Morgunblaðið - 11.11.1995, Blaðsíða 40

. 4Í) LAUGARDAGUR 11. NÓVEMBER 1995
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
t
GESTUR
STURLUSON
+ Gestur Sturlu-
son fæddist á
Fljótshólum í Gaul-
verjabæjarhreppi í
Arnessýslu 14. júlí
1922. Hann andað-
ist á Borgarspíta-
lanum 1. nóvember
siðastliðinn. For-
eldrar hans voru
hjónin á Fljótshól-
um, Sturla Jónsson
t frá Jarlsstöðum í
Bárðardal, f. 1888,
d. 14.2. 1953, og
Sigriður Einars-
dóttir frá Hæli í
Gnúpveijahreppi, f. 9.1. 1892,
d. 7.5. 1966. Þau eignuðust átta
börn: 1) Einar, f. 1917, söng-
kennari í Reykjavík. 2) Jó-
hanna, f. 1918, d. 11.3. 1994,
húsmóðir á Selfossi. 3) Stein-
unn, f. 1920, d. 11.8. 1987, hús-
móðir í Reykjavík. 4) Gestur,
sem nú er kvaddur, f. 1922. 5)
Jón, f. 1925, áður bóndi á Fljóts-
hólum. 6) Kristín, f. 1928, hús-
móðir í Reykjavík. 7) Guðrún
Jóna, f. 1932, húsmóðir í
Reykjavík. 8) Þormóður, f.
1935, bóndi á Fljótshólum.
Gestur var kvæntur og barn-
laus.
Utför hans fer fram frá Gaul-
verjabæjarkirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 14.
LÁTINN er hér í Reykjavík mágur
minn, Gestur Sturluson frá Fljóts-
hólum, á 74. aldursári. Okkur sem
þekktum hann kom andlát hans á
óvart og okkur fannst hann fara
fljótt, því hann átti svo margt
eftir ógert. Móðir hans hafði komið
hart niður er hann fæddist þannig
að Gestur lamaðist í fótum og
þekkti ekki annað. Var hann því
bundinn hjólastól alla tíð. Þótt lík-
amlega væri hann illa settur var
hann því betur á sig kominn and-
lega til að takast á við grimm ör-
lög. En honum var gefinn sálar-
styrkur og jafnaðargeð meira en
gengur og gerist og aldrei heyrðist
hann kvarta eða barma sér þótt
ástæða væri til. Hann ólst upp á
Fljótshólum hjá foreldrum sínum
og stórum systkinahópi. Hann
fylgdist vel með öllu
og hafði vakandi áhuga
á sveitabúskapnum og
málefnum héraðsins.
Undanfarna áratugi
bjó Gestur á elli- og
hjúkrunarheimilinu
Grund hér í Reykjavík
og undi hag sínum þar
vel. Fyrir hönd systk-
ina hans leyfi ég mér
hér með að færa starfs-
fólkinu á Grund alúðar-
þakkir fyrir mjög góða
umönnun og góðvild,
sem það sýndi honum
alla tíð. Hann kunni vel
að meta hversu vel var þar að hon-
um búið.
Aðdáunarvert var hversu systkini
hans, bæði hér í borginni og austan
íjalls, voru samtaka um að fá Gest
til sín í heimsókn og var þá jafnan
hátíð í bæ og Gestur miðpunktur
samkomunnar, því hann var ræðinn
og fólk kom ekki að tómum kofun-
um þar sem hann var. Gestur lét
fötlun sína ekki aftra sér frá að
fara í kvikmynda- og leikhús og
einu sinni á ári hafði hann fyrir
reglu að fara í danshús því hann
vildi m.a. kynnast lífinu í marg-
breytileika sínum - og fór þá jafn-
an einn. Á sama hátt fór hann jafn-
an einn út að borða á betri veitinga-
staði einu sinni á ári og kynntist
þá ýmsu fólki, því það var eins og
fólk laðaðist að honum og vildi
ræða við þennan mann í hjólastól,
enda Gestur viðræðugóður og naut
sín í margmenni.
