Morgunblaðið - 10.12.1994, Page 15

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 10. DESEMBER 1994 B 15
Fjölbieytnin
í fyrirrnmi
Kammersveit Reykjavíkur mun halda sína
árlegu jólatónleika í Áskirkju á morgun.
Tónleikar þessir eru orðnir fastur liður í starfi
sveitarinnar en að þessu sinni verða á boð-
stólum barokkverk eftir H. Purcell, A. Vi-
valdi og J.S. Bach. Fjölbreytnin verður í
iyrirrúmi og hefur hljómsveitin fengið til liðs
við sig fjóra hljóðfæraleikara af yngri kynslóð-
inni og verða þeir einleikarar á tónleikunum.
RÍR gestanna sem koma fram
sem einleikarar á tónleikum
Kammersveitar Reykjavíkur á
morgun hafa tekið þátt í starfi
sveitarinnar áður en aldrei leikið
einleik með henni. Einar Kristján
Einarsson og Kristinn H. Árnason
munu flytja Konsert í G-dúr fyrir
tvo gítara eftir Vivaldi. Þeir segja
að verkið sé upphaflega samið fyrir
tvö mandólín og hljómsveit sem sé
afar sjaldgæft. Mandólínleikarar
eru hins vegar ekki á hveiju strái
hér á landi og tóku þeir félagar því
verkið upp á sína arma.
Kristinn lauk einleikaraprófi frá
Tónskóla Sigursveins árið 1983 og
hélt að því loknu til framhaldsnáms
í Bandaríkjunum. Þar dvaldi hann
til ársins 1987 og nam frekar í
Englandi og á Spáni áður en hann
snéri heim tveimur árum síðar.
Kristinn hefur haldið fjölda einleiks-
tónleika síðan, ekki einungis hér á
landi heldur jafnframt í Bandaríkj-
unum, Bretlandi og á Ítalíu. Þá léku
þeir Einar tvíleik í Wigmore Hall í
London síðastliðið vor. Kristinn hef-
ur ennfremur starfað við kennslu,
spilað í útvarpi og sjónvarpi og
komið fram með ýmsum hljómsveit-
um, þeirra á meðal Júpiters.
Hefur þvælst um landið
Einar lauk einnig einleikaraprófi
frá Tónskóla Sigursveins en ári á
undan Kristni. Hann stundaði fram-
haldsnám í Bretlandi um nokkurra
Morgtinblaðið/Ámi Sæberg
KAMMERSVEIT Reykjavíkur hefwr fengió þau Einar Kristján Einarsson og Kristinn H. Árna-
son gitarleikara, Gerói Gunnarsdóttur fióluleikara og Hallfríói Ólafsdóttur flautuleikara,
til liós vió sig fyrir tónleika sem haldnir veróa i Áskirkju klukkan 17 á morgun.
ára skeið en kom heim árið 1988.
Síðan hefur hann þvælst um landið,
spilað einleik og gefið kammertón-
list mikinn gaum. Hann hefur spilað
með Caput-hópnum, í Kammersveit
Reykjavíkur og einleik með Kamm-
ersveit Akureyrar sem nú nefnist
Sinfóníuhljómsveit Norðurlands. Þá
hefur Einar einnig sinnt kennslu.
Hann stefnir nú að tónleikum á
Myrkum músíkdögum þar sem gít-
arinn mun njóta sín í félagi við
önnur hljóðfæri.
Gerður Gunnarsdóttir fiðluleikari
mun flytja Konsert í a-moll eftir
J.S. Bach á tónleikunum á morgun.
Hún var samferða þeim Kristni og
Einari í gegnum Tónskóla Sigur-
sveins og lauk einleikaraprófi árið
1983. Síðan hélt hún til frekara
náms í Köin og Amsterdam. Gerður
hefur verið búsett í Köln nær sam-
fellt síðustu ellefu árin og hefur
starfað í Sinfóníu- og óperuhljóm-
sveit Kölnarborgar frá því í janúar
1992. Hún fór í launalaust leyfi í
haust og er komin til íslands til að
kanna hvaða möguleikar standa
ungum fiðluleikara opnir hér á landi
en starfsgrundvöllur þeirra mun
einkum vera erlendis. Frá því í
haust hefur Gerður verið meðlimur
í Sinfóníuhljómsveit íslands og ferð-
ast með Caput-hópnum um Norður-
lönd og til Mílanó. Úr þeirri ferð
kom hún á dögunum þegar skipt
var um strengi í miðju kafi, eins
og hún kemst sjálf að orði.
Mikill heiður
Hallfríður Ólafsdóttir flautuleik-
ari er fjórði gesturinn sem mun
kveðja sér hljóðs með Karpmersveit
Reykjavíkur í Áskirkju á morgun.
