfí sínu sem vís-
indafulltrúi í sendiráði íslands í
Brussel gegnir hann formennsku
í vinnuhópi EFTA um rannsóknir
og þróun og hefur þannig aflað
sér tengsla í vísindasamstarfi sem
eflaust munu nýtast í rektorsstarf-
inu.
. í upphafí var kennt í tveimur
deildum, heilbrigðisdeild sem braut-
skráir hjúkrunarfræðinga og
rekstrardeild sem nú skiptist í þijár
brautir, iðnrekstrarbraut, rekstrar-
braut og gæðastjómunarbraut sem
er framhaldsnám eftir tveggja ára
nám við rekstrardeild. Síðan bætt-
ist sjávarútvegsdeild við og hafa
fyrstu sjávarútvegsfræðingarnir
verið brautskráðir frá skólanum
►þORSTEINN Gunnarsson
nýskipaður rektor Háskólans á
Akureyri er fæddur í Vopna-
firði árið 1953. Hann varð stúd-
ent frá Menntaskólanum á Ak-
ureyri árið 1973 og lauk BA-
prófi í sálarfræði frá Háskóla
Islands árið 1976 og uppeldis-
og kennslufræði árið 1979.
Hann kenndi við grunn- og
framhaldsskóla um átta ára
skeið, m.a. í Kópavogi, á Egils-
stöðum og Akranesi. MA-prófi
í uppeldis- og menntunarfræð-
um lauk hann frá Ohio Uni-
versity í Bandarikjunum og
doktorsprófi frá sama skóla
árið 1990. Þorsteinn hefur
starfað við háskóla- og vísinda-
deild menntamálaráðuneytis-
ins og á síðasta ári tók hann
við stöðu vísindafulltrúa ráðu-
neytisins við sendiráð Islands
í Brussel.
og síðastliðið haust hófst starfsemi
kennaradeildar.
„Ég vil fýrst horfa til þess að
nýta þær deildir sem við höfum
eins vel og unnt er og gera náms-
framboð innan þeirra fjölbreyttara
og síðan þegar við höfum náð góð-
um tökum á því er kominn tími til
að vinna nýtt land,“ sagði Þor-
steinn. Hann sagði að einnig þyrfti
að taka húsnæðimál skólans föstum
tökum, en til að mynda byggi bóka-
safn skólans við afar þröng húsa-
kynni. Á lóðinni umhverfis hús
Háskólans við Þingvallastræti þar
sem nú er tjaldstæði er góð bygg-
ingarlóð og sagðist Þorsteinn sjá
fyrir sér að í framtíðinni yrði vöxt-
ur skólans á því svæði
en tók jafnframt fram
að þau tengsl sem
myndast hafa milli
skólans og starfsemi
tengdri sjávarútvegi
sem væri við Glerár-
götuna þar sem sjávarútvegsfræð-
in er kennd væru mikilvæg.
„Einn helsti kosturinn sem ég
sé við skólann er sá hvað stjórn-
endur hans og kennarar hafa lagt
mikla áherslu á að tengja hann
atvinnulífínu á svæðinu. Eftir þvl
sem ég þekki til I evrópsku vísinda-
samstarfi er það sú áhersla sem
þykir hvað mikilvægust í vísinda-
og tæknistarfi háskóla, þ.e. að
sýna fram á að sú starfsemi sem
fram fer innan veggja skólanna
gagnist atvinnulífínu. Síðan get ég
nefnt þann mikla velvilja sem ég
tel mig finna, ekki bara á Norður-
landi heldur almennt á lands-
byggðinni gagnvart Háskólanum á
Akureyri þannig að þessi stofnun
hefur byr.“
Skóli í miklum
tengslum vió
atvinnulífið