Alþýðublaðið - 12.09.1959, Blaðsíða 4

Útgefancil, Alþý'öuflokkurinn. — Framkvæmdastjóri: ingólfur Kristíánsson.
— Ritstjórar: Bene'dikt Gröndal, Gísli J. Ástþórsson og Helgi Sæmundsson
(áb.). — Fulltrúi ritstjómar: Sigvaldi Hjálmarsson. — Fréttastjóri: Björg-
vin Guðmundsson. — Símar: 14 900 — 14 901 — 14 902 — 14 903. Auglýs-
lngasími 14 906. — Aösetur: Alþýðuhúsiö. — Prentsmiðja Alþýðublaðsins,
Hverfisgata 8—10.
Undrunarefni Reykvíkinga
REYKVÍKINGAR tala þessa dagana mikið
um útsvör sín og skatta og kennir í því efni margra ,
grasa. Pétur undrast, að honum skuli gert að
greiða meira en Páli, og Jóni dettur í hug, að
framtal Sigurðar hafi kannski ekki verið nákvæm-
lega í samræmi við tekjurn'ar. Og svo er hneyksl-
azt og jafnvel reiðzt, en það er svo sem ekki ný
saga. Þetta gerist ár hvert, þegar niðurjöfnunar-
nefndin í höfuðstaðnum hefur lokið starfi sínu.
Auðvitað er erfitt að ræða þessi mál í heild,
hvað þá í einstökum atriðum. Fyrirkomulag út-
svaranna og skattanna er einkennileg flækja, sem
úr þyrfti að greiða, gera kerfið einfaldara og auð-
skiljanlegra venjulegu fólki og leitast við að láta
þegnana búa við sama hlut um opinberar greiðsl-
ur. Allir vita, að svo er ekki eins og nú standa sak-
ir. Og misréttið er hróplegt ranglæti.
En eitt er Reykvíkingum mikið undrunar-
efni varðandi útsvörin og skattana. Maður spyr
mann, hvernig á því geti staðið, að borgarar,
sem allir vita að njóta góðrar afkomu og her-
ast sæmilega á, eiga stórar og dýrar íbúðir og
hafa ráð á að aka í lúxusbílum og fara í sigl-
ingar, þegar þeim og konum þeirra þóknast,
bera léttari byrði útsvara og skatta en verka-
menn við höfnina eða iðnaðarmenn í verksmiðj-
um og á verkstæðum. Hér er ekki verið að gefa
í skyn, að þessum borgurum sé hlíft við álög-
um eða að þeir séu skattsvikarar. Alþýðublaðið
vildi aðeins geta frætt lesendur sína á því,
hvernig á þessu stendur. Það skilur mætavel
nefnt undrunarefni Reykvíkinga.
Er ekki sannleikurinn sá, að með sérstakri
kunnáttu á lögmálum flækjunnar geti A sloppið
betur við útsvörin og skattana en B? Og hvernig
er með það skrýtna ákvæði að leggja á eftir efn-
um og ástæðum, þegar verkamanninum og iðnað-
armanninum eru ætlaðar þyngri byrðar en borg-
urunum, sem berast mikið á við mörg tækifæri?
Hér þarf hreint borð. Almenningur vill fá að vita
leyndardóm þessarar sérgreinar — og hann á
kröfurétt á því.
Allsherjarátkvæðagreiðsla um uppsögn samn
inga fer fram í húsi félasins í dag laugardag
inn 12. þ. m. frá kl. 3 til 10 e. h. og á morgun
sunnudaginn 13. þ. m. frá kl. 1 til 9 e. h.
Stjórnin.
M
» 'ENN um allan heim fylgj
ast af óttablöndnum áhuga
með þeim atburðum, sem orð-
ið hafa á landamærum Ind-
lands og Kína, og það leynir
sér ekki, að víða sýnist mönn-
um, sem Pekingsstjórnin hafi
stofnað friðinum í alvarlega
hættu með ágengni sinni. Á
síðasta ári hefur hver atburð-
urinn rekið annan, sem veikt
hefur trú Indverja á því, að
unnt sé að lifa til frambúðar
í sátt og samlyndi við hið
kommúnistíska Kína. Það er
greinilegt, að fjöldi fulltrúa
í indverska sambandsþinginu
hafa misst alla þolinmæðina
og þeir eiga eftir að krefjast
þess af stjórn sinni, að hún
taki upp harðvítugri stefnu
gagnvart Kína og kommúnism
anum í heild. Atburðirnir í
sambandi við stjórnarkrepp-
una í Kerala varpa Ijósi á al-
menningsálitið. Það var svo
fjandsamlegt kommúnistum,
að stjórnin varð að grípa til
róttækra aðgerða. Indversku
blöðin birta svo að segja dag-
lega greinar til varnaðar gegn
stefnu kommúnismans, bæði í
Indlandi sjálfu og annars stað-
ar í Asíu. Smáríkin við Norð-
urlandamæri Indlands, Bhut-
an og Sikkim, hafa látið í ljós
ótta við ágengni Kínverja í
Himalaja, og Nehrú forsætis-
ráðherra Indlands hefur heit-
ið þeim fulltingi Indlands, ef
sjálfstæði þeirra sé í hættu.