Hann las mikið og fylgdist mikið
með fjölmiðlum og mál efst á baugi
í þjóðlífmu lét hann ekki fram hjá
sér fara. Lét hann iðulega til sín
heyra í dægurmálaþáttum útvarps-
ins og skrifaði alloft í dagblöðin og
lýsti skoðunum sínum á málefnum
líðandi stundar. Hann var duglegur
að ferðast og hafði farið nokkrum
sinnum til útlanda með Ferðaþjón-
ustu fatlaðra svo og í ferðir hér
innanlands. Hann ferðaðist einnig
oft með skyldfólki sínu og var það
jafnan öllum til ánægju, því hann
var fróður og eftirtektarsamur.
Gestur reykti um árabil, einkum
pípu, sem kannski er ekki í frásög-
ur færandi. Fyrir tveimur til þremur
t
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð við andlát og útför ást-
kærs eiginmanns míns, föður okkar, tengdaföður og afa,
1ÓNS G. K. JÓNSSONAR,
Fifuseli 8.
Halldóra Guðmundsdóttir,
Atli Gunnar Jónsson,
Anna María Jónsdóttir, Guðlaugur Sigurðsson,
Kristjón Jónsson, Anna María Gunnarsdóttir,
Valgeir Örn Kristjónsson,
Halldóra Lind Guðlaugsdóttir,
Guðrún Helga Guðlaugsdóttir.
t
Alúðarþakkir öllum þeim, sem sýndu .
okkur samúð og hlýhug við andlát og
útför ástkærrar eiginkonu minnar, móður
okkar, tengdamóður, ömmu og systur,
MARGRÉTAR ÞORLEIFSDÓTTUR,
Hjallabraut 33,
Hafnarfirði.
Sigurður Jónsson,
Björgvin Sigurðsson, Aðalheiður Einarsdóttir,
Grétar Þorleifsson, v Margrét Vilbergsdóttir,
Sigurður Már Sigurðsson, Hrönn Sigurjónsdóttir,
Sigurlín Sigurðardóttir, Björgvin Högnason,
Þorleifur Sigurðsson, Lillý Jónsson,
Auður Adolfsdóttir,
barnabörn, barnabarnabörn,
Guðmundur Þorleifsson,
Kristín Þorleifsdóttir,
Sigrún Þorleifsdóttir.
Sérstakar þakkir viljum við færa starfsfólki
deildar 7-A, Borgarspítala.
árum sagði minn maður stopp og
þar með var hans reykingum iokið.
Til þess þurfti hann ekki neina utan-
aðkomandi aðstoð.
Gestur lét sér ekkert mannlegt
óviðkomandi og tók þátt í því, sem
var að gerast í þjóðlífinu eftir því
sem hann gat. Langar mig að geta
þess, að hjá honum fannst ávísun,
útgefin tveim dögum fyrir andlát
hans, framlag til styrktar uppbygg-
ingu á Flateyri. Systkini hans og
venslafólk, veit ég, munu sakna
hans, svo og vinir og kunningjar -
því enga átti hann óvildarmenn.
Minningin um vammlausan og eftir-
minnilegan mann mun lifa með
okkur, sem eftir stöndum. Blessuð
sé minning hans.
Gunnar Svanberg.
Mig langar að minnast Gests
Sturlusonar örfáum orðum, þess
ógleymanlega manns. Fáir held ég
að hafi tekið örlögum sínum með
meira æðruleysi en hann, þótt blíð-
ari hafí hlotið. Hann varð fyrir því
að skaddast í fæðingu, þannig að
hann átti þess aldrei kost að stíga
í fæturna, en aldrei heyrðist til
hans æðruorð. Hann átti þvílíka
sálarró og jafnaðargeð að hinir
„heilbrigðu" gátu sótt styrk til
hans, þó að ekki væru notuð mörg
orð.
