Skírnir - 01.01.1911, Blaðsíða 18
18
Leo Tolstoj.
hreysunum, fangaklefunum og pútnahúsunum. Hanafyr-
irlítur hann af hjartans insta grunni.
Þetta lögmál lífsins, er Tolstoj þóttist finna í fjallræð-
unni, tekur hann saman í stuttu máli í fjórum boðorðum:
Þú skalt eigi reiðast.
Þú skalt eigi rísa gegn meingerðar-
manninum.
Þú skalt eigi dæma.
Þú skalt eigi hórdóm drýgja.
I þessum fjórum atriðum er trúarjátning hans falin.
Alt böl mannanna stafar af óhlýðni þeirra yið þessi boð-
orð. Meginið af bók hans er eigi annað en ítarleg skýr-
ing á þeim, og eftir hans skýringu felst óneitanlega meir
en lítið í þeim. Þau tákna hvorki meira né minna en
gjörbyltingu á öllu þjóðskipulagi nútímans. En hvað um
það? Skýlaus, bókstaíieg hlýðni er einasta skilyrðið. Þar
er enga tilslökun að finna. Hann vill afnema herkvaðir,
dómstóla, refsingar, skatta, — í einu orði alla löggjöf og
stjórnarskipun. »Þessi ríkja- og stjórnarskipun er hrein-
asta fjarstæða«, sagði hann eitt sinn við W. Stead, blaða-
manninn enska. »Það sem þið kallið stjórn er í raun og
veru ekkert annað en skuggi eða hugtak. Hvað er þetta
ríki ? Menn kannast eg við; bændur og þorp sé eg; en
ríki, þjóðir, stjórnir, — hvað er það annað en glæsileg
nöfn eða hugtök, skálkaskjól óhlutvandra manna, er mis-
beita valdinu til að ræna og kúga bræður sína«. Lög,
dómstólar, fangelsi, ■— alt dettur það úr sögunni þegar
ríkjahrófatildrið hrynur. Og í sama bili og hugtakið
»þjóð« og »þetta lygatál, sem nefnt er ættjarðarást« hverf-
ur sögunni, mun endi bundinn á allan hernað.
En hvað á þá að koma í stað þessara fornu máttar-
viða mannfélagsins ?
Alsherjarkærleikurinn.
Kærleikurinn á að vera alt í öllu. Hann er útkoma
og uppfylling allra hinna boðorðanna — alls Hfsins í
heild sinni.