Hún mun flytja svítu nr. 2 í h-
moll, einnig eftir J.S. Bach. Hall-
fríður lauk einleikaraprófi frá Tón-
listarskólanum í Reykjavík árið
1988 og hélt að því búnu umsvifa-
laust til framhaldsnáms í Lundún-
um og París. Hún hefur fengist við
sitt lítið af hveiju siðan hún kom
heim árið 1992, aðallega kennslu
og að spila sem lausamaður. Hali-
fríður hefur meðal annars spilað
með Kammersveit Reykjavíkur og
eigin kammerhóp sem nefnist
Kammer Arctica. Síðasta árið hefur
hún helgað sig einleiksverkum og v.
spilaði á einleikstónleikum í Lund-
únum síðastliðið sumar. Þá efndi
hún til einleikstónleika í Krists-
kirkju og Víðistaðakirkju nýverið.
Hallfríður verður með tónleika á
vegum Gerðubergs í mars á næsta
ári.
Einleikararnir fjórir eru á einu
máli um að það sé mikill heiður að
fá að koma fram með Kammer-
sveit Reykjavíkur. Landið er lítið
og því séu tækifærin til að spila
einleik af skornum skammti. Eitt
slíkt gefst þó í Áskirkju á morgun
en tónleikarnir hefjast klukkan 17.
Miðar verða seldir við innganginn
ásamt áskriftarkortum á alla tón-
leika Kammersveitar Reykjavíkur í
vetur. Þá verður geislaplata sveitar-
innar með upptöku frá jólatónleik-
um 1992 til sölu á afsláttarverði.
opo
Þrjar systur
ÞRILEIKUR heitir
iyrsta skáldsaga Jónínu
Leósdóttur, en áður hef-
ur hún gefíð út ungl-
ingabók, svo og ævisög-
ur og þýtt hefur hún
ótal bækur fyrir nú utan
það að hafa starfað að
blaðamennsku um ára-
bil. Krístín Omarsdótt-
ir ræðir við Jónínu um
söguna.
Sagan fjallar um systurnar Ásu,
Signýju og Helgu. Þær eru
nútímaútgáfa af stelpunum sem
bjuggu í kofanum hjá karli og kerlu,
fluttar til Reykjavíkur í fínar íbúð-
ir, vel stöndugar og sjálfstæðar.
Systurnar eiga hver sína sögu, ein
á í erfiðleikum með áfengissjúkan
eiginmann, önnur sem er verslunar-
kona þarf að ráða við ásttrylltan
franskan elskhuga og sú elsta,
fræga sjónvarpskonan sem hefur
neitað sér um ástina í áratug, er
úforvandis stungin af amori í hjart-
að.
Jónína sat í sófa á Hótel Borg
með stafla af enskum krossgátum
þegar ég kom að henni og settist
einnig niður. Afþví að hún drakk
capuccino pantaði ég mér café au
lait.
- Finnst þér lífíð erfitt?
„Nei en töff. Og segi maður ein-
hveijum að manni fínnist það erfítt
fær fólk sjokk, í hveiju ætli hún
hafi lent? o.s.frv. Persónur skáld-
sögunnar minnar eru nú frekar fjör-
ugar og taka lífínu einsog flestir
gera, sætta sig við það og eru ekk-
ert að vorkenna sér yfir því.“
- Hvert ætlaðir þú að fara með
þessari bók?
„Náin samskipti heilla mig. Kon-
ur tala mjög mikið um líðan sína,
tilfínningar og sambönd, hamingj-
una, ástina og baslið við að halda
samböndum gangandi. Hin nánu
samskipti innan para eru að miklum
hluta umfjöllunarefni mitt í þessari
bók. Þessi súrsætu samskipti sem
allir eiga í nema ef vera skyldu
þeir sem búa í klaustrum."
- Eru þetta kvennabókmenntir?
„Þetta eru bók um konur, skrifuð
af konu og í þess merkingu hlýtur
hún að vera kvennabókmenntir.
Þegar bókin var á vinnslustigi lásu
nokkrir karlar yfir handritið og það
kom mér skemmtilega á óvart hvað
þeir voru lofsamlegir í umfjöllun
sinni. Kannski hafði ég haldið að
verkið höfðaði meira til kvenna en
svo var þó alls ekki af fyrstu við-
brögðum ólíkra lesanda að dæma.
En þetta er engin kerlingabók, ég
held ég geti lofað því.“
JÓNÍNA Leósdóttir
- Lítur þú á þig sem kvenrithöf-
und?
„Ekki í pólitískri merkingu. Alls
ekki. Ég hef engan boðskap eða
stefnu að færa lesendum mínum.