Ef hann hefði verið ungur nú á
dögum, þegar augu þjóðfélagsins
hafa opnast ofurlítið fyrir þörfum
fatlaðra, hefði hann ef til vill kom-
ist í skóla og getað náð langt, því
að hann var skarpgreindur. Hann
bætti sér það upp með því að lesa
allt, sem hann náði í, af góðum
bókum og aflaði sér þannig víð-
tækrar þekkingar á málefnum þjóð-
félagsins og varð víðlesinn og alls
staðar vel heima og ígrundaði
margt, og nú í tæknibyltingunni var
hann farinn á námskeið m.a. til að
læra á tölvu á gamals aldri.
Gestur var fjórða barn foreldra
sinna og ólst upp í foreldrahúsum
ásamt sjö systkinum við mikið
ástríki foreldra sinna og systkina,
sem öll voru boðin og búin að veita
honum hjálparhönd, enda gaf hann
mikið af sér til baka. Á Fljótshólum
átti ég þess kost að kynnast honum
og vera honum samtíða, þar eð ég
var gift bróður hans og bjó þar um
árabil, og hélst okkar vinátta alla
tíð síðan.
Um miðjan aldur fluttist hann til
Reykjavíkur og fékk þá inni á Elli-
heimilinu Grund í skjóli Einars bróð-
ur síns, sem vann þar. Þar komst
hann í félagsstarf fatlaðra og var
m.a. í stjórn þeirra samtaka um
nokkurt skeið. Hann var mikill
hvatamaður þess að hús Sjálfs-
bjargar að Hátúni 12 var byggt,
og var einn af þeim fyrstu sem
fluttu þar inn, en undi sér þar ekki
og reyndi þá að leigja sér íbúð og
búa með systur sinni um nokkurt
skeið, en fluttist síðan aftur að
Grund. Þar hafði hann nóg af fólki
til að eiga andlegt samneyti við og
meðal annars hafði hann um tíma
það hlutverk að lesa upp á kvöld-
vökum heimilisins.
Hann hafði mjög gaman af að
ferðast bæði innan lands, ef einhver
tók hann með í bílferð, og á seinni
árum fór hann margar ferðir tii
útlanda með samtökum fatlaðra og
naut þess í ríkum mæli.
Á seinni árum varð hann eins
konar sameiningartákn og fastur
punktur fjölskyldunnar og öllum,
m.a. systkinabörnum hans, þótti
mjög vænt um hann og dáðu hann,
og það gerðu yfirleitt allir sem hon-
um kynntust. Mann setur hljóðan
og áttar sig varla á því, að skyndi-
lega er hann ekki meir til staðar.
Ég vil að leiðarlokum þakka Gesti
fyrir öll okkar kynni, þau voru öll
mér til ábata og uppbyggingar.
Þóra Þorvaldsdóttir.
Nú hverfa þau á braut eitt af
öðru, fólkið sem var til staðar þeg-
ar við vorum börn, fólkið sem við
vildum að yrði alltaf til staðar og
héldum að hefði alltaf verið til.
Röðin er nú komin að Gesti móður-
bróður okkar sem er sá þriðji í röð-
inni af sjö móðursystkinum okkar
sem deyr.
Sem börn kölluðum við hann
„stóra Gest“ þar sem eitt í okkar
hópi ber nafn hans. Nú voru börnin
okkar farin að kalla hann „gamla
Gest“ til aðgreiningar frá yngri
frændum sínum. Gestur var ánægð-
ur með þá nafnbót og fannst hún
vel við hæfí þar sem hann var nú
kominn yfír miðjan aldur og elstur
Gestanna í okkar fjölskyldu.
Þótt Gestur hafi verið bundinn
við hjólastól alla sína tíð kunni hann
að njóta þess sem Iífíð háfði að bjóða
honum. Hann las alla tíð mjög mik-
ið og var fastur viðskiptavinur á
bókasöfnúm borgarinnar eftir að
hann flutti til Reykjavíkur, en með-
an hann bjó á Fljótshólum las hann
nánast allt sem hann gat komist
yfír.
