Morgunblaðið - 07.06.1997, Qupperneq 4

4 LAUGARDAGUR 7. JÚNÍ 1997
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Vinnustaðasamningur Hagkaups
Tímakaup
fólks í hluta-
störfum lækkar
Sjávarstabð fyi
um12tíHÍ
jjótund árui
meira hæð
yfir sjávarmáli
110
Þversnið jarðlaga
þar sem _ IC -C ~ 80
hvalbeinin fundust " 70
60
Líklegt að fleiri
bein fínnist
TÍMAKAUP starfsmanna Hagkaups
á Eiðistorgi sem eru í hlutastarfi
lækkar um u.þ.b. 200 krónur í kjöl-
far vinnustaðasamnings sem þar
hefur verið gerður. Vinnustaða-
samningurinn var samþykktur með
85% atkvæða og felur hann í sér sex
tíma og sjö tíma vaktir og fær starfs-
fólkið jafnhá laun fyrir 12-15%
minni vinnu en áður. Vægi atkvæða
starfsfólks í hlutastörfum var minna
en fastráðinna starfsmanna í at-
kvæðagreiðslu um samninginn.
Gunnar Páll Pálsson, hjá Versl-
unarmannafélagi Reykjavíkur, segir
að laun starfsfólks í hlutastörfum
geti lækkað talsvert. Hann segir að
dagvinnu- og yfirvinnukaup falli nið-
ur og í staðinn komi vaktavinnukaup
sem sé jafnaðarlaun. Starfsfólk í
hlutastörfum er að mestu námsmenn
sem hafa unnið um kvöld og helgar
á næturvinnukaupi. Gunnar Páll
segir að þeir hafí jafnvel verið að
fá greidd hærri laun fyrir minni
vinnu en fastráðnir starfsmenn.
Minna vægi atkvæða
Á kjörskrá voru um 75 manns og
þar af voru um 25 fastráðnir starfs-
menn en aðrir, um 50 manns, í hluta-
störfum. „Það verða ráðnar tvær
ÞÆR létu fara vel um sig
endumar á Tjörninni í gær.
Andarungarnir kanna umhverf-
ið og móðirin fylgir þeim fast á
eftir. Sólskin var í borginni þótt
enn sé kuldi í lofti og margir
UNNIÐ er nú að stefnumótun fyrir
framtíðarskipulag raforkumála í
landinu og er eitt skrefa hennar að
breyta stjórnskipulagi orkufyrir-
tækja í hlutafélög, stofna félag um
meginflutningakerfið og að aðskilja
vinnslu, flutning, dreifingu og sölu
í reikningum orkufyrirtækja. Kom
þetta fram í ræðu Halldórs J. Kristj-
ánssonar ráðuneytisstjóra iðnaðar-
ráðuneytisins á ársfundi Rarik í
gær.
„I stefnumótuninni verður lögð
megináhersla á að skilja að náttúru-
lega einkasöluþætti raforkukerfis-
ins og þá þætti þar sem samkeppni
verður við kcmið,“ sagði Halldór
J. Kristjánsson einnig. „I þessu felst
að í áföngum verður unnið að því
að skapa forsendur fyrir aðskilnaði
fullgildar vaktir. Starfsfólki í hluta-
störfum fækkar verulega og Hag-
kaupsmenn telja að það þurfí nánast
enga aðstoðarmenn um helgar.
Þeirra verður þó þörf á virkum dög-
um frá kl. 16-20. Fastráðnum
starfsmönnum fjölgar hins vegar
verulega," sagði Gunnar Páll.
Hann sagði að VR hefði_ gert
sérstakan samning við VSÍ um
skiptingu á vægi atkvæða og var
það gert að danskri fyrirmynd.
„Þeir sem vinna undir 20 stundum
á viku höfðu 20% atkvæðisvægi í
atkvæðagreiðslunni, þeir sem vinna
20-30 stundir í viku höfðu 25%
vægi, þeir sem vinna 30-40 stund-
ir á viku höfðu 75% vægi og þeir
sem vinna meira en 40 stundir á
viku höfðu fullt atkvæðisvægi,"
sagði Gunnar Páll.
Hann sagði að samningurinn hefði
verið samþykktur jafnvel þótt starfs-
fólk í hlutastörfum hefði haft fullt
atkvæðisvægi. Sá vamagli er í
samningnum að þeir sem ekki vilja
vera undir þessum samningi geta
tilkynnt það til síns vinnuveitanda
og halda þá fyrri ráðningarkjörum
sínum. Gunnar Páll bjóst við að
margir starfsmenn í hlutastörfum
myndu nýta sér þetta.
sjálfsagt farnir að bíða óþreyju-
fullir eftir því að geta spókað
sig á stuttbuxunum. Endurnar
láta sér fátt um veðráttuna
finnast enda ýmsu vanar í þeim
efnum.
vinnslu, flutningi og dreifíngu raf-
magns. Jafnframt er nauðsynlegt
að búa svo um hnútana að sam-
keppni geti þróast eðlilega á þeim
sviðum þar sem hún á við, þ.e. í
vinnslu og sölu rafmagns, og að
komið verði á virku eftirlitskerfi á
sviðum einkaréttar, þ.e. flutningi
og dreifíngu rafmagns."
