Morgunblaðið - 27.01.1999, Blaðsíða 56
Drögum næst
10. febrúar
HAPPDRÆTTI
HÁSKÓLA ISLANDS
værlcgast til vinnings
www.vr.is
Verzlunarmannafélag Reykjavíkur
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLAN 1,103 REYKJAVIK, SÍMI569 UOO, SÍMBRÉF 5691181
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI1
MIÐVIKUDAGUR 27. JANÚAR 1999
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
Morgunblaðið/Kristján
Litbrigði í ljóshringjum
TIJNGL var hátt á lofti yfír Akur- baug umhverfís það. Ljóshringir
eyri í gærkvöldi og tóku margir umhverfis tungl stafa af ljósbroti
eftir einkennilegum litbrigðum í m.a. í ískristöllum.
Rækjukvótinn skorinn niður um þriðjung
Hugsanlegft verðmæta-
tap 3 milljarðar króna
ÞORSTEINN Pálsson sjávarútvegs-
ráðherTa ákvað í gær að minnka út-
gefinn kvóta í úthafsrækju um 20
þúsund lestir, úr 60 þúsund lestum í
40 þúsund lestir. Það er gert á
grundvelli nýrrar veiðiráðgjafar frá
Hafrannsóknastofnun sem byggist á
endurmati á stofnmælingu sem lá til
grundvallar veiðiráðgjöfinni sl. vor.
Ætla má að verðmæti 20 þúsund
tonna af rækju séu að minnsta kosti
um 3 milljarðar króna.
Einar Svansson, framkvæmda-
stjóri Fiskiðjusamlags Húsavíkur
hf., segh' ákvörðun ráðherra ekki
hafa mikil áhrif á rækjuiðnaðinn.
Fyrirtældn hafi þegar gripið til við-
eigandi ráðstafana vegna minnkandi
afla, meðal annars með sókn út úr
Búist var við
minni rækjuveiði
með vaxandi
þorskstofni
lögsögunni, bæði í veiðum og hráefn-
isöflun.
Stofnmælingar í rækju fara fram á
sumrin eða rétt eftir að ákvörðun er
tekin um heildarafla, þannig að í
raun liggja gamlar upplýsingar til
grundvallar veiðiráðgjöf í rækju.
Nýjar upplýsingar um rækjustofn-
inn gefa til kynna, að eins og afla-
brögðin í rækjuveiðunum hafa verið
á þessu fiskveiðiári mun útgefinn
kvóti líklega ekki nást og stefnir í
það að rækjuaflinn á fiskveiðiárinu
nái vart 40 þús. tonnum nema veru-
leg sóknaraukning komi til.
Þorsteinn Pálsson segir að þannig
séu aðstæður aðrar hvað varðar
rækju en í öðrum stofnum. „Við því
var alltaf búist að rækjuveiðin myndi
minnka í kjölfar vaxandi þorsk-
stofns, þótt það gerist með nokkuð
sneggri hætti en menn höfðu reiknað
með. Þetta er þó í samræmi við það
sem búist var við þegar langtímaá-
ætlun um uppbyggingu þorskstofns-
ins var gerð á sínum tíma. Þetta er
vissulega róttæk aðgerð en að okkar
mati nauðsynleg," segir Þorsteinn.
■ Rækjuvinnslan/C2
Unnið að
sölu Þör-
=* ungaverk-
smiðjunnar
STÓRFYRIRTÆKIÐ Monsanto,
eigandi 67% hlutafjár í Þörunga-
verksmiðjunni á Reykhólum, vinnur
nú að sölu þeirrar deildar í fyrir-
tækinu sem tengist framleiðslu á
þeim efnum sem unnin eru úr þör-
ungamjöli. Þar á meðal er verk-
smiðjan á Reykhólum.
Bjarni Ó. Halldórsson, fram-
kvæmdastjóri Þörungaverksmiðj-
unnar, sagði að fram hefði komið að
fyrirtækið væri að leita leiða til að
selja þessa deild. Mjölið frá Reyk-
(i hólum er að mestu flutt til
Skotlands þar sem framleitt er úr
því alginat, bindiefni sem notað er í
matvælaiðnaði og textfliðnaði.
Meðal afurða sem framleiddar
eru á vegum Monsanto eru sætu-
efnið Nutra Sweet og fjölmörg önn-
ur efni og lyf, þar á meðal ný lyf við
liðagigt og hjartalyf. Reuters-
fréttastofan birti nýlega fréttú um
að Monsanto hefði tapað 600 millj-
ónum bandaríkjadala á síðasta
fjórðungi liðins árs; fyrirtækið leit-
aði leiða til að draga úr kostnaði og
hygðist segja upp 1.700 starfsmönn-
um um allan heim.
Bjarni Ó. Halldórsson sagði að
samkvæmt sínum upplýsingum
, væri talið að rekstur alginat-deild-
arinnar samrýmdist ekki nýjum
markmiðum fyrirtækisins.
Bjarni sagðist þó ekki telja að
þessar fréttir ógnuðu framtíðar-
rekstri á Reykhólum; verksmiðjan
hefði verið rekin með hagnaði und-
anfarin ár. Hann kvaðst telja að
reynt yrði að selja þennan hluta
rekstrarins í heilu lagi. Talsvert
hefði verið fjárfest í þessari deild
undanfarin ár, bæði í Skotlandi og á
Reykhólum. Hann kvaðst telja að
margir kaupendur kæmu til greina,
enda hefðu margir lýst áhuga á fyr-
X. irtækinu þegar Nutra Sweet Kelco,
dótturfyrirtæki Monsanto, keypti
Þörungaverksmiðjuna á fyrsta
fjórðungi ársins 1996.
