Ný félagsrit - 01.01.1845, Side 106

106
ALIT LM ItlTGJÖKDlU.
veldií), Napóleon (þar iinnst inér Ijy&andinn hafa
bætt tun), og þó einkuin frakknesku stjórnarbiltinguna
og forsprakka Itennar. Sjálfsagt er uiii þaí), ab verri
ágrip iná leila ttpp heldur enn ágrip þetta, en aldrei
verba þau mörg, sein laki því fram í hugsunarleysi og
dauileik andans; Kófób er skamniskygn, fjörlaus og
þiinglanialegtir í ölliiin liugans vibvikuni, leggur sleggju-
dóiua á inikilinenni sögunnar, öldúngis aí) raunar-
lausu, þar sem hann t. a. m. (hls. 277) kallar Róbes-
pierre, eitt af óskabörnmn sögunnar, ”mannníbíng og
böðul Jijóbar sinnar, sein hafi grunaö hvern inann iini
svik, og látiö drepa alla sem hann nábi til.” Ekki
held eg aí) sagnariturum Frakka: Guizot (Gisó),
Mignet fMinnje), Toulonjon (Túlonsjon) og Michelet
(Missjele) mundi lítast á þennan dóm, sem þaráofan
er barinn fram blákaldur án sönnunar. Róbespierre
fylgdi strengilega kennínguni skáldsins og spekingsins
Rousseaus (Rússós), sem hann las meb ákafa á ýngri
árum sínum, einkuin riti hans uiu stjórnarlögun og
rettindi manna, sem nefnist contrat social (þ. e.
mannfelags sainnínguij; þegar Róbespierre var oröinn
fullorbinn mabur, og sá hvernig fram fór á Frakklandi,
blæddi honiiiu i augiini, ab sjá svo gott land og svo
öiluga ])jób eyba sjálfri ser meö óeyrbum og blóbugtim
borgarastribum; á hinn bóginn var hann svo djúpsær,
ab hann fann, hversu naubsynleg þessi stjórnarbilting
var, einsog hörb sótt er gób til ab rýma illiiin vessum
úr likanianum, sem tálma þroska lians og framföruni;
hann sá, ab miklir vondir vessar og spillt blób voru
enn í þjóbinni; hann sá, — og fyrir þetta er liann
lielzt lofs verbur, — ab stjórnarbiltingin varb ab gánga
sinn gáng, einsog liörb sótt og slæm útbrot, sem eila