Ráðuneytisstjórinn sagði að þess-
ar breytingar yrðu að koma í áföng-
um og taka yrði fullt tillit til stöðu
raforkufyrirtækjanna og veita þeim
svigrúm til að laga sig að breyttum
aðstæðum.
Halldór J. Kristjánsson taldi
fyrsta skrefið í átt að breyttu skipu-
lagi raforkumála að aðskilja
vinnslu, flutning, dreifíngu og sölu
bókhaldslega í reikningum orkufyr-
LÍKLEGT er að fleiri hvalbein
eigi eftir að fínnast í malarnámu
við Stórufellsöxl í Skilmanna-
hreppi, að sögn Jóns Heiðars
Allanssonar, forstöðumanns
Byggðasafnsins að Görðum.
Fundust þar hvalbein í fyrra-
dag og er hluti af öðru beininu
enn fastur í stálinu, þ.e. malar-
veggnum. Gæti fundarstaður-
inn bent til þess að þau séu allt
að 13 þúsund ára gömul, en þau
fundust í 85 metra hæð yfir
sjávarmáli.
Beinin sem fundist hafa eru
í góðu ásigkomulagi sem bendir
til þess að varðveisluskilyrði séu
góð. Er þess vegna líklegt að
fleiri bein eigi eftir að koma í
ljós, að sögn Jóns Heiðars.
„Ekki er hægt stunda ná-
kvæmari uppgröft vegna þess
að það getur verið varasamt.
Mikið er af möl, hún er á stöð-
ugri hreyfingu og þess vegna
er hættulegt að vinna undir
malarveggnum. Við munum
hins vegar fylgjast með og verð-
um látnir vita ef eitthvað
finnst.“ Jón Heiðar segir að
fundist hafi nokkur brot til við-
bótar, en ekki sé Ijóst hvort um
bein úr sömu skepnu sé að ræða.
Það skýrist ekki fyrr en beinin
komi úr DNA-rannsókn.
Hvalurinn hefur drepist
á ströndinni
„Beinin eru í fjörusetlögum í
85 metra hæð,“ segir Hreggvið-
irtækja og sagði hann sum fyrir-
tækjanna þegar hafa tekið upp þá
nýbreytni. Annað skrefíð gæti verið
að stofna félag um meginflutnings-
kerfíð, landsnetið.
„Á vegum ráðuneytisins er verið
að skoða hvaða tæknilega þætti
þurfí sérstaklega að kanna vegna
stofnunar Landsnets. Sömuleiðis er
verið að athuga með hvaða hætti
unnt er að greina milli Landsnetsins
og dreifikerfa og meta kosti og
galla þessara leiða. Sérstaklega
verður hugað að því hvaða leiðir
eru til gjaldtöku fyrir flutninginn,"
og sagði ráðuneytisstjórinn að síðan
þyrfti að taka afstöðu til tæknilegra
þátta og taka yrði afstöðu til þess
hvaða leiðir varðandi aðgreiningu
Landsnetsins og dreifikerfisins
ur Nordal, doktor í jarðfræði.
„Þetta set hefur myndast þegar
sjávarborð stóð í 100 til 110
metra hæð yfir núverandi
sjávarmáli. Hvalurinn hefur lík-
lega drepist á ströndinni, en
beinin grafist nokkru neðan við
sjávarmál.“
Hreggviður segir fundinn að
því leyti merkilegan að það séu
alltaf tíðindi þegar leifar finnist
af hryggdýrum og í þessu tilviki
sé hvalurinn í fjöruseti sem
gefi möguleika á að aldursá-
kvarða þessa háu sjávarstöðu
beint.
„Þau bein sem hafa fundist
hingað til hafa yfirleitt forfarist
vegna þess að þau hafa ekki
verið í eins góðu ásigkomuIagi,“
segir hann. „Hingað til hafa
slík bein verið látin þorna óvar-
in í andrúmslofti, sem verður
til þess að þau molna. Ætlunin
er hins vegar að halda þeim
blautum í Byggðasafninu að
Görðum."