Atburðirnir í Tíbet höfðu
feiknarsterk .áhrif í Indlandi.
Og þó að Nehrú forsætisráð-
herra og nánustu ráðgjafar
hans hafi ekki viljað taka upp
mjög ákveðna stefnu enn, virð
ist einsýnt, að Indland á ekki
um annað að velja en veita
harða mótspyrnu gegn kom-
múnismanum.
SlJMIR eru ef til vill enn
að velta því fyrir sér, hvers
vegna í ósköpunum Kínverj-
ar hleypa þessum ófriðaræf-
ingum af stað einmitt nú. En
skýringin er nærtæk. Þeir
HVERT
STEFNIR
IASÍU?
virðast vera öfundssjúkir í
garð Krústjovs fyrir það, að
hann skuli einn fara á fund
við Eisenhower til að ræða
heimsmálin fyrir hönd kom-
múnismans í heiminum. Pek-
ingstjórn vill, að það sé á al-
manna vitorði, að það sé ekki
bara á Vesturlöndum, sem um
er að ræða vandamál, og það
verði að taka tillit til Kína ef
draga eigi úr ófriðarhættu og
reyna að skapa varanlegan
H a n n es
á h o r n i n u
'jíj- Enginn hefur gefið
sig fram.
Nýtt hlutafélag
stofnað.
•fe Einn, sem hjápað
hefur til með upp-
gjöf, verður atvinnu-
Iaus.
ÍZ Ráðagóður hrepp-
stjóri.
ENGINN HEFUR ENN gefiS
sig fram til að kenna mér að
semja skattskjtrslu um næstu
áramót. Ef til vill stafar þessi
tregða sérfræðinganna af því
að þeir álíti að það sé enginn
slægur í mér. Maður veit þó
aldrei. Til mála gæti komið, að
kaup kennarans miðaðist v.ið
það, sem és .slyppi við fyrir
hans atbeina. Ég feir ekki fram
á annað en að mér sé kennt. Eg
skal svo sjá um hitt. En allt
verður að vera löglegt.
HINS VEGAR hafa nokkrir
komið að máli við mig af tilefni
auglýsingar minnar ög í hvert
sinn hef ég heldið, að þeir æti-
uðu að bjóðast til að kenna rnér.
En annað varð uppi á teningn-
um Þeir vildu allir fá að njóta
góðs af þeirri kennslu. sem ég
ætti í vonum. Þegar svo var
komið fór ég að hugsa málið og
nú hef ég tekið ákvörðun. Ég
stofna hlutafélagið: Skattskrá-
in h.f. Ég fæ hlytafé_frá .þess-
um náungum, tek síðan gjald
af þeim fyrir kennsluna. Tapa
á rekstrinum á næsta ári og get
þess. vitanlega á skattskýrslu
minni.
ÉG IIEL.D að ég sé á réttri
leið, en er bó ekki alveg viss
um það. Mip- vantar mann til
þess að kenna mér það hvernig
ég á að farP að bví að stofna
h.f.-ið og síðan að kenna mér
færslui'nar allar frá upphafi og
þar til jiær lenda á skatfskýrslu
minni Sem sagt. Menn geta
keypt hlutabréfin hjá mér.
Verð þeirra. afföll og allt það
auglýsi ég ekki. IJpplýsingar
ekki gefnar í síma, heldur að-
eins prívat.