Ég þrykki upp myndir af lífi þriggja
kvenna sem eru systur og skyggn-
ist inn í einkalíf þeirra á einu ári,
á bakvið þetta slétta og fellda yfir-
borð sem við bjóðum samferðafólki
okkar uppá dags daglega. Það er
að segja ég er að kíkja hvað sé á
bakvið þennan „ég hef það fínt“
frasa. Við erum nefnilega undir svo
miklum þrýstingi að bera okkur
vel, vera með allt á hreinu og standa
okkur.“
- Finnst þér þessi þrýstingur um
slétt og fellt yfirborð ekki dálítið
þreytandi?
„Þjóðfélagið býður ekki uppá
annað. Svo er mjög skiljanlegt að
fólk beri ekki út sorgir sínar, gangi
vælandi um kaffistofur vinnustað-
anna. Ég gagnrýni alls ekki þessar
óskyldu reglur sem gilda utan heim-
ilisins og innan þess en bókin mín
gerist nær eingöngu á síðastnefnda
svæðinu.“
- Hvernig finnst þér þá konur
koma almennt út úr einkalífinu?
„Einkalífið er náttúrlega mjög
átakamikið, maður þarf ekki annað
en að líta á skilnaðartölur tilað sjá
það. Fólk á sjaldnast sama makann
ævilangt. Líf kvenna í dag er ansi
bylgjótt, þær skilja, giftast aftur,
missa húsið, skipta um vinnu, eign-
ast börn.“
- Koma þær verr út úr einkalíf-
inu en karlar?
„Nei alls ekki. Konur hafa visst
öryggisnet, vinkonur sínar, systur,
mæður og dætur. Konur fá meiri
þerapíu í gegnum tár, samræður
og náin vinkonusamskipti. Karlar
koma oft verr út úr hnjaskinu sem
einkalífið er afþví þeir hafa ekki
sama möguleika á að létta á sér.
Og hafi þeir hann hafa þeir enn
ekki komist uppá lagið með að nota
hann án þess ég viti hvers vegna
svo sé.“
- Hveiju heldur þú að þjóðfélags-
staða okkar ráði um líðan okkar?
„Mjög litlu. Þá er ég að tala um
aðalatriði lífsins, hamingjuna í
einkalífinu. Ég held hún fari lítið
eftir stétt eða búsetu. Það eru sí-
gild lífssannindi að hamingjan verð-
ur ekki keypt fyrir peninga. Konan
í pelsinum þarf ekki að vera öfunds-
verðari en konan sem ber ekkert
utan á sér. Þetta er svosem klisja
sem allir ættu að vita sem komnir
eru til lífs og ára.“
- En svo við ræðum þetta áfram.
Nú eru vandamál kvennanna í bók-
inni leysanleg. Þetta eru atriði sem
flestir kannast við og er ljúft að
fylgjast með í bók. Þær tapa ekki
þessar stelpu og tapi þær getur það
reynst upphaf að annarri sigur-
göngu. Og ekki skal ég setja grömm
og kíló á vandamálin og telja þeirra
vandamál eitthvað léttvægari en
Sölku Völku. Segðu mér, hversu
slæmt þarf einkalífið að vera tilað
skekja yfirborðið sem þú talaðir um?
Það er sama á hveiju gengur í
einkalífi kvennanna í bókinni, það
hefur ekki sérleg áhrif á utanað-
komandi líf þeirra.
„Ég held að annað hafi ekki þessi
áhrif á hitt þvi á milli þessara
tveggja heima má segja að sé breitt
síki. Þegar maður fer á morgnana
að heiman skilur maður einkalíf
sitt eftir inní húsinu sínu og gengur
af stað til vinnu sinnar. Svo einfalt
er það. Og þetta á við um flest fólk.“
- Einmitt. Að lokum. Það er eró-
tík í bókinni þinni.
„Ég settist nú ekki niður beinlín-
is til þess að skrifa erótík. Hins
vegar fjallar sagan um samskipti
kynjanna og eins og allir vita er
kynlíf þar stór þáttur. Mér hefði
fundist algjörlega útí hött ef bókin
hefði ekki komið inná þessi nánu
samskipti. Það væri svipað því og -
ég gæfi uppskrift að gulrótarköku
án þess að minnast á gulrætur. Svo
hefði verið hálf pempíulegt að
klippa á þröskuldinn á svefnher-
berginu og það gæfi ekki sanna
mynd af lífinu. Það sem gerist í
svefnherbergi hjóna er jafn mikill
partur af því að vera par eins og
að skipta reikningunum á milli sín.“
Höfundur er rithöfundur.