Morgunblaðið - 31.03.1996, Qupperneq 11
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 31. MARZ 1996 B 11
á afmælisdögum og jólum. Það gaf
okkur í rauninni endalausa mögu-
leika að setja saman karaktera úr
þessum fígúrum. Risaeðlan Rex var
ein þeirra sem ég spáði mikið í, en
hún var auðvitað ómissandi þar sem
risaeðlur er að finna í nánast hveiju
einasta barnaherbergi. Ég velti því
mikið fy'rir mér þegar ég var að
skoða leikföng í búðunum hvernig
þessi sprautuðu plastdýr með pínu-
litlar veiklulegar framlappir ættu
að geta verið ógnandi þegar þær
vöknuðu til lífsins. Niðurstaðan
varð sú að Rex var látinn vera feim-
inn og óöruggur karakter sem nær
aldrei að standa undir því að vera
hættulegasta kvikindi hópsins þrátt
fyrir miklar tilraunir."
Það fór mikil vinna í að finna
réttu leikföngin sem John Lesseter
leggur áherslu á að hafí orðið að
vera vönduð. Þannig neituðu
Hasbro leikfangaframleiðendurnir
að leyfa notkun á GI Joe („action“-
karli) og Mattel sem framleiðir
Barbie keyptu ekki hugmyndina um
hlutverk hennar í myndinni. Leik-
fangaframleiðendurnir sem slógu
til þurfa hins vegar ekki að sjá eft-
ir því þar sem salan hefur aukist
um 25% á leikföngunum sem nú
eru kvikmyndastjörnur.
Bara byrjunin
Lesseter segist hlakka til að sjá
hvernig tölvutæknin eigi eftir að
þróast. „Það er engan veginn búið
að gera allt
sem hægt er að gera
þótt við höfum náð
góðum árangri með
þessa mynd. Tölvu-
tæknin býður upp
á endalausa mögu-
leika og hugsan-
lega eftir 10 ár
líta menn á
Leikfangasögu
sem frum-
stætt byijun-
arfyrir-
bæri.“
Framleið-
endur sjá
líka
eflaust
kostina
þegar litið er á kostnað. Samanbor-
ið við hefðbundnu teiknimyndina
Konung ljónanna, sem 800 teiknar-
ar unnu að og kostaði 45 milljónir
dollara í framleiðslu, kostaði Leik-
fangasaga 30 milljónir dollara og
110 teiknarar unnu við hana. En
eftir alla þessa velgengni liggur
beint við að forvitnast um það í
lokin hvort Leikfangasaga 2 sé í
bígerð.
„Það hafa engar ákvarðanir verið
teknar, en það er þó til umræðu,"
segir Lesseter sem væri ekki í vand-
ræðum með plott fyrir framhaldið,
„og auðvitað er fólk að deyja úr
forvitni hvernig sambandið á rnilli
kartöfluhausanna þróast.“ Já, þú
segir nokkuð, hugsa ég um leið og
ég hlæ að atvikum sem rifjast upp
fyrir mér um herra kartöfluhaus
og kveð leikstjórann sem er hlaup-
inn af stað í sjónvarpsviðtal í næsta
herbergi með Vidda og Bósa sinn
undir hvorri hendi. Það er annríki
hjá þeim félögum þar sem blaða-
menn víða að hafa ferðast til stór-
borgarinnar til þess að hitta þá.
Og hvort sem samband kartöflu-
hausanna kemst einhvern tíma á
hvíta tjaldið, fór ekki á milli mála
að Leikfangasaga kitlaði hlátur-
taugar yngir og eldri bíógesta þar
sem ég sá hana í London.
Leikfannaóður
JOHN Lesset-
er með
leikstjóri
Leikföngin vakna til lifsins
Það er leikfangasafn 7 ára
stráks, Adda, sem er í sviðsljósinu
í Leikfangasögu. Rétt eins og í
Hnetubijótnum vakna leikföngin til
lífsins þegar mannfólkið sér ekki
til og mynda samfélag þar sem
skiptast á skin og skúrir.
Viddi, talandi kúreki, er uppá-
haldsleikfangið og valdamestur á
meðal jafningja þangað til að eig-
andi hans fær Bósa ljósár í afmæl-
isgjöf. Bósi er geimkarl með ýmsum
tökkum og eiginleikum sem trúir
því einlæglega að hann sé lifandi
vera. Hann vinnur yfir leikfanga-
samfélagið sem heillast af nýjung-
inni og það sem meira er, vinnur
hug Adda. Viddi verður afbrýðisam-
ur og reynir allt til þess að losna
við hann þangað til að hann verður
að reiða sig á samvinnu við Bósa
gegn nágrannastráknum, Sidda,
sem er aldræmdur fyrir fantaskap
sinn við leikföng.
Viðfangsefni sögunnar eru klass-
ísk: ást, afbrýðisemi, vinskapur, og
viðeigandi stemmning er undirstrik-
uð með tónlist, lýsingu og litum.
Það sem gerir Leikfangasögu hins
vegar frábrugðna klassískum Disn-
ey-myndum er að umgjörðin er
nútímaleg. Það er engin fortíðar-
hyggja í gangi. Hraði og spenna
ráða ferðinni og umhverfið eftirlík-
ing af nútímasamfélagi.