Dostojevski gafst hann þó upp á
að lesa, hann tímdi ekki að eyða
ævinni í slíkt torf því það væri svo
margt annað sem hann þyrfti að
lesa áður. Gestur hafði einnig mjög
gaman að ferðalögum og þrátt fyr-
ir fötlun sína hafði hann náð að
ferðast mikið um ævina bæði innan-
lands sem utan. Nú í sumar fór
hann til írlands með Sjálfsbjörg og
einnig ferðaðist hann heilmikið inn-
anlands með frændum sínum og
bræðrum. Hann hafði gaman af að
fara út að borða og þá helst einsam-
all, því þá kynntist hann fleira fólki,
en það var hans stóra ánægja, að
hitta fólk og spjalla og heyra hvað
aðrir hefðu til málanna að leggja.
Hann fór einnig í leikhús og á
dansstaði. Þó var ballferðunum eitU.
hvað farið að fækka í seinni tíð
enda maðurinn kominn á áttræðis-
aldur.
Gestur hafði mjög sérstakan og
góðan húmor. Sem dæmi um það
sagði hann frá því að mæður ungra
barna yrðu svo vandræðalegar þeg-
ar börnin spyrðu hann af hveiju
hann væri í hjólastól. Og bætti við
að það væri eins og mæðurnar héldu
að hann vissi ekki af því.
Gestur og systkini hans voru ein-
staklega samrýnd og má segja að
hann hafi verið ötull í því að halda
hópnum saman með allt að því dag-
legu símasambandi við hin systkin-
in. Gestur hélt líka sambandi við
systkinin og systkinabörnin með
heimsóknum sínum sem urðu oftar
en ekki tilefni þess að kalla í fleira
frændfólk til samfunda og þjappaði
þannig frændgarðinum enn meira
saman, en það er orðið sjaldgæft
nú á tímum hraða og mikillar vinnu.
Þar sem faðir okkar er sjómaður
var það oft svo að hann var að
heiman um jól og páska og þótti
þá móður okkar fengur að hafa
Gest bróður sinn hjá sér um hátíð-
irnar sér til skemmtunar, og ekki
fannst okkur síður skemmtilegt að
hitta hann þar sem hann var með
fróðari mönnum og einstaklega við-
ræðugóður og skemmtilegur mað-
ur. Það var ekki meiningin með
þessu pári að gera úttekt á ævi
Gests eða sérstakri skaphöfn hans
enda er það ekki á okkar færi og
honum líklega ekki að skapi. En
við viljum þakka honum sérstaklega
ánægjulega samfylgd sem hefur
verið einstaklega gefandi og
skemmtileg. Við vitum að það verð-
ur vel tekið á móti Gesti þangað
sem hann er farinn eins og alls stað-
ar þar sem hann hefur komið, og
biðjum við honum Guðs blessunar
um alla eilífð.
Við vottum systkinunum samúð
okkar og biðjum Guð að styrkja þau
á erfiðri stundu.
Jóhanna, Steinþór, Guðrún,
Gestur og Hlynur Hreins-
börn og fjölskyldur.
Gestur frændi er látinn. í huga
mínum blandast sorg, tómleiki og
ljúfar minningar. Gestur frændi vár
alla tíð hluti af tilveru minni eins
og okkar allra í fjölskyldunni. Fram
að fertugu bjó hann í heimahúsum
hjá móður sinni og bróður á Fljóts-
hólum í Gaulverjabæjarhreppi en
þá fluttist hann á Elliheimilið
Grund. Við systkinin dvöldum lang-
dvölum hjá ömmu og kynntumst
því Gesti mjög náið þegar í bernsku.
Gestur var lamaður frá fæðingu og
bundinn við hjólastól alla ævi. Hann
var einn af þeim æðrulausu ein-
staklingum sem aldrei heyrast
kvarta eða kveina. Oft dáðist ég
að honum fyrir æðruleysið og glað-
værðina þótt hann þyrfti ætíð á
hjálp annarra að halda við flest
það, sem okkur hinum finnst svo
sjálfsagt, svo sem að klæðast, sækja
sér mat eða hagræða sér í hjóla-
stólnum. Við frænkur hans vorum
ekki gamlar þegar það kom í okkar
hlut að aðstoða Gest. Teljum við
okkur ríkari af þeirri reynslu og er
sjálfsagt fátt eins þroskandi fyrir
ungt fólk og að umgangast fólk
eins og Gest frærida minn, sem bar
byrðamar, sem lífið lagði honum á
herðar, af einskæru æðruleysi.
