Ný félagsrit - 01.01.1845, Blaðsíða 95

AMT IM RITGJÖRDÍR.
95
er svo o'heppinn a& fá slíkar bæknr í hendur, fær ann-
aMivort rángt álit á atbur&unnin, villist í sögunni og
veit hvorki upp ne niínir, ef hann er iniöur viti bor-
inn, og þá er þvílík sagnafræ&i skaíileg, ellegar hann
a?) öbriim kosti fær óbeit á sögtinni, ef hann er
greindur, neinur ekki þab sem hann las, og lærir
ekkert af bókinni, nema hvernig hún á ekki ab vera,
og |iá er sagnafræbin gagnslaus. Ilinir sagnaritararn-
ir, sein segja beint frá því sem til bar, gjöra ser
far iiin ab vera óhlutdrægnir og áreibanlegir, Ijósir
og greinilegir, heldur lángorbir enn stnttorbir, sem
hafa góba niburskipnn á vibbtirbununi, og sýna hvab
fram hafi farib á íleiruin stöbiun um saina tíma, leiba
hjá sér einstakra manna álit á mönnuin og atburbnm,
segja vel frá en dæma ekki, svo þeir verbi ekki
sjállir dæmdir, — eru jafnan góbra gjalda verbir, og
er mer til efs hvort þvílík sagnaritun muni ekki
æíinlega verba naubsynleg mebfram, hversu háleitar
og djúpsettar skíríngar sem menn kunna ab öblast
uin sainhengi vibbnrbanna og forsjá sögunnar: ]>vi
landib verba menn ab liafa fyrir sér, ábur enn vegar
verbi ruddir; ómögulegt er ab sigla fyrir sker og
andnes, nema mabiir viti livar þau eru.
þab er fyrst á vorri öld og sköjnmu fyrir alda-
mótin, ab vaknab hefir heiinspekileg skobun á sögunni,
er ekki lengur álítur hana vera band, sem sundur-
lausir vibburbir se dregnir uppá, heldur spekdegt
verk forsjónarinnar, lingsan sjálfs gubs, dóm mann-
kynsins, framfarir þess í frelsi og mebvitund uiii
ágætleik sinn, og loksins þab hib inikla andans kerfi,
sem rettlæti gubs aubsynir sig í, einneigin her á jörbn,
og sem svo margur liefir annars efazt um ab ávallt