Hreggviður segir að þessi
fundur sé ekki einsdæmi. Áður
hafi fundist hvalbein í Aðaldal,
sem hafi verið aldursákvarðað
og reynst vera um 10.200 ára
gamalt. „Einnig hefur fundist
hvalbein í Rauðamel, sem
reyndist vera a.m.k. 35 þúsund
ára gamalt,“ segir hann. „Þær
niðurstöður hafa ekki ennþá
verið birtar vegna þess að rann-
sóknir á setlögunum í Rauðamel
standa enn yfir.“
þyrfti að kanna frekar. Yrðu bæði
stjómmálamenn og fulltrúar orku-
fyrirtækjanna að koma þar við
sögu. Segir hann stefnt að því að
ljúka þessum athugunum í haust
og leggja fram frumvarp til laga
fyrir Alþingi á næsta ári.
Þriðja skrefíð taldi ráðuneytis-
stjórinn vera að breyta stjórnskipu-
lagi orkufyrirtækja og móta arð-
stefnu þeirra. Taldi hann ekki ólík-
legt að á árunum fram til 2004
yrði þeim breytt í hlutafélög, á ár-
unum 2004 til 2007 yrði lokið við
að innleiða samkeppni til að mæta
aukinni raforkuþörf til almennings
og árin 2007 til 2009 yrði myndað-
ur orkumarkaður á vegum Lands-
netsins og að þá ríkti fijáls sam-
keppni í viðskiptum með raforku.
Eigenda-
skipti á
Hard Rock
TÓMAS Tómasson veitinga-
maður hefur selt Hard Rock
Café hf. í Kringlunni. Kaupend-
ur eru Helga Bjarnadóttir, fyrr-
verandi eiginkona hans, og
Kristbjörg Kristinsdóttir, fjár-
málastjóri Hard Rock Café.
Tómas hefur rekið veitinga-
staðinn í tæp 10 ár.
Helga hefur að undanförnu
rekið Grillhúsið í Tryggvagötu,
en hún kom að rekstri Hard
Roek Café á fyrstu árum stað-
arins. Helga og Kristbjörg
þekkja því reksturinn mjög
vel. Ekki eru uppi áform um
breytingar á rekstrinum, en
nýr matseðill verður kynntur
í sumar.
Tómas sagði að hann myndi
núna einbeita sér að rekstri
Hótel Borgar og Kaffíbrennsl-
unnar, en þessi fyrirtæki hefur
hann rekið síðustu ár samhliða
rekstri Hard Rock Café.
Trillur í
erfiðleikum
TVEIR smábátar lentu í erfið-
leikum með stuttu millibili
snemma í gærmorgun og voru
dregnir vélarvana til lands.
Vélarbilun varð í öðrum bátn-
um en hinn hafði fengið að-
skotahlut í skrúfuna.
Sendi annar báturinn út
beiðni um aðstoð um kl. hálf
fímm í gærmorgun en hann var
þá staddur 29 mílur norðvestur
af Garðskaga. Tilkynninga-
skyldunni barst svo hjálpar-
beiðni frá öðrum bát hálftíma
síðar en hann var staddur á
svokölluðu Syðra-Hrauni. Var
annar báturinn dreginn inn til
Reykjavíkur en hinn tii Sand-
gerðis.
Verðlaun
fyrir frí-
merkjasöfn
TVÖ frímerkjasöfn íslendinga
hlutu verðlaun á alþjóðafrí-
merkjasýningunni Pacific ’97
sem haldin er í San Francisco.
Tilefni sýningarinnar er 150
ára afmæli bandarískra frí-
merkja.
Á sýningunni eru aðeins tvö
söfn íslendinga í tíu römmum,
þ.e. íslandssafn Indriða Páls-
sonar, sem fékk gullverðlaun,
og safn Jóns Aðalsteins Jóns-
sonar af dönskum tvílitum frí-
merkjum frá 1870-1905 og
fékk það stórt, gyllt silfur.
Jón Aðalsteinn segir að þetta
sé mikil viðurkenning fyrir söfn
íslendinganna því sýningin sé
mjög stór og vönduð. Alls eru
sýningarrammarnir 3.500.
Aukin þjón-
usta með
safnkorti
OLÍUFÉLAGIÐ hf. sendir frá
sér nýtt Safnkort. Sú breyting
felst í nýju Safnkortunum að
nú geta viðskiptavinir safnað
punktum þegar þeir greiða með
kreditkortum.
Um 3 ár eru síðan fyrirtæk-
ið hóf að bjóða viðskiptavinum
sínum slík fríðindi, fyrst ís-
lenskra fyrirtækja. Safnkorts-
hafar eru 70.000 og munu þeim
verða send ný kort í júní. Fram
að þessu hafa korthafar ein-
ungis safnað punktum stað-
greiði þeir vörur og þjónustu.
Geta þeir nú látið tengja Safn-
kortið rafrænt við greiðslukort
sín á næstu bensínstöð ESSO.
Ráðuneytissljóri iðnaðarráðuneytis um framtíð raforkumála
Orkufyrirtækjum breytt í hlutafé-
lög og félag um flutningakerfi