Morgunblaðið - 27.09.1998, Page 13

Hjarta ísienskrar endurhæfingar
spilar svo margt inn í að ég get ekki reiknað dæmið
til hlítar og líklega getur það enginn. En fyrst horfir
maður á það að dýrari sjúkrastofnanir, þær tækni-
væddu, geta betur einbeitt sér að flóknum
aðgerðum, t.d. skurðaðgerðum. Þær Ijúka
læknisaðgerðinni og geta síðan snúið sér strax að
næsta verkefni. En Reykjalundur tekur síðan við
fólkinu og skilar því aftur andlega og líkamlega
endurhæfðu og þarf yfirleitt lengri tíma til þess. Og
það gerum við samt á mettíma og fyrir lágmarks-
kostnað, hvort sem þú heldur berð það saman við
innlenda eða erlenda aðila. Útlendingar hvá, þegar
þeim er sagt hvað rekstrareiningin kostar á Reykja-
lundi, enda er það ekki nema von, því að sólar-
hringurinn á Reykjalundi kostar ámóta og gisting
með morgunverði á þokkalegu hóteli og kostar litlu
meira en sólarhringsdvöl á öldrunarstofnun. Þó er á
Reykjalundi innifalin í rekstrarkostnaði þjónusta
fjölda lækna, hjúkrunarfræðinga, sjúkraliða, sjúkra-
þjálfara, iðjuþjálfa, talmeinafræðinga, félagsráð-
gjafa og fleiri sérfræðinga. Sérfræðimenntað
starfsfólk er á annað hundrað", segir Björn Ólafur
Hallgrímsson. Hann segir útlendinga einnig undrast
þegar þeir heyra sögu Reykjalundar og SÍBS, um
hina fjölmörgu sjálfboðaliða, sem lögðu allt sitt
fram til að koma ævintýrinu á fót á sínum tíma, og
um framhaldið sem hefur heppnast svo vel.
Hver á Reykjalund, Björn?
„Samband íslenskra berkla- og brjóstholssjúklinga,
SÍBS, er eigandi Reykjalundar og rekstraraðli.
Félagsmenn deilda SÍBS eru um það bil 6 þúsund
talsins og vinna ötult og óeigingjarnt starf í þágu
sjúkra. Oft er fólk að ruglast á eignaraðildinni og
margir fullyrða að ríkið eigi Reykjalund. Svo er ekki.
En ríkið er nánast eini viðskiptavinur sjúkrahússins
okkar, það er annað mál. En ríkið greiðir því miður
ekki til fulls þá þjónustu, sem það kaupir af okkur.
Það finnst okkur mjög ósanngjarnt af hálfu
ríkisvaldsins og grafalvarlegt mál", segir Björn.
Ýmsum mundi kannski detta í hug að losa sig
hreinlega út úr rekstrinum og afhenda ríkinu
Reykjalund til eignar og reksturs. Hefur slík
hugmynd komið upp innan SÍBS?
„Mönnum dettur ýmislegt í hug. En ég held þó að
slíkt hafi aldrei hvarflað að sönnum SÍBS-mönnum.
Allt starf SÍBS gengur út á það að standa að fram-
þróun í þessum efnum og að vernda hagsmuni
félaga sinna og annarra sjúklinga, með því að halda
uppi öflugu endurhæfingarstarfi. Ég get ekki séð að
svona nokkuð komi til greina og vona að við
þurfum aldrei að velta því fyrir okkur í neinni
alvöru", segir Björn Ólafur.
Endurhæfing fyrir útlendinga?
„Ég tel að nú sem fyrr viðurkenni menn sjúkra-
stofnun eins og Reykjalund, sem er einkarekin og
alfarið í eigu SÍBS. í þeim sparnaðarham, sem
síðari ríkisstjórnir hafa verið í, er sorfið að okkur og
ríkisvaldið hefur því miður ekki tekið eðlilegt tillit til
sjónarmiða okkar, þegar það ákvarðar einhliða
verðlagningu þjónustu okkar. Þetta eru mínu mati
óeðlilegir viðskiptahættir. Þjónusta Reykjalundar er
mjög ódýr og það er óverjandi hjá ríkisvaldinu að
eyða opinberu fé í dýrari valkosti miðað við sama
þjónustustig. Það er dagljóst og margsannað, að
við höfum ekki fengið réttlátar greiðslur. Báðir
aðilar eiga að ganga sáttir frá borði, og ég tel
valdbeitingu gagnvart Reykjalundi óásættanlega.
Það getur leitt til þess að rekstrinum verði sjálfhætt
og að ríkið verði þá að kosta mun meiru til
þjónustunnar á öðrum vettvangi. Nema þá að
Reykjalundur semji við aðra viðskiptavini en ríkið.
Okkur hafa borist fyrirspurnir að utan og okkar
þjónusta er þartalin til fyrirmyndar. Heimurinn er
stöðugt að minnka og samskipti þjóða að aukast.
Við vitum vel af því að þetta rekstrargjald sem er í
gangi hjá okkur þykir lítilræði hjá stofnunum f
nágrannalöndum og víðar um heiminn. Við erum
yfirleitt ekki að selja innlagnir þar sem fólk liggur í
rúmi allan sólarhringinn eða fæst lítillega við
afþreyingu og starfsmenn skipta um lín og lök og
veita aðra slíka umönnun. Þarna höfum við
fullmannað sjúkrahús með fjöldanum öllum af
sérfræðingum á öllum sviðum í hörku vinnu.
Starfsfólkið er afburða duglegt, ósérhlífið og
samhæft. Við vitum því vel að við höfum á hendi
úrvals endurhæfingarstofnun, sem er afburða vel
rekin. En auðvitað er Reykjalundur byggður af
íslendingum fyrir íslendinga og þeim viljum við
helst þjóna meðan stætt er. Og biðlistinn er langur
og þörfin því Ijós", sagði Björn Ólafur Hallgrímsson
að lokum. „SÍBS hefur háð langa og harða baráttu í
þágu sjúkra og ætíð notið öflugs stuðnings
þjóðarinnar. Nú er stórátaks þörf og við munum
leita eftir stuðningi almennings og fyrirtækja með
fjársöfnun í byrjun október. Margt smátt gerir eitt
stórt."