Hann bjó á Elli- og hjúkrunar-
heimilinu Grund í yfír þijátíu ár og
var ánægður með að búa þar. Ég
man að eitt sinn sagði hann mér
að hann teldi að fólk færi of gam-
alt á elliheimili, því ef það kæmi
þangað yngra myndi það njóta fé-
lagsskaparins mun betur. Hann tók
mikinn þátt í félagslífí á Grund,
skrifaði m.a. í Heimilispóstinn og
sá um að halda skrá yfír alla við-
burði sem þar áttu sér stað. Einnig
las hann oft upp fyrir vistmenn
enda var hann víðlesinn og var alla
ævi sílesandi og hlustaði mikið á
útvarp. Gestur var svo Iánsamur
að bróðir hans Einar vann á Grund
og þeir hittust nær daglega. For-
stöðumenn og starfsfólk Grundar
var honum alla tíð vinveitt og alúð-
legt og veit ég að ég tala fyrir
munn fjölskyldunnar þegar ég leyfí
mér að flytja þeim innilegustu
þakkir fyrir það.
Gestur ræktaði vel vináttu og
ijölskyldu sína. Hann var vanur að
koma einu sinni til tvisvar á ári í
heimsókn og hringdi þess á milli
til að leita frétta og segja fréttir,
m.a. af ferðum sínum. Hann var
mikill unnandi náttúrunnar og sól-
dýrkandi. Með samtökum fatlaðra
ferðaðist hann talsvert, bæði innan
lands og utan og auk þess voru
frændur hans og frænkur (systkina-
börnin) ötul að fara með honum í
lengri og skemmri ferðir. Gestur
var ómissandi í öllum fjölskyldus-
amkvæmum og má segja að hann
hafi verið eins konar sameiningar-
tákn fjölskyldunnar, en hann var
einn af átta samheldnum systkin-
um.
Á ég margar og ljúfar minningar
um Gest frænda minn, m.a. þegar
hann kom í heimsókn tii okkar í
Kópavoginn og vildi helst sitja úti
í garði og njóta gróðurs og sólar.
Ég þakka guði fyrir að hafa feng-
ið að eiga Gest að frænda. Og við
samfögnum honum núna þegar
hann getur loks staðið á fætur og
gengið fijáls sem fuglinn í garði
Föður vors. Sú vissa og trú léttir
okkur söknuðinn. Guð blessi minn-
inguna um góðan dreng og hug-
rakkan.
Anna Sigríður Einars-
dóttir og fjölskylda.
Faðir hans varð þjóðkunnur fyrir
að ganga þvert úr heimkynnum sín-
um í Bárðardal suður í Hreppa,
áður en snjóa leysti á fjöllum. Sjálf-
ur gat hann aldrei um þvert gólf
gengið, fæddist lamaður fyrir neðan
mitti. Hryggurinn var sem steyptur
veggur og hendurnar krepptar.
Samt gat hann matast og ritað og
var í haust á námskeiði í ritgerða-
smíð á vegum Menningar- og
fræðslusambands alþýðu (MFA) og
þótti mikið til kunnáttu leiðbeinand-
ans koma. Fólk hans ól önn fyrir
honum, fjölmennt heimili á Fljóts-
hólum og mikill frændgarður hæfi-
leikafólks. Þegar hann var fimm
ára að aldri, dvaldist amma hans
með hann alllengi í Reykjavík til
lækninga og hélt til hjá Ragnhildi
á Háteigi, vinkonu Sigríðar móður
hans. Dóttir Ragnhildar jafn gömul
átti þá lengi við eftirköst brunasárs
á fæti að stríða og varð því að skríða
á gólfinu eins og hann. Þar eignað-
ist hann leikfélaga, sem ekki gat
hlaupið frá honum, og má vera, að
það hafi verið sælustu bernskuleikir
hans.