Starfsmenn Þörungaverksmiðj-
unnar eru 21 yfir vetrarmánuðina.
Bjami sagðist hafa haldið fund með
starfsmönnum nýlega og greint
þeim frá tíðindunum. Hann kvaðst
ekki hafa orðið var við að fréttirnar
hefðu valdið óróa í byggðarlaginu.
Morgunblaðið/Brynjar
SEX hrafnar í hóp eru óvenjuleg sjón en ljósmyndari Morgunblaðsins rakst á þetta hrafnaþing í Árbæ ofan-
verðum í fyrradag og festi á mynd.
Svipaður
fjöldi
hrafna
ÁBENDINGAR um Qölgun á
hröfnum í bygjgð berast Náttúru-
fræðistofnun Islands á hverju ári
og hefur þeim farið heldur fjölg-
andi seinustu misseri, að sögn
Ævars Petersens, forstöðumanns
stofnunarinnar. Hins vegar munu
ekki hafa komið fram neinar vís-
bendingar um að hrafnar sæki
frekar í byggð nú en verið hefúr.
„Ég veit ekki annað en þetta sé
misskilningur, að minnsta kosti er
ekkert áþreifanlegt sem bendir til
að hröfnum hafi fjölgað í borgar-
landinu eða í stórum byggða-
kjörnum," segir Ævar.
„Mikið af hrafni fer í gegnum
höfuðborgarsvæðið, sérstaklega í
ljósaskiptunum, og er þá á leið
upp í Esju þar sem hann náttar
sig. Það er ekki ólíklegt að þeir
fari nokkrir saman í hóp, stansi á
einhverjum stöðum og fijúgi síðan
áfram. Á morgnana dreifast þeir
svo yfir stórt svæði í ætisleit,"
segir Ævar.
Utboð undirbúið vegna styrkja til flugs á nokkrum áætlunarleiðum
Fyrsta útboð ís-
lenskra flugleiða
á EES-svæðinu
SAMGÖNGURÁÐUNEYTIÐ hef-
ur ákveðið að bjóða út rekstrar-
styrki til flugs á nokkrum flugleið-
um á Vestfjörðum og Norðurlandi í
samræmi við útboðsreglur á Evr-
ópska efnahagssvæðinu. Aðspurður
segir Halldór Blöndal samgöngu-
ráðherra að þetta sé í fyrsta skipti
sem útboð vegna styrkja til innan-
landsflugs hér á landi fer fram á
öllu EES-svæðinu.
Útboð vegna sjúkraflugs
einnig i athugun
„Samkvæmt reglum Evrópska
efnahagssvæðisins er óheimilt að
styrkja einstakar flugleiðir án
þess að útboð fari fram á Evr-
ópska efnahagssvæðinu. Fyrir
rúmu ári styrktum við lítilsháttar
og tímabundið flug til Raufarhafn-
ar yfir háveturinn, án slíks útboðs,
en þar sem gerðar voru athuga-
semdir við það er óhjákvæmilegt
að halda sig stíft að reglunum, þó
að það sé satt að segja hálf an-
kannalegt eins lágar upphæðir og
hér er um að ræða,“ segir Halldór.
Væntanlegt útboð á að taka til
flugs á flugleiðunum milli Bfldu-
dals/Patreksfjarðar og Isafjarðar,
Reykjavíkur og Gjögurs, Grímseyj-
ar og Akureyrar og Akureyrar og
Norður-Þingeyjarsýslu. Auk þessa
er í athugun hvort rétt sé að útboð-
ið taki líka til sjúkraflugs, í sam-
vinnu við heilbrigðisráðuneytið, að
sögn samgönguráðherra.
,Áður en við getum gengið frá
útboðsgögnum verður að liggja fyr-
ir hvort öflum íslenskum flugfélög-
um sé heimilt að taka þátt í útboð-
inu, þar sem við teljum óhjákvæmi-
legt og heiðarlegt að það komi fram
í útboðsgögnum. Við teljum á hinn
bóginn ljóst að öll flugfélög á Evr-
ópska efnahagssvæðinu, önnur en
íslensk flugfélög, geta boðið í flug-
ið.
Óskað eftir áliti
Samkeppnisstofnunar
Til að þetta sé skýrt höfum við
skrifað Samkeppnisstofnun og ósk-
um svars við því hvort hún telji að
til dæmis Flugfélag Islands hafi
ekki heimild til að bjóða í ákveðnar
flugleiðir og höfum við þá sérstak-
lega í huga Vesturbyggð.
Flugfélag Islands flýgur til Isa-
fjarðar og því vaknar sú spurning
hvort Samkeppnisstofnun líti svo á
að heimilt sé að tengja flug frá Isa-
firði um Vesturbyggð við Reykja-
vík. Sú spurning snýr bæði að
Flugfélagi Islands og Islandsflugi.
Við teljum að útboð geti hvorki ver-
ið árangursríkt né sanngjarnt nema
leikreglurnar liggi fyrir fyrirfram,"
segir Halldór.
títboðið gæti tekið
giidi næsta liaust
Að sögn Halldórs er nú þegar
orðið ljóst að útboðið getur ekki
tekið gildi íyrr en næstkomandi
haust þar sem aðdragandi þess er
a.m.k. þrír eða fjórir mánuðir. „En
ég tel nauðsynlegt að það liggi ljóst
fyrir núna hver sé skoðun Sam-
keppnisstofnunar á þessu vegna
þess að hún hefur látið innanlands-
flugið mjög til sín taka,“ sagði Hall-
dór.