„Við lögðum ríka áherslu á sög-
una og listrænu hliðina. Tölvan er
bara tæki en það eru sömu grund-
vallaratriði og í öðrum myndum sem
eru lykillinn að velgengni hennar,"
segir Lesseter. Aðspurður hvort
Disney hafi ekki gert kröfur sem
heftu listrænt frelsi þeirra, svarar
hann neitandi. „Við áttum frá-
bæra samvinnu og það ríkti
gagnkvæm virðing á milli okk-
ar. Þeir hjá Disney vita að þeir
koma aldrei til með að verða
jafnframarlega og Pixar á sviði
töivutækni, en á sama hátt viss-
um við að þeir gætu kennt okkur
Það er greinilega
mikil hugsun á bak við
karakterana sem leik-
föngin túlka. Hvernig
voru leikföngin valin?
„Við vildum hafa
raunveruleg leikföng
sem börn nútímans hafa í kringum
sig og eins sem fullorðnir muna
eftir úr sinni barnæsku. Mér fannst
mikilvægt að þessi mynd höfðaði
til allra aldurshópa og við þurftum
því að leggja okkur fram um að
láta söguna höfða til unglinga og
fullorðinna líka. Það var best gert
með því að láta þau hafa fullorð-
inskaraktera. Þannig líta leikföngin
á það sem vinnu að vera leikföng
og í samfélagi þeirra ríkir ákveðin
goggunarröð þar sem foringinn á
trygga vini sem styðja hann á
vinnufundum og öðrum uppákom-
um, en þarf svo líka að mæta gagn-
rýnisröddunum. Hluti stofnunarinn-
ar er svo grænu tindátarnir (plastd-
átarniij sem
fara i
njósnaleið-
angra til
þess að
safna
upplýs-
ingum
um stöðu
JOHN Lesseter stormar inn á
fundarstað okkar klukku-
tíma of seint. Hann hafði
misst af fluginu frá Stokkhólmi þar
sem hann var að kynna teiknimynd-
ina sem farið hefur sigurför um
Bandaríkin og er líkleg til þess að
heilla Evrópubúa á sama hátt. Fé-
lagarnir Viddi og Bósi fylgja hon-
um. „Ég er leikfangaóður," er
fyrsta yfirlýsing leikstjórans sem
stillir félögum sínum af alúð á borð-
ið hjá sér. Þeir eru aðalleikararnir
í Leikfangasögu og skipa sess sem
slíkir hjá John Lessater sem lítur
út eins og risavaxið barn í félags-
skap við dúkkurnar.
Og það er einmitt þannig sem
hann lítur á sjálfan sig. „Ég og
starfsbræður mínir í þessu fagi
erum undantekningarlaust fullorðin
börn.“ Leikföng og teiknimyndir
eru líf og yndi Lesseters og það
eina sem hann segir að breytist
með árunum er að leikföngin sem
hann kaupi sér verði
dýrari eftir því sem
kaupið hækki. Leik-
fangasaga er fyrsta
tölvuunna teiknimyndin
í fullri lengd. Hún er
unnin í samvinnu Pixar,
sem John Lessater
vinnur fyrir, og Disney.
Lesseter lærði hjá Di-
sney en færði sig yfír
til Pixar eftir að honum
mistókst að vekja
áhuga þeirra á tölvu-
tækninni snemma á 9.
áratugnum. Það var
hins vegar fyrir frumkvæði Disney
að Lesseter lagði fram hugmynd
að leikfangasögu fyrir fjórum árum
sem þeim leist vel á og óskuðu eft-
ir samvinnu við Pixar sem nú ræð-
ur yfir fullkomnasta tölvustúdíói á
þessu sviði.
Leikfangasaga er
fyrsta tölvuunna
teiknimyndin í fullri
lengd. Anna Hildur
Hildibrandsdóttir
hitti John Lesseter,
leikstjóra Leikfanga-
sögu, og ræddi við
hann um leikfanga
áráttu hans og tilurð
myndarinnar sem hef-
ur slegið í gegn.
margt í sambandi við gerð myndar
í fullri lengd. Við höfðum áður
unnið við fimm mínútna stutt-
myndir með 40 skotum og
stökkið var því stórt að fara
út í framleiðslu 88 mínútna
myndar með 1.516 skotum. Þeir
hjálpuðu okkur mikið við að koma
handritinu saman, en auðvitað
þurfti að ræða sum mál. Við hjá
Pixar gengum til dæmis alltaf út
frá því að þetta yrði ekki tónlistar-
mynd en Disney benti á að tón-
list væri mjög mikilvæg í teikni-
myndum. Það þýddi hins vegar
ekki að við þyrftum að fara út
í söngieikjaformið eins og ein-
kennir margar Disney-mynd-
irnar. Við völdum þá leið að
nota tónlist til þess að undir-
strika ákveðin augnablik í
myndinni og íjalla um til-
finningar.
Þegar kemur
svo að eftirleikn-
um: mark-
aðssetninu, talsetn-
ingu og öílu því sem
fylgir, leikur enginn
vafí á að Disney er
best á því sviði."
Fullorðinskarakt-
erar