OG SVO FÉKK ÉG í gær eft
irfarandi bréf frá ,,Saklausum“. i
Ég held að hann ljúgi ekki til
nafns. Hann segir: „Ég var að
enda við að greiða skattinn
minn, og mér leið ósköp vel .Nú
hafði ég gert mitt til þess að all
ui' þessi hópur bænda og útgerð
armanna, sem eru á framfæri
mínu og annarra, mætti fá að
njóta sín og hafa.eitthvað til að
bíta og brenna. Ég fór mér því
ósköp hægt á leiðinni heim og
naut rigningarinnar, sem draup
á mig eins og hvem annan. En
Adam var ekki lengi í Paradís.
Áður en ég vissi af gekk fram á
frið. Með því að hleypa af stað
sjónarspilinu í Laos og á landa
mærum Indlands og ef til vill
seinna annarra landa, getur
Kínastjórn gert Krústjov erf-
iðara fyrir. Ef þetta hefur við
nokkur rök að styðjast, hlýtur
að hafa komið til alvarlegs á-
greinings milli Moskvu og
Peking.
OnNUR skýringartilraun
er sú, að leiðtogarnir í Peking
hafi þurft á að halda einhverj-
um hávaða til þess að draga
athygli þjóðarinnar frá mis-
tökunum innanlands einkum í
efnahagsmálum. Það er sögu-
leg staðreynd, að einræðisland
býr til vandamál utan landa-
mæranna, þegar það er í nauð
um statt heima fyrir. Þá er
tækifæri til að leggja áherzlu
á það, að föðurlandið sé í
hættu og róttækar ráðstafanir
innan lands séu nauðsynlegar.
HvER sem tilgangurinn
með ógnunum Pekingstjórnar-
innar kann að vera, bæði í
Laos, þar sem mest alvara er
á ferðum, eða á landamærum
Indlands og nágrannaríkja
þess í Himalaja, er ljóst, að
þær koma af stað stefnubreyt-
ingu í mörgum löndum Asíu.
^Meirihluti þessara ríkja hafa
byggt stefnu sína á því, að
skipta sér ekkert af nágrönn-
um sínum og gera ráð fyrir
friðsamlegri sambúð við þau.
Þau hafa horft með vantrú á
varnarsamíök vestrænna
þjóða. En í framtíðinni virðist
jarðvegur fyrir betri skilning
á þeim og samvinnu við hlut-
laus ríki í Austurlöndum. Það
eru verk kommúnista sjálfra,
sem reka Asíuþjóðir út á sömu
braut og Evrópuþjóðirnar.
Tellur.
míg kunningi minn einn. sem
einmitt er smáútgerðarmaður,
en svo stendur á að ég hafði
hjálpað honum við bókhald fyr
ir bát hans síðastliðið ár. Hann
var bá ekki alveg jafnkátur og
ég, hafði allt á hornum sér, bölv
aði veðrinu og flestu öðru og þá
ekki sízt skattavfirvöldunum.
OG SVO VAR HANN mér
sárgramur. sagðist ekki skilja
hvernig ég hefði farið að því að
ganga svo frá framtali hans, að
hann yrði að greiða yfir fimm-
tán þúsund krónur í úísvar.
Sagði mér jafnframt að kunn-
ingi sinn. sem einnig gerði út
einn bát af svipaðr slærð og
hans vær, greiddi ekki nema 5
búsund kr. Ég spurði hvernig
það mætti ske, nema að sá bát-
ur veiddi ekkert. Jú, veiðin var
svipuð hjá báðum. en Það, sem
gerði hamingjumuninn væri
það, að þessi félagi hans heföi
haft vit á að láta löggiitan end-
urskoðanda semja reikmnginn
fyrir sig og það ylli því að skatt
ui'inn gæti ekkert sagt. Vitan-
lega réði ég honu.m, til að róa á
þau mið næst og bað féllst hann
vitanlega á. Heldurðu, Hannes
minn. að hann hafi verið að
skrökva að mér?“
NEI. ÞAÐ HELD ÉG EKKI-
Annars veit ég það ekki með
neinni vissu. Ekki hefur neinn
löggiltur endurskoðandi snúið
sér til mín og boðið aðstoð sína.
Hins vegar frétti ég af ágætum
hreppstjóra. sem komst í hrein
ustu vandræði vegna þess, að
útgerðarmenn í hans plássi
höfðu ekki framtöl sín í sam-
ræmi svo að sumir hefðu þurft
að borga mikið og aðrir ekki
neitt. Hann réðist í það, að ka^la
útgerðarmennina fyi'ir sig og
lét þá samræma framtölin nið-
ur í ekki neitt Það bar góðan
árangur.
Hannes á horninu.
4 12. sept. 1959 — Alþýðublaðið